Οι Δανειστές. Μια Αυτοβιογραφία

Στο αυτοβιογραφικό έργο του Στρίντμπεργκ ο συγγραφέας έχει τοποθετήσει τους ήρωές του σε ένα δεδομένο περιβάλλον, στο σαλόνι ενός ξενοδοχείου σε τόπο παραθερισμού και παρακολουθεί πως θα αντιδράσουν.

Τα πρόσωπα, ένα ζευγάρι καλλιτεχνών, ο άντρας ζωγράφος η γυναίκα συγγραφέας. Κατά την απουσία της γυναίκας σε μια εκδρομή ο άντρας της βρίσκεται μόνος στο σαλόνι του ξενοδοχείου, ερωτευμένος και κυριευμένος από τη δύναμη της γυναίκας του αποτυπώνει συνεχώς τη μορφή της.

Εκεί τον βρίσκει ο πρώην άντρας της που η γυναίκα τον είχε παρατήσει χρόνια πριν για το ζωγράφο και εκμεταλλευόμενος την απουσία της προσποιείται κάποιον ξένο.

Κατά τη συνάντηση των δύο αντρών, νυν και πρώην, το πορτραίτο εξελίσσεται σε γλυπτό. Το γλυπτό παραμορφώνεται. Μαζί του και το ερωτικό ιδεώδες του ζωγράφου το οποίο σκορπά θριαμβικά σαν θρυμματισμένη φωτογραφία ο εκδικητής επισκέπτης στα πόδια της γυναίκας κατά την επιστροφή της.

Οι τρεις ήρωες δε θα συναντηθούν μαζί ποτέ παρά μόνο στο τέλος, αλλά τότε είναι μάλλον αργά.

Η ομάδα επιχειρώντας να μεταφέρει τον «παρατηρητή» Στρίνμπεργκ στην αρένα του πεδίου παρατήρησης, χρησιμοποιεί στη δουλειά αυτή, αποσπάσματα τόσο από προσωπικές επιστολές του συγγραφέα αλλά και άλλες επιστολές και κείμενα. Τα θραύσματα αυτών των επιστολών λειτουργούν ως ηχητικό περιβάλλον δημιουργώντας ένα παράλληλο χώρο εμμονών και φαντασμάτων από τον κόσμο του ίδιου του συγγραφέα και όχι μόνο. Ο ιδιαίτερος αυτός «χώρος» λειτουργεί ως καμβάς και τοπίο του κεντρικού δράματος ανάμεσα στους τρεις βασικούς ήρωες του έργου.

Ο ιερός αυτός χώρος και χρόνος της εξοχής, όπου οι άνθρωποι τολμούν να αφεθούν σ’ ένα άνοιγμα προς τα μέσα και ταυτόχρονα προς τα έξω, εξισώνεται στη συνείδηση μας με μια δυνατή μεταφορά στην οποία σε υποβάλει ο ίδιος ο ναός. Ο τρόπος που οι ήρωες μεταλαμβάνουν ανθρωποφαγικά ο ένας την ψυχή του άλλου, δε θα μπορούσε να αποδοθεί στο χώρο αυτό παρά ως θεία κοινωνία, ως ένας ιερός δανεισμός, όπου τα σώματα διαμελίζονται καίγονται και προσφέρονται εκλιπαρώντας μέσα από διαφορετικούς δρόμους και κατοπτρισμούς για αλήθεια και ομορφιά.

“Θα ζήσουμε στη μοναξιά μέσα σε καταπράσινα λιβάδια μακριά από τους ανθρώπους”

(απόσπασμα από επιστολή του Α. Στρίντμπεργκ προς τη γυναίκα του)