Πέθανε ο σπουδαίος θεατράνθρωπος Βασίλης Παπαβασιλείου

Πέθανε νωρίς το πρωί της Παρασκευής (6.06) σε ηλικία 76 ετών ο Βασίλης Παπαβασιλείου, συγγραφέας, ερμηνευτής, σκηνοθέτης και Ιππότης Γραμμάτων και Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού της γαλλικής κυβέρνησης.

Το τελευταίο διάστημα ο Βασίλης Παπαβασιλείου νοσηλευόταν σε νοσοκομείο καθώς αντιμετώπιζε προβλήματα με την υγεία του. Ο σπουδαίος διανοητής και κορυφαίος δάσκαλος του θεάτρου άφησε πίσω του μια τεράστια παρακαταθήκη για το ελληνικό θέατρο.

Ποιος ήταν ο Βασίλης Παπαβασιλείου

Ο Βασίλης Παπαβασιλείου γεννήθηκε το 1949 στη Θεσσαλονίκη. Αρχικά, ξεκίνησε σπουδές στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αλλά δεν τις ολοκλήρωσε, καθώς αποφάσισε να ακολουθήσει τον δρόμο της υποκριτικής, εγγραφόμενος στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης.

Στην πορεία της καριέρας του, σκηνοθέτησε τριάντα παραστάσεις σε διάστημα τριάντα ετών, περιλαμβάνοντας έργα κλασικών και σύγχρονων συγγραφέων όπως Σοφοκλή, Γκολντόνι, Μαριβώ, Χόρβατ, Μποντ, Σαίξπηρ, Πιραντέλλο, Μολιέρου, Αναγνωστάκη, Στάϊκου, Μανιώτη, κ.ά. Επιπλέον, ασχολήθηκε με τη μετάφραση θεατρικών και πεζών κειμένων, εργαζόμενος πάνω σε έργα συγγραφέων όπως Γκολντόνι, Μποντ, Μολιέρος, Μπαρτ, Σαντ, κ.ά..

Η συνεισφορά του στο χώρο του θεάτρου τιμήθηκε με διάφορες διακρίσεις από φορείς όπως ο Δήμος Αθηναίων, ο Δήμος Χαλανδρίου, η Ένωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών, καθώς και το Φεστιβάλ Θεάτρου Συρακουσών στη Σικελία.

Επιπρόσθετα, παρείχε εκπαίδευση, όχι συστηματικά, σε δραματικές σχολές και στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Το αντίο της Λίνας Μενδώνη στον Βασίλη Παπαβασιλείου

Η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, με δήλωσή της αποχαιρετά τον Βασίλη Παπαβασιλείου: «Ο Πολιτισμός μας θρηνεί την απώλεια του Βασίλη Παπαβασιλείου, ενός μετεωρικού διανοητή, που καταλείπει πλατύ και βαθύ αποτύπωμα. Μαθητής του Κουν, ο Βασίλης Παπαβασιλείου σφράγισε, ως σκηνοθέτης, ηθοποιός και θεατρικός δάσκαλος, τα θεατρικά μας δρώμενα, τον τελευταίο μισό αιώνα. Με τη βαθύτατη καλλιέργειά του, τη σπάνια λόγια σκευή του, θεμελιωμένη στην πληρέστατη εποπτεία όλων των πεδίων της τέχνης, τη διαρκή επαφή του με κλασικά αλλά και ανακαινιστικά ρεύματα, και, κυρίως, με την ανυποχώρητη αφοσίωση στην ουσία, στις αρχές και στην αποστολή της Τέχνης, ο Βασίλης Παπαβασιλείου διαμόρφωσε μια απόλυτα διακριτή προσωπική θεατρική προσέγγιση.

»Τη μετουσίωσε σε εμβληματικές παραστάσεις που άφησαν εποχή, μεταβάλλοντας σημαντικά τις θεατρικές προσλήψεις του κοινού, ταυτόχρονα δημιουργώντας νέες ορίζουσες για το θέατρο. Άνθρωπος που συνδύαζε, όσο λίγοι, τη σκηνική πράξη και τον λόγο, ο Βασίλης Παπαβασιλείου υπήρξε προσφιλής δάσκαλος και καθοδηγητής για όλους όσους είχαν το προνόμιο να δουλέψουν μαζί του. Ήταν ένας απολαυστικός συνομιλητής, με ιοβόλο χιούμορ και με μία μοναδική διεισδυτική, καυστικότατη άποψη για την πραγματικότητα.

» Στην περίπτωση του Βασίλη Παπαβασιλείου, αυτό που συχνά λέγεται περί αναντικατάστατης απώλειας, αποτελεί κατ’ εξοχήν σχήμα λιτότητας. Γιατί η προσφορά του στον Πολιτισμό υπερβαίνει κατά πολύ το έργο του και το παράδειγμά του, ως αυθεντικού πνευματικού ανθρώπου, διαρκώς ανήσυχου και ασίγαστου, θα συνεχίσει να αποτελεί πρότυπο. Για μένα προσωπικά αποτελεί απώλεια ενός πολύτιμου και ειλικρινούς φίλου μου. Στους οικείους του, στους πολλούς φίλους του, τους συνεργάτες και μαθητές του απευθύνω ειλικρινέστατα συλλυπητήριά μου».

Βενιζέλος για Παπαβασιλείου: Τον αποχαιρετούμε με την αγάπη και τον θαυμασμό που προκαλούσε

«Την ώρα που γράφω αυτόν το δύσκολο αποχαιρετισμό βλέπω τη μαγνητοσκοπημένη συζήτηση με θέμα «Θέατρο και Πολιτική» που είχε οργανώσει ο Κύκλος Ιδεών στις 16.3.2019 αμέσως μετά την παράσταση του έργου «Τους Ζυγούς Λύσατε» του Βασίλη Παπαβασιλείου / Φωκίωνα Καπνίδη στο Θέατρο Τέχνης στην οδό Φρυνίχου», αναφέρει σε συλλυπητήρια δήλωσή του ο Ευάγγελος Βενιζέλος και προσθέτει:

«Ο Βασίλης / Φωκίων ως πολιτικός αρχηγός αλλά και ως ο ιστορικός του μέλλοντος συζήτησε με δημοσιογράφους, συγγραφείς, πολιτικούς για το ελληνικό ζήτημα υπό τις τότε συνθήκες. Ενα υπόδειγμα αυτοσχεδιασμού του θεατρικού συγγραφέα - σκηνοθέτη - ηθοποιού - θεωρητικού του θεάτρου και πρωτίστως ολιστικού διανοούμενου Βασίλη Παπαβασιλείου. Ενα ρεσιτάλ αίσθησης της Ιστορίας και της σχέσης Θεάτρου και Πολιτικής.

Αυτό το μοναδικό πρόσωπο που ταλαιπωρημένο ιατρικά έφυγε τα ξημερώματα, αποχαιρετούμε με την αγάπη και τον θαυμασμό που προκαλούσε και θα προκαλεί πάντα η σπάνια και πλήρης συρροή ευφυΐας, γνώσης και χαρίσματος που ήταν ο Βασίλης Παπαβασιλείου. Αποφεύγω τα αυτονόητα και προφανή. Όλο το αποφατικό βάθος του Βασίλη μπορούσε να φανεί μόνο στο μεταίχμιο (δημόσιας) σκηνής και (ιδιωτικής) αφήγησης ανελέητα αυτοσαρκαστικής. Αυτός ο Βασίλης δεν μπορεί να υποκλιθεί για τελευταία φορά στη σκηνή γιατί ήταν ο ίδιος μια πολυεπίπεδη σκηνή που την έστηνε όπου βρισκόταν κάθε φορά, που τη στήνει τώρα εκεί που βρίσκεται». 

Μερικά χρόνια πριν είχε παραχωρήσει συνέντευξη στην Athens Voice μιλώντας για τη δική του Αθήνα, τονίζοντας ότι «οι Αθηναίοι είναι καταδικασμένοι να είναι συστηματικώς αλαφιασμένοι». Μπορείτε να την διαβάσετε ΕΔΩ.

Διαβάστε ακόμη >>> Βασίλης Παπαβασιλείου: «Ο 21ος αιώνας θα ανήκει στις γυναίκες»