Ευρωεκλογές 2024: Τα κόμματα της ακροδεξιάς ξοδεύουν τα περισσότερα για διαφήμιση

Οι πολιτικοί και τα κόμματα έχουν αυξήσει τις δαπάνες τους για διαδικτυακές διαφημίσεις στην κούρσα για ψήφους ενόψει των Ευρωεκλογών.

Επτά στα δέκα κόμματα που ξόδεψαν τα περισσότερα χρήματα σε πολιτική διαφήμιση είναι κυρίως ακροδεξιά, μεταξύ των οποίων το Fidesz της Ουγγαρίας, το AfD της Γερμανίας, το Κόμμα της Ελευθερίας (FPÖ) της Αυστρίας, οι Σουηδοί Δημοκράτες, το Νόμος και Δικαιοσύνη της Πολωνίας, οι Αδελφοί της Ιταλίας και το Vox της Ισπανίας.

Οι διαφημίσεις που περιλάμβαναν μηνύματα κατά του «κλιματικού φανατισμού», εκκλήσεις για να σταματήσει η «εισβολή» των μεταναστών μέχρι την προβολή διαπιστευτηρίων στον «αγώνα κατά του εξισλαμισμού» προβλήθηκαν τουλάχιστον 28 εκατομμύρια φορές. Άλλα μηνύματα ζητούσαν να σταματήσει η «τρέλα της ΕΕ» με τον πόλεμο στην Ουκρανία, να αντιμετωπισθεί το έγκλημα στους δρόμους, να ενισχυθούν οι μικρές επιχειρήσεις, να προστατευθούν τα ήθη - έθιμα και οι παραδόσεις.

Ευρωεκλογές 2024: Ο Όρμπαν τους ξεπέρασε όλους στις δαπάνες για διαφήμιση

Σε πρωταθλητή δαπανών για διαφήμιση εν όψει Ευρωεκλογών αναδεικνύεται ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν και το κόμμα του Fidesz, ξεπερνώντας τους πάντες στις πλατφόρμες της Google και στο δίκτυο των 35 εκατομμυρίων ιστότοπων της, καθώς και στο Facebook και το Instagram της Meta, που χρησιμοποιούνται από περισσότερους από τους μισούς Ευρωπαίους.

Τα ακροδεξιά εθνικά κόμματα έχουν επίσης ποντάρει στο YouTube για να προωθήσουν τις ιδέες τους, όπως η αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη ή μια χαλάρωση στη στήριξη των Βρυξελλών προς την Ουκρανία.

Την ώρα που είναι σχεδόν αδύνατο για τους ψηφοφόρους σε χώρες όπως η Πολωνία, το Βέλγιο και η Ρουμανία να ξεφύγουν από την «επίθεση» των διαδικτυακών πολιτικών διαφημίσεων, δεν είναι σαφές αν τα εκατομμύρια ευρώ που δαπανήθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες θα είναι αρκετά για να τραβήξουν την προσοχή -και τις ψήφους- των Ευρωπαίων που δαπανούν χρόνο στο Instagram ή αναζητούν πληροφορίες στη Google.

Μια μελέτη τον Απρίλιο έδειξε ότι η πολιτική διαφήμιση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα μπορούσε να επηρεάσει τα αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών, αλλά οι νέοι ευρωπαϊκοί νόμοι περί τεχνολογίας και προστασίας της ιδιωτικής ζωής έχουν επίσης καταστήσει πιο δύσκολο για τους πολιτικούς να στοχεύουν και να επηρεάζουν μικρότερες ομάδες ανθρώπων με βάση συγκεκριμένα δημογραφικά στοιχεία και ενδιαφέροντα.

Το Politico ανελυσε διεξοδικά τα δημόσια στοιχεία για τις διαφημίσεις της Google και της Meta και τα δεδομένα του μη κερδοσκοπικού οργανισμού WhoTargetsMe για να αποκτήσει μια εικόνα του τι συμβαίνει στην ΕΕ ενόψει των Ευρωεκλογών.

Το Fidesz ξοδεύει περισσότερο από όλους στην ΕΕ... και όχι μόνο

Με πληθυσμό λίγο κάτω από 10 εκατομμύρια, η Ουγγαρία δεν είναι προφανώς η μεγαλύτερη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά στον κόσμο της πολιτικής διαδικτυακής διαφήμισης, η κεντροευρωπαϊκή χώρα - και ιδιαίτερα ο πρωθυπουργός Όρμπαν και το κυβερνών κόμμα του Fidesz - είναι μακράν οι μεγαλύτεροι παίκτες της ηπείρου.

Τις τελευταίες εβδομάδες, οι αγορές πολιτικών διαφημίσεων ξεπέρασαν, συνολικά, ακόμη και τις αντίστοιχες δαπάνες ολόκληρων χωρών, όπως η Ισπανία. Κατά την προετοιμασία των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και των τοπικών εκλογών στην Ουγγαρία, που θα διεξαχθούν ταυτόχρονα, το Fidesz αγόρασε τις περισσότερες διαφημίσεις τόσο στις πλατφόρμες της Google όσο και της Meta σε σύγκριση με οποιοδήποτε άλλο πολιτικό κόμμα στο μπλοκ των 27 χωρών. 

Κανένα από αυτά τα πληρωμένα μηνύματα δεν είναι διακριτικό: Στη μία διαφήμιση μετά την άλλη, το Fidesz παρουσιάζει τους αριστερούς αντιπάλους του ως υποχείρια των Βρυξελλών και των μεγαλοδωρητών όπως ο Τζορτζ Σόρος. Σε άλλες, το ακροδεξιό πολιτικό κόμμα έχει τοποθετηθεί ως το «κόμμα της ειρήνης», κατηγορώντας τους αντιπάλους του ότι ευνοούν τον πόλεμο. Αυτό είναι μια έμμεση μνεία στην υποστήριξη του Όρμπαν προς τη Ρωσία -τη σύγκρουση της οποίας με την Ουκρανία θα προτιμούσε να δει να τελειώνει, ακόμη και υπέρ του Βλαντίμιρ Πούτιν.

H ακροδεξιά δαπανά μεγάλα ποσά σε πολιτική διαφήμιση

«Προστατέψτε τις γυναίκες και τα κορίτσια! Η Δύση ψηφίζει AfD», λέει μια διαφήμιση του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία, με μια νεαρή ξανθιά γυναίκα να κοιτάζει προς το πλάι σε έναν δρόμο.

Η διαφήμιση είναι μία από τις περίπου 90 άλλες που αγόρασε το AfD τον τελευταίο μήνα, ξοδεύοντας περισσότερα χρήματα στην Google και στο διαφημιστικό της δίκτυο από οποιοδήποτε άλλο γερμανικό πολιτικό κόμμα. Σύμφωνα με το δημόσιο αρχείο της Google, το ακροδεξιό κόμμα δαπάνησε τον Μάιο έως και 108.000 ευρώ για τις διαφημίσεις, οι οποίες εμφανίστηκαν τουλάχιστον 90 εκατομμύρια φορές στη Γερμανία, σύμφωνα με το Politico.

Την ίδια ώρα, ο Vlaams Belang στην άκρα δεξιά του Βελγίου δαπάνησε τα μεγαλύτερα ποσά για πολιτική διαφήμιση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από οποιοδήποτε άλλο κόμμα στη χώρα.

Σύμφωνα με το Euronews, το φλαμανδικό εθνικιστικό κόμμα του Βελγίου δημοσίευσε στις 26 Απριλίου ένα διαφημιστικό βίντεο με νεαρούς να τσακώνονται σε μια στάση λεωφορείου. «Χορτάσατε από τον "εμπλουτισμό" της πολυπολιτισμικής κοινωνίας;» γράφει η λεζάντα στα ολλανδικά. «Μόνο ο Vlaams Belang μιλάει για αυτό… και θα αποκαταστήσει τον νόμο και την τάξη!» καταλήγει το πολιτικό μήνυμα.

Καταβάλλοντας ποσά από 600 έως 800 ευρώ, ο Vlaams Belang έλαβε έως και 125.000 εμφανίσεις στο Facebook και 60.000 στο Instagram για αυτήν τη διαφήμιση, σε μεγάλο βαθμό από το κοινό 18 έως 34 ετών στο βόρειο τμήμα του Βελγίου, σύμφωνα με δεδομένα της Meta Ad Library.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι το φλαμανδικό εθνικιστικό κόμμα έχει ξοδέψει τα περισσότερα χρήματα από οποιοδήποτε άλλο κόμμα στη χώρα, με περίπου 300.000 ευρώ σε διαφημίσεις στο Facebook και το Instagram -ποσό διπλάσιο από το δεύτερο κόμμα που βρίσκεται στην άκρα αριστερά του πολιτικού χάρτη στο Βέλγιο.

Σύμφωνα με κάποιους αναλυτές, η διαφημιστική εκστρατεία έχει αποτέλεσμα. Και ίσως αυτή η εκτίμηση να μην αφορά μόνο το Βέλγιο, αλλά και το σύνολο της ΕΕ, καθώς η ακροδεξιά δείχνει να έχει ενισχύσει τα ποσοστά της.

Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις για την ακροδεξιά

Με την αντίστροφη μέτρηση για τις Ευρωεκλογές στις 6 - 9 Ιουνίου να έχει σημάνει, τα τελευταία στοιχεία των δημοσκοπήσεων δείχνουν ενίσχυση των κομμάτων της ακροδεξιάς.

Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση του κέντρου IPSOS σε συνεργασία με γαλλικά ινστιτούτα για λογαριασμό της Le Monde, που διενεργήθηκε από τις 27 έως τις 30 Μαΐου στη Γαλλία, το ακροδεξιό Rassemblement National (RN) σημειώνει περαιτέρω άνοδο, ενώ ο κυβερνητικός συνασπισμός του Μακρόν υποχωρεί και η «ψαλίδα» με το τρίτο κόμμα των Σοσιαλιστών μειώνεται.

Συγκεκριμένα, ο Jordan Bardella βρίσκεται στο 33% στην πρόθεση ψήφου, την ώρα που ο εκλεκτός του Μακρόν Valérie Hayer πέφτει στο 16% και ο Raphaël Glucksmann των Σοσιαλιστών ακολουθεί κατά πόδας με 14,5%.

Αν και οι διαφορές μεταξύ των λαϊκίστικων, εθνικιστικών και ακροδεξιών κομμάτων ανά την Ευρώπη είναι τέτοιες που δύσκολα θα συμμαχούσαν υπό την ίδια «ταμπέλα», η έρευνα Poll of Polls του Politico δείχνει ότι οι Ευρωβουλευτές της ακροδεξιάς θα υπερέχουν αριθμητικά εκείνων του Ευρωπαϊκού Λαΐκού Κόμματος (ΕΛΚ). 

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, το ΕΛΚ συγκεντρώνει 170 έδρες, ενώ τα κόμματα που απαρτίζουν τους δύο βασικούς ακροδεξιούς συνασπισμους, Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) και Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID) αναμένεται να κατακτήσουν 144 έδρες. Αν σε αυτές προστεθούν και οι έδρες που αναμένεται να κερδίσει το Fidesz του Όρμπαν, το γερμανικό AfD και κάποιοι άλλοι εξίσου ακραίοι σχηματισμοί που δεν έχουν γίνει αποδεκτοί στο ECR και το ID, τότε το σύνολο των ακροδεξιών βουλευτών θα ανέρχεται σε 184 -σε σύνολο 705 αντιπροσώπων τους οποίους θα αναδείξει ένα εκλογικό σώμα που ξεπερνά τα 400 εκατομμύρια.