Το «Ω γε» της Ράνιας Ράγκου στην γκαλερί Alma

Άνθρωποι που περπατούν αλλά δεν πατάνε στο έδαφος, αεροβατούν και πολλαπλασιάζονται, οικογενειακά πορτρέτα που θυμόμαστε αμυδρά και βάρκες ναυαγών που αναζητούν το οικείο. Στη νέα έκθεση της Ράνιας Ράγκου, με τίτλο «Ω γε», στην γκαλερί Άλμα στο Κολωνάκι, παρουσιάζεται η ανθρώπινη ανάγκη για βεβαιότητα, σε μιαν αφήγηση που ξεδιπλώνεται με ποικίλα υλικά και τεχνικές. Εικόνες μέσα στις εικόνες, αποτυπωμένες με λάδια και ακρυλικά στον μουσαμά, αλλά και επεξεργασμένες φωτογραφίες. Μια έκθεση η οποία, όπως αναφέρει ο επιμελητής της έκθεσης Χριστόφορος Μαρίνος, με τον αινιγματικό της τίτλο αποδίδει τη διφορούμενη ματιά της καλλιτέχνιδας, δηλώνοντας μέσω μιας πανηγυρικής έκβασης («τα καταφέραμε»), την ανακουφιστική αίσθηση της καλλιτεχνικής επιβίωσης.

Λέτε ότι οι εικόνες σας κινούνται «μεταξύ μη πραγματικού και απόλυτα πραγματικού». Πώς λειτουργεί για εσάς η δημιουργική διαδικασία, περισσότερο μέσω της φαντασίας ή με εικόνες εμπνευσμένες από παρατήρηση;
Όλα ξεκινούν από την παρατήρηση. Από εικόνες γύρω μου πραγματικές, καθημερινές που όμως ακούσια προκαλούν τον θαυμασμό μου και γίνονται κατά κάποιο τρόπο ουτοπικές. Αυτό που μας περιβάλλει, αυτό που ζω είναι είναι η πρώτη ύλη. Η συνέχεια, το πως δηλαδή διυλίζονται τα αισθητά  και γίνονται έργα είναι μια διαδικασία που συμμετέχει ενεργά το υποσυνείδητο καθώς και μία σταθερή στα έργα μου πρόθεση να εκφράζομαι με αλληγορίες.

Στο έργο σας "Family" τονίζεται με χρώμα ένα συγκεκριμένο σημείο. Τι μήνυμα θέλετε να περάσετε με αυτή την κίνηση; 
Το έργο Family, είναι ένα από μία σειρά έργων όπου επεξεργάζομαι παλιές οικογενειακές φωτογραφίες δικές μου ή αγνώστων. Οι ψηφιακές επεξεργασίες μου σε αυτές τις εικόνες έχουν τελικό σκοπό να αναδειξουν τον αποσπασματικό – το σημειακό - τρόπο με τον οποίο δουλεύει η μνήμη όταν ανατρέχει στο παρελθόν και τον τρόπο που επιλέγει και καταγράφει συγκεκριμένα δεδομένα.

Στα έργα σας υπάρχουν συνήθως άνθρωποι που περπατάνε. Σε αυτή τη ονειρική διάσταση όλοι αυτοί που πάνε; 
Θυμάστε που περπατούσαμε όλοι σιωπηλά κατά τη διάρκεια του lockdown σε συγκεκριμένη απόσταση από το σπίτι μας... εκείνη η εικόνα αποτέλεσε ερέθισμα για να επαναφέρω τους διαβάτες σε κάποια έργα μου. Σε αυτά οι διαβάτες αποτελούν περιστασιακό μέρος ενός όλου, κινούνται ελεύθερα χωρίς δεσμεύσεις στον χώρο σε ένα προσωπικό ταξίδι αυτογνωσίας και ευδαιμονίας.

Επίσης τα έργα σας είναι αμφίσημα, παρουσιάζουν τη φυγή αλλά και την συνύπαρξη, το θαύμα όπως το αποκαλείτε. Ποιός είναι ο τρόπος που βλέπετε την τέχνη και τον ρόλο της; 
Πιστεύω ότι για να μπορείς να συνυπάρξεις πρέπει να είσαι πάντα έτοιμος να φύγεις, να εκτιμάς και να σέβεσαι τον εαυτό σου αρχικά και στην συνέχεια τον άλλον, να συνηδειτοποιείς ως θαύμα το θαυμάσιο της ζωής για όσο διαρκεί. Η τέχνη βέβαια έχει πολλά ενδιαφέροντα πρόσωπα, όλα αποδεκτά και «χρήσιμα». Αυτοαναφορική ή μή, αποτελεί ιστορικό δεδομένο και εργαλείο αποτυπώνοντας τις διάφορες εκφάνσεις και αντιθέσεις της εποχής στην οποία «παράγεται» και πιστεύω πως διαδραματίζει ακόμα και έμμεσα κοινωνικοπολιτικό ρόλο μέσα από την αλληλεπίδρασή της με την ποπ κουλτούρα.

Ζωγραφίζετε με μια μοναδική τεχνική, εικόνες μέσα σε εικόνες. Μπορείτε να μας πείτε πως αυτό συνεισφέρει στην καλλιτεχνική σας έκφραση; 
Η έννοια του διττού στα έργα μου εκφράζει την ανθρώπινη κατάσταση σε έναν κόσμο αντιθέσεων και αντιφατικών αντιλήψεων, το ιδεατό και το πραγματικό, το παρελθόν και το παρόν συνυπάρχουν σε απρόσμενους σχηματισμούς  

Το θέμα της πτυχιακής σας στο ΑΣΚΤ ήταν η διασταύρωση πολιτισμών. Με ποιόν τρόπο η πολυπολιτισμική Αθήνα αποτελεί πηγή έμπνευσης; 
Εκείνο το διάστημα η Αθήνα σκαβόταν για την κατασκεύη μετρό. Οι εγκάρσιες τομές στο έδαφος ανέδειξαν επιστρώσεις διαδοχικών πολιτισμών. Οι εικόνες αυτές αποτέλεσαν και αποτελούν σημαντική πηγή έμπνευσης για μένα, στην προσπάθειά μου να ερμηνεύσω την πολιπολιτισμική ταυτότητα του Έλληνα, το παλίμψηστο, το διφορούμενο και πολυδιάστατο και πολυμήχανο που τον χαρακτηρίζει, σαν να εμπεριέχει τμήματα από όλα εκείνα τα στρώματα, layers του υπεδάφους.   

Οι πίνακές σας δεν μοιράζονται κοινή χρωματική γκάμα. Τι συμβολίζει το έντονο μπλε στον πίνακα Earth! και γιατί το επιλέξατε;
Αυτό το έργο υποδηλώνει την σωτηρία, ξεκινάει από μια παλιά φωτογραφία διακοπών μιας οικογένειας, ωστόσο οι άνθρωποι εδώ μοιάζουν ναυαγοί, χαμένοι που αναζητούν το οικείο. Το ζωηρό μπλε που τους καλύπτει, θυμίζει ανάμεσα σε άλλα, έναν επίπλαστο ανέφελο πλισέ ουρανό, την μετάβαση από το σκοτάδι στο φως.

Πώς συνδέεται η παρούσα έκθεση με τις προηγούμενες δουλειές σας;
Τί ωραία ερώτηση! Υπάρχει πάντα ένας συνδετικός κρίκος ανάμεσα στα έργα ενός καλλιτέχνη. Αυτό το παρατηρούμε εύκολα και αλλού, στον κινηματογράφο, στη μουσική, στην μόδα. Όσο διαφορετική και να είναι η νέα πρόταση ενός δημιουργού, ενός σχεδιαστή από την προηγούμενη έχει την υπογραφή του, το στίγμα του. Τα προηγούμενα χρόνια πέρασα μεγάλα διαστήματα εσωστρέφειας και αναζήτησης νοήματος. Τότε ξεκίνησα μια σειρά ολόιδιων έργων υπό τον τίτλο «Το να κάνεις κάθε μέρα το ίδιο πράγμα περιμένοντας διαφορετικά αποτελέσματα». Είχα όλο και πιο έντονα την ανάγκη να ξαναβρώ τα πατήματά μου και όταν μου προτάθηκε να κάνω μία παρουσίαση του συνόλου της δουλειάς μου στην Καλών Τεχνών, όλη αυτή η αναδρομή λειτούργησε λυτρωτικά για μένα. Αυτή η παρουσίαση με βοήθησε να απεγκλωβιστώ, να ξανασυστηθώ στον εαυτό μου, εκείνον τον ελεύθερο αισιόδοξο άνθρωπο χωρίς αντζέντα και συνταγές και που στο μυαλό του κυριαρχεί ένα δημιουργικό χάος. Αυτή η διαδικασία έγινε με αργούς ρυθμούς αλλά ήταν ότι πιο πολύτιμο για την δουλειά μου και τον τρόπο που εγώ αντιλαμβάνομαι την εξέλιξη. Γι αυτό και για πολύ καιρό όσο δούλευα αυτά τα έργα χωρίς πρόθεση να τα εκθέσω, σκεφτόμουν τον τίτλο back to the future.

Ποια είναι η κινητήριος δύναμη στην τέχνη σας;
Πάντα με ενέπνεαν λέξεις και προτάσεις που έχουν συμβολική σημασία για μένα, οι οποίες κατά καιρούς εμφανίζονται και μέσα στα ίδια τα έργα, και άλλοτε στους τίτλους. Σε δεύτερο επίπεδο, η κινητήριος δύναμη είναι μια συνεχής φιλοσοφική αναζήτηση της αλήθειας, της ανθρώπινης κατάστασης, η απλώς η χαρά της επικοινωνίας μεσω της εικόνας

Έχετε δηλώσει ότι «Όταν το έργο αρχίζει και γίνεται φωτορεαλιστικό, είναι νεκρό». Μπορείτε να μας αναλύσετε λίγο περισσότερο αυτή την πεποίθηση.
Αυτή η δήλωση αφορά βεβαίως την δουλειά μου και όχι τον φωτορεαλισμό εν γένει.  Ζωγραφίζω δίνοντας έμφαση σε συγκεκριμένα σημεία του έργου καθώς αυτό υπηρετεί τον στόχο μου, την δημιουργία αποσπασματικών εικόνων, ενός αφηρημένου ρεαλισμού ανοιχτού σε ερμηνείες.  Στις συχνές περιπτώσεις που παρασύρομαι και δουλέυω περισσότερο ένα έργο από όσο απαιτεί το concept που έχω στο μυαλό μου..  το οδηγώ στην ανυπαρξία. Γενικά όσον αφορά την τέχνη, διανύουμε μία περίοδο κατά την οποία σχεδόν όλα έχουν θέση, πολλά διαφορετικά κινήματα συνυπάρχουν αυτή τη στιγμή στην παγκόσμια αγορά. Είναι μια μεγάλη και ενδιαφέρουσα συζήτηση αλλά σταματάω εδώ γιατί βγαίνω σταδιακά εκτός θέματος

Πότε λέτε εσείς «Ω γε» στη ζωή και τι σημαίνει για εσάς η επιτυχία; Tι χρώμα έχει στο μυαλό σας το «τα καταφέραμε»;  
Το «Ω γε» για μένα είναι μία στάση ζωής, είναι ο συνεχής αγώνας του ανθρώπου να υπερισχύσει των δεινών, να γίνει η καλύτερη εκδοχή του εαυτού του. Να βρει την προσωπική του έξοδο. Είναι πολλά ακόμα. Το «τα καταφέραμε» είναι στιγμιαία λευκό, σαν την στιγμή της γέννησης και ελπίζω ίσως του θανάτου.