Σαν σήμερα, 7 Οκτωβρίου το 2006, πέφτει νεκρή η μαχητική δημοσιογράφος Άννα Πολιτκόφσκαγια - Ήταν η ημέρα των γενεθλίων του Ρώσου προέδρου, που επέκρινε σφοδρά
Στις 7 Οκτωβρίου 2006, μία ημέρα σαν σήμερα και ώρα 13:30 η Ρωσίδα δημοσιογράφος, συγγραφέας και ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα Άννα Πολιτκόφσκαγια μπαίνει στο κτίριο όπου έμενε, σε κεντρική περιοχή της Μόσχας. Εκεί την περίμενε ο εκτελεστής της που μπήκε μαζί της στο ασανσέρ.
Η Άννα δολοφονήθηκε με ψυχρό επαγγελματισμό - τρεις σφαίρες στο σώμα και, όταν πλέον είχε πέσει στο πάτωμα, μία ακόμα στο κεφάλι για να είναι σίγουρος ότι ολοκλήρωσε την αποστολή που είχε αναλάβει.
Άφησε το πιστόλι Makarov εννέα χιλιοστών, το οποίο χρησιμοποίησε, και τους τέσσερις κάλυκες δίπλα στο άψυχο κορμί της δημοσιογράφου. Την ίδια μέρα ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν γιόρταζε τα γενέθλιά του.
Γεννημένη ως Άννα Μαζέπα στις 30 Αυγούστου 1958 στη Νέα Υόρκη, από διπλωμάτες γονείς στον ΟΗΕ με καταγωγή από τη Σοβιετική Ένωση, πέρασε τα παιδικά της χρόνια στη Μόσχα.
Σπούδασε δημοσιογραφία στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας και αρχικά δούλεψε ως ρεπόρτερ στην «Ιζβέστια», την εφημερίδα που απηχούσε τις απόψεις της σοβιετικής κυβέρνησης. Παντρεύτηκε τον συμφοιτητή της Αλεξάντερ Πολιτκόφσκι και μαζί απέκτησαν δυο παιδιά.
Από το 1999 εντάχθηκε στη «Νόβαγια Γκαζέτα», τη δημοσιογραφική ομάδα της μικρής αντιπολιτευόμενης εφημερίδας και αμέσως μετά κάλυψε δημοσιογραφικά τον αποσχιστικό πόλεμο στη μουσουλμανική ρωσική δημοκρατία της Τσετσενίας (1999-2006), με τόλμη και χωρίς συναισθηματισμούς, καταγγέλλοντας τις ωμότητες των στρατευμάτων και των μυστικών υπηρεσιών της Ρωσίας και ιδιαίτερα της FSB, διαδόχου της KGB.
To 2001 συνελήφθη στην Τσετσενία από τις ρωσικές αρχές και υπέστη βασανιστήρια, ακόμη και εικονική εκτέλεση.
Με την αρθρογραφία της στηλίτευε τη διαφθορά και την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Βλαντιμίρ Πούτιν την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα.
Το 2001 τιμήθηκε με το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας για την αποκαλυπτική της δημοσιογραφία και το 2004 με το βραβείο «Όλαφ Πάλμε» «για το κουράγιο και τη δύναμη που επέδειξε στη δουλειά της κάτω από δύσκολες και επικίνδυνες συνθήκες».
Το δηλητηριασμένο τσάι στο αεροπλάνο για το Μπεσλάν
Το 2002 μεσολάβησε ως διαπραγματεύτρια στους Τσετσένους αντάρτες, που είχαν καταλάβει το θέατρο της Μόσχας. Τον Σεπτέμβριο του 2004, ενώ ταξίδευε στο Μπεσλάν της Ρωσίας, για να καλύψει τη δραματική κατάληψη του σχολείου του Μπεσλάν αλλά και να βοηθήσει στις διαπραγματεύσεις με τους ομήρους, η Πολιτκόφσκαγια αρρώστησε ξαφνικά και έχασε τις αισθήσεις της.
Είχε μόλις πιει ένα φλιτζάνι τσάι μέσα στο αεροπλάνο στο οποίο ταξίδευε Η ίδια είχε αποδώσει τότε τη δηλητηρίασή της στις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες.
Ένα χρόνο αργότερα, τον Δεκέμβριο του 2005, ενώ συμμετείχε σε μια διάσκεψη για την ελευθερία του Τύπου που διοργανώθηκε από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα στη Βιέννη της Αυστρίας, η Πολιτκόφσκαγια είχε πει σχεδόν προφητικά: «Οι άνθρωποι μερικές φορές πληρώνουν με τη ζωή τους για να λένε δυνατά αυτό που σκέφτονται. Στην πραγματικότητα, μπορεί κανείς να σκοτωθεί για να δώσει πληροφορίες μου. Δεν κινδυνεύω μόνο εγώ. Έχω παραδείγματα που το αποδεικνύουν».
Σύμφωνα με τον αξιωματικό της ρωσικής κρατικής ασφάλειας Αλεξάντερ Λιτβινένκο, η Πολιτκόφσκαγια τον ρώτησε εάν η ζωή της ήταν σε άμεσο κίνδυνο λίγο πριν από τη δολοφονία της. Αυτός της επιβεβαίωσε ότι πράγματι κινδύνευε και της συνέστησε να φύγει αμέσως από τη Ρωσία.
Τα επικριτικά βιβλία της για τον Πούτιν
Το βιβλίο της Πολιτκόφσκαγια, «Putin's Russia: Life in a Failing Democracy», επέκρινε τη διακυβέρνηση του Πούτιν, συμπεριλαμβανομένης της επιδίωξής του για τον Δεύτερο πόλεμο της Τσετσενίας.
Κατηγόρησε τον Πούτιν και τη ρωσική μυστική υπηρεσία FSB ότι καταπνίγουν τις πολιτικές ελευθερίες προκειμένου να εγκαθιδρύσουν μια σοβιετικού τύπου δικτατορία, ενώ είπε ότι «είμαστε εμείς υπεύθυνοι για τις πολιτικές του Πούτιν».
«Η κοινωνία έχει δείξει απεριόριστη απάθεια... Καθώς οι Τσεκιστές έχουν εδραιωθεί στην εξουσία, τους αφήσαμε να δουν τον φόβο μας και έτσι απλώς εντείναμε την παρόρμησή τους να μας συμπεριφέρονται σαν βοοειδή. Η KGB σέβεται μόνο τους δυνατούς. Εμείς όλοι οι άνθρωποι πρέπει να το γνωρίζουμε αυτό.»
Επίσης η ίδια έγραφε:«Επιστρέφουμε σε μια σοβιετική άβυσσο, σε ένα κενό πληροφοριών που σημαίνει θάνατο από τη δική μας άγνοια. Το μόνο που μας μένει είναι το διαδίκτυο, όπου οι πληροφορίες είναι ακόμα ελεύθερες διαθέσιμες. Για τους υπόλοιπους, αν θέλετε να συνεχίσετε να εργάζεστε ως δημοσιογράφοι, είναι απόλυτη δουλοπρέπεια προς τον Πούτιν. Διαφορετικά, μπορεί να είναι θάνατος, σφαίρα, δηλητήριο ή δίκη - ό,τι κι αν κρίνουν σκόπιμο οι ειδικές υπηρεσίες μας, οι σκύλοι-φύλακες του Πούτιν».
«Οι άνθρωποι μου λένε συχνά ότι είμαι απαισιόδοξη, ότι δεν πιστεύω στη δύναμη του ρωσικού λαού, ότι έχω εμμονή στην αντίθεσή μου στον Πούτιν και δεν βλέπω τίποτα πέρα από αυτό», αναφέρει σε ένα δοκίμιο της με τίτλο «Φοβάμαι;», όπου καταλήγει λέγοντας: «Αν κάποιος πιστεύει ότι μπορεί να παρηγορηθεί από την "αισιόδοξη" πρόβλεψη, ας το κάνει. Είναι σίγουρα ο ευκολότερος τρόπος, αλλά είναι η θανατική ποινή για τα εγγόνια μας».
Το αιματηρό τέλος της και ο ασήμαντος βαθμός επιρροής της διά στόματος Πούτιν
Η κηδεία της Άννα Πολιτκόφσκαγια, έγινε την Τρίτη, στις 11 Οκτωβρίου 2006. Πριν από την ταφή της Πολιτκόφσκαγια, περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι πέρασαν από το φέρετρό της για να την τιμήσουν, συνάδελφοι, δημόσια πρόσωπα και θαυμαστές της. Κανείς ωστόσο υψηλόβαθμος Ρώσος αξιωματούχος δεν εμφανίστηκε.
Η δολοφονία της προκάλεσε παγκόσμιο ενδιαφέρον. Οργανώσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κυβερνήσεις δυτικών χωρών ζήτησαν την διεξοδική έρευνα και άμεση διαλεύκανση της δολοφονίας της ηρωικής και μαχητικής δημοσιογράφου.
Λίγες μέρες μετά την κηδεία της, στις 10 Οκτωβρίου 2006, ο Βλαντιμίρ Πούτιν επισκεπτόταν τη Δρέσδη της Γερμανίας. Μόλις βγήκε από το αυτοκίνητο το οποίο τον μετέφερε, ένα πανό ξετυλίχτηκε μπροστά του που έγραφε μία και μόνο λέξη: «Δολοφόνε».
Στην κοινή συνέντευξη τύπου που ακολούθησε με την Γερμανίδα Καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, ο Ρώσος πρόεδρος αναγκάστηκε να σχολιάσει σχετικά με τον θάνατο της δημοσιογράφου πως ήταν ένα «φρικτό και απαράδεκτο έγκλημα, που δεν μπορεί να μείνει ατιμώρητο».
Από την πλευρά της, η Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε πως ο Ρώσος πρόεδρος τη διαβεβαίωσε ότι θα γίνει κάθε τι δυνατό ώστε να εξιχνιαστεί η υπόθεση. Ενώ όμως η Μέρκελ είχε μόνο επαίνους για την Πολιτκόφσκαγια, χαρακτηρίζοντάς την «υπόδειγμα της ανεξάρτητης εκείνης δημοσιογραφίας που είναι απαραίτητη για ένα συνταγματικό κράτος και μια δημοκρατία», ο Πούτιν επεχείρησε να μειώσει τη σημασία του έργου της: «Ήταν σφοδρή επικρίτρια της ρωσικής κυβέρνησης, αλλά το επίπεδο της επιρροής της στην πολιτική ζωή ήταν πολύ μικρό»,προσθέτοντας ότι η δολοφονία της «βλάπτει την κυβέρνηση πολύ περισσότερο από οποιοδήποτε άρθρο της».
Το πέπλο μυστικότητας και ο ιθύνων νους που δεν βρέθηκε ποτέ
Τον Μάρτιο του 2008 οι ρωσικές αρχές, με τη βοήθεια της βελγικής αστυνομίας, ανακοίνωσαν τη σύλληψη τριών Τσετσένων.
Στη δίκη κατατέθηκε ότι ένας από αυτούς ήταν πράκτορας της FSB και ότι πίσω από τη δολοφονία βρισκόταν ο ισχυρός άνδρας της Τσετσενίας Ραμζάν Καντίροφ, σύμμαχος του Πούτιν.
Στις 19 Φεβρουαρίου 2009 η δίκη ολοκληρώθηκε με την ομόφωνη αθώωση των κατηγορούμενων. Η εισαγγελέας της έδρας Βέρα Πασκοβσκάγια δήλωσε ότι θα ασκηθεί έφεση επί της απόφασης.
Το σχόλιο του BBC σχετικά με την αποτυχία της δίκης ανέφερε: «Ο φερόμενος ως δολοφόνος πληροφορήθηκε με κάποιο τρόπο και μπόρεσε να διαφύγει από τη χώρα. Και δεν αποκαλύφθηκε ποτέ γιατί η Πολιτκόφσκαγια βρισκόταν υπό παρακολούθηση από την FSB για τουλάχιστον δύο μήνες πριν από τη δολοφονία της. Πολύ γρήγορα η έρευνα σταμάτησε. Μόλις έγινε σαφές ότι η FSB ήταν εμπλεκόμενη, ένα πέπλο μυστικότητας έπεσε».
Μετά την επανάληψη της δίκης το 2014 ο φυσικός αυτουργός της δολοφονίας Ρουστάμ Μαχμούντοφ καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη. Ωστόσο, ακόμη αναζητείται ο ιθύνων νους της δολοφονίας της Άννας Πολιτκόφσκαγια.
Γεγονότα σαν σήμερα 7 Οκτωβρίου
1406 - Γαλλικά στρατεύματα αποτελούμενα από 1.000 οπλισμένους άνδρες αποβιβάζονται στο Τζέρσεϊ και μάχονται εναντίον 3.000 υπερασπιστών.
1477 - Αρχίζει η λειτουργία του Πανεπιστημίου της Ουψάλα.
1542 - Ο εξερευνητής Χουάν Ροντρίγκες Καμπρίγιο ανακαλύπτει το νησί Σάντα Καταλίνα έξω από τις ακτές της Καλιφόρνια.
1571 - Η Ιερή Ένωση (Ισπανία και Ιταλία) καταστρέφει τον οθωμανικό στόλο στη ναυμαχία της Ναυπάκτου.
1825 - Εκδίδεται το πρώτο φύλλο της Γενικής Εφημερίδος της Ελλάδος, προδρόμου της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως.
1828 - Εκστρατεία του Μοριά: Το γαλλικό εκστρατευτικό σώμα με επικεφαλής τον Νικόλαο-Ιωσήφ Μαιζών απελευθερώνει την Πάτρα.
1840 - Ο Γουλιέλμος Β΄ γίνεται βασιλιάς των Κάτω Χωρών.
1864 - Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Το USS Wachusett αιχμαλωτίζει παράνομα το συνομόσπονδο CSS Florida στο λιμάνι της Μπαΐα στη Βραζιλία, κατά παράβαση της ουδετερότητας της Βραζιλίας.
1868 - Εγκαινιάζεται το Πανεπιστήμιο Κορνέλ.
1870 - Γαλλοπρωσικός Πόλεμος: Κατά την πολιορκία του Παρισιού ο Λεόν Γκαμπετά διαφεύγει από την πόλη με αερόστατο.
1919 - Ιδρύεται η KLM, ο κρατικός αερομεταφορέας της Ολλανδίας. Είναι η παλαιότερη αεροπορική εταιρεία που εξακολουθεί να λειτουργεί υπό το αρχικό της όνομα.
1924 - Ο Ανδρέας Μιχαλακόπουλος γίνεται πρωθυπουργός της Ελλάδας.
1929 - Ο Φώτιος Β΄ γίνεται Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.
1933 - Ιδρύεται η Air France μετά από τη συγχώνευση πέντε γαλλικών αεροπορικών εταιριών.
1944 - Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Κατά τη διάρκεια εξέγερσης στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς, Εβραίοι κρατούμενοι καίνε τα κρεματόρια.
1949 - Ιδρύεται η Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας.
1950 - Η Μητέρα Τερέζα ιδρύει τους Ιεραπόστολους της Φιλανθρωπίας.
1958 - Εγκρίνεται το πρόγραμμα Μέρκιουρι, το αμερικανικό σχέδιο επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων.
1977 - Υιοθετείται το Σοβιετικό Σύνταγμα του 1977.
1979 - Αεροσκάφος της ελβετικής εταιρείας Swissair συντρίβεται στο Ελληνικό, με 14 νεκρούς επί συνόλου 142 επιβατών. Σώθηκε το δωδεκαμελές πλήρωμα.
1991 - Πόλεμος της Κροατίας: Βομβιστική επίθεση στο κυβερνητικό μέγαρο στο Ζάγκρεμπ.
1996 - Αρχίζει να εκπέμπει το κανάλι Fox News.
2001 - Αρχίζει ο Πόλεμος κατά της Τρομοκρατίας ως αποτέλεσμα των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου. Η εισβολή των Ηνωμένων Πολιτειών στο Αφγανιστάν ξεκινά με εναέριες επιθέσεις και μυστικές επιχειρήσεις στο έδαφος.
2020 - Το νεοναζιστικό κόμμα Χρυσή Αυγή κι επίσημα καταδικάστηκε ως εγκληματική οργάνωση με πολλά μέλη της ένοχα για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης, πολλά από τα εγκλήματα της οργάνωσης περιλάμβαναν δολοφονίες και βίαιες επιθέσεις.
24°
