Grammys 2020: H χρονιά που κλονίστηκε η αξιοπιστία τους

Η Alicia Keys είχε ξεκάθαρα ζόρικο απόγευμα Κυριακής. Της είχε ανατεθεί για μια ακόμη χρονιά η παρουσίαση των μουσικών βραβείων Grammys, τα 62α φέτος, και η τελετή λάμβανε χώρα στο περίφημο Staples Center του Λος Άντζελες, το σπίτι των Lakers και προφανώς του Κόμπι Μπράιαντ, η φανέλα του οποίου ήταν κρεμασμένη στην κορυφή της αίθουσας, πιο βαριά από πότε, με τα μαντάτα του άδικου χαμού του (και της κόρης του) να έχουν «μουδιάσει» την αίθουσα και την πόλη.

Το ειρωνικό «είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα» θα ταίριαζε γάντι στην περίπτωση, αν και η παρουσιάστρια αποφάσισε να εισέλθει με το punch line “Ιt’s been a hell of a week! Damn!”. Αμέσως, ρώτησε πώς νιώθουν όλοι και σχεδόν έπεισε κοινό και συντελεστές ότι το show πρέπει να συνεχιστεί. Παρόλα αυτά, όσοι παρακολουθούν τα γεγονότα στη Μουσική Ακαδημία της Αμερικής, κοινώς την Ακαδημία που διοργανώνει και ψηφίζει τα Grammys κάθε χρόνο (αν θέλετε την πιστή μετάφραση, βολευτείτε με κάτι σαν Εθνική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών Ηχογράφησης των ΗΠΑ), θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι μάλλον και κάτι ακόμα εννοούσε η Alicia Keys όταν μιλούσε για μια δύσκολη εβδομάδα.

Βλέπετε, πάνε 10 μέρες από τότε που η «έκτακτη» πρόεδρος της Ακαδημίας, Deborah Dugan είχε παραιτηθεί του αξιώματος της επικαλούμενη αρχικά «ασυμφωνίες» στη νέα κοινή γραμμή για το μέλλον της Ακαδημίας και ουσιαστικά άφηνε «στον αέρα» την Ακαδημία και τα φετινά μουσικά βραβεία. Η Dugan είχε κληθεί να αντικαταστήσει τον πρώην πρόεδρο Neil Portnow, τον Αύγουστο του 2019, όταν ο τελευταίος στιγματίστηκε από κατηγορίες για σεξουαλική παρενόχληση νεαρής μουσικού - μέλους της Ακαδημίας και όπως γινόταν ξεκάθαρο από το memo που δημοσιοποίησε την περασμένη Πέμπτη η Dugan, οι λόγοι αποχώρησης της δεν είχαν να κάνουν απλά με θέματα «νέας γραμμής» ή οικονομικές σπατάλες των προηγούμενων προέδρων. Η κακή και σε περιπτώσεις σεξιστική συμπεριφορά (σε επίπεδο παρενόχλησης) σημαντικών παραγόντων της Ακαδημίας προς την Dugan, οι συγκρούσεις οικονομικών συμφερόντων μελών της Ακαδημίας και η υποψία πρακτικών ψηφοθηρίας που υπηρετούσαν συμφέροντα δισκογραφικών εταιρειών που επωφελούνται από τις Grammys υποψηφιότητες και τις βραβεύσεις, συνοψίζονταν σαν οι βασικοί λόγοι αποχώρησής της και μάλιστα δημοσιοποιώντας το memo της έδωσε αποδείξεις και ονόματα.

Αν διαβάζοντας τα παραπάνω σχηματίζεται την ρουτίνα τoυ L.A., βιασμοί, σκάνδαλα και κακή δημοσιότητα στην 2020 μουσική εκδοχή τους, δεκτό, απλά να υπενθυμίσω ότι μιλάμε για τα Grammys, δηλαδή την πιο σημαντική μέρα της μουσικής, παγκοσμίως, δεδομένου ότι λίγα αντίστοιχα μουσικά βραβεία κερδίζουν παρόμοιο παγκόσμια ενδιαφέρον.

Μιλώντας για δημοσιότητα, ακολουθήστε αυτό το νούμερο, θα σας χρειαστεί. To 2014 οι τηλεθεατές των Grammys είχαν πιάσει τα 28 εκατομμύρια παγκοσμίως ενώ την περασμένη Κυριακή το νούμερο αυτό ήταν σχεδόν 19 εκατομμύρια. Φανταστείτε ότι μετά το 2014, ακόμα και στην Ελλάδα, μια χώρα με μουσική «βιοτεχνία», ούτε καν βιομηχανία, μια χώρα που δεν έχει ακόμα καταφέρει να αποφασίσει για το ποιος αποδίδει τα πνευματικά δικαιώματα, φιλοξενεί -έστω μικρή- σχετική τελετή παρουσίασης των βραβείων μέσω ιδιωτικού καναλιού. Αυτό, για όποιον κάνει μουσική στην εποχή του world wide streaming σημαίνει ότι τα Grammys, όπως και τα Oscars πρέπει να είναι ένα παγκόσμιο υπερθέαμα. Τα ονόματα που θα βραβευθούν, όπως και τα ονόματα που θα είναι υποψήφιοι ή τα ονόματα που θα εμφανιστούν ζωντανά, πρέπει να πληρούν κυρίως την προϋπόθεση του να είναι δημοφιλή, δηλαδή να καθηλώνουν τον τηλεθεατή αρχικά και αν παράλληλα η μουσική είναι το ίδιο καλή με το λαοφιλές προφίλ του καλλιτέχνη έχει καλώς.

Αυτός ο βασικός «άγραφος» κανόνας της Ακαδημίας, την βάζει σε μπελάδες που πολλές φορές υποδεικνύουν οι ίδιοι σουπερ σταρ της βιομηχανίας χρόνια τώρα. Στο πρώτο μισό της περασμένης δεκαετία, των 10s, ήταν σχεδόν σκανδαλώδες το πόση «μαύρη» μουσική με την έννοια της rap, hip hop, soul, r’n’b μουσικής κατανάλωνε ο πλανήτης και όμως, μόνο η περίπτωση του Bruno Mars («μιγάς» στην όψη) είχε βραβευτεί στις μεγάλες, «ποπ» κατηγορίες. Η ακαδημία είχε ουκ ολίγες φορές κατηγορηθεί για περιπτώσεις φυλετικού διαχωρισμού και ξεκάθαρης “clean cut” προσέγγισης των βραβείων «για τους λευκούς», προκειμένου να διατηρήσει ή να μεγαλώσει τα νούμερα τηλεθέασης. Από τα μέσα δε, της περασμένης δεκαετίας, οι πραγματικοί μουσικοί πρωταγωνιστές στα ακουστικά των πιτσρικάδων ύψωσαν το ανάστημά τους. Ο Frank Ocean, το 2016 δεν δέχτηκε να τεθεί υποψήφιο το album του “Blonde” γιατί ο θεσμός δεν εκπροσωπούσε καν το κοινό που τον ενδιαφέρει. Το 2017, όταν ο Drake κέρδισε το αγαλματίδιο για το best Rap song, δήλωσε ότι δεν θεωρεί το κομμάτι μόνο ραπ, και είχε δίκιο γιατί πάνε πάνω από πέντε χρόνια πια, που τα κομμάτια που ο ευρωπαϊκός πολιτισμός θεωρεί rap / hip hop, βρίσκονται πάντα στην κορυφή των παγκόσμιων προτιμήσεων, των πωλήσεων και των charts, όπως συμβαίνει συχνά πλέον και στην χώρα μας.

Ακριβώς σε αυτή την λογική, ύψωσε την φωνή του προχτές και ο υπερ-ταλαντούχος Tyler, The Creator, που κέρδισε μεν το πρώτο Grammy του για το καλύτερο Hip Hop album της χρονιάς, (βλ. “Igor”), αλλά στις δηλώσεις του έκανε ξεκάθαρο, αρχικά ότι περισσότερο τραγουδάει στο album παρά ραπάρει και ύστερα ότι με αυτή την βράβευση νιώθει σαν τα παιδάκια που τους δίνουν οι γονείς κάτι «μικρό» για να παίξουν, εκφράζοντας πρακτικά την απορία όλων. Πότε πραγματικά η Ακαδημία θα αναγνωρίσει σαν ποπ, δημοφιλή μουσική την ραπ και όχι σαν υπό-κατηγορία;

Ακριβώς αυτή τη «νέα πορεία», με πιο ευρείς μουσικούς ορίζοντες ανά είδος είναι που ήθελε να χαράξει για το μέλλον της ακαδημίας η Deborah Dugan. Nα κάνει δηλαδή λιγότερο clean cut και πιο αληθινά τα Grammys για όσους ακούνε πραγματικά μουσική και θέλουν την πραγματικά προτωποριακή εκδοχή της να βραβεύεται. Είναι άλλωστε κοινό μυστικό σε όλους τους πραγματικούς μουσικόφιλους ότι τα εν λόγω βραβεία συνήθως εξυπηρετούν συμφέροντα των μεγάλων δισκογραφικών και είναι σπάνιες οι περιπτώσεις ανεξάρτητων μουσικών που έχουν αναδειχτεί από αυτά. Αυτό το άρθρο του Jon Caramanica στους New York Times το πρωί της Κυριακής, έδειξε τον ελέφαντα στο δωμάτιο και δημιούργησε παγκόσμιο προβληματισμό στην μουσική κοινότητα για την αξιοπιστία των Grammys εν έτη 2020 προστάζοντας στην κατακλείδα του, άμεση αλλαγή πλεύσης της ακαδημίας. Όταν μάλιστα, η κουβέντα στο Twitter φούντωσε από ανθρώπους που συμφωνούσαν και δεν βγάζουν εκατομμύρια αλλά βιοπορίζονται στο επίπεδο της ανεξάρτητης -indie- δισκογραφίας, τότε ένα ακόμη άρθρο από έναν εκ των ψηφοφόρων, μέλος της επιτροπής της ακαδημίας που ψηφίζει για την ανάδειξη των καλλιτεχνών που θα βραβευτούν, έκανε τα πράγματα ακόμα πιο ξεκάθαρα. Ο Rob Kenner, γνωρίζοντας ότι δεν τον ενδιαφέρει να ψηφίζει πλέον, για να αναδείξει η ακαδημία τους επόμενους Grammy winners, έδειξε το παράδοξο του συστήματος με αριθμούς. Ανέφερε το νούμερο των ανθρώπων που καλούνται να ψηφίσουν για κάθε μία απο τις 82 μουσικές κατηγορίες (ο Kenner είχε όλα τα διαπιστευτήρια που χρειαζόταν η ακαδημία για να τον αναδείξει σαν ψηφοφόρο στο reggae μουσικό ιδίωμα) και ανέλυσε πόσο πιθανό είναι ψηφοφόροι και specialist ενός είδους μουσικής (όπως αυτός στη reggae έτσι και άλλοι στην κλασσική - jazz - rap - country κ.α.) να μην έχουν ιδέα για τα δρώμενα σε άλλα είδη μουσικής αλλά να έχουν το δικαίωμα ψήφου για αυτά τα μουσικά είδη που πιθανόν να μην παρακολουθούν. 

Κάνοντας μεταξύ άλλων, την ενδιαφέρουσα και ιστορική διαπίστωση ότι ο θρύλος Bob Marley ουδέποτε βραβεύτηκε με Grammy, ούτε καν στην κατηγορία του, έδειξε πόσο σημαντικό είναι για την ακαδημία, οι μουσικοί που θα είναι υποψήφιοι, θα βραβευτούν ή θα περφορμάρουν να χαίρουν τόσο της αποδοχής των μαζικών ακροατηρίων (για να κρατηθούν οι αριθμοί τηλεθέασης ψηλά), όσο και της αποδοχής των μεγάλων δισκογραφικών εταιρειών, κλείνοντας τρόπον τινά, την πόρτα σε οποιοδήποτε νέο μουσικό ελπίζει στο όνειρο ή υπηρετεί τον ήχο του με αφοσίωση και συνέπεια με στόχο την καταξίωση. Οι τελευταίοι άλλωστε, γνωστοί και ως ανεξάρτητοι μουσικοί, έχουν από καιρό «γραμμένα» τα Grammys. Η δύναμη που τους δίνει πλέον η άμεση και παγκόσμια κυκλοφορία της μουσικής μέσω των streaming υπηρεσιών, έχει δημιουργήσει αυτό το θαυμαστό νέο μοντέλο επικοινωνίας με το κοινό τους, όπου μεσάζοντες (από δισκογραφικά labels μέχρι βραβεία) έχουν σημασία μόνο για όσους έχουν πραγματικά ανάγκη να επικοινωνήσουν το υλικό τους.

Και αν με ρωτάτε, η πρόβλεψή μου είναι ότι τα Grammys για να παραμείνουν επίκαιρα, αφού προσπεράσει η Ακαδημία τις όποιες εσωτερικές δυσλειτουργίες της, καλό θα είναι να ακούσει τι έχουν να πουν οι μουσικοί που καθημερινά δυναμώνουν τους δεσμούς τους με το κοινό τους και κατ’ επέκταση το κοινό που βλέπει τα Grammys.

Για το φινάλε, ας αφήσουμε το “soon to be classic” meme με τη μεγάλη νικήτρια Billie Eilish να αποδεικνύει τα παραπάνω, στο βίντεο που ξεκάθαρα τα χείλη της ψελλίζουν λίγο πριν πάρει το βραβείο “Please Don’t Be Me”.

Για ποιο λόγο άραγε; Το βράδυ της Κυριακής έσπασε το ρεκόρ 39 χρόνων. Την τελευταία φορά που κάποιος έφυγε από τα Grammys με τις τέσσερις μεγάλες κατηγορίες (Record / Song / Album of The Year και Best New Artist) σήμανε και το τέλος της καριέρας του, ο λόγος για τον yacht rocker Christopher Cross, προηγούμενου κατόχου του ρεκόρ πίσω στα 1981. Όλο το μουσικό βάρος του κόσμου συγκεντρώνεται πάνω σου όταν έχεις τα 4 σπουδαία Grammys στα χέρια, γίνεσαι ευάλωτος στα σχόλια και όταν όλοι θα ασχοληθούν μαζί σου σίγουρα πολλοί θα ψάξουν και για τα αρνητικά και θα τα βρουν. Όπως στην περίπτωση του Cross που έκτοτε δεν σκόραρε κάτι εξίσου μεγάλο.

Όχι ότι απαραίτητα μόλις στα 18 της, με τέσσερα Grammys έχει κάτι να φοβάται για το μέλλον, αλλά όσο να πεις όταν σηκώνεις το Record Of The Year και το αποδέχεσαι με ένα απλό “Thank You” μπορεί και να είναι γιατί σκέφτεσαι ότι είσαι ο επόμενος εύκολος στόχος όλων. Και η αλήθεια να λέγεται, μέσα στο 2019 πολλοί από τον κανονικό κόσμο που ακούει καθημερινά και συνειδητά μουσική αλλά δεν ψηφίζει για τα Grammys, θα μπορούσαν να βρουν έναν καλύτερο δίσκο από αυτόν της Eilish.