Στις εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου, περίπου 1.100.000 ψηφοφόροι προτίμησαν διαφορετικό κόμμα σε σχέση με τις τελευταίες εκλογές. Δηλαδή περίπου ένας στους πέντε πολίτες μέσα σε μόλις επτά μήνες άλλαξε κομματική προτίμηση. Αν σε αυτούς προσθέσουμε και τους 750.000 περισσότερους που απείχαν συγκριτικά με τον Ιανουάριο, αντιλαμβανόμαστε ότι η σχέση ψηφοφόρου-κομμάτων κάθε άλλο παρά ισχυρή μπορεί να χαρακτηρισθεί.
Σημειώνουμε ότι η μεγαλύτερη μετατόπιση ψηφοφόρων καταγράφηκε στις εκλογές του Μαΐου 2012 όταν μόνο ένας στους τρεις ψήφισε το ίδιο κόμμα με τις εκλογές του 2009. Μέχρι τότε το σύνηθες ποσοστό μετακινήσεων από αναμέτρηση σε αναμέτρηση (όταν οι εκλογές απείχαν μεταξύ τους 3-4 χρόνια) ήταν περίπου 15% και αυτό κυρίως μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων.
Η χαλάρωση της κομματικής ταύτισης φαίνεται και από την περαιτέρω επεξεργασία των ποιοτικών στοιχείων του κοινού exit poll (MARC). Το ότι το 28% των ψηφοφόρων δεν είχε αποφασίσει τι θα ψηφίσει μέχρι την τελευταία εβδομάδα (με παραπάνω από τους μισούς να επιλέγουν κυριολεκτικά πάνω από την κάλπη), καταδεικνύει τη ρευστότητα που χαρακτηρίζει πλέον τις αποφάσεις του εκλογικού σώματος.
Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι μόνο το 53,7% των ψηφοφόρων (55,2% τον Ιανουάριο) δηλώνει ότι αισθάνεται κοντά στο κόμμα που ψήφισε (στοιχεία κοινού exit poll, MARC). Αν δε, προχωρήσουμε σε ανάλυση ανά ηλικιακή κατηγορία θα δούμε ότι το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 40% για τις ηλικίες 18-34, ενώ εκτοξεύεται στο 66,4% για τις ηλικίες άνω των 55 ετών. Εξετάζοντας τα κόμματα ξεχωριστά παρατηρούμε ότι πιο κοντά σε αυτό που ψήφισαν αισθάνονται οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ (65,4% και 65,3% αντίστοιχα). Ακολουθουν η Νέα Δημοκρατία (62%) και ο ΣΥΡΙΖΑ (52,4%), ενώ έπονται η Χρυσή Αυγή (45,6%), οι ΑΝΕΛ (41,6%), το ΠΟΤΑΜΙ (39,9%) και η Ένωση Κεντρώων (30%).
Από όλα τα παραπάνω, γίνεται σαφές ότι οι εκλογές του Σεπτεμβρίου απετέλεσαν ένα ακόμα σταθμό στην περιπλάνηση των ψηφοφόρων και τη διαδικασία ανασύνθεσης του κομματικού συστήματος. Μιας ανασύνθεσης που ξεκίνησε το 2012 και συνεχίζεται σε όλες τις επόμενες αναμετρήσεις, με μεγάλο μερίδιο του εκλογικού σώματος να μετακινείται από κόμμα σε κόμμα με ιδιαίτερη ευκολία, ακόμα και μεταξύ πολιτικών φορέων που έχουν εντελώς αντίθετες ιδεολογίες. Μένει να δούμε αν στο μέλλον αυτά τα one vote stand μετατραπούν σε πιο σταθερές σχέσεις. Η ζωή δείχνει ότι χρειάζεται χρόνος και προσπάθεια για να χτιστεί η εμπιστοσύνη και να μπουν οι σχέσεις σε πιο στέρεες βάσεις.
14°
