Αδελφή Αγγελική & Ο μανδύας

To εκπαιδευτικό πρόγραμμα "Οι Νέοι της Όπερας" της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ολοκληρώνει την πρώτη του σεζόν με την παρουσίαση των δύο μονόπρακτων έργων του Τζάκομο Πουτσίνι Αδελφή Αγγελική & Ο μανδύας.

Οι δύο μόνοπρακτες όπερες «Αδελφή Αγγελική» και «Ο μανδύας» αποτελούν μαζί με το έργο Τζάννι Σκίκκι το Τρίπτυχο του Τζάκομο Πουτσίνι.

Η Αδελφή Αγγελική είναι σε ποιητικό κείμενο  του Τζοβακκίνο Φορτσάνο. Η ιστορία έχει ως εξής: η Αδελφή Αγγελική είναι διαφορετική από τις άλλες μοναχές στο μοναστήρι. Είναι ευγενικής καταγωγής και ένα μυστήριο καλύπτει τον λόγο για τον οποίο βρέθηκε εκεί. Απρόσμενα την επισκέπτεται η πριγκίπισσα θεία της. Τα συνταρακτικά νέα που της μεταφέρει θα οδηγήσουν την Αδελφή Αγγελική στο θανάσιμο αμάρτημα της αυτοκτονίας.

Ο μανδύας είναι σε ποιητικό κείμενο του Τζουζέππε Αντάμι και βασίζεται στο ομότιτλο έργο του Ντιντιέ Γκολντ. Το έργο μιλά για το δράμα τριών ανθρώπων σε μια μαούνα αραγμένη στις όχθες του Σηκουάνα: του Μικέλε, ιδιοκτήτη της μαούνας, της γυναίκας του Τζωρτζέττας που έχει χάσει πρόσφατα το παιδί τους και του Λουΐτζι, αχθοφόρου και εραστή της Τζωρτζέτας. Μια ζοφερή δίνη συναισθημάτων, πόνου και εγκλήματος, η οποία τελικά θα καταπιεί και τους τρεις πρωταγωνιστές.

Η Αδερφή Αγγελική (Suor Angelica) μας επαναφέρει σε ένα φαινομενικά αναχρονιστικό και ένα φαινομενικά ‘ξεπερασμένο’ μοτίβο της γυναίκας που κλείνεται σε μοναστήρι λόγω μίας κοινωνικά μη αποδεκτής ανεπιθύμητης κύησης. Πρόκειται για μια φρικτή αλλά συνηθισμένη πραγματικότητα κοινωνικού ελέγχου και αποκλεισμού κατά τους 18ο και 19ο αιώνα. Με την εξαίρεση των πολύ χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων (πόρνες και άλλες απόκληροι) και των πολύ υψηλών (αριστοκρατία), οι γυναίκες που αντιμετώπιζαν μία ανεπιθύμητη κύηση βρισκόταν αντιμέτωπες με τον πιο απεχθή αποκλεισμό, με τον υποχρεωτικό εγκλεισμό τους σε μοναστήρι. Το έργο του Μαρκήσιου ντε Σαντ επανέρχεται σε αυτό το θέμα αναδεικνύοντας τον πραγματικό κατ’αυτόν σαδισμό της ίδιας της κοινωνίας η οποία υποκριτικά και ...σαδιστικά ωθεί στη συχνή σε τέτοια ιδρύματα ψυχική και σωματική κακοποίηση και στον κοινωνικό θάνατο  όσες γυναίκες, νεαρής συνήθως ηλικίας, βρέθηκαν σε τέτοιες συνθήκες. Η όπερα διαπραγματεύεται τον σκληρό, κυριολεκτικό ή μεταφορικό, θάνατο και την απώλεια. Αποδίδει έτσι την τραγικότητα της ανθρώπινης κατάστασης. Όπως μας υπενθυμίζει, σε διαφορετικά συμφραζόμενα, ένας από τους κλασικότερους οξυδερκείς τραγικούς, ο Μπλεζ Πασκάλ, στο διάσημο στοίχημά του, η ζωή δεν μας δίνει περιθώριο αποφυγής των σκληρών διλημμάτων. Από τη στιγμή που γεννιέται ένας άνθρωπος είτε θα είναι ευτυχισμένος είτε δυστυχισμένος.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και Ο μανδύας (il Τabbaro), έργο το οποίο διαδραματίζεται στο Παρίσι, στις όχθες του Σηκουάνα, όχι όμως του Σηκουάνα των ρομαντικών περιπάτων. Οι πρωταγωνιστές ζουν και εργάζονται στη σκοτεινή πλευρά της πόλεως του φωτός, σε μία ήπια παραλλαγή ορισμένων θεμάτων των Αθλίων του Βίκτωρα Ουγκό σχετικά με τις σκοτεινές και απωθητικές πλευρές των κατώτερων τάξεων. Η συμβίωση ανάμεσα στον ιδιοκτήτη ενός ποταμόπλοιου και της νεαρής γυναίκας του σε περίοδο πένθους -αναφέρεται ότι πρόσφατα έχασε ένα παιδί μετά τη γέννησή του-, ο εραστής που επουλώνει προσωρινά τις πληγές, ο απατημένος σύζυγος ο οποίος τον δολοφονεί σε μια πράξη εκδίκησης, θέματα τα οποία στερούνται πρωτοτυπίας, όχι όμως και η διαπραγμάτευσή τους.