Eurovoices

Η ΕΕ οφείλει να πιέσει για το καθολικό δικαίωμα των γυναικών σε ασφαλή άμβλωση

Ως θεματοφύλακας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Έλενα Κουντουρά
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η ευρωβουλευτής Έλενα Κουντουρά γράφει για το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση και στην αυτοδιάθεση του σώματός τους, τα ψηφίσματα στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την ανάγκη παρέμβασης της ΕΕ.

Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ κατά της απαγόρευσης των αμβλώσεων επιφέρει επικίνδυνο, με ανεξέλεγκτες διαστάσεις και αντίκτυπο, πλήγμα του ακραίου συντηρητισμού και του αναθεωρητισμού στα θεμελιώδη δικαιώματα των γυναικών. Η κατάλυση ενός βασικού συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος στις  ΗΠΑ μετά από μισό αιώνα, στρέφει  την προσοχή μας και στην Ευρώπη, όπου σε αρκετές ακόμη χώρες το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση και στην αυτοδιάθεση του σώματός τους υπονομεύεται.

Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία δυστοπία, όταν ο ίδιος ο νόμος ουσιαστικά θέτει σε κίνδυνο την ίδια τη ζωή των γυναικών, αποκλείοντας την πρόσβασή τους σε ασφαλή άμβλωση, ακόμη και σε περιπτώσεις που είτε αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας ή έχουν υπάρξει θύματα βιασμού. Είναι αδιανόητη η πρόσφατη δικαστική απόφαση στο Οχάιο των ΗΠΑ, που απαγόρευσε την άμβλωση σε  ένα δεκάχρονο κορίτσι, που υπέστη βιασμό. Αλλά και στην Ευρώπη, μία έγκυος Αμερικανίδα τουρίστρια κινδύνεψε να χάσει τη ζωή της λόγω ατελούς αποβολής, επειδή στη Μάλτα απαγορεύονται οι αμβλώσεις και αναγκάστηκε να μεταφερθεί στην Ισπανία για επέμβαση.

Δυστυχώς, η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ αποδεικνύει ότι τίποτα δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο στο πεδίο των ατομικών δικαιωμάτων, ακόμα και στις δυτικές, προοδευτικές δημοκρατικές κοινωνίες.

Στην Ευρώπη, εκτός από τη Μάλτα όπου απαγορεύεται καθολικά η άμβλωση, στη Σλοβακία, η ιατρική άμβλωση στα πρώιμα στάδια της κύησης θεωρείται παράνομη και  στην Ουγγαρία δεν είναι διαθέσιμη. Στην Πολωνία η απόφαση του παράνομου Συνταγματικού Δικαστηρίου τον Οκτώβριο του 2020 για ανάκληση εδραιωμένων δικαιωμάτων των γυναικών, ισοδυναμεί με  de facto απαγόρευση της άμβλωσης. Αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες υφίστανταινομικοί ή άλλοι περιορισμοί στο καθολικό δικαίωμα στην άμβλωση.

Αποτέλεσμα αυτών των περιορισμών δεν είναι φυσικά η μείωση του αριθμού των αμβλώσεων, αλλά ο τερματισμός των ασφαλών αμβλώσεων. Σήμερα, πολλές γυναίκες στην ΕΕ να εξακολουθούν να μην έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες άμβλωσης, με τις πιο ευάλωτες ομάδες να πλήττονται κατάφορα. Οι γυναίκες που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να ταξιδέψουν σε άλλη χώρα για να απευθυνθούν σε κλινικές αναπαραγωγικής υγείαςδιατρέχουν μεγάλο κίνδυνο να παραμείνουν στη χώρα τους και να υποβληθούν σε επισφαλείς και απειλητικές για τη ζωή τους γυναικολογικές επεμβάσεις ή ακόμη και να αναγκαστούν να ολοκληρώσουν την κύηση παρά τη θέλησή τους, γεγονός που συνιστά σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μορφή έμφυλης βίας.

Η ΕΕ, αν και δεν έχει δικαίωμα νομοθετικής παρέμβασης στα ζητήματα των αμβλώσεων, δεδομένου ότι αυτά υπόκεινται στις αρμοδιότητες των κρατών-μελών, παραμένει ο θεματοφύλακας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της προόδου, και σε αυτό το πλαίσιο πιέζουμε να παρέμβει καταλυτικά.

Στην τελευταία Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, υιοθετήσαμε καταδικαστικό ψήφισμα κατά της απαγόρευσης των αμβλώσεων στις ΗΠΑ και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Πρόκειται για το δεύτερο ψήφισμα για τις αμβλώσεις σε διάστημα ενός μήνα που συνυπέγραψα, ως η μόνη Ελληνίδα Ευρωβουλευτής και εκπροσωπώντας τη LEFT.

Σε συνέχεια του ψηφίσματος της 9ης Ιουνίου, με το ψήφισμα της 7ης Ιουλίου καταδικάσαμε κατάφορα την οπισθοδρομική απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ που μεσολάβησε και κάθε άλλη απόπειρα υπονόμευσης της ελευθερίας στην επιλογή της αυτοδιάθεσης.

Κυρίαρχο ζητούμενο στο ψήφισμά μας είναι το δικαίωμα στην άμβλωση να συμπεριληφθεί στο Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Ζητήσαμε από το Συμβούλιο να μεριμνήσει για τη σχετική τροποποίηση του Χάρτη, ώστε κάθε πρόσωπο να έχει δικαίωμα σε ασφαλή και νόμιμη άμβλωση. Ήδημε το προηγούμενο ψήφισμα της 9ης Ιουνίου είχαμε ζητήσει να συγκληθεί το Συμβούλιο, ώστε να προχωρήσει μέσα από τη διαδικασία της Συνέλευσης η αναθεώρηση των Συνθηκών της ΕΕ.

Ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλέσαμε την ΕΕ και τα κράτη -μέλη να αναγνωρίσουν νομικά την άμβλωση και να υπερασπιστούν τον σεβασμό του δικαιώματος κάθε ατόμου σε ασφαλή και νόμιμη άμβλωση αλλά και σε άλλες υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και συναφών δικαιωμάτων χωρίς διακρίσεις.

Το δικαίωμα στην άμβλωση συνιστά κατοχυρωμένη βασική ελευθερία των γυναικών, προστατεύεται από το Διεθνές Δίκαιο ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, δεν ακυρώνεται από δικαστικές αποφάσεις και δεν επιτρέπεται να τίθεται υπό διαπραγμάτευση.

Στην Ευρώπη των δημοκρατικών αρχών και των ανθρωπίνων αξιών, είναι αδιανόητη η περιστολή του δικαιώματος σε ασφαλή πρόσβαση στην άμβλωση με τη θέσπιση νόμων και εφαρμογής οπισθοδρομικών και ακραίων συντηρητικών πολιτικών αποφάσεων που εκθέτουν σε κίνδυνο τους πολίτες. Η έννομη τάξη οφείλει να προστατεύει τους πολίτες και να εγγυάται στο ακέραιο τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματά τους.