Αυτοκίνητα με ψηλό καπό: Αυξανόμενος κίνδυνος για παιδιά - Ζητούνται αυστηρότερα όρια

Μια έκθεση διαπίστωσε ότι το ύψος του καπό των νέων αυτοκινήτων στο Ηνωμένο Βασίλειο και αλλού στην Ευρώπη αυξάνεται αμείλικτα, αποτελώντας «σαφή και αυξανόμενη απειλή για τη δημόσια ασφάλεια, ειδικά για τα παιδιά».

Τα ψηλότερα μπροστινά μέρη των αυτοκινήτων αυξάνουν σημαντικά το ποσοστό θνησιμότητας όταν χτυπούν πεζούς. Η ανάλυση διαπίστωσε επίσης ότι οι οδηγοί στα ψηλότερα αυτοκίνητα δεν μπορούσαν να δουν παιδιά ηλικίας έως εννέα ετών καθόλου, όταν αυτά βρίσκονταν ακριβώς μπροστά από το όχημα.

Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό αυτοκινήτων με τα ψηλότερα καπό. Αυτό οφείλεται στις μεγαλύτερες πωλήσεις μοντέλων Land Rover τα οποία, μαζί με την Jeep, είναι οι μόνες μάρκες αυτοκινήτων με μέσο ύψος καπό άνω των 100 εκατοστών. Οι ερευνητές κατηγόρησαν την Land Rover ότι «βασίζεται στον εκφοβισμό που προέρχεται από τα οχήματα με ψηλό μπροστινό μέρος [και] αγνοεί τους σχετικούς κινδύνους».

Σε συγκρούσεις, τα SUV με ψηλό καπό είναι πιο πιθανό να χτυπήσουν τα ζωτικά όργανα στον κορμό των ενηλίκων και τα κεφάλια των παιδιών. Το χτύπημα πεζών πάνω από το κέντρο βάρους τους σημαίνει ότι είναι πιο πιθανό να εκτιναχθούν προς τα εμπρός και κάτω και στη συνέχεια να παρασυρθούν. Αντίθετα, τα χαμηλά καπό τείνουν να χτυπούν τα πόδια των πεζών, δίνοντάς τους μεγαλύτερη πιθανότητα να πέσουν πάνω στο όχημα και να εκτραπούν στο πλάι.

Εύρηματα της έκθεσης και επιπτώσεις στο περιβάλλον

Η έκθεση, της ομάδας υπεράσπισης Transport & Environment (T&E), διαπίστωσε ότι το μέσο ύψος καπό των νέων αυτοκινήτων που πωλούνται στην Ευρώπη αυξήθηκε από 77 εκατοστά το 2010 σε 84 εκατοστά το 2024.

Η αύξηση συμπίπτει με τις ραγδαίες πωλήσεις SUV από 12% σε 56% όλων των αυτοκινήτων την ίδια περίοδο, με το αυξανόμενο μέγεθος των οχημάτων να περιγράφεται ως «καρποσπρέιντινγκ» (carspreading) ή «αυτοκινητο-παχυσαρκία» (autobesity). Τα SUV είναι επίσης κατά μέσο όρο 20% πιο ρυπογόνα και αυτή η αύξηση των πωλήσεων ακυρώνει τη μείωση του CO2 που προκαλεί την κλιματική αλλαγή λόγω των ηλεκτρικών οχημάτων και των βελτιώσεων στην απόδοση καυσίμου.

Δεν υπάρχει νομικό όριο στο ύψος του καπό στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη. Οι ερευνητές δήλωσαν ότι θα πρέπει να θεσπιστεί ένα όριο για το 2035 και να οριστεί σε περίπου 85 εκατοστά.

«Ένα παιδί σκοτώνεται κάθε μέρα στους δρόμους μας, ωστόσο τα αυτοκίνητα κατασκευάζονται τόσο μεγάλα που τα παιδιά είναι αόρατα από τη θέση του οδηγού. Πώς είναι αυτό αποδεκτό;» δήλωσε η Barbara Stoll, ανώτερη διευθύντρια της καμπάνιας «Clean Cities» της T&E. «Ευτυχώς, όλο και περισσότεροι ηγέτες πόλεων αντιστέκονται στο καρποσπρέιντινγκ, υποστηρίζοντας αυτό που πραγματικά θέλουν οι πολίτες: ασφαλείς, πράσινους δρόμους χωρίς τέρατα οχήματα».

Αντιδράσεις και προτάσεις

Το Παρίσι και η Λυών στη Γαλλία, και το Άαχεν στη Γερμανία, συγκαταλέγονται στις πόλεις που χρεώνουν περισσότερο για τη στάθμευση μεγαλύτερων αυτοκινήτων. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα συμβούλια στο Κάρντιφ, το Μπρίστολ, την Οξφόρδη και το Χάρινγκι στο Λονδίνο εξετάζουν παρόμοια μέτρα και την περασμένη εβδομάδα η Συνέλευση του Λονδίνου ζήτησε όρια στο ύψος του καπό.

Εκπρόσωπος της Jaguar Land Rover δήλωσε: «Η JLR δεσμεύεται στα υψηλότερα πρότυπα ασφαλείας και τα οχήματά μας κατασκευάζονται με την αυστηρότερη τήρηση των απαιτήσεων ασφαλείας. Επενδύουμε συνεχώς σε χαρακτηριστικά ασφαλείας και προηγμένης τεχνολογίας, τα οποία, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν ανίχνευση πεζών, συστήματα κάμερας 3D περιμετρικής θέασης και αυτόνομη πέδηση έκτακτης ανάγκης (AEB)».

Η έκθεση της T&E ανέφερε ότι η AEB θα μπορούσε να αποτρέψει ορισμένες συγκρούσεις, αλλά ότι «ένα αυτοκίνητο με καλό σύστημα AEB και ύψος καπό μεταξύ 60cm και 75cm θα είναι πάντα ασφαλέστερο από ένα όχημα με ψηλό καπό με το ίδιο AEB».

Η έκθεση χρησιμοποίησε δεδομένα από το Euro NCAP, το πρόγραμμα αξιολόγησης ασφαλείας για νέα οχήματα, και δεδομένα πωλήσεων για να εκτιμήσει την αύξηση των υψών των καπό. Η T&E ανέθεσε επίσης στη Σχολή Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Loughborough να δοκιμάσει την ορατότητα των παιδιών από αυτοκίνητα με ψηλό μπροστινό μέρος.

Διαπιστώθηκε ότι ο οδηγός ενός Ram TRX δεν μπορούσε να δει παιδιά ηλικίας έως εννέα ετών που στέκονταν ακριβώς μπροστά, ενώ ένας οδηγός Land Rover Defender δεν μπορούσε να δει παιδιά ηλικίας έως τεσσεράμισι ετών.

Μια αύξηση 10 εκατοστών στο ύψος του καπό, από 80cm σε 90cm, αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου σε σύγκρουση κατά 27% για πεζούς και ποδηλάτες, σύμφωνα με μια βελγική μελέτη που περιλαμβάνει 300.000 θύματα. Τα παιδιά ήταν ουσιαστικά πιο πιθανό να σκοτωθούν ως πεζοί σε συγκρούσεις, σε σύγκριση με τους ενήλικες, ανέφερε η έκθεση.

Η ειδική περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου

Ο αριθμός των αυτοκινήτων με εξαιρετικά ψηλά καπό είναι «πολύ δυσανάλογος» στο Ηνωμένο Βασίλειο, διαπίστωσε η έκθεση. Το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελούσε το 15% όλων των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων στην Ευρώπη το 2024, αλλά το 39% των πωλήσεων αυτοκινήτων με καπό ψηλότερα από 100cm. Τα μοντέλα Land Rover αντιπροσώπευαν το 85% των 63.000 αυτοκινήτων με καπό 100cm ή ψηλότερα που πωλήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο εκείνο το έτος.

Η έκθεση σημείωσε επιθετικά διαφημιστικά σλόγκαν για το Land Rover Defender – «Κλειδωμένο και έτοιμο για δράση» (Locked and loaded) – και «Κατασκευασμένο για να εντυπωσιάζει, γνωστό για τον εκφοβισμό» (Built to impress, known to intimidate) για τα pickup trucks Ram: «Η πρόθεση είναι σαφής: τέτοιες εταιρείες βασίζονται στον εκφοβισμό που προέρχεται από οχήματα με ψηλό μπροστινό μέρος, αγνοώντας τους σχετικούς κινδύνους».

Συμπέρασμα και μελλοντικές προοπτικές

Η έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα: «Η αύξηση των SUV με ψηλό μπροστινό μέρος αποτελεί σαφή και αυξανόμενη απειλή για τη δημόσια ασφάλεια, ειδικά για τα παιδιά. Χωρίς κανένα όφελος για την κοινωνία, είναι καιρός οι νομοθέτες σε όλα τα επίπεδα να δράσουν». Η European Automobile Manufacturers’ Association, η Jeep και η Ram δεν απάντησαν σε αίτημα για σχόλιο.

Η έξαρση των SUV καθιστά επίσης τα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα φαρδύτερα, διαπίστωσε έκθεση της T&E το 2024, με τα μισά νέα αυτοκίνητα να είναι πολύ ογκώδη για να χωρέσουν σε τυπικές θέσεις στάθμευσης.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) κατέγραψε ρεκόρ πωλήσεων SUV παγκοσμίως το 2024 και ρεκόρ εκπομπών CO2 από SUV ύψους 1 δισεκατομμυρίου τόνων. Εάν τα SUV ήταν μια χώρα, θα κατατάσσονταν ως η πέμπτη πιο ρυπογόνος στον κόσμο, δήλωσε ο IEA.

(Με πληροφορίες του Guardian)