Βιβλιο

Σπύρος Πετρουλάκης: «Μου αρέσει να σκαλίζω και να ψάχνω να βρω τα όρια»

Φόνοι, ενδοοικογενειακή βία, διαστροφές.Το «Αμαλία» είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα με σκληρές αλήθειες

Έλενα Χάλαρη
ΤΕΥΧΟΣ 664
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Με φλας μπακ στο παρελθόν, 35 χρόνια πριν και επιστροφή στο σήμερα, το καινούργιο βιβλίο του Σπύρου Πετρουλάκη είναι μια γροθιά στο στομάχι. Ένας serial killer εκτελεί τελετουργικά τα θύματά του, όλα ανήλικα κορίτσια, αφήνοντας ως υπογραφή μια κάρτα ταρό που απεικονίζει τον Πεντάκτινο Ιππότη. Ο αστυνόμος Αριστείδης Καππαρός, αντιμέτωπος με τη δυσκολότερη υπόθεση της καριέρας του, κυνηγά τον δολοφόνο ισορροπώντας στα όρια του χρόνου. Τι τον συνδέει με τις ιστορίες που συνέβησαν 35 χρόνια πριν στην ορεινή Κορινθία; Η Αμαλία, η ηρωίδα του βιβλίου, μετά τη μυστηριώδη εξαφάνιση της γιαγιάς της έρχεται αντιμέτωπη με μια ιδιότυπη κληρονομιά. Ωστόσο, ούτε η ίδια γνωρίζει αν πρόκειται για ευχή ή κατάρα. Το δάσος, που ως τότε ήταν το καταφύγιό της, πλέον δεν μπορεί να την κρύψει. Τώρα τρέχει για να σωθεί. Μετά την «Εξομολόγηση», την «Παναγιά της Φωτιάς» και το «Τελευταίο δαχτυλίδι» ο συγγραφέας επιστρέφει με ένα βιβλίο με χαρακτήρες άριστα ψυχογραφημένους, κινηματογραφική γραφή και συγκλονιστικό φινάλε.

Πείτε μας λίγα λόγια για το καινούργιο σας βιβλίο, «Αμαλία». Από πού αντλήσατε την έμπνευσή σας; Πώς θα το χαρακτηρίζατε;
Η Αμαλία είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα στο οποίο περιγράφω θέματα αλιευμένα από την καθημερινότητα. Η έμπνευση, όσο κι αν φαίνεται οξύμωρο, προήλθε από δικούς μου φόβους. Φόβους και ανασφάλειες του παρελθόντος αλλά και του παρόντος. 

Ξεκινάτε με μια σκληρή σκηνή όπου ένας παππούς ετοιμάζεται να βιάσει τον 10χρονο εγγονό του, μια επαναλαμβανόμενη ιστορία που συμβαίνει με τη σιωπηρή ανοχή της οικογένειας. Φόνος, ενδοοικογενειακή βία, διαστροφές, αυτή η αποκρουστική όψη της ελληνικής επαρχίας που περιγράφετε στο βιβλίο σας πόση σχέση έχει κατά τη γνώμη σας με την πραγματικότητα;
Ξεκινάει με τον παραλίγο βιασμό διότι τελικά ο παππούς δεν προλαβαίνει αφού στο δωμάτιο μπαίνει δυναμικά η αδελφή του μικρού, η Αμαλία. Παρόλα αυτά, τα εγκλήματα σ’ αυτή την οικογένεια είναι υπαρκτά, όσο υπαρκτά ήταν και είναι σε πολλές ελληνικές οικογένειες. Όχι μόνο της επαρχίας αλλά και της πρωτεύουσας. Μια βόλτα στις σελίδες των εφημερίδων, ένα ζάπινγκ καθημερινά στις ειδήσεις των τηλεοράσεων, μια ματιά στα νέα που ανεβαίνουν κάθε τόσο στο διαδίκτυο θα μας πείσει ότι όσα περιγράφονται στις ιστορίες μου είναι πταίσματα απέναντι στη θλιβερή πραγματικότητα.

Ασχολείστε με το κοινωνικό μυθιστόρημα και το παιδικό βιβλίο. Πώς επιλέξατε αυτές τις κατηγορίες; Θωρείτε ότι συνδέονται, πως υπάρχει κάποιο κοινό στοιχείο στα έργα σας; Προτιμάτε ένα είδος περισσότερο από το άλλο;
Δεν έχω προτίμηση σε κάποιο από τα δύο είδη. Άλλη χάρη, άλλη ομορφιά έχει το παιδικό βιβλίο και άλλη εντελώς διαφορετική μαγεία έχει το μυθιστόρημα. Είναι υπέροχο συναίσθημα για μένα να ξυπνάω μέσα στη νύχτα με μια σκέψη για ένα παραμύθι ή να ξεκινάω τη μέρα μου γράφοντας τις πρώτες λέξεις από ένα μυθιστόρημα.

Σε αρκετά από τα βιβλία σας κάνετε αναφορές ή τοποθετείτε τις ιστορίες και τους ήρωες στην ελληνική επαρχία: στη ορεινή Κορινθία («Αμαλία»), την Καστοριά («Το τελευταίο δαχτυλίδι»), τη Θεσπρωτία («Η Παναγιά της Φωτιάς»), τα Χανιά («Στα χνάρια του κουρσάρου Μπαρμπαρόσα»). Οι επιλογές αυτές είναι τυχαίες ή σημαίνουν κάτι για εσάς;
Κάθε τόπος που μπαίνει στα βιβλία μου δεν μπαίνει τυχαία. Είναι περιοχές που έχω αγαπήσει, είναι εδάφη που έχω βαδίσει στα βουνά, στους γιαλούς τους και είναι μέρη που έχω δεθεί με ανθρώπους καρδιάς, λατρεμένους φίλους. Να ξέρεις αυτό το όμορφο συντέκνιασμα το δημιουργεί και ο ίδιος ο τόπος, η ίδια  η περιοχή, ο αέρας της, η αλμύρα της, το νερό που πέφτει από τον ουρανό ή βγαίνει από τη γη.

Είστε συνθέτης και στιχουργός, έχετε γράψει μουσική για παραστάσεις και ντοκιμαντέρ, είστε ραδιοφωνικός παραγωγός, αφηγητής παραμυθιών, προπονητής και Πανελληνιονίκης στο Tae Kwon Do, ασχολείστε με τη φωτογραφία, την αναρρίχηση και τις καταδύσεις. Η ενασχόλησή σας με τόσο διαφορετικά αντικείμενα είναι αποτέλεσμα συγκυριών ή συνειδητή επιλογή και στάση ζωής;

Είμαι ένας άνθρωπος που δεν κάθομαι εύκολα στ’ αυγά μου. Μου αρέσει να σκαλίζω και να ψάχνω να βρω τα όρια. Τόσο τα δικά μου όσο και των άλλων. Σίγουρα οι συγκυρίες έχουν παίξει σημαντικό ρόλο σε ό,τι έχει να κάνει με τα ενδιαφέροντά μου αλλά αυτό πιστεύω ότι προκύπτει από τη στάση ζωής και τον τρόπο που επιλέγω να ζω. Βέβαια, αν παρατηρήσεις, τα αντικείμενα της ενασχόλησής μου συγκρούονται μεταξύ τους. Είναι εντελώς αντίθετα. Ύψος - βάθος, μουσική - πολεμικές τέχνες, φωτογραφία - συγγραφή κι όμως συνυπάρχουν τόσο αρμονικά μέσα μου.

Πώς επηρεάζει το συγγραφικό σας έργο αυτή η ποικιλία δραστηριοτήτων, οι εμπειρίες και τα ερεθίσματα από τόσους διαφορετικούς τομείς;
Το επηρεάζει απόλυτα. Από παιδί λειτουργώ κυρίως με το συναίσθημα. Δεν θα μπορούσα να αφήσω πίσω, να πετάξω κατά κάποιο τρόπο, όλα όσα έχω βιώσει. Οι ήρωές μου είμαι εγώ. Άλλοτε κακός, άλλοτε καλός, άλλοτε άνδρας, γυναίκα, παιδί, ακόμα και σκύλος. Θέλω να προκαλέσουν και στον αναγνώστη μου τα δικά του συναισθήματα. Να ξύνω το λεμόνι με το νύχι μου και να φτάνει η μυρωδιά στη δική του μύτη. Να τρίβω στα δάχτυλα τον δυόσμο και να γλυκαίνεται και η δική του ψυχή. Τίποτα από όλα αυτά που επιζητώ δεν θα ήταν εφικτά αν δεν είχα μεταγγίσει στις ιστορίες μου κομμάτια του εαυτού μου.

Υπάρχει κάποιο νήμα που συνδέει τα βιβλία σας, ανεξάρτητα από την πλοκή, την υπόθεση και τους χαρακτήρες, ή κάθε βιβλίο δίνει κάτι διαφορετικό;
Κάθε βιβλίο είναι ξεχωριστό, κάθε ιστορία είναι μοναδική και το μόνο κοινό που θέλω να τα συνδέει είναι το άγγιγμα που θα κάνει στην ψυχή του κάθε αναγνώστη.

Διαβάζοντας το «Αμαλία», τι είναι αυτό που θέλετε να αποκομίσει ο αναγνώστης; 
Κάθε βιβλίο έχει τη δύναμη να δώσει διαφορετικά πράγματα στον καθένα μας. Το ζητούμενο είναι ως 

αναγνώστες να πάρουμε έστω και λίγα στοιχεία από αυτό. Εκείνο που εγώ θέλω να δώσω στον αναγνώστη μου είναι πληθώρα συναισθημάτων ώστε να τον κάνει να ξεσηκώνεται, να κλαίει, να θυμώνει, να αγωνιά και στην ουσία να διασκεδάζει. Δεν θέλω να περνάω τις σελίδες των βιβλίων μου περιγράφοντας τις κουρτίνες, το τζάκι, τον καναπέ ενός σπιτιού. Θέλω να τον άρπαξω από το χέρι και να τον βάλω να τρέχεις πίσω από τους ήρωες και να παλεύει άλλοτε με τους δικούς μου και άλλοτε με τους δικούς του φόβους. Αυτό πρέπει να προκαλεί ένα βιβλίο σήμερα. Ο σύγχρονος συγγραφέας πρέπει να ξεσηκώνει την καρδιά, το μυαλό και τις αισθήσεις όλων όσων πιάνουν το βιβλίο του. Αλλιώς καλύτερα ας αφήσουμε τους ανθρώπους στην ησυχία τους και να μην τους ταλαιπωρούμε με βιβλία τετρακοσίων, πεντακοσίων σελίδων, που δεν έχουν στην ουσία να δώσουν τίποτα.