Το σκοτάδι απλώνεται, οι δαίμονες ξυπνούν
Καρλ Σέιγκαν: Από την αισιοδοξία του μέλλοντος, στη δυστοπία του παρόντος

Μια προφητεία για τις μέρες μας, γραμμένη τριάντα ολόκληρα χρόνια πριν
Ο αστρονόμος, αστροφυσικός, παραγωγός επιστημονικών ντοκιμαντέρ (η τηλεοπτική σειρά «Cosmos» έκανε κορυφαίες τηλεθεάσεις) και συγγραφέας εκλαϊκευμένων επιστημονικών έργων Καρλ Σέιγκαν (1934-1996) υπήρξε ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους επιστήμονες, και ίσως ο πιο αγαπημένος όλων των εποχών. Ήταν πολύ γλυκός άνθρωπος, και τον αγαπούσαμε κι εδώ στην Ελλάδα από τα βιβλία του που είχαν κυκλοφορήσει από τον υπερκάλτ οίκο Ωρόρα στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Τρία χρόνια μετά την έκδοσή του στα αγγλικά, το 1988, έβγαλαν και την «Επαφή», το μοναδικό του μυθιστόρημα, που το καταβροχθίσαμε επίσης — και έτσι ξέραμε τι θα δούμε όταν βγήκε στις αίθουσες η ταινία του Ζεμέκις με την Τζόντι Φόστερ, το 1997.
Έναν χρόνο πριν πεθάνει, το 1995, κυκλοφόρησε το τελευταίο του βιβλίο: «The Demon-haunted World: Science as a Candle in the Dark». Στα ελληνικά βγήκε το 1998, από το Έσοπτρον, σε μετάφραση της Αιμιλίας Μανούση – κυκλοφορεί ακόμη: «Στοιχειωμένος κόσμος. Το φως της επιστήμης στη σύγχυση της νέας εποχής». Σ’ αυτό, πιάνει πολλά θέματα της «Νέας Εποχής», και τους αλλάζει τον αδόξαστο. Απομυθοποιεί ό,τι ψευδοεπιστημονική ανοησία ήταν της μόδας τα τελευταία (πολλά) χρόνια, από τους πνευματιστές μέχρι τους εξωγήινους κ.π.ά., και ενθαρρύνει τους αναγνώστες του να σκέφτονται κριτικά και με περίσκεψη, αν όχι με σκεπτικισμό. Το βιβλίο είναι μια ωδή στην επιστήμη και τον ορθό λόγο.
Και να ένα μικρό απόσπασμα από τον πρόλογο: «Τα σημαντικότερα στοιχεία του πολιτισμού μας στηρίζονται στην επιστήμη και την τεχνολογία. Ταυτόχρονα όμως, έχουμε οργανώσει με τέτοιο τρόπο τα πάντα γύρω μας, ώστε σχεδόν κανείς να μην κατανοεί την επιστήμη και την τεχνολογία. Πρόκειται για την ιδανικότερη συνταγή για μια μελλοντική καταστροφή. Αργά ή γρήγορα, ένα εύφλεκτο μείγμα άγνοιας και δύναμης θα εκραγεί ακριβώς μπροστά στα μάτια μας. […] Η ψευδο-επιστήμη και οι δεισιδαιμονίες θα γίνονται χρόνο με τον χρόνο πιο δελεαστικές, το τραγούδι του παραλόγου των Σειρήνων πιο εύηχο και σαγηνευτικό. […] Όταν εγείρονται φυλετικές προκαταλήψεις, σε καιρούς στέρησης ή πολέμων, σε περιόδους που προκαλείται η εθνική μας αυτοεκτίμηση, όταν αγωνιούμε για τη μείωση του ζωτικού μας χώρου […], όταν γύρω μας φουντώνουν ο φανατισμός και η άγνοια: τότε είναι που οι ίδιες σκοταδιστικές απόψεις, γνωστές από το απώτατο παρελθόν, προσπαθούν να πάρουν τον έλεγχο. Η φλόγα του κεριού εξασθενεί. Το λιγοστό φως τρεμοσβήνει. Το σκοτάδι απλώνεται. Οι δαίμονες ξυπνούν».
Και κάποια στιγμή, στο 2ο κεφάλαιο, που έχει τίτλο «Επιστήμη και ελπίδα», γράφει: «Έχω μια ζοφερή εικόνα στο μυαλό μου για την Αμερική στην οποία θα ζουν τα παιδιά μου και τα εγγόνια μου — μια Αμερική που θα είναι μια οικονομία υπηρεσιών και πληροφοριών· όπου το σύνολο σχεδόν των βασικών μεταποιητικών βιομηχανιών θα έχει μεταφερθεί σε άλλες χώρες· όπου τρομερές τεχνολογικές δυνάμεις θα βρίσκονται στα χέρια ελαχίστων, και όπου κανείς εκπρόσωπος του δημοσίου συμφέροντος δεν θα είναι καν σε θέση να κατανοήσει τι σημαίνει αυτό· όπου οι πολίτες θα έχουν χάσει την ικανότητα να αμφισβητούν αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία· όπου, ανίκανοι να διακρίνουμε τι είναι καλό και τι αληθινό, με την κριτική μας ικανότητα σε παρακμή, θα γλιστράμε, ανεπαίσθητα, πίσω στη δεισιδαιμονία και στο σκοτάδι».
Σας θυμίζει κάτι;
ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ
ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Στα ύψη η εγκληματικότητα από συμμορίες ναρκωτικών
Δραματικές οι απώλειες για τους συμμάχους του Πούτιν
Το τελευταίο περιστατικό σε μια πρόσφατη σειρά αεροπορικών καταστροφών στις ΗΠΑ
«Θα είμαστε πάντα μια οικογένεια με διαφορετική μορφή», δήλωσε η 62χρονη ηθοποιός
Το κατηγορεί για παράνομες ενέργειες που στοχεύουν το Ισραήλ
Το περιστατικό μεταδόθηκε live από τον λογαριασμό της εκκλησίας
Έντονες αντιδράσεις για τη συγκεκριμένη μέθοδο
Tι υποστήριξε η στοιχηματική εταιρεία
Ο έλεγχος των αρχών αρχικά στόχευε στην εύρεση κάνναβης
Το πρόβλημα σήμερα είναι ότι ο αντισημιτισμός έχει φορέσει πια και άλλα προσωπεία όπως της ισραηλοφοβίας που στρέφεται κατά της ύπαρξης του ίδιου του κράτους του Ισραήλ
Αυτή την φορά από εταιρεία δημοσίων σχέσεων
Ανέφερε πως η Μπιάνκα Σενσόρι ήταν εκείνη που τον βοήθησε να καταλάβει πως διαγνώστηκε λάθος με διπολική διαταραχή
Η Αντζελίνα Τζολί μίλησε με δάκρυα στα μάτια για τη μητέρα της
O παρουσιαστής του ESPN έχει μεγάλη δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια
Υπόσχεται αντίποινα η Γαλλία
Το μεγαλύτερο ποσοστό πιστεύει ότι η Ρωσία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των προσπαθειών χειραγώγησης
Καταγγέλλει μεροληψία σε βάρος του - Είχε προηγηθεί παρόμοια απόφαση των ΗΠΑ
Ο Τραμπ, αν και δεν φημίζεται για το καλό του γούστο, προτείνει το τέλος του σεβασμού στους μεγαλοαρχιτέκτονες και σεβασμό στο λαϊκό γούστο
Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.