Στις 6 Ιουνίου οι Ανώνυμοι Υπερφάγοι συμπληρώνουν 31 χρόνια παρουσίας στην Ελλάδα και η AV θυμάται την επίσκεψή της στο «δωμάτιο» του Νέου Κόσμου το Νοέμβριο του 2013.
Είχα μιλήσει στο τηλέφωνο με την Αναστασία και μου έλεγε ότι μπορούσε να φάει και 6.000 θερμίδες μέσα σε μία μέρα. Δεν κρατήθηκα και τη ρώτησα: «Για πες κάτι που έφαγες και ήτανε πολύ». «Μια πίτσα οικογενειακή και μετά τέσσερις πάστες». Μετά μου είπε ότι στο σπίτι φτιάχνει και γλυκά και τη ρώτησα αν μπορεί να φάει ένα ταψί. «Ό,τι θέλεις μπορώ να φάω».
Η Αναστασία θα με πήγαινε στη συνάντηση των Ανώνυμων Υπερφάγων (ΑΥ) στον Νέο Κόσμο και δώσαμε ραντεβού καμιά ώρα νωρίτερα σε ένα καφέ δίπλα στο ΙΚΑ. Όταν έφτασα, είδα μία κοπέλα αδύνατη, μόλις 48 κιλά. Παρήγγειλα ελληνικό κι εκείνη τσάι και της έφεραν μαζί ένα σφηνάκι σαντιγί κι ένα μικρό μπισκοτάκι. Έφαγε το μπισκοτάκι.
Η Αναστασία λέει ότι οι περισσότεροι που πηγαίνουν στο πρόγραμμα είναι υπερφάγοι. Εκείνη είναι ανορεξική, βουλιμική και υπερφάγος. «Δεν μπορούσα πλέον να είμαι βουλιμική, δεν μπορούσα να αντέξω άλλο τα εξαγωγικά επεισόδια, να προκαλώ εμετό ή να παίρνω καθαρτικά. Έτσι, εξελίχθηκα σε υπερφάγο. Και ό,τι έτρωγα το κρατούσα – σε κιλά. Μέσα σε τρία χρόνια πήρα και έχασα περίπου 60 κιλά». Είναι λίγο πριν τα 40, παντρεμένη, με ένα παιδάκι.
Λέει ότι στην ψυχαναγκαστική υπερφαγία ξυπνάς μία μέρα και συνειδητοποιείς ότι δεν σου φτάνει καμία ποσότητα φαγητού. Και τρομάζεις. Ότι όλη σου η ζωή περιστρέφεται γύρω από το φαγητό. Τρως ακόμα και τα συναισθήματά σου. Χαίρεσαι, τρως. Λυπάσαι, τρως. Σε παίρνει από κάτω, πάλι τρως. Αλλά το να σε παίρνει από κάτω είναι μία μάλλον μόνιμη κατάσταση. Οι ΑΥ πιστεύουν ότι οι διατροφικές διαταραχές είναι μια τριπλή ασθένεια: σωματική, συναισθηματική και ψυχική. Και ότι το πρώτο από τα Δώδεκα Βήματα για να καταφέρεις να μπεις σε ανάρρωση, όπως συμβαίνει και στους Ανώνυμους Αλκοολικούς, είναι να παραδεχθείς ότι είσαι ανίσχυρος απέναντι στην ουσία, που στην προκειμένη περίπτωση είναι το φαγητό. Αλλά η ώρα πλησίαζε 7 και ξεκινήσαμε για τη συνάντηση, που στον Νέο Κόσμο γίνεται κάθε Πέμπτη 19.00-20.15 στο ισόγειο της Μάχης Αναλάτου 58.
«Φοβάμαι την μπουκιά μου»
Ήταν δέκα γυναίκες κι εγώ, όλοι γύρω από ένα τραπέζι. Οι γυναίκες ήταν από 30 μέχρι 50. Στους τοίχους υπήρχαν πινακάκια με προτάσεις όπως «Αποχή μόνο για μία ημέρα», ενώ στη μέση του τραπεζιού περίμενε το κουτί οικονομικής ενίσχυσης. Οι ΑΥ δεν δέχονται εισφορές παρά μόνο από τα μέλη τους. Για να πληρωθεί το δωμάτιο, τα κοινόχρηστα, η ΔΕΗ, το τσάι. Κρατήθηκε ενός λεπτού σιγής «για τα αδέρφια που υποφέρουν» και μετά όλες οι κοπέλες άρχισαν να μιλάνε με τη σειρά.
«Είμαι η Ελένη και είμαι καταναγκαστική υπερφάγος. Αισθάνομαι ότι είμαι ένα μικρό ψάρι και η μπουκιά μου ένα μεγάλο ψάρι που θα με φάει. Έχω πολλές υποτροπές και απογοητεύσεις αλλά είμαι αποφασισμένη να το παλέψω. Αισθάνομαι καλύτερα μέσα μου, ότι το μικρό ψάρι έχει αρχίσει να μεγαλώνει». Η Χριστίνα, 7 μήνες στους ΑΥ, έχει ήδη καταφέρει να χάσει 30 κιλά. Καθόταν, λέει, τώρα τελευταία ένα βράδυ στο σπίτι, ήτανε περίπου 12 τα μεσάνυχτα και έβλεπε τηλεόραση. Είχε μόλις γυρίσει από ένα επαγγελματικό ταξίδι στο εξωτερικό και πήγε η μάνα της και πιάσανε την κουβέντα για το ταξίδι. Της έκανε εντύπωση που η μάνα της ήταν ξύπνια τέτοια ώρα, συνήθως έπεφτε κατά τις 10. «Νομίζεις ότι κοιμάμαι; Απλώς κάθομαι στο δωμάτιο. Αφού δεν συζητιέσαι». Η Χριστίνα μια ζωή γύριζε στο σπίτι για να τσακωθεί με τους δικούς της.
Η Αγγελική θυμήθηκε που πήγε για πρώτη φορά στη συνάντηση των ΑΥ πριν 7 χρόνια στη Ζήνωνος. Δεν μπορούσε να μιλήσει, έκλαιγε. Την κράτησε το ότι όλα τα «μοιράσματα», οι ιστορίες που λένε τα μέλη στις συναντήσεις, ήταν ολόιδια με τα δικά της. Έχει χάσει πολλά κιλά αλλά δεν εγκαταλείπει τους ΑΥ γιατί φοβάται ότι θα υποτροπιάσει. Τώρα, λέει, δεν είναι σαν περίπτερο και δεν τη βλέπει πολύ ο καναπές, αλλά τα θέατρα, οι κινηματογράφοι, το στρωματάκι της γυμναστικής. Η σχέση της με το φαγητό αλλάζει διαρκώς όσο προχωράει η ανάρρωσή της. Το αντιμετωπίζει με λιγότερο φόβο και πλέον δεν κοιτάει τόσο να είναι light, αλλά υγιεινό.
Τα Δώδεκα Βήματα
Ανάμεσα στα μέλη των ΑΥ είναι πολύ ανεπτυγμένο το αίσθημα της αλληλεγγύης. Μια κοπέλα έλεγε ότι μία ημέρα που δεν ήταν καλά ψυχολογικά, στεκόταν έξω από ένα φούρνο έτοιμη να μπει μέσα. Τηλεφώνησε σε ένα άλλο μέλος και βρέθηκε αμέσως κοντά της. Ένας «απ’ έξω» δεν μπορεί να καταλάβει τι σημαίνει ένας καταναγκαστικός υπερφάγος να στέκεται έξω από ένα φούρνο ή ένα ζαχαροπλαστείο. Μοιάζει σαν ένας αλκοολικός σε ανάρρωση να βρίσκεται έξω από μια κάβα, αλλά η Αναστασία λέει ότι το ποτό μπορείς να το κόψεις εντελώς, το φαγητό όχι.
Το πρώτο από τα Δώδεκα Βήματα των ΑΥ λέει «παραδεχτήκαμε ότι είμαστε ανίσχυροι απέναντι στο φαγητό και ότι δεν ελέγχαμε πια τη ζωή μας». Συνήθως, οι πρώτες 6 επισκέψεις προτείνονται ως αναγνωριστικές. Για να δει κανείς αν του ταιριάζει. Αν συνεχίσει θα πρέπει να ακολουθήσει τα Δώδεκα Βήματα, έχοντας ένα σύμβουλο, ο οποίος είναι παλιό μέλος. Στους ΑΥ δεν προτείνονται δίαιτες, ούτε γίνονται ζυγίσματα, μοιράζονται μόνο αγωνίες και φόβους. Λένε ότι στόχος δεν είναι η τελειότητα αλλά η πρόοδος.
Στην Αθήνα συναντήσεις γίνονται στην πλατεία Κλαυθμώνος, στον Πειραιά, στο Χαλάνδρι, τη Βούλα και τον Νέο Κόσμο. Δείτε ακριβείς διευθύνσεις και ώρες στην ιστοσελίδα τους: www.anonymoi-yperfagoi.com
*Στους ΑΥ τηρείται ο κανόνας της ανωνυμίας. Έτσι, όλα τα ονόματα είναι φανταστικά.