Μάριος, η θαλάσσια χελώνα στη Νάξο. Η ιστορία πίσω από το βίντεο που τρώει πάνω από 100 μέδουσες. Τι δήλωσε εκπρόσωπος του «Naxos Wildlife Protection» στην A.V.
Η χελώνα στη Νάξοπου κατάφερε να καθαρίσει μέσα σε λίγη ώρα την παραλία από τις μέδουσες, έχει γίνει πλέον διάσημη. Για τους κατοίκους του νησιού, βέβαια, ο Μάριος είναι γνωστός εδώ και αρκετά χρόνια. Μόλις μπει η Άνοιξη κάνει την εμφάνισή του και παραμένει στο νησί μέχρι τις αρχές του χειμώνα, όταν η θερμοκρασία του νερού πέφτει, οπότε και φεύγει για να επιστρέψει και πάλι τη νέα χρονιά.
«Πρόκειται για κάτι φυσιολογικό, καθώς η μέδουσα αποτελεί βασική τροφή για τη χελώνα» εξηγεί ο Γιάννης Ορφανόςαπό τονπεριβαλλοντικό σύλλογο «Naxos Wildlife Protection», μιλώντας στην Athens Voice. Και προσθέτει: «Οι θαλάσσιες χελώνες έχουν κομβικό ρόλο στην ισορροπία του οικοσυστήματος ειδικά σε περιπτώσεις που παρατηρείται υπερπληθυσμός στις μέδουσες».
Όπως αναφέρει, ο Μάριος δεν είναι μόνος του στη Νάξο, καθώς υπάρχουν και άλλες θαλάσσιες χελώνες που ζουν στο νησί. Ο πληθυσμός έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια μετά τα δραστικά μέτρα που ελήφθησαν με πρωτοβουλία του «Naxos Wildlife Protection». Είχαν προηγηθεί πολλαπλά φαινόμενα θανάτωσης χελωνών από αλιείς. Τα μέτρα αυτά απέδωσαν και πλέον οι θαλάσσιες χελώνες, ανάμεσά τους και ο Μάριος, μπορούν και κολυμπούν χωρίς προβλήματα.
Ο Μάριος, η θαλάσσια χελώνα στη Νάξο - Πότε έφθασε για πρώτη φορά στο νησί - Ποια παραλία προτιμά
Ο Γιάννης Ορφανός αναφέρει ότι ο Μάριος έγινε αντιληπτός για πρώτη φορά από τους κατοίκους πριν από 8 χρόνια. «Εμφανίστηκε το 2016. Μιλάμε για την επίσημη πρώτη καταγραφή. Είναι πολύ πιθανό να ερχόταν και πιο πριν, αλλά να μην είχε καταγραφεί» εξηγεί. Και προσθέτει: «Kινείται συνήθως στην παραλία της Αγίας Άννας. Έρχεται κάθε καλοκαίρι».
Αναφερόμενος στο viral βίντεο, o εκπρόσωπος του «Naxos Wildlife Protection» σημειώνει ότι αυτός ήταν που κατέγραψε τον Μάριο, τη θαλάσσια χελώνα στη Νάξο, να τρώει περισσότερες από 100 μέδουσες σε μισή ώρα.
«Ήταν πέρυσι τον Σεπτέμβριο. Υπήρχε μια έξαρση μεδουσών εδώ στις Κυκλάδες. Είχε χιλιάδες μέδουσες. Γινόταν χαμός σε όλο το νησί. Ήμουν σίγουρος ότι αν μπω μέσα στη θάλασσα, θα δω τον Μάριο να τρώει τσούχτρες. Και όντως έτσι έγινε. Αυτό το μισάωρο που κατάφερα να είμαι εκεί, έφαγε πάνω από 100 μέδουσες σίγουρα».
H χελώνα, ο Μάριος, είχε τραυματιστεί πέρυσι στη Νάξο - Η εξοικείωση με τον άνθρωπο
Η ΜΚΟ «Naxos Wildlife Protection» διαθέτει ειδικές εγκαταστάσεις για την περίθαλψη τραυματισμένων θαλάσσιων χελωνών. Σε συνεργασία με τον «Αρχέλων», συνεχίζει να προσφέρει πολύτιμο έργο, φροντίζοντας τραυματισμένες χελώνες μέχρι αυτές να γίνουν καλά και να επιστρέψουν στη θάλασσα.
Πέρυσι το καλοκαίρι, ο Μάριος βρέθηκε τραυματισμένος. «Είχε τραυματιστεί στο πτερύγιο -το πιθανότερο από κάποιο καρχαριοειδές. Τον είχαμε χάσει για έναν μήνα. Το τραύμα επουλώθηκε και η χελώνα ξαναγύρισε» τονίζει.
Κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του ο Γιάννης Ορφανός σημειώνει ότι η συγκεκριμένη θαλάσσια χελώνα στη Νάξο είναι εξοικειωμένη με την ανθρώπινη παρουσία. «Κολυμπά μαζί με τους λουόμενους. Δεν απομακρύνεται. Υπάρχουν φωτογραφίες που δείχνουν τον Μάριο να περνά κάτω από 10 - 15 ανθρώπους που κολυμπούν στην επιφάνεια. Έχει συνηθίσει την ανθρώπινη παρουσία. Η φωλιά του βρίσκεται 20 μέτρα από την ακτή. Και όλα αυτά σε μια περιοχή με πολυσύχναστες καφετέριες και πολύ κόσμο, ειδικά το καλοκαίρι. Η Αγία Άννα και ο Άγιος Προκόπιος είναι από τις πιο πολυσύχναστες παραλίες του νησιού» αναφέρει.
Σε αυτό το σημείο ξεκαθαρίζει ότι τόσο ο Μάριος όσο και οι υπόλοιπες θαλάσσιες χελώνες που ζουν στη Νάξο δεν δέχονται καμία τροφή από τα μέλη του συλλόγου αλλά και από τους περισσότερους κατοίκους του νησιού. «Δεν ταΐζουμε ποτέ άγρια ζώα. Η θαλάσσια χελώνα βρίσκει όσο φαγητό χρειάζεται. Δεν έχει ανάγκη τον άνθρωπο. Το τάισμα δεν πρέπει να γίνεται σε καμία περίπτωση, καθώς το ζώο συνδέει τον άνθρωπο με την τροφή και αυτό είναι λάθος» εξηγεί, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι υπάρχει μια εγρήγορση ώστε να μην πηγαίνει ο κόσμος να την ακουμπά, να την πειράζει ή να της δίνει τροφή. «Το άλλο που κοιτάμε, είναι να μη ρίχνουν δίχτυα στην περιοχή που κινείται ο Μάριος και να μην περνούν και σκάφη» συμπληρώνει.
Πόσο χρονών είναι ο Μάριος - Το βάρος και το μήκος της θαλάσσιας χελώνας στη Νάξο
Στη συνέχεια ο κ. Ορφανός παρουσιάζει ορισμένα χαρακτηριστικά για τον Μάριο, γνωστοποιώντας μεταξύ άλλων ότι αρχικά υπήρχε η εκτίμηση ότι ήταν θηλυκή χελώνα.
«Ο Μάριος είναι οριακά ενήλικος. Υπολογίζουμε ότι είναι 22-23 ετών. Όταν τον είχαμε πρωτοσυναντήσει, ήταν ανήλικος, δεν είχε βγάλει ακόμα ουρά και γι' αυτό και αρχικά τον είχαμε βγάλει Μαρία, καθώς νομίζαμε ότι ήταν θηλυκή χελώνα. Στη συνέχεια, όμως, ανέπτυξε ουρά» δηλώνει. Και διευκρινίζει: «Τα θηλυκά δεν έχουν σχεδόν καθόλου ουρά. Έχουν μια μικρή που δεν βγαίνει από το καβούκι».
«Η τελευταία μέτρηση είχε δείξει ότι το καβούκι του έχει μήκος 77 εκατοστά. Το βάρος φθάνει τα 40 κιλά» αναφέρει επίσης.
Στην ερώτηση μέχρι πόσα χρόνια μπορεί να ζήσει ο Μάριος, η θαλάσσια χελώνα στη Νάξο, η απάντηση είναι «όσο και ο άνθρωπος». Και εξηγεί: «Έχουν βρεθεί χελώνες Καρέτα Καρέτα, ηλικίας 100 ετών. Υπάρχουν άνθρωποι που πεθαίνουν στα 60 και άνθρωποι που πεθαίνουν στα 110. Δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε με ακρίβεια, αλλά αυτή είναι περίπου η ηλικία. Ένας μέσος όρος 80 ετών».
Θαλάσσιες χελώνες στη Νάξο - Πόσες είναι και από τι απειλούνται - Τα μέτρα προστασίας
«Έχουμε καταγράψει κοντά στις 100 θαλάσσιες χελώνες τα τελευταία 7 χρόνια. Αρκετές είναι περαστικές. Από αυτές υπάρχουν 20 περίπου που έρχονται συνέχεια στο νησί και τους έχουμε δώσει και ονόματα. Στη Νάξο υπάρχει και ένας καφέ σπόγγος που ευδοκιμεί στα βράχια και αρέσει πολύ στις θαλάσσιες χελώνες να τον καταναλώνουν -πέρα από τις μέδουσες που τις καταβροχθίζουν» συνεχίζει ο εκπρόσωπος του «Naxos Wildlife Protection».
«Πριν από 4 με 5 χρόνια υπήρχε μια έξαρση θανατώσεων. Είχαμε αποκεφαλισμούς, σφαγμένες χελώνες και χελώνες που βρέθηκαν τσιμεντωμένες. Θλιβερά περιστατικά που συνδέονται τις περισσότερες φορές με αλιείς. Γνωρίζαμε, λοιπόν, πού σύχναζαν οι χελώνες και ποιοι ψαρεύουν στις περιοχές αυτές. Ασκήσαμε πιέσεις και πετύχαμε βάσει νόμου να μην ρίχνουν δίχτυα σε απόσταση 200 μέτρων από την ακτή και επιπλέον κανένα σκάφος να μην πλησιάζει τους θερινούς μήνες. Τα μέτρα αυτά είχαν αποτέλεσμα και ο πληθυσμός αυξήθηκε» αναφέρει επίσης.
Σε ερώτηση για τη ρύπανση των θαλασσών και για το αν υπάρχουν περιπτώσεις με χελώνες να έχουν καταπιεί πλαστικές σακούλες, ο κ. Ορφανός απαντά: «Στις εγκαταστάσεις μας έχουμε περιθάλψει περίπου 15 θαλάσσιες χελώνες. Εκτός από την παρατήρηση και την καταγραφή, λειτουργούμε και ως κέντρο περίθαλψης. Έχουμε κάνει νεκροψίες και μέχρι στιγμής δεν έχουμε βρει πλαστικά. Δεν έχουμε καταγράψει θάνατο χελώνας που να οφείλεται σε πλαστικό. Η μεγαλύτερη απειλή για τη θαλάσσια χελώνα είναι τα δίχτυα και τα αγκίστρια, όπως επίσης και οι προπέλες από τα σκάφη». Υπογραμμίζει, πάντως, ότι έχουν καταγραφεί περιπτώσεις με μικρές -ηλικιακά- θαλάσσιες χελώνες να έχουν καταπιεί πλαστικές σακούλες, καθώς δεν μπορούν ακόμα να τις ξεχωρίσουν, όπως το κάνουν οι ενήλικες.
Αναφορικά με την ωοτοκία εξηγεί ότι στη Νάξο έχει παρατηρηθεί η λεγόμενη «σποραδική φωλεοποίηση», συμπληρώνοντας πως «σίγουρα υπάρχουν και κάποιες φωλιές που δεν τις βρίσκουμε ή καταστρέφονται πριν εντοπιστούν».
Και προσθέτει: «Έχουμε βρει φωλιές σχεδόν σε όλη τη Νάξο. Κάθε χρόνο μία με δύο φωλιές θα τις βρούμε. Άμεσα τοποθετούμε περίφραξη και μέχρι την εκκόλαψη που βγαίνουν τα χελωνάκια, τις προσέχουμε. Δεν βοηθάμε όμως τα χελωνάκια, όταν βγουν από τη φωλιά μέχρι να φθάσουν στη θάλασσα. Είναι πολύ σημαντικό να το κάνουν μόνα τους».
Τι δεν κάνουμε αν βρεθούμε δίπλα σε θαλάσσια χελώνα
Όπως και με τα άλλα είδη Άγριας Ζωής έτσι και με τη θαλάσσια χελώνα υπάρχουν συγκεκριμένες κινήσεις που πρέπει να αποφεύγουν οι λουόμενοι, όταν συναντηθούν μαζί της στη θάλασσα. Αναλυτικά:
Δεν ταΐζουμε
Δεν αγγίζουμε
Δεν κόβουμε τον δρόμο
«Δεν πάμε μπροστά της να κολυμπάμε και δεν την ενοχλούμε. Την παρατηρούμε από μια απόσταση 2-3 μέτρων, από τα δεξιά καλύτερα, και την αφήνουμε να κολυμπήσει όπου θέλει αυτή. Συνήθως η θαλάσσια χελώνα είναι ήρεμη και δεν αντιδρά έντονα. Αν δεν την ενοχλήσουμε και δεν της δημιουργήσουμε πίεση, μπορούμε να είμαστε κοντά της και να βγάλουμε μια φωτογραφία.
» Αν πάμε, όμως, να την πιάσουμε, να της κλείσουμε τον δρόμο τότε δεν αποκλείεται -από άμυνα και μόνο- να επιτεθεί. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το δάγκωμα της χελώνας είναι από τα δυνατότερα στο ζωϊκό βασίλειο» προειδοποιεί ο εκπρόσωπος του «Naxos Wildlife Protection».
Τραυματισμένη θαλάσσια χελώνα στην παραλία - Τι κάνουμε
Σε περίπτωση που υπάρχει μια τραυματισμένη χελώνα στην παραλία, υπάρχει συγκεκριμένη διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται. Συγκεκριμένα:
Ειδοποιούμε το Λιμενικό ή τον τοπικό περιβαλλοντικό σύλλογο.
Δεν ακουμπάμε, δεν πιάνουμε, δεν τραβάμε.
Σε περίπτωση που υπάρχει κάποιο αγκίστρι ή κάποιο αντικείμενο που έχει φάει η θαλάσσια χελώνα, δεν το τραβάμε. Π.χ. Αν δούμε μια πετονιά να κρέμεται, δεν την τραβάμε, καθώς το πιθανότερο είναι να υπάρχει κάποιο αγκίστρι μέσα και έτσι να προκαλέσουμε ακόμα μεγαλύτερη ζημιά.
Ανάλογα με την εποχή (π.χ. καλοκαίρι), μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια βρεγμένη πετσέτα. Προσοχή: Καλύπτουμε το καβούκι και το κεφάλι, φροντίζοντας όμως να μην πηγαίνει στη μύτη, καθώς έτσι δεν θα μπορεί να αναπνεύσει.
Ποτέ δεν σπρώχνουμε πίσω μια θαλάσσια χελώνα που έχει βγει στην παραλία. Για να βγει έξω σημαίνει ότι υπάρχει σοβαρός λόγος. Δεν την σπρώχνουμε πίσω, θεωρώντας ότι κάνουμε κάτι καλό. Υπάρχουν περιπτώσεις που λουόμενοι έσπρωξαν πίσω στη θάλασσα τραυματισμένη χελώνα, με αποτέλεσμα αυτή να πνιγεί. Η θαλάσσια χελώνα δεν αποπροσανατολίζεται.
Naxos Wildlife Protection - Το πολύτιμο έργο της ΜΚΟ στη Νάξο - Οι θαλάσσιες χελώνες και τα άγρια πτηνά
Ο περιβαλλοντικός σύλλογος «Naxos Wildlife Protection» ιδρύθηκε επίσημα το 2014. «Λειτουργεί ως σταθμός πρώτων βοηθειών για τα άγρια ζώα. Συνεργαζόμαστε με τον σύλλογο "Αλκυόνη" στην Πάρο για την περίθαλψη άγριων πτηνών, τα οποία δεν μπορούμε να φροντίσουμε εμείς» εξηγεί.
Και προσθέτει: «Στη θαλάσσια χελώνα έχουμε περισσότερες δυνατότητες. Υπάρχουν δεξαμενές, υπάρχει ιατρείο, με αποτέλεσμα το 90% των περιστατικών να το αναλαμβάνουμε εμείς, εδώ στη Νάξο».
Παράλληλα, η ΜΚΟ κάνει καταγραφές, φροντίζοντας παράλληλα για τους υγρότοπους και τα καταφύγια άγριας πανίδας που υπάρχουν στο νησί. «Προστατεύουμε τα άγρια ζώα και το περιβάλλον τους» υπογραμμίζει.
Ο κ. Ορφανός σημειώνει ακόμη ότι στη Νάξο υπάρχει μεγάλη ευαισθητοποίηση των κατοίκων για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας. «Υπάρχει μια θετική εξέλιξη των πραγμάτων. Μια αλλαγή στάσης. Τα μηνύματα είναι ενθαρρυντικά. Ο κόσμος ανταποκρίνεται πολύ. Έχουμε περιπτώσεις που μας στέλνουν μέχρι και ένα μικρό σπουργίτι να το βοηθήσουμε» αναφέρει χαρακτηριστικά. Υπενθυμίζεται ότι τον Ιούλιο του 2020 λουόμενοι στη Νάξο είχαν σώσει τραυματισμένη χελώνα καρέτα καρέτα.
Κλείνοντας, ο κ. Ορφανός υπογραμμίζει ότι ο Μάριος, η θαλάσσια χελώνα στη Νάξο και η δημοσιότητα που δόθηκε στο βίντεο που τρώει 100 μέδουσες σε μισή ώρα, έρχονται να επιβεβαιώσουν πόσο σημαντική είναι η προστασία της Άγριας Ζωής για τη διατήρηση της ισορροπίας τόσο στο θαλάσσιο όσο και το χερσαίο οικοσύστημα.
25°
