Πώς νιώθει ένα αγόρι 19 χρονών, που πρέπει να πει στους γονείς ότι είναι γκέι;

Έχουν αλλάξει οι εποχές, σίγουρα. Και για τις επόμενες γενιές τα πράγματα θα είναι καλύτερα: θα ντρέπονται λιγότερο, θα φοβούνται λιγότερο, θα αγχώνονται λιγότερο. Μέχρι που οι διακρίσεις θα εξαλειφθούν. Είμαστε κοντά; Ο Γ. είναι σήμερα 22 χρονών και του ζητήσαμε να μας πει τη δική του ιστορία και να μας μεταφέρει το κλίμα της δικής του γενιάς. Παρά το ότι ζει τη ζωή του ανοιχτά ως γκέι μας εξηγεί τον λόγο που δεν θέλησε να μιλήσει με το όνομά του και να φωτογραφηθεί, μιλάει όμως πολύ ειλικρινά, σε σημεία συγκινείται και μας βοηθάει να καταλάβουμε αυτό το ξαλάφρωμα που νιώθει ένα άτομο που ζει έχοντας καταφέρει να πει στους άλλους αυτό είμαι και σε όποιον αρέσω.

Πώς λες στους γονείς σου «είμαι γκέι»

Μερικές φορές λένε: Έλα μωρέ, στις νέες γενιές αυτά πια έχουν ξεπεραστεί. Ισχύει;
Όχι. Σίγουρα είναι πολύ πιο απελευθερωμένοι, αλλά δεν είναι εύκολα. Οι νέοι σήμερα ανακαλύπτουν και αποδέχονται πιο γρήγορα τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό και υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ευκολία να το επικοινωνήσουν με τους οικείους τους. Αλλά δεν μπορείς να είσαι τόσο εύκολα open γκέι όσο λέγεται, δυστυχώς. Δηλαδή το να πεις οκ, αποδέχομαι ότι είμαι γκέι, δεν σημαίνει ότι είναι εύκολο να το αποδεχθούν κι άλλοι, οι γονείς κυρίως.

Τα περισσότερα παιδιά, στην Ελλάδα, από όσο γνωρίζεις, το λένε στους γονείς τους;
Στον στενό μου κύκλο υπάρχουν 4 άνθρωποι στην ηλικία μου που σε ένα βαθμό το έχουνε πει στους γονείς τους. Δύο από την επαρχία και άλλοι δύο από την Αθήνα. Ο ένας, από την επαρχία, μπορούσε κάπως να το κρύβει, κι όταν έφτασε η μητέρα του στο αμήν, επειδή καταλάβαινε ότι το παιδί της απομακρύνεται, ήρθε στην Αθήνα και του είπε, λοιπόν, καταλαβαίνω τι συμβαίνει, και το συζήτησαν, ο μπαμπάς του όμως δεν το ξέρει. Ή, ας πούμε, μια φίλη το είπε στους γονείς της που είναι Αθηναίοι και πολύ προοδευτικοί και έχουν έναν πιο μοντέρνο περίγυρο από ό,τι οι δικοί μου που ζουν στην επαρχία, και εντέλει η αντίδρασή τους ήταν λίγο πολύ ίδια με των δικών μου. Τις περισσότερες φορές είναι ένα μοτίβο που επαναλαμβάνεται, όταν τους το λες. Στην αρχή έχουν μια άρνηση, σου λένε ότι δε σου συμβαίνει στ’ αλήθεια και ότι απλά θέλεις να πειραματιστείς – είναι λίγο αστείο: τους λες πώς νιώθεις και τι είσαι, και εκείνοι σου αρνούνται αυτό που τους λες ότι είσαι και νιώθεις. Αλλά είναι δύσκολο την ώρα που συμβαίνει. Αν ήταν στο χέρι μου, επειδή είμαι open στον κύκλο μου, θα μιλούσα και τώρα με το όνομά μου.

Ο λόγος που δεν λες το όνομά σου ποιος είναι;
Το ότι οι γονείς μου δεν θέλουν να το επικοινωνώ. Όταν τους ρωτάω γιατί, μου φέρνουν ως λόγο τους παππούδες οι οποίοι ζουν ακόμα και οκ, καταλαβαίνω ότι δεν μπορούν να το διαχειριστούν, θα τους είναι πολύ δύσκολο γιατί είναι μιας άλλης γενιάς και ίσως είναι μάταιο να τους εξηγήσεις τι και πώς. Αλλά νομίζω ότι όταν οι παππούδες φύγουν δεν θα με κρατάει τίποτα.

Οι γονείς σου το λένε στον κοινωνικό τους περίγυρο;
Όχι.

Στους στενούς του φίλους;
Σε κανέναν. Που σημαίνει ότι είναι μια αποδοχή υπό προϋποθέσεις, και ότι οι παππούδες είναι ένα πρόσχημα.

Θεωρείς ότι οι άνθρωποι γύρω τους δεν θα μπορούσαν να το δεχτούν;
Έχουνε λόγους που το σκέφτονται έτσι. Ένα ζευγάρι φίλων τους,π.χ., είναι ομοφοβικό, έχω ακούσει ατάκες που δεν είναι ωραίες, αστεία, στο πλαίσιο που το κάνουν πολλοί, όχι κάτι ακραίο. Αυτό τους στεναχωρεί και τους κάνει να μη θέλουν να το πουν. Βέβαια εγώ, που πλέον διαλέγω τους ανθρώπους που έχω γύρω μου, τους είχα ρωτήσει: ωραία, γιατί επιμένετε να κάνετε παρέα μαζί τους εφόσον μιλάνε έτσι για τους ανθρώπους στους οποίους ανήκει και ο γιος σας; Αλλά είναι δύσκολη συζήτηση. Αυτός είναι ο κύκλος τους, εκεί ζουν, τι να πω, μπορεί να είναι και δειλοί από την πλευρά τους.

Στην πόλη σας δεν υπάρχουν άλλα άτομα ανοιχτά γκέι στην ηλικία σου;
Πάρα πολλά υπάρχουν, οι γονείς μου δεν τα ξέρουν γιατί δεν έρχονται σε επαφή με άτομα της ηλικίας μου. Το παράδειγμα που είχαν πάντα ως λοάτκι στην πόλη μας, ήταν κάποιοι άντρες γύρω στα 50 κάπως δακτυλοδεικτούμενοι, που πίσω από την πλάτη τους έλεγαν πάντοτε πράγματα άσχημα. Όταν εγώ έκανα coming out, είχαν αυτή την εικόνα στο μυαλό τους.

Προφανώς, είναι πιο εύκολο για όσους ζουν στην Αθήνα.
Ναι, πιστεύω ότι το λένε πιο εύκολα. Από αυτούς που γνωρίζω εγώ στην πόλη μου κυρίως κάποια γκέι αγόρια το έχουν πει, οι λεσβίες δεν το επικοινωνούν καθόλου. Οι δύο πολύ στενές μου φίλες είναι bi και θεωρούν ότι δεν υπάρχει λόγος να το πουν στους γονείς τους και μετά να πρέπει να περάσουν όλο αυτό.

Γιατί πιστεύεις ότι τα κορίτσια το λένε πιο δύσκολα από ό,τι τα αγόρια;
Δεν ξέρω. Σίγουρα τα κορίτσια έχουν λιγότερη ορατότητα σε σχέση με τα αγόρια, και η bi ταυτότητα έχει τη μικρότερη ορατότητα. Εγώ αρχικά το coming out το έκανα ως bi αγόρι. Οι γονείς μου με είχαν δει στο παρελθόν με κορίτσια, στο Λύκειο και στο Γυμνάσιο λόγω κοινωνικής πίεσης δεν είχα αποδεχτεί την ταυτότητα μου. Όταν λοιπόν τους είπα ότι είμαι bi, θεωρώντας ότι ίσως έτσι το δεχτούν πιο εύκολα, υπήρξε μία τεράστια προσπάθεια να με πείσουν να επιλέξω μόνο το ένα, λες και είναι θέμα επιλογής η σεξουαλική ταυτότητα. Επειδή έπαιξε πολλή πίεση και δεν άντεχα, τους είπα, κόψτε το, σας είπα ψέματα, είμαι γκέι.

Πολλοί νομίζουν ότι οι σεξουαλικές μας προτιμήσεις είναι κάτι που το διαλέγουμε.
Αν είχα την επιλογή, εδώ και πάρα πολλά χρόνια θα είχα διαλέξει να είμαι στρέιτ – θα ήταν όλα πολύ πιο εύκολα και κυρίως η εφηβική μου ζωή. Κανείς δεν διαλέγει, πιστέψτε με.

Τι άλλο θες να μας πεις για τη στιγμή που αποφασίζεις να πεις στους άλλους ποιος είσαι;
Το coming out γίνεται σε κύματα, εκτός κι αν έχεις γονείς απίστευτα προοδευτικούς – δεν έχω ακούσει ποτέ να συμβαίνει. Νομίζω ότι είναι ωραίο να έχεις την αντοχή να κάνεις όλες αυτές τις συζητήσεις και τα «φροντιστήρια» στους γονείς σου, να προσπαθήσεις να τους εξηγήσεις. Σίγουρα θα υπάρχουν και εντάσεις, και με μένα υπήρχαν, και νιώθω ότι η μαμά μου έχει δουλέψει πολύ καλύτερα με τον εαυτό της, το έχει σκεφτεί, έχει διαβάσει πράγματα, π.χ. η συνέντευξη του Καπουτζίδη λέει ότι την έχει βοηθήσει. Ο μπαμπάς μου κρατάει κάποιες αντιστάσεις, αλλά αν θέλει να με έχεις στη ζωή του θα προχωρήσει κι αυτός.

Εκείνο τον πρώτο καιρό δεν ήσουν καλά;
Είναι πολύ ζόρικο. Μέχρι να το αποδεχτώ είχα πει στον εαυτό μου, παρότι ήξερα ότι με έλκουν τα αγόρια, ότι δεν υπάρχει αυτό ως επιλογή, θα καταπιεστώ και θα κάνω οικογένεια για να είμαι όσο το δυνατόν πιο αποδεκτός. Στην πρώτη καραντίνα πέρασα κατάθλιψη και έκανα περίεργες σκέψεις, ότι μπορεί να μην ξαναπάω στη σχολή μου ή ότι μπορεί να πεθάνω, γιατί στην αρχή με τον κόβιντ ήμασταν όλοι τρελαμένοι. Έλεγα, ωραία, μπράβο σου, πήγες στην Αθήνα, σπούδασες ένα εξάμηνο και δεν έχεις ζήσει τίποτα ακόμα, και μπορεί να μη ζήσεις και τίποτα από δω και πέρα. Ερωτεύτηκα και κάποιον μεγαλύτερό μου με τον οποίο μιλούσαμε διαδικτυακά, κάτι που με βοήθησε να δεχτώ ότι μου συμβαίνει. Είναι λοιπόν δύσκολο και να το αποδεχτείς, και να αρχίσεις μετά να το επικοινωνείς.

Πότε ξεπεράσεις αυτό το στάδιο;
Τότε ήμουνα 19. Μετά από ενάμιση χρόνο, αφού το είπα στους γονείς μου, ήμουνα ήδη πάρα πολύ καλύτερα. Είχα αποκτήσει τις πρώτες μου ερωτικές εμπειρίες, είχα αρχίσει να μην ντρέπομαι, να το συζητάω με τους γονείς μου ως κάτι οριστικό – τους έλεγα, μπορώ να σας εξηγήσω, αν θέλετε, να σας ξαναπώ κάποια πράγματα, αλλά είμαι αυτό και τέλος.

Τι σε βοήθησε;
Με βοήθησε ο κολλητός μου ο οποίος αποδεχόταν επίσης την ταυτότητά, και το περνούσαμε μαζί. Με βοήθησαν πολύ και κάποια λογοτεχνικά βιβλία, όπως το «Στη γη είμαστε πρόσκαιρα υπέροχοι» του Όσεαν Γουόνγκ, που μόλις είχε κυκλοφορήσει. Μιλάει για την ενηλικίωση ενός νεαρού μετανάστη στις ΗΠΑ το ’90 που έχει έρθει από το Βιετνάμ, είναι ένα γράμμα που απευθύνει στη μαμά του και της εξηγεί όσα συνέβαιναν στην εφηβεία του, είναι κι αυτός γκέι. Και βέβαια με βοήθησαν άνθρωποι πιο μεγάλοι από μένα που ήταν μια χαρά και τους έφερνα σαν παράδειγμα στους γονείς μου ότι, κοιτάξτε, ο τάδε είναι με τον άντρα του παντρεμένοι, είναι και οι δύο πετυχημένοι, έχουν φίλους, ωραίες δουλειές, χαίρουν εκτίμησης. Αυτό σίγουρα βοήθησε κι εμένα, γιατί αμφισβητείς διαρκώς τον εαυτό σου στην αρχή, και τους γονείς μου.

Για το νομοσχέδιο τι έχεις να πεις;
Είμαι πάρα πολύ χαρούμενος που δίνεται το δικαίωμα στον γάμο και την τεκνοθεσία, θα ήθελα να δίνεται και για την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Μπορώ να καταλάβω τους λόγους για τους οποίους δειλιάζει ο νομοθέτης αλλά είναι άδικο. Ο λόγος που επικαλέστηκαν είναι ότι εμπορευματοποιείται η γυναικεία μήτρα αλλά αυτό τότε ισχύει και για τα ετεροφυλόφιλα ζευγάρια, ή το επιτρέπεις για όλους ή δεν το επιτρέπεις.
Οι λοάτκι γονείς μπορούν να υιοθετήσουν παιδιά από το 1946, όταν επιτράπηκε να υιοθετούν παιδιά άτομα ως μονάδες. Τώρα εξισώνει τα δικαιώματα των παιδιών των ΛΟΑΤΚΙ ζευγαριών με τα υπόλοιπα παιδιά. Δεν βρίσκω τον λόγο να μη δοθεί το δικαίωμα στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Ειδικά όταν θα αναγνωρίζει τα δικαιώματα των παιδιών που έχουν γεννηθεί με αυτή τη διαδικασία στο εξωτερικό. Ουσιαστικά είναι σαν να εξωθείς ένα ζευγάρι να το κάνει στο εξωτερικό, αν έχει χρήματα, αλλά δεν το επιτρέπεις να γίνεται εδώ, δεν είναι λίγο περίεργο; Θεωρώ όμως ότι θα γίνει στο μέλλον.

Θέλεις να πεις κάτι άλλο;
Ότι από τότε που το αποδέχτηκα και ξεκίνησα να το επικοινωνώ με τους ανθρώπους, νιώθω υπέροχα. Δεν είναι απλώς ένα κομμάτι της ζωή σου, το τι κάνεις στο κρεβάτι σου, όπως λένε, και δεν αφορά τους υπόλοιπους, είναι η ζωή σου, η κοινωνική σου υπόσταση. Δεν μπορώ να σου περιγράψω το καρδιοχτύπι και τη χαρά που ένιωθα, όταν ήμασταν στο Πάρκο Ελευθερίας, στην καραντίνα, με τους φίλους μου και με ρωτούσαν τι κοιτάς; Και μπορούσα να τους πω, πλέον, ότι κοιτάω εκείνο το παιδί επειδή μου αρέσει. Αυτό. Το λέω και συγκινούμαι.

Και στα παιδιά της ηλικίας σου που δεν τολμούν;
Σίγουρα όλοι περνάνε φόβο και καταπίεση, πρέπει όμως να πιστεύουμε στον εαυτό μας και η υπερηφάνεια είναι κάτι το οποίο κατακτάται. Δεν ξυπνάς μια μέρα και λες από σήμερα θα είμαι υπερήφανος. Μετά όμως όλα περνάνε, οπότε, όταν είστε έτοιμοι, τολμήστε το. Και θα νιώσετε πολύ ωραία.

Καμιά φορά ίσως είναι και λίγο πιο εύκολο;
Δεν ξέρω αν είναι πιο εύκολο, σίγουρα η ανακούφιση μετά είναι κάτι που δεν το έχεις ξανανιώσει, λες, εντάξει, έφυγε ένας τόνος από πάνω μου.