Φωτογραφια

Γροιλανδία: Στη Χώρα των Πάγων με τον φακό του Δημήτρη Τριανταφυλλίδη

Μία συζήτηση για τις εντυπωσιακές εικόνες, τη φωτογραφία και το ταξίδι στην παγωμένη Πράσινη Γη
Θανάσης Δρίτσας
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Γροιλανδία: Ο ιατρός Δημήτρης Τριανταφυλλίδης μοιράζεται τις εικόνες από το ταξίδι του και συζητά για τον κόσμο της φωτογραφίας με τον Θανάση Δρίτσα

Γνωρίζω τον Δημήτρη Τριανταφυλλίδη «εξ απαλών ονύχων» καθώς υπήρξαμε συμφοιτητές και πολύ στενοί φίλοι στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Είχε αναπτύξει μια ξεχωριστή σχέση με την φωτογραφία από τα φοιτητικά μας χρόνια, πάντα τον θυμάμαι να έχει μαζί του (αν όχι πάνω του αλλά σίγουρα κάπου κοντά του) μια φωτογραφική κάμερα και να απαθανατίζει ασταμάτητα πρόσωπα, στιγμές, τοπία. Του είχα αποδώσει τότε το παρατσούκλι του πλανόδιου φωτογράφου αλλοτινών καιρών: «ο φωτογράφος του χωριού μας». Μεγάλο μέρος της καθημερινότητας του αποσπά σήμερα το ιατρικό επάγγελμα, καθώς είναι ένας εξαιρετικά επιτυχημένος ιατρός μαιευτήρας-γυναικολόγος που δραστηριοποιείται στον ιδιωτικό τομέα της υγείας. Σήμερα εξακολουθεί όμως να φωτογραφίζει αφού ταξιδεύει συχνά σε μακρινά, παραμυθένια, παράξενα μέρη του πλανήτη και με την ξεχωριστή του αισθητική ματιά «ποστάρει» στους φίλους απολαυστικές ψηφιακές φωτογραφίες που τράβηξε στα ταξίδια του. 

Πρόσφατα εντυπωσιάστηκα από την φωτογραφική του συγκομιδή κατά τη διάρκεια ενός πολύ πρόσφατου ταξιδιού του στην παγωμένη Πράσινη Γη (Green Land) (επί της ουσίας κάτασπρη) που στα ελληνικά αποκαλούμε Γροιλανδία. Μίλησα μαζί του για το μαγικό φωτογραφικό υλικό που έφερε πίσω από τη χώρα των πάγων, οι εικόνες του είναι εντυπωσιακές. Επένδυσα μάλιστα με μουσική μου μια επιλογή από τις φωτογραφίες του Δημήτρη Τριανταφυλλίδη φτιάχνοντας ένα βίντεο που μπορείτε να δείτε και να ακούσετε εδώ. Ακολουθεί η εκ βαθέων συνομιλία μου με τον Δημήτρη Τριανταφυλλίδη.

Σε ποια ακριβώς περιοχή τραβήχτηκαν οι φωτογραφίες και ποια εποχή; Μερικές εικόνες μου είπες τραβήχτηκαν από σκάφος, από φουσκωτό; Περίγραψέ μου το συναίσθημά σου όταν φωτογράφιζες αυτές τις παγετώδεις μάζες.

Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν μεταξύ 3 και 11 Αυγούστου 2022 στο Ilulissat Icefjord στη Ν/Δ Γροιλανδία. Συμπεριλήφθηκε σαν UNESCO World Heritage το 2004. Βρίσκεται 250km βόρεια του αρκτικού κύκλου, στο σημείο που ένας παγετώνας εκβάλει στη θάλασσα. Το Ilulissat έχει περίπου 5000 μόνιμους κατοίκους. Το καλοκαίρι η θερμοκρασία είναι από ελάχιστη 4 έως μέγιστη 10 βαθμούς κατά μέσο όρο. (Τον χειμώνα αντίστοιχα από -20 έως -10). Οι φωτογραφίες με τις φάλαινες είναι όλες από φουσκωτό. Των παγόβουνων και από φουσκωτό και από την ακτή.

Είναι από τις πιο επιδραστικές πάνω σου αυτές οι φωτογραφίες; μήπως υπάρχει κάποιο άλλο θέμα ανάλογο που σε είχε εντυπωσιάσει περισσότερο κατά τη διάρκεια της «φωτογραφικής» σου ζωής;

Όταν αντικρύζεις αυτούς τους παγωμένους όγκους νοιώθεις δέος. Είναι επιβλητικές μορφές, σου μεταδίδουν μια απίστευτη ηρεμία και μένεις να χαζεύεις τις εικόνες που δεν πιστεύεις ότι όντως βλέπεις αυτό το θέαμα! Σαν να σου αποκαλύπτεται μια εξωπραγματική ομορφιά που δεν φανταζόσουν και τίποτα δεν μπορούσε να σε προετοιμάσει για αυτό. Σίγουρα η κορυφαία επιδραστική φωτογράφιση πάνω μου. Και άλλα θέματα μου άφησαν επιδραστικό αποτύπωμα, όπως οι Λεμούριοι με το τραγούδι τους στη Μαδαγασκάρη, οι εξωτικές μορφές ζωής στα Γκαλαπάγκος, η αφρικανική σαβάνα, απλά οι εικόνες με τα παγόβουνα ήταν τόσο εξωγήινες, τόσο μη αναμενόμενες!

Θα μπορούσες ίσως να ζήσεις για πάντα στη Γροιλανδία;

Όχι, δεν θα μπορούσα να ζήσω για πάντα εκεί… Η ζωή είναι σκληρή για επιβίωση εκεί, φαντάσου τον χειμώνα έξι μήνες σκοτάδι και όλα παγωμένα! Να κυκλοφορείς με έλκηθρα που τα σέρνουν σκυλιά!

Σε πιο είδος φάλαινας ανήκουν οι φάλαινες που φαίνονται στις φωτογραφίες;

Το είδος φάλαινας που φωτογράφισα είναι η μεγαλύτερη φάλαινα (megaptera novaengliae) που τον χειμώνα μεταναστεύει στην Καραϊβική και το καλοκαίρι επιστρέφει.

Δώσε μου ένα σύντομο φωτογραφικό σου βιογραφικό, αν πήρες φωτογραφική εκπαίδευση, από ποτέ άρχισες να φωτογραφίζεις συστηματικά στη ζωή σου και ποιο ήταν το κίνητρο που σε οδήγησε στην φωτογραφία; πόσο ακριβό χόμπι είναι η φωτογραφία σήμερα;

Με τη φωτογραφία ασχολούμαι συστηματικά από το πρώτο έτος της φοιτητικής μου ζωής. Ξεκίνησα σχεδόν μεταφυσικά! Ένα πρωί ξύπνησα και είπα ότι θέλω να ασχοληθώ με τη φωτογραφία χωρίς να υπάρχει κάποιο συνειδητό γεγονός που πυροδότησε αυτή μου τη σκέψη! Από τότε δεν την εγκατέλειψα ποτέ! Είναι ένα χόμπι που μπορείς να το κάνεις όσο ακριβό θέλεις. Γενικά όμως δεν νομίζω ότι έχει απαγορευτικό κόστος. Σήμερα είναι πιο προσιτή από ποτέ. Α, συμπληρωματικά για την φωτογραφική μου εκπαίδευση που ρώτησες. Είμαι τελείως αυτοδίδακτος. Στην αρχή από περιοδικά και βιβλία. Σποραδικά κάποια σεμινάρια και διαδικτυακή γνώση όταν προσφέρθηκε… (άλλο καλό της τεχνολογίας).

Η ψηφιακή τεχνολογία έχει καταστρέψει πιστεύω την τελετουργία της έντυπης φωτογραφίας βλέπε εμφάνιση, εμφανιστήρια, φωτόμετρα, συμφωνείς;

Όπως κάθε τι καινούργιο, έτσι και η ψηφιακή τεχνολογία έχει τα καλά και τα κακά. Στο χέρι μας είναι τι θα κρατήσουμε και τι θα προσπεράσουμε. Ναι, δεν υπάρχει η τελετουργία του σκοτεινού θαλάμου, θυμάμαι πώς είχα την κουζίνα και το μπάνιο της φοιτητικής μου γκαρσονιέρας. Όμως τώρα έχουμε απίστευτα πλεονεκτήματα, βλέπεις αμέσως ας πούμε το λάθος σε μια φωτογραφία και το διορθώνεις την επόμενη στιγμή. Τότε κρατούσες σημειώσεις, έδινες το φιλμ για slides να εμφανιστεί και μετά από πολλές μέρες έβλεπες το αποτέλεσμα! Τόσο χρονοβόρο! Τότε έπρεπε να ήσουν πιο επιλεκτικός στο τι έβγαζες γιατί είχες 36 φωτογραφίες στο φιλμ. Τώρα μπορείς να βγάζεις εκατοντάδες και να μη δίνεις την προσοχή που πρέπει. Όμως νομίζω ότι οι εξαιρετικές φωτογραφίες και τότε και τώρα είναι το ίδιο. Βλέπω αριστουργήματα και σήμερα που τραβήχτηκαν ψηφιακά. Δεν ήταν το μέσο που τις έκανε αριστούργημα αλλά ο δημιουργός τους. Οπότε ναι, έχω νοσταλγία για την εποχή εκείνη (μήπως στην πραγματικότητα νοσταλγώ όμως τα νιάτα μου μόνο; σκέψη για ψυχίατρο..) αλλά απολαμβάνω τα οφέλη της σημερινής εποχής.

«Ένα πρωί ξύπνησα και είπα ότι θέλω να ασχοληθώ με τη φωτογραφία χωρίς να υπάρχει κάποιο συνειδητό γεγονός που πυροδότησε αυτή μου τη σκέψη!»

Σήμερα αποθηκεύουμε ψηφιακές φωτογραφίες που δεν τις βλέπουμε πότε πάρα μόνον στην αρχή. Οι υπολογιστές είναι γεμάτοι φωτογραφίες που δεν βλέπουμε τόσο. Πιο συχνά βλέπαμε παλαιές φωτογραφίες σε μορφή εντύπων φωτογραφιών που ήταν σε άλμπουμ, υπάρχει ένα αίσθημα κορεσμού, πολύς ψηφιακός κορεσμός. Εσύ πόσο βλέπεις τις παλαιές σου φωτογραφίες;

Προτιμώ κι εγώ την έντυπη φωτογραφία. Όπως προτιμώ το τυπωμένο βιβλίο από το διάβασμα σε υπολογιστή. Τις φωτογραφίες μου τις τυπώνω μόνος μου (αδύνατον να το κάνεις την εποχή του φιλμ σε έγχρωμη εκτύπωση) για να τις έχω ζωντανές μπροστά μου και τα φωτογραφικά ταξίδια τα κάνω ψηφιακά άλμπουμ και τα έχω τυπωμένα βιβλία στη βιβλιοθήκη μου. Τα σύγχρονα αντίστοιχα των άλμπουμ των παιδικών μας χρόνων. Συμφωνώ πάντως ότι υπάρχει ένας κορεσμός σήμερα, όλοι βγάζουν μέτριες και κακές φωτογραφίες που δεν βλέπουν ποτέ, μέχρι κάποια βλάβη του υπολογιστή να τις εξαφανίσει τελείως.

 

ICE MIRRORS
Βίντεο σε μουσική του Θανάση Δρίτσα, φωτογραφίες Δημήτρης Τριανταφυλλίδης