Το χρονικό μιας τρολιάς

Το πρωτοείδα σε μια ανάρτηση ενός φίλου στο φέισμπουκ. Πολύ σύντομα, ανέβηκε στη σελίδα μιας εφημερίδας και έπειτα στον τοίχο ενός άλλου φίλου. Στο μεταξύ, το είχα πετύχει σε δύο ακόμη ελληνικά ειδησεογραφικά σάιτ, καθώς και στην διαδικτυακή έκδοση μιας ξένης εφημερίδας .

Αρχικά δεν έδωσα σημασία. Γιατί να μ’ ενδιαφέρει ένα άρθρο με τίτλο: «Η επική αντίδραση ενός τηλεοπτικού ρεπόρτερ, όταν δέχεται επίθεση από μία …φουσκωτή μπανάνα. Δείτε το βίντεο»; Όχι, δεν θα το έβλεπα το βίντεο! Δεν θα έχανα τον χρόνο μου για χάρη του. Είχα ήδη χάσει αρκετό παρακολουθώντας έναν τσακωμό στα σόσιαλ μίντια, τα γκολ από τον αγώνα Λέστερ-Λίβερπουλ, τα tweets ενός βουλευτή...

Όσο όμως δούλευα, ρίχνοντας κάθε λίγο ματιές στην επικαιρότητα μπας και χάσω κάτι σημαντικό, η είδηση με την «επική αντίδραση» του ρεπόρτερ εξακολουθούσε να εμφανίζεται μπροστά μου. Οπότε, τι να έκανα, υπέκυψα. Πάτησα λοιπόν το play και είδα τα εξής: Ένας Ιταλός ρεπόρτερ, κάπου στο Λονδίνο, προσπαθεί να μιλήσει μπροστά σε μια κάμερα. Σύντομα, εμφανίζεται ένας εκνευριστικός νεαρός ο οποίος αρχίζει να τον ενοχλεί, χώνοντας μπροστά στη μούρη του μια μεγάλη φουσκωτή μπανάνα. Ο ρεπόρτερ τα παίρνει στο κρανίο και αρχίζει να κοπανάει τον νεαρό με την μπανάνα.

Δεν ήταν εντυπωσιακό. Δεν ήταν αξιομνημόνευτο. Δεν ήταν καν αστείο. Κι όμως, το βράδυ παίχτηκε και στα τηλεοπτικά δελτία. Και, όπως διαπίστωσα με μια μικρή έρευνα, όχι μόνο στα ελληνικά, αλλά και στα βρετανικά, τα γερμανικά, τα αμερικανικά…. Κοινώς, είχαν ξοδευτεί για χάρη του ουκ ολίγες εργατοώρες παγκοσμίως. Σοβαρά δημοσιογραφικά συμβούλια είχαν ασχοληθεί μαζί του. Αξιοσέβαστοι διευθυντές ειδήσεων είχαν αποφασίσει να το συμπεριλάβουν στα διαλεχτά νέα της ημέρας. Χιλιάδες επαγγελματίες είχαν εργαστεί για να το αναρτήσουν, να το περιγράψουν, να το διασπείρουν ή να διαφημίσουν πάνω του ένα άλλο προϊόν. Εκατομμύρια καταναλωτές το είχαν παρακολουθήσει και το είχαν μοιραστεί με άλλους. Όλα αυτά τού είχαν επιτρέψει να αφήσει μέσα στη μέρα ένα διόλου ευκαταφρόνητο οικονομικό στίγμα.

Την επομένη, το βιντεάκι συνέχισε να εμφανίζεται και να διαμοιράζεται από όσους το είχαν αντιληφθεί καθυστερημένα. Την μεθεπομένη, όμως, μας περίμενε μια μεγάλη έκπληξη: «Φτιαχτό τελικά το περιστατικό με τον ρεπόρτερ και την φουσκωτή μπανάνα. Δείτε πώς το γύρισαν!». Πραγματικά, μπαίνοντας σε μία από τις ιστοσελίδες που φιλοξενούσαν την είδηση, μπορούσες να δεις το “making of” της τρολιάς. Ο δήθεν δημοσιογράφος χαζογελάει στον κάμεραμαν όσο ένας βοηθός γενικών καθηκόντων φουσκώνει τη μπανάνα και την δίνει στον δήθεν ενοχλητικό νεαρό. Μετά, ξαναβλέπουμε τη σκηνή που είχε απασχολήσει ολόκληρο τον πλανήτη Γη, τραβηγμένη από άλλη γωνία.

Το καινούριο βιντεάκι έπαιξε σε πολλά από τα μέσα που την είχαν πατήσει με το πρώτο, καθώς και σε όσα δεν είχαν ασχοληθεί νωρίτερα με το θέμα. Παράλληλα, συνέχισε να εμφανίζεται και το πρώτο, αφού πολλοί δεν είχαν ακόμα αντιληφθεί την ύπαρξη του δεύτερου. Κάθε φορά δε που γίνεται μια αναφορά στο πρώτο, στο δεύτερο ή και στα δύο (σ.σ. καλή ώρα) ο κύκλος διευρύνεται και το οικονομικό στίγμα αυτής της σαχλαμάρας μεγαλώνει.

Μέσα από το χρονικό της σχέσης μου με τη συγκεκριμένη τρολιά (η οποία, σημειωτέον, είναι μία μόνο από τις χιλιάδες που παράγονται κάθε μέρα σε όλο τον κόσμο) μού γεννήθηκαν δύο σκέψεις. Η πρώτη, μίζερη και αρτηριοσκληρωτική, αφορά την ανθρώπινη σκέψη και αισθητική που, έπειτα από χιλιετίες φιλοσοφίας, επιστήμης και τέχνης, έπειτα από τους αρχαίους σοφούς και τους Άραβες μαθηματικούς, έπειτα από την Αναγέννηση και τον Διαφωτισμό, έπειτα από τον Μαρξ και τον Αϊνστάιν, έπειτα από τον Θερβάντες, τον Ρέμπραντ και τον Κουροσάβα, κατέληξε στο περιστατικό με τη φουσκωτή μπανάνα.

Η δεύτερη σκέψη είναι εξωστρεφής και αισιόδοξη: Διαρκώς, εδώ στην Ελλάδα, παραπονιόμαστε για την απουσία μιας βιομηχανίας ικανής να μας τραβήξει έξω από το τέλμα της κρίσης. Την ίδια στιγμή, τα πάντα στη χώρα μας είναι μια τρολιά: η κυβέρνηση, η αντιπολίτευση, οι κρατικές δομές, ο δημόσιος λόγος, η εκπαίδευση, η καθημερινότητα… Έχουμε λοιπόν ένα σαφές στρατηγικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων. Γιατί να μην εκμεταλλευτούμε; Γιατί να μην αρχίσουμε να παράγουμε και να εξάγουμε μεθοδικά και μαζικά τις τρολιές μας; Μια παρέα με μια κάμερα και μια φουσκωτή μπανάνα, δημιούργησε ένα μετρήσιμο οικονομικό γεγονός. Φανταστείτε τι μπορούμε να κάνουμε όλοι εμείς, αν ενώσουμε τις δυνάμεις μας!

Μήπως αυτή είναι τελικά η λύση;

Τα κολάζ που συνοδεύουν το κείμενο είναι του Franz Falckenhaus