Ο μαγικός αυλός

Ο Μαγικός αυλός είναι η πρώτη όπερα του Μότσαρτ για ευρύ κοινό. Με το έργο αυτό, ο κορυφαίος συνθέτης επιθυμούσε να γοητεύσει τους πολλούς, αλλά και να προσφέρει βαθύτερο επίπεδο ανάγνωσης στους πιο καλλιεργημένους. Ο λόγος για τον οποίο η όπερα αυτή εξακολουθεί να προσελκύει ταυτόχρονα, τόσο τους ελάχιστα μυημένους στο είδος και κυρίως τα παιδιά, όσο και τους ειδήμονες, είναι η πολυδιάστατη φύση της. Το ποιητικό κείμενο και η μουσική γίνονται σε πρώτο επίπεδο άμεσα κατανοητά από το πλατύ κοινό: η αφήγηση είναι απλή, γραμμική και η μουσική είναι μελωδική, ακουμπά ευχάριστα στο αυτί. Ταυτόχρονα το μουσικά καλλιεργημένο ακροατήριο δεν παύει ποτέ να ανακαλύπτει τον ανεξάντλητο πλούτο του έργου αυτού, με τους πολυεπίπεδους συμβολισμούς του κειμένου, αλλά και την ιδιαίτερα εκλεπτυσμένη και γεμάτη πρωτοτυπία γραφή του Μότσαρτ.

Η παραγωγή, σε σκηνοθεσία του διακεκριμένου Γάλλου σκηνοθέτη Αρνώ Μπερνάρ, πρωτοπαρουσιάστηκε στην Εθνική Λυρική Σκηνή, την καλλιτεχνική περίοδο 2010-11 σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία. Πρόκειται για μια παράσταση υψηλής αισθητικής που κατάφερε να κερδίσει κοινό και κριτικούς. Η σκηνοθεσία αναδεικνύει τα επίπεδα του κειμένου, ενώ προσφέρει ένα παραμυθένιο θέαμα χάρη και στα εντυπωσιακά σκηνικά και κοστούμια του Μπρούνο Σβένγκλ.

Η υπόθεση αφορά την προσπάθεια του Ταμίνο να ελευθερώσει την όμορφη Παμίνα από τον Ζαράστρο. Η μητέρα της, η Βασίλισσα της Νύχτας, παρέχει γι’ αυτόν το σκοπό στον Ταμίνο ένα μαγικό αυλό και στον ακόλουθό του Παπαγκένο ασημένια καμπανάκια, των οποίων ο ήχος βοηθά να ξεπεραστούν κάθε είδους δοκιμασίες. Σταδιακά οι στερεότυπες απόψεις για το καλό και το κακό ανατρέπονται. Αυτό, το οποίο αποδεικνύεται καλό θριαμβεύει και το κακό κατακρημνίζεται.

Ο «Μαγικός αυλός» είναι η τελευταία από τις δεκαεπτά όπερες που έγραψε ο Μότσαρτ, ενώ λίγο πριν το θάνατό του κατάφερε να τη διευθύνει στην πρεμιέρα που δόθηκε στην Βιέννη στις 30 Σεπτεμβρίου 1791. Ένα από τα στοιχεία που εκπλήσσουν στο έργο αυτό είναι η ενότητά του, παρά το πρωτόγνωρο μωσαϊκό μουσικών ειδών από τα οποία αποτελείται η παρτιτούρα. Απλά στροφικά τραγούδια, περίτεχνες άριες της σοβαρής ιταλικής όπερας, πρόζα, μελοποιημένοι διάλογοι, κωμικά μέρη, επιβλητικά χορωδιακά, εκκλησιαστική μουσική βρίσκονται σε δημιουργικό διάλογο. Ήταν μάλλον αναμενόμενη η μεγάλη επιβράβευση που ήρθε από τον Ρίχαρντ Βάγκνερ, ο οποίος σχολίασε για τον Μαγικό αυλό: «Τι θεϊκή μαγεία πνέει σε αυτό το έργο, από το πιο λαϊκό τραγούδι ως τον πιο ευγενή ύμνο! Πόσες όψεις, τι ποικιλία!».

Η αδελφοσύνη, η ελευθερία, η αγάπη, η νίκη του καλού, η αναζήτηση της αρετής, το μεγαλείο της σιωπής και η επικράτηση της αλήθειας είναι οι αξίες που περιγράφει η μεγαλειώδης όπερα. Δεν είναι τυχαίο που ο «Μαγικός αυλός» θεωρείται ένας από τους τελευταίους πνευματικούς καρπούς του Διαφωτισμού. Ο Ζαράστρο, του οποίου το πνευματικό φως θριαμβεύει στο τέλος του έργου, διακηρύσσει ότι πρέπει να υπερισχύσουν οι ανθρώπινες αξίες και η αγάπη να επικρατήσει της εκδίκησης. Ένα μήνυμα που σήμερα φαντάζει πιο επίκαιρο από ποτέ.

Η διαχρονική δημοτικότητα του έργου αυτού επιβεβαιώνεται και από την συχνότητα που παρουσιάζεται κάθε χρόνο, σε όλο τον κόσμο. Μια αναζήτηση στα προγράμματα των λυρικών θεάτρων, αποδίδει θεαματικά αποτελέσματα. Στην φετινή περίοδο, 2015-16, θα δοθούν πάνω από 400 παραστάσεις του έργου σε 60 διαφορετικά λυρικά θέατρα, από το Λονδίνο, έως το Όρεγκον, από το Τόκιο έως το Σύδνεϊ και από τη Μινεάπολη και το Άινταχο έως το Ελσίνκι και την Χονολουλού.

Μουσική διεύθυνση: Γιώργος Πέτρου (23, 24, 25, 30, 31/10), Μιχάλης Οικονόμου (1, 4, 8/11)

Αναβίωση σκηνοθεσίας: Ίων Κεσούλης

Ζαράστρο: Δημήτρης Κασιούμης (23, 25, 31/10 & 4/11), Πέτρος Μαγουλάς (24, 30/10 & 1, 8/11)

Ταμίνο: Αντώνης Κορωναίος (23, 25, 31/10 & 4, 8/11), Βασίλης Καβάγιας (24, 30/10 & 1/11)

Ομιλητής: Τάσος Αποστόλου (23, 25, 31/10 & 4, 8/11), Τίμος Σιρλαντζής (24, 30/10 & 1/11)

Βασίλισσα της νύχτας: Βασιλική Καραγιάννη (23, 25, 31/10 & 4, 8/11), Νίνα Κουφοχρήστου (24, 30/10 & 1/11)

Παμίνα: Μαρία Μητσοπούλου (23, 25, 31/10 & 4, 8/11), Μίνα Πολυχρόνου (24, 30/10 & 1/11)

Τρεις κυρίες: Τζούλια Σουγλάκου - Γεωργία Ηλιοπούλου - Αγγελική Καθαρίου (23, 25, 31/10 & 4/11), Αλεξάνδρα Ματθαιουδάκη – Βιολέτα Λούστα - Λυδία Αγγελοπούλου (24, 30/10 & 1, 8/11)

Παπαγκένο: Χάρης Ανδριανός (23, 25, 31/10 & 8/11), Αρκάδιος Ρακόπουλος (24, 30/10 & 1, 4/11)

Παπαγκένα: Μυρσίνη Μαργαρίτη (23, 25, 31/10 & 4/11), Κάτια Πάσχου (24, 30/10 & 1, 8/11)

Μονόστατος: Χρήστος Κεχρής (23, 25, 31/10 & 4/11), Άρης Προσπαθόπουλος (24, 30/10 & 1, 8/11)

Τρία αγόρια: Νίκη Χαζιράκη - Μιράντα Μακρυνιώτη – Αθηνά Καστρινάκη (23, 25, 31/10 & 4/11)

Χριστίνα Ασημακοπούλου- Μελίνα Πασχαλίδου – Ιωάννα Κοκοβίκα (24, 30/10 & 1, 8/11)

Πρώτος Ιερέας: Τίμος Σιρλαντζής (23, 25, 31/10 & 4, 8/11), Μιχάλης Κατσούλης (24, 30/10 & 1/11)

Δεύτερος Ιερέας: Άρης Προσπαθόπουλος (23, 25, 31/10 & 4/11), Χρήστος Κεχρής (24, 30/10 & 1, 8/11)

Πρώτος Αρματωμένος: Σταμάτης Μπερής (23, 25, 31/10 & 4, 8/11), Γιώργος Ζωγράφος (24, 30/10 & 1/11)

Δεύτερος Αρματωμένος: Διονύσης Τσαντίνης (23, 25/10 & 1, 8/11), Θεόδωρος Μωραΐτης (24, 30, 31/10 & 4/11)

Συμμετέχει η Ορχήστρα και η Χορωδία της ΕΛΣ.

>> Στην δεύτερη παράσταση της παραγωγής, το Σάββατο 24 Οκτωβρίου 2015, θα διατεθούν 150 εισιτήρια για ανέργους, στην τιμή των €5.