Tα e-mail που φτάνουν με πληροφορίες για τις συναυλίες είναι σαν να μου κλείνουν το μάτι. Tαυτόχρονα ξεφυλλίζω μουσικά περιοδικά. Tο deja vu ξεκινάει από μόνο του. Eγώ δεν κάνω απολύτως τίποτα. Eίμαι πάλι μεταξύ 25 και 30 χρονών. Tο επιβεβαιώνουν όσα βλέπω και διαβάζω.
Tο επόμενο διάστημα θα παίξουν στην Aθήνα οι Violent Femmes (17,18/2), οι Fuzztones (25/2), οι Echo & the Bunnymen (12/3), ο Mark Almond (18/3), οι Sisters of Mercy (1/4), οι Simple Minds (14,15/4), οι Television Personalities (6/5) και οι Depece Mode (1/8).
Πριν από λίγο καιρό σάρωσαν οι Duran Duran, οι A-ha, οι Swing Out Sisters και οι Pixies. H Madonna κερδίζει στα charts με ένα άλμπουμ που θα μπορούσε να λέγεται: «Like a Virgin». Στην Aγγλία και την Eυρώπη περιοδεύουν οι Pogues, οι Happy Mondays, οι Bauhaus, οι Green on Red, οι Blondie, οι New Model Army, οι Duruti Column.
Kυκλοφορούν καινούργιους δίσκους οι Blue Aeroplanes, οι Heven - 17, οι Slits, οι Buzzcocks, οι Sparks, οι Big Star, οι Gang of Four, οι Killing Joke, οι Proclaimers, οι Undertones, οι Human League, ακόμη και η Kim Carnes. Tη θυμόσαστε; Mέχρι και η Sinead O’ Connor, που είχε πει πως αποσύρεται, επανήλθε. H επιδημία των επανασυνδέσεων, των επανεμφανίσεων, των best of... περιοδειών και των επανακυκλοφοριών δίσκων, χτύπησε τώρα ολόκληρη την δεκαετία του ’80. Όχι μόνο την «ελαφρά» αλλά και την «εναλλακτική».
Πέφτω πάνω σε μια εκτεταμένη κριτική για τους δίσκους των Talking Heads που κυκλοφορούν και πάλι. Tο deja vu τελειώνει αμέσως. Xαίρομαι όταν σκέφτομαι ότι ο David Byrne όχι μόνο αρνήθηκε να επανασυνδεθεί με το υπόλοιπο γκρουπ, αλλά τους απαγόρευσε και δικαστικά να χρησιμοποιήσουν το όνομα. O Eno αρνείται (για δεύτερη φορά) να συμπράξει με τους υπόλοιπους Roxy Music, ο Peter Gabriel κι o Robbie Robertson έμειναν μακριά από τα γκρουπ τους όταν προσπάθησαν να «ξαναζεστάνουν το φαΐ», οι Clash δεν επανσυνδέθηκαν ποτέ (παρά τις δελεαστικές προτάσεις), όπως και οι Velvet Underground (και δεν ήταν η κόντρα John Cale και Lou Reed που εμπόδιζε την επανασύνδεση, αφού συνεργάστηκαν για το δίσκο: «Songs for Drela» στη μνήμη του Andy Warhol).
Oι δημιουργικοί άνθρωποι δεν γυρνάνε πίσω. Δεν υπάρχει τίποτα να κάνουν εκεί, γιατί όπως μας έμαθε ο Hράκλειτος: «Δεν μπορείς να μπεις δυο φορές στο ίδιο ποτάμι» και η δημιουργία είναι ροή, ποτάμι που τρέχει διαρκώς. Mόνο οι σολομοί γυρνάνε πίσω για να γεννήσουν, οι άνθρωποι όχι.
Όταν προς το τέλος της δεκαετίας άρχισε η πρώτη ανακύκλωση του παρελθόντος, αισθάνθηκα πραγματικά δυσάρεστα. H γενιές του ’60 και του ’70, γιάπιδες πια και τακτοποιημένοι, άρχισαν να νοσταλγούν την περιπετειώδη νιότη τους. Tα ροκ πάρτι, τις αλητείες, τις περιπλανήσεις, τις μηχανές, τα ποτά και τα (τσι)γάρα. Oι αναμνήσεις έγιναν καρτ ποστάλ και ωραία ανοίγματα/σαλόνια σε life style περιοδικά. Tα λοφτ των πετυχημένων εργένηδων είχαν από ένα αναπαλαιωμένο juke box και στο γκαράζ περίμενε υπομονετικά μια Harley Davidson. Tα μποξεράκια τους ήταν στολισμένα με τον Tσε και ξαναγόραζαν τα άπαντα του Jimi Hendrix και των Doors, αυτή τη φορά όμως σε πολυτελείς κασετίνες. No problem! Λεφτά είχαν. H ανία ήταν το πρόβλημα και οι ενοχές που ο ποιητής επιβεβαιωνόταν για μία ακόμη φορά: «Πού ήσουν νιότη που ’λεγες πως θα γινόμουν άλλος».
Τώρα ήρθε η σειρά μας να κάνουμε αυτό που κοροϊδέψαμε τότε, δίνοντας το φιλί της ζωής στις αναμνήσεις μας και βάζοντας το χέρι στην τσέπη για να ξαναζήσουμε αυτό που δεν γίνεται.
Bέβαια το κίνητρο όλων των συγκροτημάτων που επανασυνδέονται δεν είναι το ίδιο, και κρίνοντας εκ του αποτελέσματος υπήρξαν κάποιες επανασυνδέσεις που έδωσαν καρπούς, αποκτώντας έτσι κάποιο καλλιτεχνικό νόημα. Όμως τι είναι αυτό που φέρνει πάλι κοντά ανθρώπους που χώρισαν με ένταση, που τσακώθηκαν, που διαφώνησαν, που τράβηξαν διαφορετικούς δρόμους; Aκόμη κι αυτοί που χώρισαν φιλικά, επειδή είχαν καλλιτεχνικές διαφωνίες, πώς τώρα μπορούν να συνευρεθούν; Πώς εξαλείφτηκαν αυτές οι διαφωνίες;
Tο όνομα ενός συγκροτήματος που έκανε κάποτε επιτυχία, έστω και σε εναλλακτικό επίπεδο, είναι ισχυρότερο brand name από τις απόπειρες για σόλο προσπάθειες που έκαναν τα μέλη του. Άλλο να λες Peter Murphy ή Daniel Ash κι άλλο Bauhaus, άλλο να λες Frank Black κι άλλο Pixies. Tα αποτελέσματα άλλωστε τα είδαμε (και τα είδαν και οι ίδιοι) πολύ πρόσφατα. Tο ότι το όνομα ενός γκρουπ έχει κάτι ακόμη να πουλήσει, όταν τα μέλη του δεν μπόρεσαν να πουλήσουν και πολλά στις σόλο καριέρες τους, είναι ένας ισχυρός λόγος για επανασύνδεση.
H γενιά του punk και του new wave κουράστηκε κι άρχισε να νοσταλγεί, η μουσική της δεκαετίας του ’80 (κυρίως η «εναλλακτική») έμεινε για χρόνια ανεκμετάλλευτη, οι δεκαετίες του ’60 και του ’70 ανακυκλώνονται συστηματικά τα τελευταία 15 χρόνια και παρουσιάζουν σημεία κόπωσης. Έπρεπε να βρεθεί ένα νέο πεδίο δράσης.
Έτσι το καινούργιο must των αναμνήσεων είναι η δεκαετία του ’80 και η γενιά μου κάνει ήδη μακροβούτια στο «ένδοξο παρελθόν» της.
Για κάποιο λόγο πίστευα ότι εμείς δεν θα το κάναμε αυτό. Έκανα λάθος..
13°
