Είναι μια εικόνα πάρα πολύ επίμονη: Πρόσφυγες κάνουν μπάνιο στο λιμάνι του Πειραιά με έναν ενθουσιασμό που σου θυμίζει στιγμές στις Κυκλάδες. Βουτιές από ψηλά, παιδιά που σκαρφαλώνουν στα βραχάκια, μανάδες που τα στεγνώνουν με την πετσέτα, αυτοσχεδιασμοί μικρών και μεγάλων κάτω από τον ήλιο της ελληνικής άνοιξης. Η πρώτη σκέψη είναι κάποιος να τους πει ότι τα νερά δεν είναι κατάλληλα, πώς μπορούν να κολυμπούν απέναντι στα μεγάλα πλοία; Ο βυθός δεν φαίνεται, ποιος ξέρει τι υπάρχει μέσα σ’ αυτή τη μολυσμένη θάλασσα, αν είναι δυνατόν να αφήνουν τα παιδιά να βουτάνε εκεί. Μια δεύτερη σκέψη είναι ότι δεν έχουν και πολλά καλύτερα να κάνουν, μήπως είναι προτιμότερες οι λάσπες της Ειδομένης ή τα αντίσκηνα πάνω σε πέτρες και τσιμέντο, μήπως είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζουν τα νερά του Πειραιά;
Η κυρία που ζει κοντά στο hotspot περνά μέρες τηλεοπτικής δόξας: «Δεν είναι ότι δεν τους θέλουμε, αλλά να ζήσουμε κι εμείς». Το ένα δεν συνδέεται με το άλλο, όμως κι αυτό για να το πεις, πόσο μάλλον για να το πεις με επιτιμητικό τρόπο, θα πρέπει να είναι και το δικό σου σπίτι κοντά σε προσφυγικό καταυλισμό, να έχεις την ανάλογη εμπειρία, ώστε να κρίνεις το βίωμα του άλλου περνώντας στη δική του όχθη.
Σε κάθε συμπλοκή μεταξύ μεταναστών και προσφύγων, η ίδια αμηχανία. Δεν έχεις απολύτως τίποτα να πεις. Μπορεί πράγματι ο Αφγανός να πείραξε τη γυναίκα του Σύριου, μπορεί πράγματι να έγινε βιασμός και ας το πήρε μετά πίσω ο πατέρας, τα μαχαίρια βγήκαν άραγε για λόγους τιμής στη Χίο; Και τι θα γίνει όταν κάποιοι θα επαναπροωθούνται και άλλοι θα μεταφέρονται όπως-όπως στα κέντρα υποδοχής;
«Τα νησιά έχουν γίνει σημεία ανάφλεξης, με περίπου 800 ανθρώπους να έχουν αποδράσει από κέντρο κράτησης στην Χίο», γράφει ο Observer. Σε δηλώσεις του στη βρετανική εφημερίδα ο εκπρόσωπος του συντονιστικού οργάνου για το προσφυγικό, Γιώργος Κυρίτσης προέβλεψε ένταση: «Περιμένουμε βία. Οι απελπισμένοι άνθρωποι τείνουν να είναι βίαιοι».
Οι γύρω από τους απελπισμένους προς τα πού τείνουν; Και προς τα πού θα τείνουν αφού περάσουν μήνες και φανεί ότι δεν μιλάμε πια για μια προσωρινή κατάσταση; Κανείς δεν ξέρει να μας πει και δεν θα ήταν δυνατό να ξέρει γιατί όλα όσα ζούμε είναι νέα, πρωτοφανή και μέχρι πριν από λίγο καιρό αδιανότητα.
Στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν επιφυλάξεις για τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας που είναι αμφίβολο αν και πώς θα εφαρμοστεί. Αγωνιούν για την καταπάτηση του διεθνούς προσφυγικού δικαίου και των θεμελιωδών αρχών του ανθρωπισμού. Δίκιο έχουν αλλά, όπως συχνά συμβαίνει με την αριστερά, δεν έχουν και ένα σχέδιο για να υπερασπιστούν αυτό το δίκιο χωρίς να προκληθεί μεγαλύτερη καταστροφή από εκείνη που επιχειρούν να αποτρέψουν.
Σύμφωνα με τις πλέον έγκυρες πληροφορίες, το οικονομικό κόστος της διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο. Οι αρχικές εκτιμήσεις μιλούσαν για 500-600 εκ. ευρώ το χρόνο και τώρα γίνεται συζήτηση για 1,5-2 δισ. ευρώ. Η χρηματοδότηση ΜΚΟ δεν λύνει το πρόβλημα της δυνητικής κατάρρευσης του δημόσιου συστήματος υγείας ούτε αναπληρώνει το έλλειμμα στις πολιτικές ενσωμάτωσης που δεν υπάρχουν.
Θα ζήσουμε με το προσφυγικό ποιος ξέρει για πόσο. Αν είχαμε ένα υγιές κράτος, αν γινόταν μια ουσιαστική διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας για σοβαρή οικονομική στήριξη, παροχή τεχνογνωσίας και ειδικευμένου προσωπικού, αν υπήρχε εθνική στρατηγική και αξιοποιούταν το καλύτερο δυναμικό της χώρας, όλα θα μπορούσαν να πάνε κάπως καλά. Αλλά αντί γι’ αυτό επιλέγεται η γνωστή μέθοδος της μη διαχείρισης που καλύπτεται από την υπερεπικοινωνία και τους καβγάδες τηλεοπτικής κατανάλωσης.
Στο μεταξύ, οι απελπισμένοι τείνουν να κάνουν μπάνιο στα βρώμικα νερά του Πειραιά και εμείς τείνουμε να το συνηθίσουμε.
Δυστυχώς, η χώρα οδεύει σε ένα ακόμα εφιαλτικό αδιέξοδο. Το πολιτικό προσωπικό έχει διαγράψει από τη μνήμη του τα χρόνια και τις σκληρές συνέπειες της κρίσης.
11°
