Πρόσφατα πραγματοποιήθηκαν με μεγάλη επιτυχία τα εγκαίνια της νέας έκθεσης του Έλληνα, δημιουργού και γλύπτη Νίκου Φλώρου στο περίφημο Κρατικό Μουσείο του καθεδρικού Ναού του Αγίου Ισαάκ της Αγίας Πετρούπολης στη Ρωσία.
Η έκθεση με τίτλο «Τιμή στον Ελ Γκρέκο. Ανάγλυφοι πίνακες του Νίκου Φλώρου», πραγματοποιείται με αφορμή τον επίσημο εορτασμό της συμπλήρωσης των 400 ετών από το θάνατο του Έλληνα ζωγράφου Δομήνικου Θεοτοκόπουλου και αποτελεί ένα φόρο τιμής στην εμβληματική μορφή του Ελ Γκρέκο. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της Τέχνης, όπου έργα του Ελ Γκρέκο αναδημιουργούνται, μέσα από τον σουρεαλισμό και την pop art, μ' ένα σύγχρονο υλικό, όπως το αλουμίνιο και συγκριμένα τα κουτάκια αναψυκτικών.
Η Έκθεση στο κρατικό μουσείο του καθεδρικού Ναού του Αγίου Ισαάκ θα διαρκέσει από τις 3 Δεκεμβρίου του 2014 έως τις 14 Ιανουαρίου 2015 και τελεί υπό την υποστήριξη των Ελληνικών υπουργείων Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, καθώς και του Γενικού Προξενείου Ελλάδος στην Αγία Πετρούπολη.
Στις εκθέσεις σας κυρίαρχο υλικό είναι τα αλουμινένια κουτάκια αναψυκτικών. Υπάρχει κάποιος συμβολισμός σε αυτό;
Η κάθε ιστορική περίοδος χαρακτηρίζεται από το υλικό που την διακρίνει (εποχή του χαλκού, εποχή του σιδήρου κτλ.). Έτσι σήμερα θεωρώ ότι διανύουμε την εποχή του αλουμινίου, είναι το κυρίαρχο υλικό στην καθημερινότητα όλων μας. Άρα και οι τέχνες με τη σειρά τους επηρεάζονται άμεσα από την καθημερινή ζωή του καλλιτέχνη, άρα και από το κυρίαρχο υλικό. Επέλεξα λοιπόν η δική μου τέχνη να πατήσει στο υλικό της εποχής μας. Ένα μέταλλο το οποίο ναι μεν είναι βιομηχανικά παραγόμενο, αλλά τελικά περνάει στην υπηρεσία της τέχνης. Στις μέρες μας η πιο άμεσα προσιτή στον άνθρωπο «πηγή» αλουμινίου είναι τα κουτάκια των αναψυκτικών.
Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με ανακυκλώσιμα υλικά;
Η ιδέα μου ήρθε όταν ζούσα στην Νέα Υόρκη των ΗΠΑ, σε ένα από τα τεράστια σούπερ μάρκετ αυτής της πόλης, κάποια στιγμή που βρέθηκα μπροστά σε τεράστιες στοίβες αλουμινένιων κουτιών αναψυκτικών. Αυτό όμως που έχει την μεγαλύτερη σημασία για εμένα είναι το χρώμα, η απόχρωση του κάθε κουτιού και όχι το ίδιο το υλικό. Νομίζω ότι αυτό έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Όπως θα παρατηρήσατε στα έργα μου απαιτείται τεράστια προσοχή στην λεπτομέρεια και στην αποτύπωση των αποχρώσεων, ειδικά στα τελευταία μου έργα υπάρχουν περιπτώσεις όπου από ολόκληρο το κουτί κρατούσα πολύ μικρά κομμάτια ακόμα και 1cm x 1cm, ώστε να αποτυπωθεί αυτή η αίσθηση του ανάγλυφου, του ψηφιδωτού -για να το θέσω πιο σωστά- με τόσο μεγάλη πιστότητα.
Πώς βρίσκετε την πρώτη ύλη;
Τα κουτάκια που χρησιμοποιώ είναι κατά πλειοψηφία αγορασμένα από εμένα τον ίδιο, κάποιες φορές βέβαια μου έχουν δοθεί κουτάκια, υπό μορφή χορηγίας, από διάφορες εταιρείες και εργοστάσια, π.χ. Ελληνική μπίρα (πάνω από 5000 τεμάχια) για το κοστούμι Βιολέτα.
Το 2003 κατοχυρώσατε την πατέντα της συγκεκριμένης τεχνοτροπίας. Δεν πρόκειται όμως για κάποιο είδος τέχνης; Πώς γίνεται να «πατεντάρεις» ένα είδος τέχνης;
Η τέχνη είναι κάτι αιθέριο και πνευματικό, πάνω από όλα είναι κάτι άυλο. Ως εκ τούτου δεν μπορώ εγώ, αλλά και κανένας άλλος να την πατεντάρει. Αυτό που εγώ έκανα είναι να πατεντάρω μια μορφή δημιουργίας, μια τεχνική αν θέλετε να το πούμε έτσι. Είναι δική μου έμπνευση και δημιουργία αυτή η τεχνική, εγώ την ξεκίνησα και γι' αυτό άλλωστε τις δόθηκε και το όνομα FLOROSART.
Στο παρελθόν έχετε δημιουργήσει φορέματα από ανακυκλώσιμα υλικά. Υπήρξε κάποια που να φόρεσε μία από τις δημιουργίες σας;
Όχι, γιατί τα έργα τα οποία δημιουργώ είναι γλυπτά έργα τέχνης. Αν και έχω προτάσεις από μεγάλες Pop Stars της Αμερικής, έχω αρνηθεί γιατί τότε εντάσσεται αυτομάτως στο χώρο της μόδας.
Νιώσατε κάποιο αίσθημα ευθύνης αναλαμβάνοντας την αναδημιουργία έργων μιας τόσο εμβληματικής καλλιτεχνικής φυσιογνωμίας όπως ο Ελ Γκρέκο;
Ήταν τεράστιο το βάρος για δυο λόγους. Από τη μία πλευρά έπρεπε να δουλέψω πάνω στα έργα του πραγματικά σπουδαίου αυτού καλλιτέχνη και απ' την άλλη βρισκόμουν αυτομάτως απέναντι από τη μορφή του Ιησού Χρηστού. Πολύ απαιτητικά στοιχεία και τα δυο. Τα έργα που δημιούργησα έχουν σκοπό να τιμήσουν τον Ελ Γκρέκο, αλλά κυρίως να εκφράσουν τον ιδιαίτερο σεβασμό που αποπνέουν οι δημιουργίες του προς τη μορφή του Ιησού Χριστού. Είναι άλλωστε η πρώτη φορά στην ιστορία της Τέχνης, όπου έργα του Ελ Γκρέκο αναδημιουργούνται, μέσα από ένα νέο είδος τέχνης και μάλιστα μ' ένα σύγχρονο υλικό, όπως το αλουμίνιο και συγκριμένα τα κουτάκια αναψυκτικών.
Πείτε μας λίγα λόγια για τα τεχνικά χαρακτηριστικά των έργων της έκθεσης «Τιμή στον Ελ Γκρέκο. Ανάγλυφοι πίνακες του Νίκου Φλώρου».
Πρόκειται για δυο έργα κυριολεκτικά τεραστίων διατάσεων, 3,0m x 5m με 5,5m το κάθε ένα. Χρησιμοποίησα πάνω από 10.000 κουτάκια αλουμινίου και ο χρόνος που χρειάστηκε για την δημιουργία των έργων ξεκινάει από τον Μάρτιο του 2013 μέχρι και το στήσιμο της έκθεσης, όπου μέχρι τελευταία στιγμή υπήρχαν σημαντικές παρεμβάσεις πάνω στα έργα για να ολοκληρωθούν όπως έπρεπε. Ακόμα και στο στήσιμο της όλης έκθεσης, που έχει αναλάβει ο διακεκριμένος επιμελητής των εκθέσεων μου, Αριστοτέλης Καραντής, ο οποίος δεν με έχει απογοητεύσει ποτέ, είχα το άγχος να κάνω ακόμα περισσότερα πάνω σε αυτά, αλλά ξέρετε κάτι; Σε τελικό στάδιο, η πρακτική δημιουργία ενός έργου τέχνης είναι το λιγότερο. Αυτά τα έργα «τα δούλευα» στο μυαλό μου πολλά χρόνια. Με απασχολούσε ιδιαιτέρως το αν έπρεπε να «αγγίξω» τα έργα του Ελ Γκρέκο.
Πρόσφατα δηλώσατε «ένιωσα μοναξιά στα εγκαίνια της έκθεσή μου στη Ρωσία. Δεν ήταν κανείς από την Ελλάδα»...
«Αισθάνομαι πολλές φορές σαν να σηκώνω στους ώμους μου την Ελλάδα, ρωτώντας με δημοσιογράφοι σε εγκαίνια εκθέσεων μου, αν έχει έρθει κάποιος εκπρόσωπος του Ελληνικού κράτους και εκεί είναι που αισθάνομαι αυτή την μοναξιά». Έτσι οι μόνοι Έλληνες που βρέθηκαν εκεί κατά την διάρκεια των εγκαινίων, πέρα από την ομάδα μου, τον Αριστοτέλη Καραντή (Επιμελητής Εκθέσεων), τη Julia Susalova (Διοργανώτρια των Εκθέσεων σε όλη την Ρωσία), τον Ηλία Διαμαντάκο(Φωτογράφος) και τον Πρόξενο της Ελλάδας στην Αγία Πετρούπολη, κ. Μπιζάκη -τους οποίους ευχαριστώ μέσα από τα βάθη της καρδιάς μου για την καθοριστική τους βοήθεια σε όλα- μου εξέφρασαν τον θαυμασμό τους και τα θερμά τους συγχαρητήρια. Ο πολιτικός κόσμος της Ελλάδας, όπως και ο πολιτισμικός, αν και είχε προσκληθεί επίσημα «δεν μπόρεσε να έρθει κανείς».
Υπάρχουν σχέδια για να έρθει η έκθεσή σας και στην Ελλάδα;
Παλαιότερα έχω παρουσιάσει κάποιες εκθέσεις μου στην Ελλάδα. Στο Μέγαρο Μελά της Εθνικής Τράπεζας στην Αθήνα, στο Παλαιό Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, στη Ρόδο. Από εκεί και πέρα δεν έχω προγραμματισμένη κάποια έκθεση στην πατρίδα μας. Δυστυχώς πέρα από το ότι δεν υπάρχει μεγάλη ποικιλία κατάλληλων -για αυτά τα έργα- χώρων δεν υπάρχει και η απαραίτητη θέληση από πλευράς των εκάστοτε υπεύθυνων. Η νέα σειρά που δημιουργώ έχει ως θέμα τα γλυπτά μάρμαρα του Παρθενώνα με την ίδια τεχνική, όπου η σειρά αυτή τελικά θα παρουσιαστεί το 2016 στο Εθνικό Μουσείο της Ρωσίας. Παράλληλα εξετάζω και το ενδεχόμενο να γίνει μια παρουσίαση και στην περίφημη απαγορευμένη Πόλη του Πεκίνου, μετά την πρόταση που μου έγινε από το κράτος της Κίνας. Το θέμα δεν είναι λοιπόν μόνο να το θέλω εγώ να εκθέσω στην Ελλάδα, αλλά και το ίδιο το κράτος της Ελλάδας.
21°
