Βιβλιο

Ποιος είναι τελικά ο «Χαμένος»;

Διαβάσαμε πρώτοι το νέο μυθιστόρημα της Αυστραλής βασίλισσας της αστυνομικής λογοτεχνίας, Jane Harper (εκδ. Μεταίχμιο)

Κέλλη Κρητικού
ΤΕΥΧΟΣ 743
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

«Ο Χαμένος»: Παρουσίαση του νέου βιβλίου της Jane Harper, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Η Jane Harper αναστάτωσε πριν τέσσερα χρόνια το στερέωμα της αστυνομικής λογοτεχνίας με το ντεμπούτο της «Η ξηρασία». Κοινό και κριτικοί υποκλίθηκαν στην εξαιρετική της πένα, και το βιβλίο απέσπασε πλήθος βραβείων, πουλώντας ταυτόχρονα πάνω από ένα εκατομμύριο αντίτυπα παγκοσμίως. Μετά την τεράστια επιτυχία, η Αυστραλή συγγραφέας, αγγλικής καταγωγής, αποφάσισε να οδηγήσει τους αναγνώστες της στην «Άγρια φύση» και να τους παραδώσει ξανά στη γοητεία του ντετέκτιβ Άρον Φαλκ, αποδεικνύοντας περίτρανα πως ήρθε για να μείνει και να προσφέρει καθηλωτικές υποθέσεις στους πιστούς του είδους. Και ενώ στις 20 Αυγούστου του 2020 «Η ξηρασία» ετοιμάζεται να βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες με πρωταγωνιστή τον Έρικ Μπάνα, η δημοφιλής δημιουργός αποφάσισε να εγκαταλείψει για λίγο τη σιγουριά που της πρόσφερε ο ήρωάς της και να βουτήξει στα αχαρτογράφητα νερά μιας ιστορίας μυστηρίου όπου η εξιχνίαση του φόνου είναι μια καθαρά οικογενειακή υπόθεση.

Λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα, ο Νέιθαν και ο Μπαμπ Μπράιτ βρίσκουν τον σαραντάχρονο αδερφό τους Κάμερον νεκρό από τη ζέστη, στον τάφο του κτηνοτρόφου σε μια έρημο κοντά στα αγροκτήματά τους. Εντοπίζουν το αυτοκίνητό του παρατημένο δέκα χιλιόμετρα μακριά και συνειδητοποιούν πως δεν έχει κάποια μηχανική βλάβη, ο ασύρματος λειτουργεί και στο πορτμπαγκάζ υπάρχουν μεγάλες προμήθειες σε φαγητό και νερό. Ο θάνατος του χαμογελαστού και συμπαθή Καμ σκάει σαν βόμβα στους κόλπους της οικογένειας, ενώ οι αρχές δεν εντοπίζουν κάποιο περίεργο στοιχείο ώστε να υπάρξει έρευνα για φόνο. Όλες οι ενδείξεις παραπέμπουν σε αυτοκτονία, όμως ο Νέιθαν δεν μπορεί να το πιστέψει: ο αδερφός του ήταν ιδιαίτερα αγαπητός, παντρεμένος με μια υπέροχη γυναίκα, την Ίζλε, και με δυο χαριτωμένες κόρες. Αποφασίζει, λοιπόν, να μείνει στο πατρικό του μαζί με τον δεκαεξάχρονο γιο του Ζάντερ –που τον έχει επισκεφτεί για τις μέρες των γιορτών– μέχρι να γίνει η ταφή, για να απαλύνει τον πόνο της μητέρας του Λιζ και να βρει απαντήσεις στα ερωτήματά του. Καθώς οι μέρες περνούν, μυστικά και ψέματα ξεπροβάλλουν αναπάντεχα και ρίχνουν απροσδόκητα τους προβολείς τους σε μια συνταρακτική ιστορία όπου η λέξη ανατροπή βρίσκει τον απόλυτο ορισμό της.

Η κόκκινη γη, οι αμμόλοφοι, οι βραχώδεις σχηματισμοί, το ποτάμι Γκρένβιλ που πλημμυρίζει ακόμα και όταν δεν βρέχει, ο τάφος του κτηνοτρόφου, συνθέτουν το τέλειο σκηνικό για να στηθεί η αλλόκοτη και ανατριχιαστική υπόθεση δολοφονίας που έχει γεννήσει η αδάμαστη φαντασία της Χάρπερ. Η αυστραλέζικη ενδοχώρα απλώνεται απειλητική και αδυσώπητη, έτοιμη να τιμωρήσει όποιον δεν τη σέβεται και αγνοεί τους κανόνες της. Όποιον τολμάει να αμφισβητήσει την κυριαρχία της. Η έρημος ατελείωτη. Βυθίζει σε μια τέλεια θάλασσα ανυπαρξίας τους πάντες. Η ζέστη καταλύει τις αντιστάσεις, τσιτώνει τα νεύρα, εμποδίζει κάθε διάθεση φυγής, μεγεθύνει τα ασήμαντα και σκεπάζει με την άχλη της ανομολόγητα λάθη και επιθυμίες. Μέσα σε αυτή την ασφυκτική και πνιγηρή ατμόσφαιρα, ο Νέιθαν προσπαθεί να ακολουθήσει τις ενδείξεις και να ανακαλύψει τι πραγματικά συνέβη στον μεσαίο του αδερφό. Τσακισμένος ο ίδιος από τις μοιραίες αποφάσεις της ζωής του, τολμά να ξεπεράσει τις ανασφάλειές του, να γυρίσει πίσω στο σκληρό παρελθόν του, να αναμετρηθεί με τις αναμνήσεις του και να μαζέψει τα κομμάτια του. Το διαζύγιό του με την πρώην γυναίκα του Τζάκι, η ανάγκη του να είναι σωστός πατέρας για τον Ζάντερ, ο πολύχρονος κοινωνικός αποκλεισμός του από την πόλη του –το Μπρίσμπεϊν– λόγω ενός λάθους, τον έχουν καταδικάσει σε μια ζωή μοναξιάς. Βαλτωμένος στο χθες, αναμασώντας όσα έκανε και όσα θα μπορούσε να είχε κάνει, φοβάται να προχωρήσει μπροστά. Φοβάται να ξαναγίνει ένα με το σύνολο γιατί τρέμει πως μια ενδεχόμενη απόρριψη θα τον τσακίσει. Κουβαλώντας αυτό το δυσβάστακτο φορτίο, μπαίνει στη μάχη της εξιχνίασης της δολοφονίας του Καμ. Ανέτοιμος για όσα θα συναντήσει. Απροετοίμαστος για τη φριχτή αλήθεια.

Η Χάρπερ σκιαγραφεί με χειρουργική ακρίβεια τους χαρακτήρες της και τους ωθεί σε ένα μυστήριο κλειδωμένου δωματίου όπου όλοι είναι ύποπτοι. Η Ίζλε, ο Μπαμπ, ο Χάρι, ο Σάιμον, η Κέιτι, ακόμα και οι μικρές Σοφία και Λο, συμμετέχουν ισότιμα στη ρώσικη ρουλέτα που έχει ξεκινήσει και κάθε τράβηγμα της σκανδάλης ισοδυναμεί και με μια συνταρακτική κορύφωση της πλοκής. Κρυμμένοι σκελετοί, που έχουν μείνει για καιρό κλεισμένοι στην ντουλάπα, απειλούν να βγουν στο φως και να ανακατέψουν την τράπουλα, να ανοίξουν πληγές, να αποκαλύψουν ασύστολα ψέματα. Βλέμματα, νευρικές κινήσεις, εξομολογήσεις, ζωγραφιές, σφιγμένες γροθιές, δακρυσμένες ματιές, δημιουργούν ένα δομημένο μυθιστόρημα, κοφτερό σαν λεπίδα.

Ο «Χαμένος», με την εξαίρετη μετάφραση της Χίλντα Παπαδημητρίου, είναι ένα δουλεμένο πορτρέτο που αναπαριστά τις δυσκολίες της αγροτικής ζωής στις απέραντες εκτάσεις της Αυστραλίας και αντικατοπτρίζει τις εύθραυστες ισορροπίες στους κόλπους κάθε οικογένειας και κάθε κοινότητας. Καθώς το παρελθόν ζωντανεύει και οι αναμνήσεις θρομβώνουν τον αέρα, οικογενειακοί και φιλικοί δεσμοί μπαίνουν στο μικροσκόπιο και φανερώνουν τις αθέατες πλευρές των άγραφων νόμων και της σιωπής που διαπερνούν τις κλειστές κοινωνίες. Ψίθυροι και υποδείξεις, χειραγώγηση και εκμετάλλευση, ανοχή και ηθική, ατέρμονοι κύκλοι πόνου και υπομονής, και ένας μόνος κανόνας: στις ερημιές, μπορείς να βασίζεσαι μόνο στον εαυτό σου. Οι διάλογοι, οι περιγραφές, ο ρυθμός αφήγησης είναι πρώτης γραμμής και χαρίζουν στην ιστορία έναν παλμό αγωνίας, μυστηρίου, ζέστης, υγρασίας, ανοχής, πίκρας, απογοήτευσης, πόνου. 

Ο «Χαμένος» είναι ένα ατμοσφαιρικό θρίλερ, σύγχρονο, επιβλητικό, λυτρωτικό, που εκρήγνυται εκτοξεύοντας την αγωνία στα ύψη.