Κάτι απ' το ημερολόγιο ενός...

Η εμμονή ενός ανθρώπου να πείσει τον εαυτό του πως είναι κάτι σημαντικό. Μία απέλπιδα προσπάθεια να κερδίσει στον έρωτα και να λυτρωθεί από την απομόνωση και τα κοροϊδευτικά γέλια των ανθρώπων.

Στο «Ημερολόγιο ενός τρελού» ο Γκόγκολ καυτηριάζει με γλαφυρό τρόπο την κενότητα της άρχουσας τάξης. Πως οι ταξικές ανισότητες της εποχής παγίδευαν τους απλούς πολίτες και τους καθιστούσαν θύματα των ισχυρών. Με έναν τέτοιο πολίτη, τον Αξέντι Ιβάνοβιτς, καταπιάνεται στο έργο. Με έναν πολίτη χαμηλής αυτοεκτίμησης που ταπεινά εισπράτει τα κοροιδευτικά γέλια και την περιφροσύνη των ανωτέρων του και των κατωτέρων του. Με έναν άνθρωπο που απομονώνεται και σιγά σιγά κυλά από τη λογική στην παραφροσύνη, από τη συνειδητοποίηση της πραγματικότητας στην κατασκευή ενός κόσμου, στον οποίο είναι αρεστός και μπορεί σε μια στιγμή να γίνει βασιλιάς της Ισπανίας.