Η τραγική ιστορία του Άμλετ, ενός πρίγκιπα της Δανίας

Σύμφωνα με τον γνωστό μεσαιωνικό μύθο, ένας πρίγκιπας της Δανίας καλείται να σκοτώσει τον θείο του παίρνοντας εκδίκηση για τη δολοφονία του πατέρα του. Όμως, αντίθετα με αντίστοιχες ιστορίες εκδίκησης στην αρχαία ελληνική τραγωδία, ο πρίγκιπας συνεχώς αναβάλλει την πράξη, μπαίνοντας σε έναν κυκεώνα αμφιβολιών και φλερτάροντας με την τρέλα. Στα χέρια του Σαίξπηρ, αυτή η τυπική ιστορία εκδίκησης μετατρέπεται σε ένα πολυσύνθετο έργο, πάνω στα όρια της αυτενέργειας του ανθρώπου, στη φύση της επιθυμίας, στις λειτουργίες του πένθους, στην αυτοκτονία, στο ίδιο το θέατρο, αλλά και στους μηχανισμούς της εξουσίας. Η σαιξπηρική εκδοχή του Άμλετ είναι ένα δαιδαλώδες έργο. Σαν μια πελώρια μηχανή που μπαίνοντας σε λειτουργία καταπίνει ένα ένα τα θεατρικά πρόσωπα και τα αλέθει στα σωθικά της. Απέναντι στη μοναχική παρουσία των προσώπων θέτει ένα τεράστιο Χρέος, σχεδόν υπεράνθρωπο. Απέναντι στο άτομο θέτει την Ιστορία (και τον μύθο) που με τους πανίσχυρους μηχανισμούς τους στρατεύουν το άτομο και το θέτουν στην υπηρεσία τους μετατρέποντάς το σε Ήρωα.

Στην Τραγική ιστορία του Άμλετ όλα τα πρόσωπα είναι διχασμένα: ένα κομμάτι τους συλλογίζεται, αφηγείται και καθοδηγεί ψάχνοντας απεγνωσμένα να βρει (ή να επινοήσει) ένα νόημα, ενώ ένα άλλο κομμάτι τους δρα και βιώνει. Αυτό το διχασμό των προσώπων θα εξερευνήσει η παράσταση, χρησιμοποιώντας ως βασικό εργαλείο το παιχνίδι που παίζεται ανάμεσα στον σκηνοθέτη και τον ηθοποιό. Άλλωστε το ίδιο το έργο μπορεί να διαβαστεί ως μια σειρά επάλληλων «σκηνοθεσιών». Σκηνοθέτης είναι το φάντασμα του Πατέρα που προσπαθεί να συντονίσει τον Άμλετ στην ιστορία της εκδίκησης, σκηνοθέτες ο Πολώνιος και ο Κλαύδιος που στήνουν τις παγίδες τους, σκηνοθέτης ο ίδιος ο Άμλετ που στήνει την ιστορία της τρέλας του. Σκηνοθέτες είναι όλα τα πρόσωπα που προσπαθούν να παρασύρουν τα άλλα πρόσωπα στη δική τους εκδοχή της ιστορίας, ενώ συγχρόνως αυτοσκηνοθετούνται. Και πάνω απ’ όλους, σκηνοθέτης είναι ο ίδιος ο συγγραφέας που στήνει τον πελώριο δαίδαλο –το έργο.