Η θεατρική παράσταση «Βασιλιάς Αλέξανδρος» στο Θέατρο ΜΠΙΠ, σε σκηνοθεσία Αρκαδίας Ψάλτη και κείμενα Ανδρέα Κεντζού
Η ιστορία ποτέ δεν είναι απλά μία συγκέντρωση πραγματικών γεγονότων. Πάντα συνδυάζεται με το φανταστικό, με τις ιδεολογίες και με ένα αφήγημα που μάς έχουν μάθει καλά. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στην εθνική και την παγκόσμια ιστορία, αλλά και την προσωπική και την οικογενειακή.
Τι γίνεται όταν κάτι έρχεται να διαταράξει την ισορροπία της, απειλώντας να διώξει τα φίλτρα και να αποκαλύψει την ωμή πραγματικότητα; Δεν ξεσκεπάζονται μόνο μυστικά καλά θαμμένα, αλλά οδηγεί στη συνειδητοποίηση ότι η μνήμη μας είναι κάλπικη και στην αναίρεση της λήθης που μάς περιβάλει –συνειδητά ή μη-. Είναι η στιγμή που καλούμαστε να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε με την αλήθεια· θα δούμε το μεγαλείο της και τις δυνατότητες να εξελιχθεί σε κάτι μαγικό ή θα διαπιστώσουμε τη φρίκη της και θα την πολεμήσουμε μέχρι τον θάνατό της;
Η παράσταση «Βασιλιάς Αλέξανδρος», σε σκηνοθεσία Αρκαδίας Ψάλτη και κείμενο Ανδρέα Κεντζού, έρχεται στο Θέατρο ΜΠΙΠ, για να μάς δείξει τι συμβαίνει όταν μία τέτοια άρση της ιστορίας συντελείται σε ένα οικογενειακό περιβάλλον. Πρωταγωνίστρια μία οικογένεια της Θεσσαλονίκης και κατ’ επέκταση η μητέρα, ο πατέρας, η κόρη και ο υπερήλικας με άνοια παππούς που την αποτελούν.
Όλα μοιάζουν όμορφα, μέχρι το βράδυ που οι γονείς ετοιμάζονται να βγουν και η κόρη περιμένει για πρώτη φορά το αγόρι της στο σπίτι. Τότε σκάει η «βόμβα», μία βόμβα που φωτίζει τα σκοτεινότερα σημεία της οικογένειας και των ψυχών των μελών της και αποκαλύπτει μία κοινή και οδυνηρή οικογενειακή ιστορία, που δεν παύει στιγμή να μάς θυμίζει την εθνική.
Τι θέλουν στο τέλος της ημέρας να μάς πουν οι συντελεστές μέσα από αυτή την παράσταση και τι να έχει αποτυπωθεί στην ψυχή και τη μνήμη μας, όταν πλέον θα βγούμε από το Θέατρο ΜΠΙΠ; Οι καταλληλότεροι να απαντήσουν είναι οι ίδιοι.
«Η κάθε προσωπική, οικογενειακή, εθνική, ακόμα και η Παγκόσμια Ιστορία είναι ένα μίγμα πραγματικών γεγονότων, ατομικού και συλλογικού φαντασιακού και ιδεολογημάτων. Επενδύουμε και στηρίζουμε ιδέες και αφηγήματα που σπάνια αμφισβητούμε και σπανιότερα εξετάζουμε. Σε κάθε σπίτι λοιπόν τα θεμέλια είναι ποτισμένα εκτός από λάσπη και με δάκρυα και αίμα. Κι όταν κάποια ανύποπτη στιγμή ένας απρόθυμος καταλύτης επιταχύνει αντιδράσεις που απειλούν την ταυτότητα του καθενός οι συνέπειες δεν μπορούν παρά να είναι απρόβλεπτες. Γιατί αν η αλήθεια αναιρεί τη λήθη, τι κάνεις αν η μνήμη είναι ψέμα;» -Στράτος Σωπύλης
«Η εδραίωση της κυριαρχίας της νέας αστικής τάξης στην Ελλάδα των μετακατοχικών χρόνων, που επιτεύχθηκε, μεταξύ άλλων και με τη συγκάλυψη του αληθινού ηθικού ποιόντος των γεννητόρων της – με την αρωγή, ευλογία και υπόθαλψη της επίσημης πολιτείας – σχολιάζεται στο θεατρικό έργο του Ανδρέα Κεντζού, «Βασιλιάς Αλέξανδρος», μέσα από τη σκηνική πορεία μιας καθ΄όλα ευπρεπούς Ελληνικής αστικής οικογένειας, προς τη βίαιη ανατροπή της “κανονικότητάς” της, όταν η “κρυφή αλήθεια” για τα θεμέλια του οίκου της, βγαίνει στο φως. Διότι, είτε πρόκειται για τον μικρόκοσμο μιας οικογένειας, είτε για το ευρύτερο πλαίσιο μιας κοινωνίας, η πορεία προς τα εμπρός – που προϋποθέτει τη συγχώρεση – δεν είναι δυνατή, αν πρώτα δεν αποκατασταθεί η αλήθεια και δεν αποδοθεί δικαιοσύνη». -Γιάννης Κοκιασμένος
«Φόβος και επιβολή. Η ιστορία του κάθε κράτους γράφεται από τους πολέμους του. Πόλεμος, νίκες, ήρωες. Σε κράτη, σε έθνη και στα σπίτια μας και μέσα στην ψυχή μας. Κι αυτός που για έναν είναι ήρωας για άλλον είναι δολοφόνος. Κι ο ίδιος; Μόνο η ψυχή του ξέρει πώς διαχειρίζεται την φρίκη του πολέμου. Οι ιδέες που τροφοδοτούνται από τον φόβο και την επιβολή δημιουργούνε φρίκη κι όσο και να εξωραΐζονται από το “δίκιο” και να εξιδανικεύονται από την “Ιστορία” , δεν προχωράνε τίποτα. Κινούμενη άμμος γίνονται, που ρουφάει ανθρώπους, κράτη και πολιτισμούς. Μια ματιά σε αυτήν την άμμο είναι για μένα η παράσταση». -Αρκαδία Ψάλτη (σκηνοθέτις)
«”Το ιδιαίτερο πλεονέκτημα της μνήμης”… Ένας παππούς που έχει χάσει τη μνήμη του. Ένας σύζυγος που θυμάται τον πεθερό του σαν ένα σκληρό και δυνατό άνθρωπο, μια κόρη που αναπολεί έναν υγιή πατέρα που θαύμαζε, μια εγγονή που κάποια στιγμή ξεχνά την παρουσία του κι ένας άνδρας που τον βλέπει για πρώτη φορά οπότε δεν έχει τίποτα να θυμάται απ΄ αυτόν. Σε πρώτο επίπεδο είναι η απώλεια της μνήμης ενός ανθρώπου, που σημαίνει απώλεια ταυτότητας, κέντρου, εαυτού, αναφοράς και πώς το διαχειρίζονται τα μέλη της οικογένειας του έργου. Σε δεύτερο επίπεδο, είναι αυτό που σημαίνει η μνήμη ενός τόπου, η ιστορία και το παρελθόν του, όπως αυτό αποκαλύπτεται με αφορμή, τις αλήθειες, τα “πρέπει” και τις συγκρούσεις που συμβαίνουν επί σκηνής. Τι σημαίνει το “πολύτιμο” της μνήμης...Ο καθένας έχει τη δική του “αντικειμενική” αλήθεια να θυμάται, για πρόσωπα και γεγονότα. Κι εδώ γεννιέται αυτό που χωρίζει τους ανθρώπους. Η μνήμη είναι πολύτιμη, αλλά πολλές φορές επιλεκτική». -Ανδρομάχη Μαρκοπούλου
«Ζούμε έχοντας ως δεδομένα πράγματα, καταστάσεις , ανθρώπους. Τον/την σύντροφό μας, την οικογένειά μας, το σπίτι μας, την ιστορία μας και την ιστορία του τόπου μας ή ακόμη και την αγάπη, την αλήθεια, την ηθική. Και συνεχίζουμε να υπάρχουμε χωρίς κανένα κίνητρο για να ζούμε. Κι όμως τίποτα από αυτά –και πολλά περισσότερα- δεν είναι δεδομένο. Πόσο εύκολο είναι να συνεχίσεις να ζεις όταν αυτά τα δεδομένα πάψουν να ισχύουν;» -Δανάη Ντέμου
«Τόσο η αλήθεια όσο και το ψέμα μπορούν να δημιουργήσουν άσχημες καταστάσεις. Πότε λέμε αλήθεια και πότε ψέμα; Μπορείς να ζήσεις το υπόλοιπο της ζωής σου με ένα ψέμα; Θα έλεγες την αλήθεια σε κάποιον ξέροντας ότι δεν είναι έτοιμος να την ακούσει; Τίποτα στη ζωή μας δεν είναι δεδομένο. Ποιοι είμαστε; Είμαστε οι πράξεις μας; Είμαστε οι σκέψεις μας; Είμαστε η φαντασιώσεις μας; Είμαστε αυτό που πιστεύουν οι άλλοι για εμάς; Μήπως είμαστε όλα μαζί; Σίγουρα δεν είμαστε ένα πράγμα. Έχεις σκοτώσει ποτέ άνθρωπο; Φαίνεσθαι ή Είναι; Τι σημασία έχει από πού είναι κάποιος; Γιατί μαθαίνουμε την ιστορία μας; Μήπως για να εξελιχθούμε και να την αλλάξουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο;» -Σταμάτης Μπάκνης
Ο Θωμάς Μοσχόπουλος πραγματεύεται τα θέματα της εξουσίας και του ανταγωνισμού, σε ένα κείμενο που συνομιλεί ανοιχτά με τον Μπέκετ, τόσο σε επίπεδο γραφής όσο και περιεχομένου
Μια συζήτηση για το έργο «Ολική Άμεση Συλλογική Επικείμενη Επίγεια Σωτηρία», τις υπαρξιακές και κοινωνικές αφετηρίες που τροφοδοτούν το καλλιτεχνικό του όραμα, το θέατρο και την κοινωνία
Εκατό χιλιάδες ευρώ τώρα ή ένα εκατομμύριο σε δέκα χρόνια; Εσύ τι θα επέλεγες; Πόσο κοστίζουν οι αρχές μας; Μπορεί μια απλή ερώτηση να διαλύσει μια σχέση;
13°
© Λευτέρης Παπαγεωργίου
© Λευτέρης Παπαγεωργίου
