Μουσικη

Splashing Rainbows: Ο Γιώργος Κυριαζής μιλάει για το «Numbers»

Δημιουργεί αισιόδοξη ποπ σε καιρούς πανδημίας, μεταφράζει τα βιβλία του Τόμας Πίντσον, τραγουδά στην χορωδία της ΕΡΤ. Και όχι μόνο…

giorgos-florakis.jpg
Γιώργος Φλωράκης
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
Ο Γιώργος Κυριαζής παίζει ηλεκτρική κιθάρα

Συνέντευξη: Ο Γιώργος Κυριαζής μιλάει για το «Numbers» των Splashing Rainbows, το μεταφραστικό έργο στον Τόμας Πίντσον, τους One Night Suzan, τη Χορωδία της ΕΡΤ

Από το 1987 που πρωτοέσκασε η Sarah Records, βλέποντας τις φωτογραφίες του Μπρίστολ στα εξώφυλλα, ακόμη και στις ετικέτες των κυκλοφοριών της εταιρείας, ένιωθα μια παράξενη έλξη για την πόλη στην οποία γεννιόταν μια πρωτότυπη ποπ αισθητική, ο μελαγχολικά αισιόδοξος ήχος εκείνης της πόλης. Ήταν αυτή ακριβώς η “rainy and mellow” διάθεση που περνούσε και στις λίγες αλλά εξαιρετικές κυκλοφορίες της This Happy Feeling, μιας μικρής ανεξάρτητης εταιρείας, που μου έστελνε ανελλιπώς τα επτάιντσά της για αναφορά στη στήλη “Local Heroes” του Ποπ+Ροκ. Η This Happy Feeling κυκλοφόρησε το 1993 και το 1994 από ένα 7’’ των Next Time Passions, των One Night Suzan, του Crooner και των Kissamatic Love Bubbles, το ένα καλύτερο από το άλλο. Εκεί πρωτοσυνάντησα τον Γιώργο Κυριαζή, να παίζει κιθάρα στους One Night Suzan. Δεν μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι ήταν το ίδιο πρόσωπο που έφερνε σε πέρας τον άθλο της μετάφρασης των βιβλίων του Τόμας Πίντσον αλλά και το ίδιο πρόσωπο που τραγουδούσε στη Χορωδία της ΕΡΤ, δύο ορόφους κάτω από τα στούντιο που κατοικοεδρεύω εδώ και σχεδόν είκοσι χρόνια. Ο δίσκος των Splashing Rainbows ήταν μια υπέροχη έκπληξη για μένα. Διατηρεί την αισιόδοξη πλευρά της ποπ των 90s προσθέτοντας ένα 60s feeling, που σε απογειώνει. Οι συνθέσεις είναι η μία καλύτερη από την άλλη και η παραγωγή του Σέργιου Βούδρη (Voyage Limpid Sound) είναι εξαιρετική. Αλλάζω πλευρά στο πορτοκαλί βινύλιο, νοσταλγώ τις παλιές εποχές της αθωότητας και ανυπομονώ για τις μέρες των ουράνιων τόξων…

Γιώργος Κυριαζής

Σε μια εποχή που έρχεται μετά από μια μεγάλη οικονομική κρίση και μια πανδημία, εσύ έρχεσαι με ένα δίσκο που περιλαμβάνει έξι χαρούμενα (ή -έστω- σχεδόν χαρούμενα) τραγούδι. Τι σε ώθησε να τα ηχογραφήσεις;
Η μουσική και οι στίχοι των τραγουδιών γράφτηκαν το 2019, δηλαδή πριν την πανδημία. Η ηχογράφηση και η μίξη έγιναν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά αυτό δεν επηρέασε καθόλου την όλη διαδικασία, καθώς στο στούντιο ήμασταν μόνο δύο άτομα. Τα τραγούδια είναι όντως χαρούμενα, και ακόμη και στα κάπως πιο σκοτεινά μουσικά σημεία οι στίχοι παραμένουν αισιόδοξοι, γιατί αυτός είναι και ο τρόπος με τον οποίο βλέπω τη ζωή: με προσγειωμένη αισιοδοξία. Με άλλα λόγια, όσο πιο ζοφερά και μάταια είναι τα πράγματα, τόσο περισσότερο έχει νόημα να δημιουργούμε γύρω μας μικρές φωτεινές οάσεις χρώματος και χαράς. Η πάλη είναι διαρκής. Στο τέλος θα χάσουμε, αλλά θα έχουμε δώσει έναν ωραίο αγώνα.

Πόσο σε επηρεάζει η σχέση σου με την κλασική μουσική στον τρόπο που συνθέτεις;
Σε αυτό το πρότζεκτ, αρκετά, κι ας μη φαίνεται ιδιαίτερα στο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, χρησιμοποιώ πολύ περισσότερες συγχορδίες απ’ ό,τι χρειάζεται για ένα ποπ κομμάτι, και καταφεύγω συχνά σε μετατροπίες. Και στην πορεία προστέθηκαν κι άλλα όργανα, όχι και τόσο συνηθισμένα στην ανεξάρτητη ποπ, όπως κλαρινέτο, τρομπέτα και τρομπόνι. Μπήκαν και ένα-δυο χορωδιακά μέρη, φυσικά. Όμως ήθελα το αποτέλεσμα να είναι απλό και δυναμικό, όσο περίπλοκο κι αν ήταν το υπόστρωμα. Και νομίζω ότι το πετύχαμε αυτό. Εξάλλου, κάθε άνθρωπος διαμορφώνεται από τις εμπειρίες του, και έχω στην πλάτη μου πολλά χρόνια ενεργούς ενασχόλησης με την κλασική μουσική.

Και στον τρόπο που τραγουδάς;
Με βοήθησε γενικότερα, αλλά δεν τραγουδάω, βέβαια, με αυτό τον τρόπο εδώ. Πρόκειται για άλλο μουσικό είδος, και μερικά πράγματα καλό είναι να μην μπλέκονται — εκτός αν πρέπει, βέβαια, αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία. Αυτό που σίγουρα φαίνεται στο δίσκο είναι η έντονη (και κάπως θεατρική) άρθρωση στην εκφορά των αγγλικών, κάτι που μου έχει μείνει από τη μακρόχρονη θητεία μου στις κλασικές χορωδίες, και ιδίως στη Χορωδία της ΕΡΤ.

Γιατί “Splashing Rainbows” το όνομα του project;
Η ιδέα μου ήρθε από τον πρώτο στίχο από το “Pure” των Lightning Seeds, που λέει “Night time slows, raindrops splash rainbows”, και αυτή η εικόνα, οι στάλες της βροχής που σκορπίζουν ουράνια τόξα, καρφώθηκε στο μυαλό μου και έδεσε με αυτό που ήθελα να εκφράσω: ομορφιά και αισιοδοξία, δοσμένες όμως με κάποια σκοτεινιά στο βάθος, με χιούμορ και αυτοειρωνεία. Δεν είναι τυχαίο που όλα τα κομμάτια είναι γραμμένα σε μείζονα κλίμακα.

Splashing Rainbows - Two (is right)

Η συνεργασία σου με τον Σέργιο Βούδρη, συνάδελφό σου στη χορωδία της ΕΡΤ και κεντρική μορφή των Voyage Limpid Sound τι έφερε στο υλικό σου;
Ο Σέργιος είναι κεφάλαιο για την αγγλόφωνη ελληνική ποπ, και σε έναν ιδανικό κόσμο τα τραγούδια που έγραψε με τους Voyage Limpid Sound θα ακούγονταν σχεδόν καθημερινά από τα μουσικά ραδιόφωνα. Αλλά βέβαια, δεν ζούμε σε έναν ιδανικό κόσμο. Ο Σέργιος, παρότι νεότερος σε ηλικία, έχει πλούσια εμπειρία και μεγάλες γνώσεις και στην κλασική και στην ευρύτερη ποπ και ροκ μουσική, και βέβαια έχει και εξαιρετική φωνή. Επιπλέον, τον χαρακτηρίζει μια μάλλον υγιής εμμονή με τον ήχο των δεκαετιών του 1960 και του 1970, και διαθέτει vintage όργανα και εξοπλισμό έτσι ώστε να μπορεί να δημιουργεί αυτό τον ήχο στο στούντιο με φυσικό τρόπο, και όχι με ψηφιακή προσομοίωση. Η συμμετοχή του στο δίσκο, ιδίως σε επίπεδο παραγωγής, υπήρξε καταλυτική. Για παράδειγμα, το πέμπτο κομμάτι, το Five (stars), στην πρώτη του εκδοχή θύμιζε λίγο ταινία με τη Βουγιουκλάκη, κάτι ανάμεσα σε Χατζιδάκι και Ζαμπέτα. Στην πορεία του αλλάξαμε εντελώς χαρακτήρα, κρατώντας μόνο τη βασική μελωδία και τα ακόρντα της γέφυρας και του ρεφρέν. Ένας καλός παραγωγός μπορεί να αλλάξει πολλά σε ένα δίσκο, όπως ένας καλός επιμελητής μπορεί να αλλάξει πολλά σε ένα βιβλίο.

Πάνε σχεδόν 30 χρόνια από τότε που κυκλοφόρησε το single των One Night Suzan. Τι θυμάσαι από εκείνη την μπάντα;
Έχω τις καλύτερες αναμνήσεις. Πολύ καλά παιδιά και καλοί μουσικοί όλοι. Όμορφες εμπειρίες ωραίες συναυλίες, ωραία εποχή. Μετά το 1997 χαθήκαμε για κάποια χρόνια, αλλά μετά αρχίσαμε να έχουμε αρκετά συχνή επικοινωνία με τον άλλο κιθαρίστα και τραγουδιστή της μπάντας, τον Ζήσιμο. Μάλιστα, τον Νοέμβρη του 2019 μαζευτήκαμε όλοι μαζί στο στούντιο του Σέργιου, παίξαμε πάλι μαζί και ηχογραφήσαμε δύο κομμάτια από εκείνη την εποχή που υπήρχαν μόνο σε δυο πρόχειρα ηχογραφημένες συναυλίες. Δεν θα υπάρξει επανένωση, με λάιβ και τέτοια, αλλά ήταν πολύ όμορφα και τουλάχιστον ξαναζήσαμε κάτι από εκείνες τις υπέροχες στιγμές.

Νοσταλγείς την εποχής της This Happy Feeling; Τι όμορφο υπήρχε τότε που δεν υπάρχει πια και τι υπάρχει τώρα που τότε δεν το είχαμε φανταστεί εκείνη την εποχή;
Όλοι νοσταλγούμε την εποχή που ήμασταν νέοι, με λιγότερες ευθύνες, λιγότερες υποχρεώσεις, μεγαλύτερη ενεργητικότητα και περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Πέρα από αυτό, η This Happy Feeling ήταν η έκφραση μιας επιθυμίας για διαμόρφωση ποπ σκηνής, μιας επιθυμίας για συντονισμένη δράση, μια διάθεση αδελφοσύνης, θα μπορούσαμε να πούμε. Αυτά πιστεύω ότι υπάρχουν και σήμερα, αν ξέρεις πού να ψάξεις, αλλά αυτό που σίγουρα έχει αλλάξει είναι το μουσικό και κοινωνικό περιβάλλον. Τότε υπήρχε μια αθωότητα που τώρα έχει χαθεί, και αυτό δεν έχει να κάνει με τη δική μας ηλικία, δεν είναι δηλαδή υποκειμενικό. Και τώρα έχουμε στη διάθεσή μας ψηφιακά μέσα που τότε πράγματι δεν τα είχαμε φανταστεί. Μπορείς να κάνεις τα πάντα από το σπίτι σου. Το αποτέλεσμα, βέβαια, είναι μια υπερπροσφορά μουσικής, που σημαίνει ότι τα περισσότερα από τα τραγούδια που γράφονται δεν θα βρουν ποτέ κοινό. Όσο «ψαγμένος» ακροατής και να είσαι, είναι αδύνατον να παρακολουθήσεις όλον αυτό το μουσικό όγκο που παράγεται κάθε μέρα.

Τι είναι αυτό που σε συνδέει τόσο στενά με τον Τόμας Πίντσον, τα (δύσκολα και τεράστια) βιβλία του οποίου έχεις μεταφράσει στα ελληνικά;
Με τον Πίντσον με συνδέουν δύο άνθρωποι, που έχουν φύγει πια από τη ζωή: ο Γιάννης Τσιώλης και η Ιωάννα Χατζηνικολή. Χάρη στον πρώτο έμαθα αυτό τον τεράστιο συγγραφέα, και χάρη στην δεύτερη είχα την ευκαιρία να τον μεταφράσω. Η ανάγνωση του «Ουράνιου Τόξου της Βαρύτητας» άλλαξε για πάντα τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζα τη λογοτεχνία. Ήταν μια εμπειρία ανεπανάληπτη.

Υπάρχει κάτι που να σε συνδέει και με τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας, του οποίου μετέφρασες τον «Χλομό Βασιλιά»; Ή κάτι που να συνδέει τον Πίντσον με τον Γουάλας;
Ο Γουάλας έφυγε νωρίς, και είναι κρίμα, γιατί νομίζω πως ήταν έτοιμος να ανοίξει κι άλλους νέους δρόμους στην αφήγηση. Ο Χλομός Βασιλιάς ήταν ένα πολύ φιλόδοξο έργο που δυστυχώς έμεινε ημιτελές. Παρ’ όλα αυτά, έχει συγκλονιστικά μέρη που επιβραβεύουν τον υπομονετικό αναγνώστη. Και ο Γουάλας και ο Πίντσον (όπως και άλλοι που χαρακτηρίζονται «μεταμοντέρνοι») εστιάζουν στον άνθρωπο δίνοντας παράλληλα την εντύπωση ότι απομακρύνονται από αυτόν. Εμβαθύνουν αποστασιοποιούμενοι, για να το πω κάπως πιο γλαφυρά. Έχει να κάνει με αυτό που μας έλεγε ο Γιάννης Τσιώλης στο πανεπιστήμιο: Ο καλός μεταμοντέρνος συγγραφέας δεν προσπαθεί να σου περιγράψει, αλλά να σου δείξει, ή μάλλον να σε κάνει να νιώσεις εσύ ο ίδιος αυτό που θέλει να σου πει. Η τέχνη της γραφής είναι σπουδαίο πράγμα, βαθύ και υψηλό ταυτόχρονα, και όποιος την αντιμετωπίζει επιπόλαια δεν θα πετύχει πολλά πράγματα.

Σχεδιάζεις τα βγεις και σε συναυλίες με τα κομμάτια του “Numbers”; Και Τι εξέλιξη θα ήθελες να έχουν οι Splashing Rainbows;
Για να βγω να παίξω αυτά τα κομμάτια σε συναυλία, θα πρέπει πρώτα να σχηματίσω συγκρότημα, καθώς όλα τα όργανα στο δίσκο τα παίζω εγώ, εκτός από τα πνευστά, που τα παίζει ο Σέργιος. Και ναι μεν μπορούν να βρεθούν μουσικοί για κάτι τέτοιο, αλλά νομίζω πως δεν μπορεί να βρεθεί χρόνος για πρόβες. Δεν είμαστε πλέον ανέμελοι εικοσάρηδες, αλλά σαραντάρηδες ή πενηντάρηδες με μυριάδες υποχρεώσεις. Ο δίσκος αυτός έγινε από επιθυμία προσωπικής έκφρασης μέσα στο πλαίσιο της ανεξάρτητης αγγλόφωνης ποπ, και χρειάστηκε πολύ και διάσπαρτο χρόνο. Όταν υπάρξει και πάλι ανάλογη επιθυμία, θα υπάρξει και συνέχεια. Αλλά μάλλον θα είναι και πάλι δισκογραφική, και όχι ζωντανή.

Τι να περιμένουμε στο επόμενο διάστημα; Συναυλίες, καινούργιες μεταφράσεις; Τι υπάρχει στα σκαριά;
Σίγουρα συναυλίες με τη Χορωδία της ΕΡΤ. Επίσης, τον Ιανουάριο του 2022 θα κυκλοφορήσει το Τούνελ του Γουίλιαμ Γκας, σε δική μου μετάφραση, από τις Εκδόσεις Καστανιώτη. Είναι ένα συγκλονιστικό και πολύ δύσκολο κείμενο, πιο δύσκολο και από Πίντσον! Παράλληλα, συμμετέχω ως μπασίστας σε έναν progressive δίσκο ενός φίλου που ηχογραφείται αυτή την εποχή, και έχω ξεκινήσει να δουλεύω ένα νέο δικό μου πρότζεκτ, το οποίο μουσικά δεν έχει καμία σχέση με το ποπ ύφος των Splashing Rainbows, γι’ αυτό και θα υλοποιηθεί με άλλο όνομα.

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ