Στεφανία Γουλιώτη: «Τι σχέση έχει το τι κάνει καθένας στο κρεβάτι του με το πώς ένα σπίτι θα ζήσει με ευτυχία;»

Η Στεφανία Γουλιώτη είναι για μένα από τους ανθρώπους που με εμπνέουν κάθε φορά που συζητώ μαζί της. Αληθινή, με μια τρυφερότητα ιδιαίτερη, με προβληματισμούς και με αγάπη για όσα διεκδικεί και υπερασπίζεται. Είναι ένας άνθρωπος ευαίσθητος, που έχει τη «δυτική ενοχή» τόσο έντονα μέσα της, σε σημείο μάλιστα που συχνά δεν απολαμβάνει ούτε τις εξόδους της με εικόνες από τα παιδιά της Γάζας να της έρχονται στο μυαλό. Αν είχε χρόνο θα ξεκινούσε εκστρατεία ενάντια στην έκθεση των παιδιών στο Ίντερνετ με τίτλο «Τα δικαιώματα των παιδιών απέναντι στην καταπάτησή τους από τους ίδιους τους τους γονείς», μου λέει μισοαστεία μισοσοβαρά.

Αν έχει ένα πρόβλημα είναι αυτό της διαχείρισης του χρόνου, όπως ομολογεί, γιατί χωρίς να το θέλει μπορεί να πληγώνει τους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω της, καθώς δεν καταφέρνει να είναι συχνά εκεί γι' αυτούς. Το μυαλό της είναι συνέχεια στο επόμενο πρότζεκτ, στο πώς θα προχωρήσει παρακάτω. «Όσοι είναι δίπλα μου είναι ήρωες γιατί αντέχουν τη δική μου “συναισθηματική αναπηρία”. Ωραία λόγια λέω για τον εαυτό μου (γελάει). Όμως είμαι καλή σύντροφος και φίλη από άποψη ευθυνών, αν αναλάβω κάτι θα το φέρω εις πέρας. Κι όταν έχω εγώ ανάγκη ζητάω βοήθεια, εκδηλώνω όσα θέλω, δεν περιμένω ο άλλος να μαντεύει. Θα πω για παράδειγμα “σήμερα έχω πρεμιέρα, στείλε μου ένα ωραίο μήνυμα να πάρω δύναμη”».

Στεφανία Γουλιώτη: Συνέντευξη με την ηθοποιό για τη θεατρική παράσταση «The Doctor»

Για μια πρεμιέρα, λοιπόν, ανανεώσαμε και εμείς το ραντεβού μας και βρεθήκαμε να μιλάμε χαλαρά ένα πρωινό για τον ρόλο της ως Καθηγήτρια Ρουθ Γουλφ στο «The Doctor», το πολυβραβευμένο θρίλερ ιδεών του Robert Icke που έσπασε τα ταμεία στο West End του Λονδίνου. Η επίσημη πρεμιέρα ήταν σε δύο ημέρες από τη συνάντησή μας, ενώ η πρεμιέρα για τους ακροατές του Voice102.5 τρεις μέρες πριν. Το έργο, μια παραγωγή του Πολιτιστικού Οργανισμού «Λυκόφως», ανέβαινε σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου στο Αμφι-Θέατρο. Συγκεκριμένα, αφορά ένα νοητικό πείραμα για τα αδιέξοδα της πολιτικής ταυτοτήτων, που προκαλεί τα όρια της αντίληψης ακόμη και των ίδιων των θεατών. Αλλά υπήρχαν φυσικά πολλά ακόμα προς συζήτηση, όπως το «Maestro» ή τα σχέδιά της για το μέλλον. «Το “The Doctor” είναι ένας πόλεμος ιδεών, ένα σχετικά πολιτικό θρίλερ. Με την έννοια του ότι οι ιδεολογίες (μέσα σε αυτές και οι θρησκείες) ξεπερνούν την ανθρώπινη φύση και οι άνθρωποι γραπώνονται από εκείνες σε τέτοιον βαθμό που τους κάνει απόλυτους. Ξεχνάνε τον άνθρωπο πίσω από την ιδεολογία. Για μένα οι ιδεολογίες καταλήγουν να είναι το πιο επικίνδυνο πράγμα αυτή τη στιγμή στον κόσμο. Όταν οι ιδεολογίες παίρνουν μεγαλύτερο χώρο από την ανθρώπινη ζωή δημιουργούνται τα πιο σημαντικά προβλήματα του πλανήτη. Στην τελική έχουμε τόσα πολλά να παλέψουμε για να παλεύουμε καθημερινά και με τις ιδεολογίες.

»Η ενηλικίωσή μου ήρθε –και έχει να κάνει αυτό με το “Τhe Doctor”– όταν κατάλαβα ότι ως ανήλικη ζούσα σε έναν κόσμο που θεωρούσα αυτονόητο ότι η ανθρώπινη ζωή έχει τη μεγαλύτερη αξία. Συνειδητοποιούσα σιγά σιγά ως ενήλικας πως η ανθρώπινη ζωή δεν έχει την πρώτη αξία στην κοινωνία. Δεν είναι μία, οι ανθρώπινες αξίες είναι πολλές, όπως το ότι για τη θρησκεία αξίζουν πολλές ζωές να πεθάνουν, για το χρήμα αξίζει, για να κρατηθεί η έννομη τάξη στην κοινωνία αξίζει. Τι σημαίνει όμως, να κρατηθεί η έννομη τάξη στην κοινωνία; Eίναι πολύ σχετικό αυτό. O καθένας απαντάει διαφορετικά στο τι σημαίνει έννομη τάξη, στο πώς θα διατηρηθεί και στο ποια είναι.

»Η ανθρωπότητα ακόμη προσπαθεί με τη λογική να συντηρήσει μια έννομη τάξη, η οποία φτάνει να είναι ανεπαρκής σε κάποια φάση. Δηλαδή, κάποια στιγμή ο άνθρωπος θα χρειαστεί να κοιτάξει αλλού για να βρει πώς θα γίνει αυτή η συνύπαρξη να είναι εφικτή. Το “The Doctor” σου λέει ότι αυτή η συνύπαρξη των ανθρώπων είναι εφικτή μόνο όταν υπάρχει χώρος μέσα σου. Γι' αυτό λέω ότι η λογική φτάνει κάποια στιγμή σε ένα όριο. Όταν μέσα σου εκπαιδεύεις τον εαυτό σου, χρειάζεται να κάνεις χώρο για να δεχτείς τις ταυτότητες των ανθρώπων και τις ιδεολογίες τους – κάτι πολύ δύσκολο. Κατά τη γνώμη μου αυτό συμβαίνει με “ψυχική παιδεία” διαφορετική από αυτή που έχουμε λάβει ως τώρα».

Όταν μία έφηβη μεταφέρεται σε κρίσιμη κατάσταση στο Ινστιτούτο Elizabeth μετά από μια αυτοσχέδια έκτρωση, η Καθηγήτρια Ρουθ Γουλφ αρνείται την είσοδο ενός ιερέα στον θάλαμο του κοριτσιού, διότι δεν διαθέτει επαρκείς πληροφορίες για τις θρησκευτικές πεποιθήσεις της ασθενούς.  Με αυτή την απόφαση, ξεσπά ένα σκάνδαλο που σύντομα λαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «H Ρουθ βάλλεται από παντού για μια απόφαση που πήρε, η οποία είναι η αυτονόητη απόφαση που θα έπαιρνε οποιοσδήποτε γιατρός για να σώσει μια ζωή. Συγκεκριμένα, βάλλεται γιατί δεν υπολόγισε τις ταυτότητες όλων των ανθρώπων που υπήρχαν δίπλα της και δεν σεβάστηκε τις ιδεολογίες των υπόλοιπων που σχετίζονταν με την ιστορία. Το έργο στην πραγματικότητα μοχθεί να σου πει ότι ζεις σε μια κοινωνία που δεν έχει την ανθρώπινη ζωή ως πρώτη προτεραιότητα. Και με έναυσμα αυτό ξεκινάνε θέματα βιοπολιτικής, επιστήμης έναντι θρησκείας, θέματα για το τι είναι πραγματικά η αλήθεια. Άπειρα πράγματα για το πώς οι άνθρωποι έχουν ανάγκη την ταυτότητα, οπότε και την υπερασπίζονται σε ακραίο βαθμό.

»Το θέμα είναι γιατί πρέπει όλοι οι άνθρωποι που δεν είναι προνομιούχοι να φωνάξουν ότι υπάρχουν; Kαι ότι σε αυτή την υπερβολική τους προσπάθεια να φωνάξουν ότι υπάρχουν, περιθωριοποιούνται από μόνοι τους – όπως έχει γίνει κατά καιρούς με πολλές κοινωνικές ομάδες π.χ. οι ομοφυλόφιλοι. Πάρ' τε για παράδειγμα αυτό που γίνεται με το Pride, το οποίο πρέπει να διεξάγεται κάθε χρόνο. Ωστόσο, ξέρουμε ότι ταυτόχρονα όταν φωνάζεις για το δίκιο σου μπορεί να το χάσεις μέσω της διαδικασίας. Πρέπει όμως να γίνει, και εκεί είναι που υπάρχει μια τεράστια σύγκρουση για το πού το βρίσκεις και πού το χάνεις».

Για το θέμα των ταυτοτήτων στο πλαίσιο της παράστασης μίλησαν και με τον κο Παπανικολάου, καθηγητή στην Αγγλία. «Ευτυχώς η Κατερίνα Ευαγγελάτου μας έφερε ανθρώπους σαν αυτόν για να μας μιλήσουν γιατί τα ζητήματα που τίθενται στην παράσταση είναι πολύ λεπτά και δεν πρέπει να αδικήσουμε καμία κοινωνική ομάδα, ή τους ανθρώπους που πιστεύουν σε κάτι διαφορετικό από εμάς. Μας είπε για την δοτική ηθική, δηλαδή την ηθική που αφήνει χώρο στην ελευθερία του άλλου, ένα πάρα πολύ ωραίο πράγμα που μακάρι να μπορούσε να περάσει στην παιδεία για να δούμε την κοινωνία να αλλάζει. Δεν υπάρχει ένα γεγονός που γίνεται αυθύπαρκτο από μόνο του αλλά γίνεται σε σχέση με εμένα, με εσένα ώστε να αρχίσει να δημιουργείται ο χώρος για να δεχτείς τον άλλον με όλα του τα χαρακτηριστικά. Τα πάντα αλλάζουν σε σχέση με το περιεχόμενο και τις οπτικές που βλέπεις τα πράγματα. Δυστυχώς, δεν περνάνε στην παιδεία σήμερα εύκολα τέτοια ζητήματα».

Πώς βλέπουμε μια γυναίκα που ασκεί εξουσία στο έργο; «Κάτι ακόμη σημαντικό που περνάει το έργο είναι οι ασυνείδητες προκαταλήψεις. Τι σημαίνει μια γυναίκα που ασκεί εξουσία; Μιλάμε για έναν άνθρωπο που ασκεί εξουσία. Είμαστε γεμάτοι με ασυνείδητες προκαταλήψεις γιατί όσο και αν θέλουμε να είμαστε ανοιχτοί σε όλους καταλήγουμε να έχουμε τόσο ισχυρά δομημένες τις ασυνείδητες προκαταλήψεις που μας εμποδίζουν να προχωρήσουμε μπροστά».

Η δική της ηρωίδα δεν χρειάζεται την Πίστη σε κάποιον Θεό. «Παρ' όλα αυτά για τους ανθρώπους που το πιστεύουν αυτό είναι μια μεγάλη ανακούφιση. Δεν θέλαμε να αδικήσουμε επίσης τους ανθρώπους που αυτοπροσδιορίζονται με το ουδέτερο άρθρο. Δεν έχει τέτοια πρόθεση η παράσταση γι' αυτό και έπρεπε να είμαστε πολύ προσεκτικοί σε αυτό. Ή το πώς απευθύνεται ένας γιατρός σε έναν ασθενή που δεν έχει τις αισθήσεις του και τι δικαιώματα έχει ένας ασθενής που δεν έχει τις αισθήσεις του. Είναι πολλά τα ζητήματα και προς τιμήν της Κατερίνας ξοδέψαμε χρόνο πρόβας για τις συζητήσεις, ώστε να είμαστε μέσα στο πλαίσιο του political correct.

»Ταυτόχρονα υπάρχει μια λογική που βάζει τον άνθρωπο πάνω από όλα αυτά και που αναγκαστικά, άθελά σου, μπορεί να προσβάλεις κάποιες κοινωνικές ομάδες. Τα στερεότυπα έχουν δημιουργηθεί άλλωστε για να νιώσει ο άνθρωπος ασφάλεια, για να μπορέσει να χαρακτηρίσει τους ανθρώπους και να ξέρει τι έχει απέναντί του. Στην πραγματικότητα δεν ξέρεις τι είναι ο άλλος. Για παράδειγμα, εμένα ας πούμε μου λένε συχνά “μα εσύ είσαι Γαλλίδα”. Διότι η μητέρα μου είναι Γαλλίδα και έχω ζήσει αρκετό καιρό ως παιδί εκεί, οπότε θα έπρεπε να τα υπερασπίζομαι όλα αυτά. Ωστόσο, εγώ απαντάω “ναι εντάξει, παιδιά, είμαι Γαλλίδα αλλά λατρεύω το σούσι, θέλω να πεθάνω στη Μαδαγασκάρη, είμαι ερωτευμένη με έναν Κουβανό, τρελαίνομαι να περπατάω στα σοκάκια της Ιορδανίας”. Πώς όλα αυτά τα χαρακτηριστικά θα μου τα βάλεις σε ένα “είσαι Γαλλίδα και ανήκεις στο δυτικό πολιτισμό”; Γιατί δεν μπορείς να δεχτείς το ότι απλά είμαι η Στεφανία;

»Ας πάρουμε για παράδειγμα τον πόλεμο που έχει ξεσπάσει με τον γάμο των ομόφυλων. Ορίζουμε το τι είναι οικογένεια με βάσει του τι κάνουν κάποιοι άνθρωποι στο κρεβάτι τους. Δηλαδή θα κρίνουμε αν κάποιοι άνθρωποι μπορούν να κάνουν οικογένεια από το τι κάνουν στο κρεβάτι τους; Μιλάμε για εξωφρενικά πράγματα. Τα παιδιά ζούνε με δύο γυναίκες και όταν ζούνε με μαμά και γιαγιά. Γιατί δεν βάζουμε την ίδια “απαγόρευση” σε μια γυναίκα που την παράτησε ο ο άντρας της και ζει με τη μαμά της; Αυτό γιατί δεν απαγορεύεται; Σε ρώτησα εσένα, υπέροχε κύριε και ετεροφυλόφιλε, τι κάνεις στο κρεβάτι σου ή τι σκέφτεσαι για να φτιαχτείς; Τι σχέση έχει το τι κάνει καθένας στο κρεβάτι του με το πώς ένα σπίτι θα ζήσει με ευτυχία; Να απαγορεύσουμε αν είναι ό,τι κάνει ο καθένας στο κρεβάτι του».

Ρωτώ τη Στεφανία πού τη δυσκόλεψε και πώς την απελευθέρωσε ο ρόλος της. «Με δυσκόλεψε στο να κρατήσω τις ισορροπίες, στο τι υπερασπίζομαι, ενώ ταυτόχρονα δεν προσβάλλω κάτι άλλο. Σήμερα με το που θα υπερασπιστείς τα δικαιώματα μιας ομάδας, αμέσως έχεις αφήσει στην άκρη μια άλλη. Με δυσκόλεψε τρομερά να σεβαστώ τη θρησκεία, τους ανθρώπους που πιστεύουν και τον βαθμό στον οποίο πιστεύουν. Με δυσκόλεψε και με απελευθέρωσε ο ρόλος στο ότι πρέπει να παλεύουμε για το αυτονόητο».

Η ηθοποιός αναφέρει μεταξύ άλλων πως δεν μπορούσε να αρνηθεί να πει το «ναι» σε μια τέτοια παράσταση. «Είναι ένα έργο που πρέπει να ακουστεί, είναι ένα έργο που δεν κρύβεται πίσω από έξυπνες σκηνοθετικές τεχνικές οι οποίες θα μπορούσαν να αναδείξουν τον ρόλο του σκηνοθέτη. Είναι ένα έργο που παίζεται όπως πρέπει να παιχτεί. Για να ακουστούν αυτά που πρέπει να ακουστούν. Το ίδιο το έργο και η συνεργασία με την Κατερίνα επίσης, με έκαναν να δεχτώ.

»Με την Κατερίνα έχουμε μια ιδιαίτερη σχέση, συνεννοούμαστε σε ένα άλλο επίπεδο, πιο ανθρώπινο. Όλοι μας λένε πόσο μοιάζουμε σαν ιδιοσυγκρασίες. Μου δείχνει τρομερή εμπιστοσύνη, μου ζητάει πράγματα που είχα καταλάβει ότι χρειαζόταν και μου λέει “μα εγώ δεν περίμενα ότι θα τα κάνεις μέσα σε μια μέρα” αναφερόμενη σε μια τεράστια αλλαγή που χρειάστηκε να γίνει από εμένα. Εγώ την έκανα όχι επειδή είμαι τρομερά ταλαντούχα ηθοποιός, αλλά επειδή είχα αντιληφθεί ότι θα μου το ζήταγε κάποια στιγμή. Είναι πολύ ωραίο να δουλεύεις με την Κατερίνα, είναι ένας ευχάριστος άνθρωπος. Θέλει να γίνονται τα πράγματα σωστά και το απαιτεί, οπότε πάντα μπορεί να υπάρξουν πράγματα που μπορεί να μην είσαι έτοιμος να κάνεις αλλά θα γίνουν. Έχουμε χαρεί και οι δύο που συνεργαζόμαστε ξανά μετά από 10 χρόνια. Η τελευταία φορά που είχαμε συνεργαστεί ήταν το 2013 στον “Καλό άνθρωπο του Σετσουάν” στη Στέγη. Συναντιόμαστε πάλι σε ένα έργο που απαιτεί και από τις δυο μας το 100% μας».

Η Στεφανία θέλει κυρίως οι θεατές να αντιληφθούν την αποδοχή της διαφορετικότητας των ανθρώπων γι' αυτό που είναι ΟΛΟΚΛΗΡΟΙ. «Οι παραστάσεις που πάνε καλά είναι αυτές που έχουν ενός είδους “αστέρι”, όπως το λέω εγώ χαρακτηριστικά. Δεν υπάρχει συνταγή για το ποια θα πάει καλά, είναι πολλοί οι παράγοντες που συνδέονται με την επιτυχία – και δεν εννοώ την εμπορική απαραίτητα, γιατί πάντα ο κόσμος θες να δει την παράσταση. Δεν θες αποκλειστικά να παίξεις για λίγο κόσμο. Θες να προσπαθήσεις το θέατρο να αρχίσει να αλλάζει τον κόσμο».

Έχει αναφέρει σε συνέντευξή της στο παρελθόν ότι δεν την πειράζει να την ξεχάσουν, αλλά θέλει να θυμούνται την παράσταση. «Άμα κάναμε τα έργα για να φανούμε εμείς δεν κάνουμε τη δουλειά που διαλέξαμε. Διάλεξες μια δουλειά μοντέλου μέσα στο θέατρο; Θες να σε θυμούνται και να βλέπουν εσένα; Αν εγώ θέλω να παίξω καλά υπάρχει μια ολόκληρη αισθητική στην υποκριτική που πρέπει να ακολουθήσω για να μη βλέπεις εμένα, αλλά για να ακούς το έργο. Είναι πολύ δύσκολο όμως γιατί όταν είσαι ηθοποιός, στην σκηνή είσαι τρομερά εκτεθειμένος και οι πιο πολλοί κοιτούν συνήθως πώς θα σωθούν».

Σήμερα είναι η ημέρα του Αλέξη, συζητάμε. «Αυτό που με θλίβει τρομερά είναι ότι έχουμε κάνει σωστά “εθνικό πένθος” αυτή την μέρα με κάποιον τρόπο, αλλά από τότε έχουν πεθάνει και άλλα παιδιά έτσι, που έχει τύχει να είναι Ρομά. Και αυτές οι μέρες που σκοτώνονται αυτά τα παιδιά δεν θεωρούνται ως “εθνικό πένθος”. Ο θυμός των υπολοίπων δεν είναι ο ίδιος και αυτό με έχει τρομάξει πολύ περισσότερο από το ότι βρέθηκε κάποιος με ένα πιστόλι στο χέρι και σκότωσε ένα παιδί. Με θυμώνει το ότι κάποιοι σκότωσαν Ρομά παιδιά και δεν θυμώσαμε το ίδιο. Με θλίβει φοβερά. Βλέπεις μειώνω ένα άλλο γεγονός γιατί υπερασπίζομαι τα παιδιά των Ρομά και είναι μια τρέλα όλο αυτό».

Η Στεφανία Γουλιώτη μιλάει για το πρώτο μέρος του δεύτερου κύκλου του «Maestro»

Είσαι έτοιμη να γίνεις μητέρα, Στεφανία, στο «Maestro»; Τι θα δούμε στο πρώτο μέρος του δεύτερου κύκλο; «Θα δούμε μεγάλες ανατροπές. Eίμαι έτοιμη να γίνω μάνα, αλλά το θέμα δεν είναι αυτό. Το θέμα είναι να γίνεις μάνα του παιδιού του Χριστόφορου Παπακαλιάτη, αυτό είναι άλλη κατηγορία. Περιλαμβάνει πολύ χώρο να αποδεχτείς τον άλλον. Είμαι τυχερή που ο Χριστόφορος  εκτίμησε πολύ τη δουλειά που έγινε μέχρι τώρα και έδωσε μια μεγάλη εξέλιξη στον ρόλο μου. Μου αρέσει απίστευτα ο ρόλος που έχει γράψει. Μου αρέσει που αυτή η γυναίκα συμβολίζει τη συνάντηση του καπιταλισμού και της ομορφιάς μέσα σε ένα πρόσωπο. Τη σύγκρουση και την πάλη ενός ανθρώπου που προσπαθεί να υπηρετήσει την επαγγελματική του ακεραιότητα, αλλά ταυτόχρονα καταλαβαίνει ότι αυτό που κάνει της στερεί την ανθρωπιά της. Αυτή η τύπισσα είναι ανθρώπινη. Είναι πραγματικά ωραία τύπισσα.

»Στο πρώτο επεισόδιο θα δείτε κάτι πολύ έντονο. Τίποτα δεν είναι όπως το περιμένετε. Στον δεύτερο κύκλο δεν ασχολούμαστε με τον φόνο, δηλαδή δεν θα ξεκινήσει αμέσως η διαλεύκανση του φόνου, αλλά αναπτύσσονται οι σχέσεις ακόμη περισσότερο. Αυτό είναι και το σημείο που λάτρεψα. Ο Χριστόφορος δεν μπήκε σε μια αστυνομική διαδικασία αλλά εμβάθυνε στις σχέσεις. Τα γυρίσματα δεν έχουν τελειώσει, δεν είναι σταθερά και γίνονται σε διάσπαρτα μέρη. Θα ξεκινήσουν και άλλα από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο».

Μελλοντικά θέλει να κάνει πιο προσωπικά βήματα στις επιλογές της. «Έχω μια σκέψη για μια παράσταση που θα ήθελα να δημιουργήσω, να τη συντονίσω. Δεν τολμώ να πω να τη σκηνοθετήσω! Θέλω να καταπιαστώ με πράγματα που με αφορούν πιο προσωπικά για να νιώθω ότι κάνω ένα κοινωνικό έργο μέσα από τη δουλειά αυτή. Παρά αυτό που έκανα μέχρι τώρα, που ένιωθα δηλαδή ότι ήμουν σε μια δουλειά και το έβλεπα πιο διαδικαστικά. Θέλω οι επιλογές που κάνω πλέον να έχουν κοινωνικό αντίκτυπο».

Δείτε περισσότερα εδώ.