Μια ερωτική ιστορία και ένα (πικρό) χρονικό μιας νιότης ή το καινούργιο συγκινητικό βιβλίο της Σώτης Τριανταφύλλου «Για την αγάπη της γεωμετρίας» (εκδ. Πατάκη). Ηρωίδα η έφηβη Ανατολή Μπότσαρη, παιδί μιας «κανονικής» μεσοαστικής οικογένειας που μεγαλώνει στην Αθήνα στα ταραγμένα 70s. Πιστεύει στα μαθη-μαγικά, στα βιβλία, στους twisters, στον ορθολογισμό. Λατρεύει να φτιάχνει λίστες. Αυτό είναι που μου βάζει την ιδέα για ένα δικό μου τοπ 10 με φράσεις από το βιβλίο και μια παρόμοια συζήτηση μέσω mail - αυτή την εποχή η Σώτη διδάσκει σ' ένα σχολείο στη Νέα Υόρκη.
1. Όλες οι απαγορευμένες πόρτες πρέπει να ανοίξουν, όλα τα απαγορευμένα βιβλία πρέπει να διαβαστούν.
2. Οι άνθρωποι μένουν μαζί επειδή το θέλουν, καμιά πόρτα δεν είναι κλειδωμένη
3.Η ήσυχη συνείδηση είναι συνήθως αποτέλεσμα αμνησίας.
4.Όταν το μυαλό εκτείνεται σε μια καινούργια ιδέα, δεν επιστρέφει ποτέ στις παλιές του διαστάσεις.
10.Get up and boogie: όταν δεν πετυχαίνεις τίποτα, μη ρίχνεις το φταίξιμο στις συνθήκες, στους άλλους, φταις εσύ ο ίδιος.
Get up and boogie… Σώτη, πώς θα σηκωθούμε τώρα να χορέψουμε; Έχεις κάποια πρόταση; Κάθε μέρα είναι μια καινούργια πρόκληση και μια καινούργια ευκαιρία. Αν είμαστε από τους τυχερούς που έχουμε ακόμα κάποια εργασία, πρέπει να την κάνουμε καλύτερα από ποτέ. Αν δεν έχουμε εργασία είναι απολύτως απαραίτητο να δημιουργήσουμε κάτι από την αρχή. Δεν είναι εύκολο, δεν είναι όμως αδύνατο. Η χειρότερη στάση είναι η παθητικότητα. Η παθητικότητα των μαζών εξέθρεψε το ναζισμό και το σταλινισμό.
Η Ανατολή φτιάχνει λίστες, τα δικά της Τοπ 10. Πες μου το δικό σου Τop 10 ροκ τραγουδιών που σε συγκίνησαν το 2011. Το ροκ εντ ρολ δεν υπάρχει πια στη μορφή που το ξέραμε. Είναι φυσικό: δεν παραπονιέμαι! Γι’ αυτό είναι δύσκολο να παίξει κανείς το παιχνίδι με τα top, όπως το παίζαμε νεότεροι. Θέλω να πω: καλό είναι το κομμάτι «Lonely Boy» των Black Keys, καλό είναι και το «Romance» των Wild Flag... Αλλά δεν μπορούν να τοποθετηθούν σ’ ένα top 10 ανθεκτικό στο χρόνο. Ξέρω τώρα ότι απαντάω άλλα αντί άλλων: δύο καλά άλμπουμ του 2011 ήταν το «Bad as Me» του Tom Waits και το «Undun» των Roots.
Η Αθηνά είναι «τιποτένια πόλη», λέει η Ανατολή. Πες μου το Τοπ 5 καλύτερες πόλεις του κόσμου. Καλύτερες πόλεις υπό την έννοια ότι σου φέρονται «καλά»: Σαν Φρανσίσκο, Βαρκελώνη, Λισαβόνα, Mελβούρνη, Βανκούβερ... Πάντως, δεν ξέρω πώς τα καταφέρνω αλλά ποτέ δεν βρίσκομαι σε πόλεις που φέρονται «καλά»... Στη δεκαετία του ’70, όταν μεγαλώνει η Ανατολή, η Αθήνα είναι Μπαλκάν: στην περιοχή που βρίσκονται τώρα τα δικαστήρια υπήρχε τσιγγάνικος μαχαλάς...
«Ο μπαμπάς δεν ήξερε τι πίστευε: ήξερε τι πρέπει να πιστεύει, ήξερε ότι πρέπει να το πιστεύει με αδιαλλαξία, με μένος, δεν ήξερε όμως τι πίστευε». Έχουμε σαν κοινωνία το ίδιο πρόβλημα με το μυθιστορηματικό μπαμπά; Ο Λευτέρης Μπότσαρης είναι, αντίθετα απ’ ό,τι ίσως φαίνεται από πρώτη άποψη, ένας χαρακτήρας με πολλά πρόσωπα – γελοίος και κάπως τραγικός μαζί. Η βαθιά του πεποίθηση για τον κόσμο είναι διαφορετική από εκείνη που νομίζει ότι «πρέπει» να έχει. Βρίσκεται σε εσωτερική σύγκρουση κι αυτό του προκαλεί οδυνηρή σύγχυση. Πολλοί άνθρωποι, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο, υιοθετούν πολιτικές και κοινωνικές ιδέες χωρίς να τις έχουν εξετάσει. Η «μη εξετασμένη» ζωή μάς οδηγεί σε συντριβή.
Τοπ 10 απαγορευμένα βιβλία που πρέπει να διαβαστούν; Δεν υπάρχει πια τίποτα που να απαγορεύεται. Μέσα σε σαράντα χρόνια νομιμοποιήθηκαν όλα. Αλλά γι’ αυτό χρειάστηκε να ανοίξουν τις απαγορευμένες πόρτες μικροί άνθρωποι, σαν την Ανατολή Μπότσαρη. Οι νέοι άνθρωποι σήμερα δεν μπορούν να ξέρουν ότι τα πράγματα δεν ήταν πάντα έτσι, ότι δεν ήταν όλα δεδομένα. Κι ότι χρειάστηκε να διανύσουμε μακρύ δρόμο.
Η Ανατολή παίρνει μαζί της τα βιβλία που της είχε αφήσει η Αγγλίδα γκουβερνάντα, Φίλντινγκ, Χάρντυ... Εσύ ποια βιβλία πήρες μαζί σου στη ΝΥ; Δεν κουβαλάω πια βιβλία. Έχω ένα Kindle γεμάτο βιβλία, που όμως το υποχρησιμοποιώ... Όλα τα βιβλία που διαβάζω βρίσκονται στο δίκτυο και στον υπολογιστή μου. Ο Χάρντυ βρίσκεται δύο κλικ μακριά – ολόκληρος... Μου έκαναν δώρο ένα βιβλίο στο σχολείο: μια συλλογή με ανέκδοτα για ταλαίπωρους καθηγητές τρελών λυκείων, να κάτι τέτοια διαβάζω στο τρένο.
Οι άνθρωποι στα 50 τους συνηθίζουν να κοιτάζουν πίσω με οργή ή με νοσταλγία. Τοπ 5 πραγμάτων που σε θυμώνουν και που νοσταλγείς... Το πρώτο που με θυμώνει είναι το ελληνικό πανεπιστήμιο: δεν έπρεπε να έχω κάνει τόσο κόπο και να έχω χάσει τόσο χρόνο. Η κατάσταση ήταν εξευτελιστική – την έχω περιγράψει κάμποσες φορές. Και τέτοια παραμένει... Το δεύτερο που με θυμώνει ήταν ο τρόπος ζωής της ταβέρνας και του φαγάδικου. Μου ερχόταν να αυτοκτονήσω εκεί, στην άκρη του τραπεζιού με τις μπριζόλες. Και να τους πιτσιλίσω όλους που τραγουδούσαν αντάρτικα.
Τι νοσταλγώ: όπως είπα νωρίτερα, νοσταλγώ το ροκ: το 1977 όταν έτρεχα ν’ αγοράσω το καινούργιο άλμπουμ των Pink Floyd κι ύστερα το άκουγα με λαχτάρα... Αυτή η διαδικασία δεν υπάρχει πια. Δεν έχει αλλάξει μόνο η μουσική, έχει αλλάξει η σχέση μας με τη μουσική. Τι άλλο νοσταλγώ... Δεν είμαι και πολύ νοσταλγικός τύπος... Νοσταλγώ ένα φίλο μου που πέθανε νωρίς, νοσταλγώ και κάποιον που αγαπούσα πολύ.
Η Ανατολή είναι το κορίτσι που θα ήθελες να ήσουν; Ωραία φιλοδοξία θα είχα, αν ήθελα να ήμουν αυτόχειρας!
9°
