Μεγάλη Παρασκευή: Η ζωή εν τάφω - Τι γιορτάζουμε σήμερα
«Η ζωή εν τάφω». Σήμερα, Μεγάλη Παρασκευή (18.04) είναι μέρα απόλυτου πένθους για όλη την Χριστιανοσύνη, απόλυτης αργίας και νηστείας, η μέρα που γίνεται η κορύφωση του Θείου Δράματος, όπου κορυφώνονται τα Πάθη του Χριστού και γίνεται η σταύρωση του Χριστού το ξημέρωμα τις ίδιας μέρας.
Την Ενάτη Ωρα της ημέρας λέγεται το «Τετέλεσται». Η θεία ψυχή του Ιησού Χριστού κατεβαίνει στον Άδη. Το «Πρωτευαγγέλιο», η πρώτη χαρμόσυνη υπόσχεση του Θεού στους πεσμένους Προπάτορες, αρχίζει να εκπληρώνεται.
Μέχρι λίγο πριν τις 11:00 το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής τελείται η λειτουργία των Μεγάλων Ωρών όπου οι γυναίκες μοιρολογούν και κλαίνε για τον Χριστό ενώ άλλοι προσκυνούν και αποτείνουν φόρο τιμής στον σταυρωθέντα Χριστό. Απ’ τα ξημερώματα τις ίδιας μέρας ετοιμάζεται ο επιτάφιος και τελείται ολονυχτία στις περισσότερες εκκλησίες της Ελλάδας. Το μεσημέρι της ίδιας μέρας ο Χριστός αποκαθηλώνεται και τοποθετείται στον Επιτάφιο όπου θα γίνει η περιφορά του το βράδυ.
Glomex Player(40599v1wl9o7vsfv, v-d99hgj76jp6p)
Την Παρασκευή, στέλνεται ο Ιησούς δέσμιος από τον Καϊάφα στον τότε ηγεμόνα της Ιουδαίας Πόντιο Πιλάτο. Εκείνος, αφού Τον ανακρίνει με ποικίλους τρόπους και αφού ομολογεί διπλούν ότι ο Ιησούς είναι αθώος, για να ευχαριστήσει τους Ιουδαίους, νίπτοντας τας χείρας του, τον καταδικάζει σε θάνατο και αφού τον μαστιγώνει σαν δραπέτη δούλο τον Δεσπότη των όλων, Τον παραδίδει για να σταυρωθεί.
Ο Ιησούς, αφού παραδίδεται στους στρατιώτες, γυμνώνεται, φοράει κόκκινη χλαμύδα, στεφανώνεται με ακάνθινο στεφάνι, κρατάει κάλαμο σαν σκήπτρο, προσκυνείται χλευαστικά, φτύνεται και χτυπιέται στο πρόσωπο και στο κεφάλι.
Μετά, φορώντας πάλι τα ρούχα του και βαστάζοντας το Σταυρό, πηγαίνει προς τον Γολγοθά, τον τόπο της καταδίκης και εκεί, γύρω στην Τρίτη ώρα της ημέρας, σταυρώνεται μεταξύ δυο ληστών, βλασφημείται από αυτούς που είχαν πάει στον Γολγοθά μαζί του, μυκτηρίζεται από τους αρχιερείς, ποτίζεται από τους στρατιώτες με ξύδι ανακατεμένο με χολή. Γύρω στην ενάτη ώρα, αφού βγάζει πρώτα φωνή μεγάλη, και λέει: «Τετέλεσται», εκπνέει «ο αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου».
Εις ανάμνηση αυτών, στην Κρήτη συνηθίζουν να βράζουν σαλιγκάρια και να πίνουν το ζουμί τους, που είναι σαν χολή. Το μεσημέρι, μετά την Αποκαθήλωση του Κυρίου,νεαρά κορίτσια στολίζουν τον επιτάφιο με ανοιξιάτικα λουλούδια (βιολέτες, τριαντάφυλλα και μενεξέδες) και φτιάχνουν στεφάνια ή γιρλάντες, ενώ ψέλνουν το μοιρολόι της Παναγίας.
Εγκώμια
Η ζωή εν τάφω κατετέθης, Χριστέ, και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο, συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σην.Άξιον εστί μεγαλύνειν σε των πάντων κτίστην· τοις σοις γαρ παθήμασιν έχομεν την απάθειαν, ρυσθέντες της φθοράς.
Αι γένεαι πάσαι ύμνον τη ταφή σου προσφέρουσι, Χριστέ μου.
Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατον μου τέκνον, που έδυ σου το κάλλος;
Τα έθιμα της Μεγάλης Παρασκευής
Μετά το στολισμό του επιταφίου οι πιστοί προσέρχονται στις εκκλησίες για να προσκυνήσουν και, όπως συνηθίζεται, άντρες, γυναίκες και παιδιά περνάνε από κάτω όχι μόνο «για να τους πιάσει η χάρη», αλλά για να δηλώσουν υποταγή, ομολογία στον Χριστό. Κατά τη Μεγάλη Παρασκευή, η θλίψη και ο πένθος κυριαρχούν στους πιστούς και οι νοικοκυρές αποφεύγουν τις καθημερινές δουλειές, συμπεριλαμβανομένου του μαγειρέματος.
Επιπλέον, κατά τη Μεγάλη Παρασκευή, πολλοί πιστοί συμμετέχουν σε θρησκευτικές εκδηλώσεις και επισκέπτονται τους τάφους των αγαπημένων τους προσώπων. Σε ορισμένες περιοχές, όπως στην Κρήτη, υπάρχουν ιδιαίτερα έθιμα, όπως η βράση των σαλιγκαριών και η κατανάλωση του ζουμού τους, καθώς και η στολισμένη περιφορά του Επιταφίου από νεαρά κορίτσια που ψέλνουν τα μοιρολόγια της Παναγίας.
Την ίδια ημέρα, οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα σε όλη την Ελλάδα και παραδοσιακά απαγορεύεται οποιαδήποτε εργασία. Επιπλέον, τηρείται αυστηρή νηστεία και απαγορεύεται η κατανάλωση λαδιού.
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας την ίδια μέρα, φτιάχνεται ένα ομοίωμα του Ιούδα, το οποίο είτε καίγεται είτε πυροβολείται και στη συνέχεια καίγεται.
