ΕΕ: Σχέδιο για ταχεία μετακίνηση στρατευμάτων σε περίπτωση πολέμου με τη Ρωσία

Η Κομισιόν δεσμεύτηκε να περιορίσει τη γραφειοκρατία ώστε να επιταχυνθεί η μετακίνηση στρατευμάτων και αρμάτων μάχης στην Ευρώπη, χαρακτηρίζοντας το σχέδιο «κρίσιμη ασφαλιστική δικλείδα για την ευρωπαϊκή ασφάλεια».

Το σχέδιο στρατιωτικής κινητικότητας που ανακοίνωσε την Τετάρτη η Κομισιόν εντάσσεται στην προσπάθεια να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη θα είναι έτοιμη να αμυνθεί έως το 2030, σύμφωνα με προειδοποιήσεις υπηρεσιών ασφαλείας ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επιτεθεί σε κράτος-μέλος της ΕΕ εντός πενταετίας.

Σύμφωνα με αξιωματούχους της ΕΕ, σήμερα μια στρατιωτική δύναμη που θα επιχειρούσε να μετακινηθεί από δυτικό ευρωπαϊκό λιμάνι προς τα ανατολικά σύνορα της ΕΕ με την Ουκρανία, τη Λευκορωσία και τη Ρωσία, θα αντιμετώπιζε σοβαρά εμπόδια και καθυστερήσεις. Αναφέρονται γέφυρες που δεν αντέχουν το βάρος αρμάτων, σιδηροδρομικές σήραγγες πολύ μικρές και γραμμές με λάθος εύρος για στρατιωτικά οχήματα, καθώς και γραφειοκρατία για ωράρια και τελωνεία.

Τουλάχιστον ένα κράτος-μέλος απαιτεί ειδοποίηση 45 ημερών για διασυνοριακή μετακίνηση στρατευμάτων, αντίθετα με τον στόχο των τριών ημερών που συμφωνήθηκε το 2024. Οι ελεγκτές της ΕΕ ανέφεραν ότι άλλο κράτος-μέλος αρνήθηκε την είσοδο σε φάλαγγα αρμάτων λόγω υπέρβασης των ορίων βάρους του οδικού δικτύου.

«Αν μια γέφυρα δεν αντέχει άρμα 60 τόνων, έχουμε πρόβλημα. Αν ένας διάδρομος προσγείωσης είναι μικρός για μεταγωγικό αεροσκάφος, δεν μπορούμε να ανεφοδιάσουμε τα πληρώματά μας», δήλωσε η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Κάγια Κάλας, χαρακτηρίζοντας τον κανόνα των 45 ημερών «ανεπαρκή» έντεκα χρόνια μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία.

Η Κάλας τόνισε ότι οι νέες προτάσεις της ΕΕ δεν θα αντικαταστήσουν αλλά θα ενισχύσουν τον αμυντικό σχεδιασμό του ΝΑΤΟ. «Η στρατιωτική κινητικότητα είναι κρίσιμη ασφαλιστική δικλείδα για την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Ελπίζεις να μη χρειαστεί να τη χρησιμοποιήσεις πλήρως, αλλά η ετοιμότητα ενισχύει την αποτροπή και την άμυνα», δήλωσε στους δημοσιογράφους.

Η Κομισιόν επιδιώκει τη δημιουργία μιας «στρατιωτικής Σένγκεν», ώστε τα στρατεύματα να κινούνται εντός της ζώνης ελεύθερης κυκλοφορίας της ΕΕ όπως οι πολίτες. Προτείνει επίσης σύστημα έκτακτης ανάγκης που θα δίνει προτεραιότητα στις στρατιωτικές μεταφορές στο δίκτυο μεταφορών.

Σε περίπτωση κρίσης, οι στρατοί θα εξαιρούνται από κανόνες όπως οι υποχρεωτικές ώρες ανάπαυσης οδηγών βαρέων οχημάτων και θα ισχύουν ταχύτερες τελωνειακές διαδικασίες για στρατιωτικό εξοπλισμό και προμήθειες, περιλαμβανομένων τροφίμων, στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.

Οι αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν εντοπίσει 500 κρίσιμες υποδομές – γέφυρες, σήραγγες, δρόμους, λιμάνια και αεροδρόμια – που χρειάζονται ενίσχυση ή προσαρμογή για βαριά στρατιωτική χρήση, με εκτιμώμενο κόστος περίπου 100 δισ. ευρώ.

Η πρόταση για τον προϋπολογισμό της ΕΕ 2028–2034 προβλέπει δεκαπλάσια αύξηση των δαπανών για στρατιωτική κινητικότητα, στα 17,6 δισ. ευρώ, αν και το συνολικό σχέδιο των 2 τρισ. ευρώ αντιμετωπίζει αντιδράσεις από κράτη-μέλη που επιδιώκουν περιορισμό των δαπανών.

Τα κράτη-μέλη συγχρηματοδοτούν συνήθως τα έργα υποδομής της ΕΕ. Οι περισσότερες χώρες της ΕΕ είναι μέλη του ΝΑΤΟ και δεσμεύτηκαν τον Ιούνιο να δαπανούν το 5% του ΑΕΠ τους για άμυνα, περιλαμβανομένου 1,5% για την προστασία κρίσιμων υποδομών και την αμυντική ετοιμότητα.

Οι αξιωματούχοι της ΕΕ ανέφεραν ότι τα κράτη μπορούν να αξιοποιήσουν υπάρχοντα κονδύλια της ΕΕ για υποδομές, καθώς και νέο πρόγραμμα αμυντικών δανείων ύψους 150 δισ. ευρώ.

(Με πληροφορίες Guardian)