Βιβλιο

Ο Τζον λε Καρέ έχει κέφια και σολάρει

Διαβάσαμε το τελευταίο μυθιστόρημα του Τζον λε Καρέ και μόνο δοξαστικά μπορούμε να γράψουμε για το «Ένας έντιμος Άνθρωπος»

Στέφανος Τσιτσόπουλος
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Κριτική για το νέο βιβλίο του Τζον λε Καρέ, Ένας έντιμος Άνθρωπος, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Bell.

Ήταν αναμενόμενο από τον μετρ να γράψει όπως κανένας άλλος για το Brexit: ο υπέρτατος χρονικογράφος των καιρών, διάσημος για τα αστυνομικά - κατασκοπευτικά βιβλία του που ακτινογράφησαν τα ανελέητα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, παραμένει στα ογδόντα οκτώ του χρόνια ό,τι μεγαλύτερο και καλύτερο διαθέτει το είδος εδώ και δυο αιώνες. Και στο «Ένας έντιμος Άνθρωπος», το τελευταίο του βιβλίο που κυκλοφορεί και στην Ελλάδα ταυτόχρονα με όλον τον κόσμο, ο Τζον λε Καρέ, όχι μόνο πιστοποιεί την κλάση του, αλλά και για άλλη μια φορά παίρνει μια ξεκάθαρη πολιτική θέση: ο ήρωάς του Νατ, ένας σαρανταεπτάχρονος βετεράνος των βρετανικών υπηρεσιών, μισεί τους Τραμπ και Πούτιν και ευθέως τάσσεται κατά τους, καθώς αγωνίζονται να διαλύσουν την Ευρώπη, με την πρώτη μεγάλη ζαριά στην από κοινού τους επιχείρηση να πέφτει στη ρουλέτα της Μεγάλης Βρετανίας.

Μια εφιαλτική και ακριβής περιγραφή της εποχής μας, ένας ανελέητος σαρκασμός και για τον αγγλικό μεγαλοϊδεατισμό μα και για τον Δούρειο Ίππο στον οποίο μετατράπηκε η Αγγλία, στο παιχνίδι - μάχη δυο διεφθαρμένων προέδρων, προκειμένου να διαλύσουν ο καθένας για δικούς του λόγους τη φιλελεύθερη δυτική δημοκρατία. Ο Νατ: πάνω που πίστευε πως η καριέρα του ως χειριστή πρακτόρων σε διάφορους υποσταθμούς έχει τελειώσει, επιστρέφει στο Λονδίνο για να συνταξιοδοτηθεί. Ονειρεύεται μια ήσυχη ζωή, παρέα με τη δικηγόρο γυναίκα του Πρου και την κόρη του Στέφανι, κήπος, κοκτέιλ, επισκέψεις στη λέσχη μπάντμιντον, μιας κι όχι μόνο είναι πρόεδρός της μα και δεινός παίκτης του αθλήματος. Μόνο που η Υπηρεσία έχει άλλα σχέδια: του αναθέτουν το Καταφύγιο, ένα παροπλισμένο σημείο- άνδρο γηραλέων κατασκόπων, με στόχο την αναβάθμισή του.

Ξεχωρίζει και διαφέρει η Φλόρενς, ένα προικισμένο κορίτσι με δεινή γνώση και του Πεδίου (στη γλώσσα του Λε Καρέ πεδίο πάει να πει δράση και επιχειρησιακός κίνδυνος). Έξω το Λονδίνο έχει αλωθεί από Ρώσους ολιγάρχες και Κινέζους επενδυτές, το Σίτι είναι γεμάτο από πλυντήρια βρόμικου χρήματος, στην κυβέρνηση της Τερέζα Μέι, με τον Μπόρις Τζόνσον υπουργό εξωτερικών, οι «Φεύγουμε» κάνουν παιχνίδι, η Ευρώπη παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα, ο Τραμπ κι ο Πούτιν πανηγυρίζουν, οι γερμανικές υπηρεσίες παρακολουθούν εξ αποστάσεως.

Πολύ δύσκολο να γράψεις για την υπόθεση και να μην «προδώσεις» κι εσύ την συνέχεια. Για το ποιος είναι ο Εντ, ο μοναχικός και εσωστρεφής καινούργιος φίλος του Νατ, που μια πράξη πολιτικής του αγανάκτησης φέρνει ολέθριες συνέπειες στη ζωή όλων τους. Αλλά είναι πολύ εύκολο να υμνήσεις για άλλη μια φορά την πένα του «παππού»: κανένας άλλος συγγραφέας δεν έχει γράψει τόσο συναρπαστικά και για τον παλιό Ψυχρό Πόλεμο επί Τείχους, αλλά και για τον τωρινό που κατά τον Λε Καρέ διεξάγει η κοινοπραξία «Τραμπ & Πούτιν» ενάντια στην Ευρώπη. Διορατικός, ανελέητα σαρκαστικός και προπάντων δεινά εύστοχος ως προς την ανάλυσή του, ο Λε Καρέ φτιάχνει ένα ψυχολογικό κατασκοπευτικό θρίλερ που ως και την τελευταία σελίδα σε κρατά στην τσίτα: ο Νατ παγιδεύεται αλλά και παγιδεύει, του στήνουν ίντριγκες, αλλά ξέρει και να στήνει, στη λουτρόπολη Κάρλοβι Βάρι ανταμώνει με παλιούς του πρώην αντιπάλους, στο Λονδίνο συναντά ξανά την πρώην ερωμένη του και συνάδελφο της γερμανικής αντικατασκοπείας, την ίδια στιγμή όπου μια Ανέτε συντονίζει τη γραμμή της Μόσχας μέσω Σκανδιναβίας.

Ωμά, κοφτά, με ολιγόλεξες προτάσεις που κρατούν τον ρυθμό του σε δαιμονισμένα τρελό τέμπο, ο μετρ δεν γράφει ένα απλό κατασκοπευτικό της κατηγορίας άριστα δέκα, αλλά ένα έξοχο πολιτικό βιβλίο-κραυγή περί της σημασίας του να τα καταφέρει η Ευρώπη να νικήσει αυτήν την ιδιότυπη «Λέσχη των Τιποτένιων». Όπως ο τίτλος παλιού βιβλίου του Τζόναθαν Κόου, που επίσης αναφέρεται στο θέμα με το τελευταίο του βιβλίο, «Μέση Αγγλία». Συνομιλούν οι σελίδες τους: ο Κόου γράφει για τους φανατικούς Brexiters της αγγλικής επαρχίας, και ο Λε Καρέ παρακολουθεί τους φανατικούς «εξοδιστές» της πρωτεύουσας, φιλοτεχνώντας μια υψηλή λογοτεχνία κι ερμηνεύοντας ο καθένας τους την εποχή και τα γεγονότα με τρόπο θεαματικά απαράμιλλο. Είπαμε: ο «παππούς» δυο αιώνες τώρα σκοράρει, αλλά ειδικά στο «Ένας έντιμος Άνθρωπος» παίζει τα ρέστα του και σηκώνει όλο το χρήμα.

Το μυθιστόρημα του Τζον λε Καρέ «Ένας έντιμος Άνθρωπος» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Bell.