Σαν σήμερα: Ποια ήταν η έμπνευση για τη γραφή Βraille

Σαν σήμερα στις 4 Ιανουαρίου 1809 γεννήθηκε ο Louis Braille στη πόλη Coupvray, κοντά στο Παρίσι. Ο Louis Braille έμεινε γνωστός στην ιστορία ως ο δημιουργός του συστήματος «Braille», ένα σύστημα ανάγνωσης και γραφής για τους τυφλούς.

Το 1812, στο μικρό χωριό Coupvray της Γαλλίας, ο νεαρός Louis Braille συνήθιζε να παίζει στο μαγαζί του πατέρα του δίπλα στο σπίτι της οικογένειας. Ο πατέρας του Simon-René ήταν ένας από τους καλύτερους κατασκευαστές λουριών στην περιοχή και έφτιαχνε επίσης ηνία, σέλες και περιλαίμια για τα άλογα των χωρικών. Μέρος της δουλειάς του ήταν να κόβει λωρίδες από δέρμα και να το τρυπάει με αιχμηρά εργαλεία. Ο Louis είχε προειδοποιηθεί ότι ήταν πολύ μικρός για να παίζει με τα εργαλεία του εργαστηρίου.

Σε ηλικία 3 ετών, ο Louis τυφλώθηκε παίζοντας με ένα εργαλείο στο μαγαζί του πατέρα του

Όταν ο Louis ήταν τριών χρονών έμεινε μόνος τους στο μαγαζί, καθώς ο Simon-René είχε βγει έξω για να βοηθήσει έναν πελάτη. Ο Louis νόμισε ότι θα μπορούσε να τρυπήσει ένα κομμάτι δέρμα όπως έκανε ο πατέρας του. Άρπαξε ένα εργαλείο και προσπάθησε να το σπρώξει μέσα από το δέρμα. Δεν είχε τη δύναμη του πατέρα του. Προσπάθησε ξανά, πιέζοντας περισσότερο. Το εργαλείο γλίστρησε από το χέρι του και κατέληξε στο αριστερό του μάτι. Ο Louis ούρλιαξε από πόνο και οι γονείς του μαζί με τα τρία αδέρφια του έτρεξαν να τον βοηθήσουν.

Νοσοκομείο δεν υπήρχε στο Coupvray και ο πιο κοντινός γιατρός ήταν πολύ μακριά. Αναγκάστηκαν να μεταφέρουν τον Louis σε μια πρακτική θεραπεύτρια του χωριού που χρησιμοποιούσε φυτικά φάρμακα για τραυματισμούς και ασθένειες. Βύθισε έναν υφασμάτινο επίδεσμο σε ένα υγρό φυτικό διάλυμα και τον τοποθέτησε στο μάτι του Louis. Όμως το τραυματισμένο μάτι του μολύνθηκε περισσότερο και η μόλυνση εξαπλώθηκε στο διπλανό μάτι. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο Louis έχασε την όραση και στα δύο μάτια και έμεινε μόνιμα τυφλός.

Εκείνη την εποχή, οι περισσότεροι άνθρωποι που ήταν τυφλοί ήταν αβοήθητοι και έπρεπε να εξαρτώνται από άλλους για να επιβιώσουν. Μόνο οι πλούσιοι ή όσοι είχαν υψηλή κοινωνική θέση είχαν ελπίδες να λάβουν κάποιου είδους εκπαίδευση ή να κερδίσουν τα προς το ζην. Οι περισσότεροι κατέληγαν να γίνουν ζητιάνοι.

Ο Louis σπούδασε σε σχολείο για τυφλούς όπου τα βιβλία ήταν βαριά και δυσανάγνωστα

Ο πατέρας του Louis έφτιαξε ένα μικρό ξύλινο μπαστούνι για τον γιο του για να μπορεί να εντοπίζει αντικείμενα που υπήρχαν μπροστά του όταν περπατούσε. Όταν ο Louis έγινε 6 ετών, ένας καινούργιος ιερέας έφθασε στην πόλη. Ο ιερέας έκανε μαθήματα στον Louis για ένα χρόνο, αλλά ο Louis ήθελε να πάει στο σχολείο του χωριού με τα άλλα παιδιά. Έτσι, ένας συμμαθητής του συμφώνησε να τον συνοδεύει κάθε πρωί και να τον οδηγεί στο σχολείο. Ο Louis ανίκανος να δει οτιδήποτε ήταν αναγκασμένος να ακούει τον δάσκαλο και να απομνημονεύει τα μαθήματα. Παρόλο που δεν ήξερε να διαβάζει ή να γράφει, ήταν ο καλύτερος μαθητής στην τάξη.

Πολύ συχνά ο Louis απογοητευόταν επειδή δεν μπορούσε να διαβάσει τα σχολικά βιβλία. Ο ιερέας και ο διευθυντής του σχολείου πίστευαν ότι ο Louis θα τα πήγαινε καλύτερα σε ένα σχολείο για τυφλούς μαθητές. Υπήρχε μόνο ένα σχολείο σαν αυτό στη Γαλλία, το Βασιλικό Ινστιτούτο για Νεαρούς Τυφλούς. Ήταν στο Παρίσι, 40 χιλιόμετρα μακριά. Οι γονείς του Louis δεν ήθελαν να τον αφήσουν να φύγει από το σπίτι. Ήταν μόλις 10 ετών και το σχολείο ήταν πολύ ακριβό. Ο ιερέας έπεισε τους γονείς του να κάνουν αίτηση. Το σχολείο δέχτηκε τον Louis και μάλιστα πλήρωσε μέρος από τα δίδακτρα και την παραμονή του.

Το Βασιλικό Ινστιτούτο ήταν σε ένα ερειπωμένο παλιό κτίριο γεμάτο υγρασία και σκοτάδι και οι μαθητές λάμβαναν πολύ λίγο φαγητό. Μετά τα μαθήματά του, ο Louis μάθαινε να παίζει τσέλο και πιάνο. Δεν μπορούσε να διαβάσει μουσική, αλλά απομνημόνευε τις νότες. Δυστυχώς όμως, υπήρχαν ελάχιστα βιβλία για τυφλούς μαθητές και τα περισσότερα ήταν τυπωμένα σε βαρύ, κερωμένο χαρτί. Τα γράμματα σχηματίζονταν πιέζοντας το χαρτί πάνω σε κομμάτια μολύβδου που είχαν το σχήμα της αλφαβήτου, δημιουργώντας ανάγλυφα, με αποτέλεσμα τα βιβλία να είναι πολύ βαριά για να τα χειριστούν μικρά παιδιά. Μια πρόταση μπορούσε να καταλαμβάνει ολόκληρη σελίδα. Ο Louis έμαθε να περνάει τα δάχτυλά του πάνω από τις σελίδες για να μπορεί να νιώθει κάθε γράμμα, μια διαδικασία η οποία του έπαιρνε πολύ χρόνο. Μέχρι να φτάσει στο τέλος της πρότασης, είχε ήδη ξεχάσει τις πρώτες λέξεις.

Ο Louis κατάφερε να βελτιώσει ένα σύστημα νυχτερινής γραφής για στρατιώτες

Για καλή τύχη του Louis, ένας συνταξιούχος λοχαγός του γαλλικού στρατού, ο Charles Barbier, επισκέφτηκε το Βασιλικό Ινστιτούτο. Είχε εφεύρει έναν τρόπο επικοινωνίας για τους στρατιώτες ώστε να μπορούν να στέλνουν μηνύματα ο ένας στον άλλο τη νύχτα χωρίς να χρειάζονται φως ή να χρειάζεται να μιλήσουν. Αν έπρεπε να χρησιμοποιήσουν φως ή να κάνουν θόρυβο, ο εχθρός μπορούσε να εντοπίσει τους στρατιώτες και να τους πυροβολήσει.

Με ένα μυτερό εργαλείο, ο λοχαγός τρυπούσε τελείες και παύλες σε ένα χοντρό χαρτί. Οι τελείες και οι παύλες αντιπροσώπευαν διαφορετικούς ήχους. Αυτά τα σημάδια συνδυάζονταν για να σχηματίσουν λέξεις και μπορούσαν να διαβαστούν χωρίς φως ή ήχο. Αλλά, οι στρατιώτες έβρισκαν αυτό το σύστημα πολύ δύσκολο για να το χρησιμοποιήσουν. Ο Barbier σκέφτηκε ότι θα ήταν πιο χρήσιμο σε τυφλούς μαθητές από ότι σε στρατιώτες στο πεδίο της μάχης.

Οι τυφλοί μαθητές προσπάθησαν να διαβάσουν μερικά από τα μηνύματα, αλλά βρήκαν επίσης το σύστημα περίπλοκο στην εκμάθηση και δύσκολο στη χρήση. Χρειάζονταν πολλές τελείες και παύλες για να σχηματισθεί μια μόνο λέξη. Ωστόσο, το νέο σύστημα απαιτούσε λιγότερο χώρο από την υπάρχουσα διαδικασία ανάγλυφης εκτύπωσης πραγματικών χαρακτήρων και γραμμάτων.

Ο Louis ήταν ενθουσιασμένος με αυτόν τον νέο τρόπο ανάγνωσης και άρχισε να περνάει τον περισσότερο ελεύθερο χρόνο του μαθαίνοντας το νέο σύστημα. Κατάλαβε ότι θα έπρεπε να γίνει πιο απλό και έπρεπε επίσης να βρει έναν τρόπο να συμπεριλάβει αριθμούς και σημεία στίξης. Έτσι, στον ελεύθερο χρόνο του και αργά το βράδυ, ο Louis δούλεψε σκληρά για να βελτιώσει το σύστημα του λοχαγού. Με ένα μυτερό όργανο που ονομάζεται γραφίδα και με ένα κομμάτι χαρτί πάνω σε μια ξύλινη σανίδα, ο Louis ξεκίνησε να εργάζεται. Μετά από δύο χρόνια δουλειάς, όταν ο Louis ήταν 15 ετών, ολοκλήρωσε το νέο του σύστημα, αυτό που έγινε γνωστό ως σύστημα «Braille».

Ο Louis στη συνέχεια το έδειξε στον νέο διευθυντή του Βασιλικού Ινστιτούτου. Για να δοκιμάσει το σύστημα, ο διευθυντής διάβασε δυνατά ένα άρθρο εφημερίδας. Ο Louis με την βοήθεια της γραφίδας αποτύπωσε στο χαρτί όσα είπε ο διευθυντής. Όταν ο διευθυντής τελείωσε, ο Louis πέρασε τα δάχτυλά του πάνω από τις κουκκίδες και επανέλαβε με ακρίβεια το άρθρο της εφημερίδας κάνοντας τρομερή εντύπωση στον διευθυντή του Ινστιτούτου.

Ο Louis Braille δημιούργησε ένα νέο αλφάβητο για τους τυφλούς συμμαθητές του

Οι συμμαθητές του Louis δοκίμασαν το νέο του σύστημα γραφής και ανάγνωσης. Ήταν ενθουσιασμένοι με το πόσο καλά λειτουργούσε. Τώρα μπορούσαν να κρατούν σημειώσεις κατά την διάρκεια των μαθημάτων και η απομνημόνευση μέσα στην τάξη δεν ήταν πλέον απαραίτητη. Δεν χρειάζονταν τη βοήθεια κανενός για να διαβάσουν ή να γράψουν.

Ο Louis ήταν πολύ ενθουσιασμένος που άρεσε στους συμμαθητές του το νέο σύστημα, αλλά ήθελε να μπορούν να τον χρησιμοποιούν και άλλοι τυφλοί. Ο διευθυντής του σχολείου απευθυνόμενος στη γαλλική κυβέρνηση ρώτησε εάν το αλφάβητο με τελείες του Louis θα μπορούσε να γίνει το επίσημο σύστημα γραφής για τους τυφλούς.

Στο μεταξύ, ο Louis έγινε βοηθός καθηγητή στο Ινστιτούτο. Τα μαθήματά του ήταν πολύ δημοφιλή. Ξόδεψε επίσης πολύ χρόνο αντιγράφοντας βιβλία με το νέο του σύστημα. Πρόσθεσε μάλιστα καινούργια σύμβολα για να μπορούν οι τυφλοί μουσικοί να διαβάζουν και να γράφουν νότες. Τελικά δημοσίευσε ένα βιβλίο που περιγράφει τον νέο του κώδικα.

Ο Louis έμαθε επίσης να παίζει ακόμα και εκκλησιαστικό όργανο. Έπαιζε τόσο καλά, που δούλεψε ως οργανίστας σε μια κοντινή εκκλησία. Σύντομα έγινε κανονικός καθηγητής στο Ινστιτούτο τυφλών. Το 1834, ο Louis παρουσίασε το αλφάβητό του στη Βιομηχανική Έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι. Εκεί παρουσιάστηκαν κάθε είδους εφευρέσεις. Κρατούσε σημειώσεις καθώς μιλούσαν οι άνθρωποι και μετά διάβαζε όσα ειπώθηκαν, εντυπωσιάζοντας τους επισκέπτες της Έκθεσης.

Ωστόσο, ο Γάλλος βασιλιάς ήταν στην έκθεση και είδε την εφεύρεση του Louis, αλλά δεν την έκανε επίσημη γλώσσα για τους τυφλούς και επίσης δεν πρόσφερε χρήματα για τη δημιουργία βιβλίων με το νέο σύστημα.

Το σύστημα Braille με τη βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών έχει προσαρμοστεί σε κάθε γνωστή γλώσσα

Όταν ο Louis επέστρεψε από την Έκθεση του Παρισιού, ήταν απογοητευμένος που η δημιουργία του δεν θα γινόταν διαθέσιμη σε άλλους τυφλούς. Τα τελευταία χρόνια ένιωθε αρκετά κουρασμένος και συχνά ταλαιπωριόταν από βήχα και πυρετό. Τελικά διαγνώστηκε με φυματίωση και εκείνη την εποχή το μόνο φάρμακο για αυτή την ασθένεια ήταν ο καθαρός αέρας και η ξεκούραση.

Με τα χρόνια ο Louis δίδασκε όλο και λιγότερο και προσπαθούσε να περνάει όσο χρόνο μπορούσε έξω. Συνέχισε να βελτιώνει το αλφάβητό του και πρόσθεσε το γράμμα «w» έτσι ώστε ο κώδικάς του να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να γράψει αγγλικά, ενώ ταυτόχρονα έγραφε εγχειρίδια μαθηματικών για τυφλούς μαθητές.

Ωστόσο, ένας νέος διευθυντής ήρθε στο Ινστιτούτο και δεν επέτρεψε στους μαθητές να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν το νέο αλφάβητο του Louis. Ο καινούργιος διευθυντής φοβόταν ότι οι μαθητές θα γίνονταν πολύ ανεξάρτητοι και δεν θα χρειάζονταν πλέον δασκάλους και διευθυντές.

Ο Louis ήταν πολύ απογοητευμένος και η υγεία του χειροτέρεψε αναγκάζοντάς τον αρκετές φορές να πηγαίνει σπίτι στο Coupvray για να ξεκουραστεί. Συνέχισε να δουλεύει πάνω στο νέο του σύστημα γραφής και ανάγνωσης μέχρι που πέθανε στο Παρίσι το 1852.

Δύο χρόνια αργότερα, η γαλλική κυβέρνηση ενέκρινε το σύστημα Braille. Το 1878, το Παγκόσμιο Συνέδριο για Τυφλούς ψήφισε ώστε να γίνει η γραφή «Braille» το επίσημο σύστημα ανάγνωσης και γραφής για όλους τους τυφλούς σε όλο τον κόσμο. Με τη βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών, η γραφή Braille έχει προσαρμοστεί σχεδόν σε κάθε γνωστή γλώσσα.

Πολλά βιβλία είναι διαθέσιμα σε σύστημα «Braille». Ορισμένα δημιουργούνται πληκτρολογώντας τις λέξεις σε έναν υπολογιστή που τις μεταφράζει σε «Braille». Στη συνέχεια μεταφέρονται σε χαρτί ή σε μεταλλικές πλάκες για χρήση σε πρέσα.

Το σπίτι του Louis Braille στο Coupvray της Γαλλίας είναι σήμερα μουσείο. Στον τοίχο μια επιγραφή αναφέρει: «Άνοιξε τις πόρτες της γνώσης σε όλους εκείνους που δεν μπορούν να δουν».