Eίναι το μέρος όπου σμίγει όλη η Ελλάδα. Καμιά φορά αρκεί να φύγεις έστω μιάμιση ώρα με το αεροπλάνο μακριά και τότε είναι που νιώθεις όλους τους Έλληνες αδέρφια σου. Φοιτητές απ’ την Κρήτη, τη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα και την Αθήνα συναντιούνται στη Λευκωσία, τρώνε σουβλάκι που εδώ κάνει 3 ευρώ και συζητούν ότι ο γύρος στο Μοναστηράκι είναι καλύτερος.
«Είναι σαν την Ελλάδα αλλά με διαφορετική νοοτροπία», λένε. «Είναι πιο ευρωπαϊκά, υπάρχει η αίσθηση του κοινού καλού, οι άνθρωποι σέβονται ο ένας τον άλλον». Πράγματι. Δεν είμαι ούτε μια βδομάδα εδώ κι αυτό φαίνεται παντού. Οι δρόμοι είναι τέλειοι, χωρίς λακούβες, υπάρχουν αυτόματα ποτιστικά για τα δέντρα του δήμου, ποδηλατόδρομοι και ελάχιστες μουτζούρες στους τοίχους. Μικρά πράγματα με μεγάλη αξία. Αυτό είναι πραγματικός σεβασμός στο κοινό καλό, σε αντίθεση με την Αθήνα, όπου τις περισσότερες φορές τα δημόσια έργα υποτιμούνται και πολύ γρήγορα καταστρέφονται.
Ο παππούς μου έλεγε ότι η λεπτομέρεια κάνει τη διαφορά. Είναι αλήθεια. Λάτρεψα τη λεπτολογία των Κύπριων. Σε μια πόλη που δεν έχει θάλασσα, πορτοκαλί ηλιοβασίλεμα ή πανοραμική θέα, είδα στους κατοίκους όρεξη να την ομορφύνουν. Έχουν βρει τον τρόπο να ζουν αρμονικά. Κάνουν πράξη αυτό που σκεφτόμαστε καμιά φορά, «αν ο καθένας έβαζε ένα λιθαράκι, πόσο διαφορετικά θα ήταν όλα».
Το κέντρο της Λευκωσίας μοιάζει με το Μοναστηράκι αλλά χωρίς τα άπειρα σουβλατζίδικα και σαν το Γκάζι χωρίς τα άπειρα μπαράκια. Η καρδιά του κέντρου είναι η Λήδρας, ένας μακρύς γραφικός πεζόδρομος, γεμάτος μαγαζιά και στενάκια. Τα μαγαζιά είναι όλα προσεγμένα και ιδιαίτερα. Πολλά σε vintage στυλ, μπιστρό ή παραδοσιακά, ό,τι πρέπει για ηρεμία και διάβασμα. Είναι όμορφα. Σου δίνει την αίσθηση μιας άλλης εποχής. Σου θυμίζει τα χρόνια που οι γυναίκες έμεναν σπίτι και οι άντρες πήγαιναν στους καφενέδες για τάβλι και ούζα. Στα στενά είναι ακόμα πιο έντονο αυτό. Περπατώντας θα δεις ράφτες, τσαγκάρηδες, παλαιοπωλεία, μικρά παλιά μαγαζάκια με κάθε λογής αντικείμενα, σαν μια παλιά γειτονιά. Ενώ πιο κάτω δεν χωράς να περάσεις από τις ταβέρνες και τα τουριστικά μαγαζιά με τα μπλουζάκια και τις κούπες I love Cyprus.
Οι φοιτητές εδώ έχουν τα στέκια τους. Τις καθημερινές πάνε για καφέ ή σινεμά, διαβάζουν ή μαζεύονται σε σπίτια. Τα Σαββατοκύριακα βγαίνουν στα μπαράκια της πόλης. Η Λευκωσία είναι μεγάλη αλλά όχι αχανής, είναι φοιτητούπολη. «Έχει πάρα πολλά μέρη να βγεις. Εκεί που νομίζεις ότι ξέρεις τη Λευκωσία, ανακαλύπτεις και κάτι καινούργιο που σε κάνει να τη θαυμάζεις όλο και πιο πολύ». Τα μπαράκια είναι περίπου σαν τα δικά μας, καμία σχέση με την ξενέρωτη νυχτερινή ζωή του εξωτερικού, με τη διαφορά ότι κλείνουν γύρω στις 4.
Εμείς, όχι ότι λείψαμε από τα μπαράκια, αλλά απ’ όταν ανακαλύψαμε το κρυμμένο μυστικό στο τέλος της Λήδρας ήμασταν συνέχεια εκεί: την πλατεία με την εκκλησία, την Παναγία τη Φανερωμένη και το παρθεναγωγείο, ένα ιστορικό κτήριο που όμως λειτουργεί ακόμα σαν κανονικό σχολείο. Η πλατεία θυμίζει ορεινό χωριό. Είναι ήσυχη, προστατευμένη από αυτοκίνητα και θόρυβο και μπορείς να πιεις τον καφέ σου κάτω από τα πλατάνια, κοιτώντας τα παιδιά που παίζουν. Απ’ τις λίγες στιγμές που νοστάλγησα τα παιδικά μου χρόνια. «Να ήμουν 8 ετών, να 'χα ένα ποδήλατο και να έκανα βόλτες στην πλατεία». Έχει γίνει σχεδόν έθιμο. Κάθε σαββατοκύριακο πρωί η πλατεία γεμίζει από παιδικά ποδηλατάκια και φωνές. Και το καλύτερο είναι η μπουγάτσα. Σαλονικιότικη όνομα και πράγμα. Με κρέμα ή τυρί παραμένει απ’ τις λίγες σταθερές αξίες από το 1952 που άνοιξε εκεί το παραδοσιακό καφεζαχαροπλαστείο «Τα τρία φανάρια». Ο κύριος Αντρέας, εγγονός του πρώτου ιδιοκτήτη κ. Λεμονάρη, θυμάται και τον εαυτό του ως παιδί να παίζει στην πλατεία. «Τρέχαμε ώρες πολλές πάνω κάτω και όταν σουρούπωνε παίρναμε από μια μπουγάτσα και γυρίζαμε σπίτια μας». Ό,τι λείπει από την εποχή μας είναι αυτή η ανεμελιά.
Τρώγοντας την μπουγάτσα, εγώ μπορεί να σκεφτόμουν τις θερμίδες αλλά οι φοιτητές εδώ το fitness issue τους το έχουν λύσει. Κυκλοφορούν με ποδήλατα! Μιας και μετρό και τρένα δεν υπάρχουν, τα λεωφορεία δεν περνάνε κάθε 10 λεπτά, η Λευκωσία δεν είναι τεράστια και στην τελική έχουμε και ένα κορμί να χτίσουμε, μετακινούνται με ποδήλατο. Για τους τεμπέληδες ωστόσο τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα είναι πάμφθηνα, διαλέξτε και πάρτε.
Με τους Κύπριους δεν έχουν πολλά πολλά. Οι παρέες είναι Έλληνες με Έλληνες και Κύπριοι με Κύπριους. «Μας σνομπάρουν», λένε. «Αυτοί κοροϊδεύουν εμάς που μιλάμε αλλιώτικα στη χώρα τους κι εμείς αυτούς που μιλάνε αλλιώτικα τα ελληνικά».
Τα Πανεπιστήμια εδώ λειτουργούν κανονικά. Τα περισσότερα ιδιωτικά μάλιστα αναγνωρίζονται πλήρως οπότε να ένας καλός λόγος για να έρθεις στην Κύπρο για σπουδές. Για τους επίδοξους δικηγόρους συγκεκριμένα σημειώστε ότι εδώ και κάποια χρόνια διδάσκουν το ελληνικό δίκαιο οπότε έχετε άδεια ασκήσεως επαγγέλματος χωρίς να χρειάζονται περαιτέρω εξετάσεις. Στα συν ότι σε δέχονται σχετικά εύκολα και τα δίδακτρα δεν είναι ακριβά. Έχει πολύ διάβασμα. Όμως.
Δεν πρόλαβα να νοσταλγήσω τη φασαρία της Αθήνας, για δέκα μέρες πήγα το όνειρο τελείωσε. Την πλατεία, τα ποδήλατα, την μπουγάτσα όμως και τη Λήδρας τα νοστάλγησα ήδη. Θα ξανάρθω στην Τζίμπρον αυτό είναι σίγουρο. Με πιάνουν συχνά υπογλυκαιμίες τελευταία. Και θέλω να κάνω και λίγη γυμναστική.
8°
