Βιβλιο

Ευτυχισμένοι οι ευτυχείς

Ένα βιβλίο της Γιασμίνα Ρεζά

Δημήτρης Στεφανάκης
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ακούγεται υπερβολικός, αλλά έχει σίγουρα μια δόση αλήθειας, ο ισχυρισμός πως στην εποχή μας πια όλα έχουν γραφτεί και δεν έχεις σημασία τι γράφει κανείς αλλά πώς το γράφει. Αν δεχτούμε ως πρωταρχικό μέλημα της σύγχρονης λογοτεχνίας να πρωτοτυπεί αφηγηματικά, τότε με το μυθιστόρημα «Ευτυχισμένοι οι ευτυχείς» η Γιασμίνα Ρεζά μας παραδίδει ένα γενναίο ανάγνωσμα. Η σπονδυλωτή πολυφωνία της με άξονα το αγέραστο Φοκνερικό δόγμα, δίνει στις διάφορες εκδοχές της αλήθειας το όνομα των ηρώων, όποιοι κι αν είναι αυτοί. Πρωταγωνιστεί ένας κύκλος είκοσι περίπου ανθρώπων που διηγούνται μινιμαλιστικά, με δραματικές ατάκες, καταστρατηγώντας το λογοτεχνικό συντακτικό, μια σειρά από στιγμιότυπα της ζωής τους – στιγμιότυπα που σε επίπεδο πλοκής τα συνδέει η ύστατη στιγμή μιας κηδείας και επομένως ο θάνατος.

image

Το μυθιστόρημα της Ρεζά δεν αποτελεί αλγόριθμο με σκοπό την επίλυση του προβλήματος των ανθρώπινων σχέσεων. Είναι μάλλον μια κυνική ομολογία της ίδιας της λογοτεχνίας πως δεν κατάφερε ακόμα να αλλάξει τον κόσμο όσα πρόσωπα κι αν επινόησε κατά καιρούς, όσες ιστορίες, όσα δράματα και ιδέες. Δεν έχει σημασία αν σε λένε Ρομπέρ, Οντίλ, Φιλίπ, Ελέν, αν είσαι άντρας ή γυναίκα, νέος, γέρος, ετεροφυλόφιλος ή ομοφιλόφυλος, στο πανηγύρι αυτό της σύγχρονης ματαιοδοξίας έχουν όλοι δικαίωμα στην αφήγηση. Δεν υπάρχουν a priori ευτυχισμένοι ή δυστυχείς, νουνεχείς ή παράφρονες, ειλικρινείς και ψεύτες. «Ευτυχισμένοι νοούνται όσοι αγαπιούνται κι όσοι αγαπούν κι όσοι μπορούν να ξεπεράσουν την αγάπη...»

«Ευτυχισμένοι οι ευτυχείς» λοιπόν σε ένα μυθιστόρημα που διαβάζεται απνευστί χάρις στην εξαιρετική μετάφραση του Μανώλη Μπιμπλή, ο οποίος καταφέρνει εκτός των άλλων να λειάνει τις γωνίες του χειμαρρώδους προφορικού λόγου.

Μτφ. Μανώλης Πιμπλής, Εκδόσεις Εστία