Ένας «αστικός κήπος για μέλισσες» στην Καβάλα

Ζωντανό κομμάτι της ιστορίας της Καβάλας είναι το σπίτι-μουσείο του Μοχάμεντ Άλι, οι πανέμορφοι κήποι του οποίου μετατρέπονται σήμερα σε ένα αστικό καταφύγιο για μέλισσες.

Όταν ήμουν μικρή είδα την «Ταινία μιας μέλισσας». Οι δημιουργοί της διαμαρτύρονταν για τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι εκμεταλλευόμαστε τις μέλισσες για την παραγωγή μελιού σε βιομηχανικό επίπεδο και έδειχνε πως η βιοποικιλότητα του πλανήτη μας θα εξαφανιζόταν μέσα σε λίγες ημέρες, αν οι μέλισσες αποφάσιζαν να απεργήσουν και να σταματήσουν την παραγωγή μελιού και επομένως την επικονίαση. Την γονιμοποίηση, δηλαδή, των φυτών και των λουλουδιών.

Η ιστορία με τις μελισσούλες και τα λουλουδάκια είναι γνωστή σε όλους μας. Η επικονίαση αποτελεί τον πιο δημοφιλή τρόπο χάρη στον οποίο γενιές και γενιές γονέων καταφέρνουν να εξηγήσουν χωρίς μεγάλη αμηχανία στα παιδιά τους τι είναι το σεξ. Αυτό που δεν μας είναι γνωστό, όμως, είναι ότι άπαξ και εξαφανιστούν οι μελισσούλες και σταματήσουν να επικονιάζουν τα λουλουδάκια, σχεδόν στο σύνολό τους φρούτα και λαχανικά θα εκλείψουν. Και όπως είχε πει και ο Αϊνστάιν, τις μέλισσες δεν θα αργήσει να τις ακολουθήσει ο άνθρωπος.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς Αϊνστάιν για να καταλάβει ότι πρέπει να προστατέψουμε τις μέλισσες. Είναι πραγματικά ζήτημα ζωής και θανάτου. Παρ’ όλα αυτά συνεχίζουμε να απειλούμε την επιβίωση των μελισσών με κάθε τρόπο. Η κλιματική κρίση, οι πυρκαγιές, οι πλημμύρες, η έλλειψη πρασίνου στις πόλεις και υδάτινων πόρων, τα φυτοφάρμακα, οι χημικοί ρύποι είναι μερικοί μόνο από τους παράγοντες που κάνουν την επιβίωση των μελισσών όλο και δυσκολότερη.

Απέναντι σε όλα αυτά δεν έμεινε ασυγκίνητη η κ. Άννα Μισιριάν και το ερευνητικό κέντρο MOHA. Μια σειρά δράσεων για την προστασία της μέλισσας θα πραγματοποιηθεί το επόμενο διάστημα στην Καβάλα. Οι κήποι του μουσείου Μοχάμεντ Άλι, με πλούσια βλάστηση και τα απαραίτητα δοχεία με νερό και αραιωμένο μέλι, γίνονται ένα ασφαλές περιβάλλον για τις μέλισσες, εξασφαλίζοντάς τις ημερήσιες ενεργειακές ανάγκες τους. Οι εκριζώσεις χωρίς την χρήση ηχητικά ρυπογόνων μηχανημάτων, η επαναχρησιμοποίηση πράσινων αποβλήτων, η λογική άρδευση, η χρήση αποκλειστικά βιολογικών προϊόντων για την καταπολέμηση των ασθενειών των φυτών και η απελευθέρωση εντόμων που συμβάλλουν στην προστασία τους είναι μερικές μόνο από τις πράσινες συνήθειες που αποτελούν καθημερινότητα στους κήπους του μουσείου.

Επιπλέον, σε συνεργασία με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης θα δημιουργηθούν πλίθινα καταφύγια για τις μοναχικές μέλισσες με σκοπό να επανδρώσουν δημόσιους χώρους (είναι χιλιάδες οι μέλισσες που έχασαν τα «σπίτια» τους και περιπλανώνται άστεγες μετά τις τελευταίες φωτιές στον Έβρο). Παράλληλα ο καλλιτέχνης Κώστας Καρακίτσος σε συνεργασία με την γκαλερί μεταξιού Mantility θα δημιουργήσουν μεταξωτά μαντίλια με θέμα την μέλισσα, με στόχο τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν από την πώληση τους να ενισχύσουν τις δράσεις του ερευνητικού κέντρου για την προστασία των μελισσών. Οι άνθρωποι του MOHA, όμως, δεν σταματούν εκεί.

Γνωρίζουν πολύ καλά ότι το μέλλον είναι τα παιδιά. Και αν θέλουμε να ελπίζουμε σε ένα μέλλον λιγότερο δυσοίωνο για τις μέλισσες πρέπει να μάθουμε στα παιδιά μας να τις αγαπάνε, να τις προστατεύουν και να τις σέβονται. Γι’ αυτό τον λόγο ένα εκπαιδευτικό βιωματικό παιχνίδι κι ένα παραμύθι θα δημιουργηθούν εκεί, με σκοπό να ευαισθητοποιηθούν παιδιά και μαθητές.

Οι μέλισσες και ο μαγικός κόσμος τους είναι από τα πιο γοητευτικά μυστήρια του οικοσυστήματος μας. Οι μελισσοκόμοι σε όλη τη χώρα δίνουν έναν καθημερινό αγώνα για να προστατεύσουν τα μελίσσια, που καταστρέφονται κατά δεκάδες σε κάθε πυρκαγιά και πνίγονται σε κάθε πλημμύρα. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε εμείς είναι να ενημερωθούμε για την σημασία της μέλισσας, να ευαισθητοποιηθούμε και να ενισχύσουμε προσπάθειες όπως αυτή του Ερευνητικού Κέντρου MOHA στον αγώνα προστασίας των ακούραστων εργατριών της φύσης, που από την επιβίωσή τους εξαρτάται η επιβίωση του είδους μας. Γιατί είναι αλήθεια ότι αν εξαφανιστούν οι μέλισσες από τον πλανήτη, δεν θα αργήσουμε να εξαφανιστούμε και εμείς…