Πεταλούδες κίτρινες, ροζ, μπλε φτερουγίζουν από πάνω σου και σηκώνουν ένα παιδικό σύννεφο. Ζωή τους έχει δώσει η Κατερίνα Γεωργιάδου, μία ελληνίδα καλλιτέχνης που ζει και εργάζεται στην Αθήνα της κρίσης. Τις ζωγράφισε σε ένα μικρό κομμάτι χαρτί με μελάνι. Ύστερα τις μεγέθυνε, τις εκτύπωσε και τις κρέμασε στους τοίχους του Yafu. Άλλαξαν όλη την οπτική του εστιατορίου, το οποίο η Κατερίνα ανακαίνισε επίσης απ’ άκρη σ’ άκρη. Διότι μέσα στις πολλές ασχολίες της, είναι και η διακόσμηση. Μιλήσαμε μαζί της, πάνω από ένα γενναιόδωρα γεμάτο πιάτο με νουντλς.
Πες μας με δυο λόγια τη διαδρομή σου έως εδώ. Λες στο βιογραφικό σου ότι ζωγραφίζεις από πολύ μικρή ηλικία. Ήξερες πάντα ότι ήθελες να γίνεις ζωγράφος;
Νομίζω ότι μέσα στα ενδιαφέροντά μου είναι οτιδήποτε έχει να κάνει με τα χέρια. Θεωρώ τον εαυτό μου κάπως εργάτη. Μου αρέσει να κατασκευάζω πράγματα με τα χέρια μου, με χαλαρώνει. Δηλαδή… ξεχνάω να φάω, είναι μία κατάσταση στην οποία μπαίνω και με ενθουσιάζει τόσο πολύ που αντλώ από αυτήν, απομονώνομαι και δεν έχω ανάγκη κανέναν και τίποτα.
Τώρα όσον αφορά αυτό που λες το πώς ξεκίνησα, οπωσδήποτε οι πρώτες βάσεις σε ένα παιδί μπαίνουν από το σπίτι του. Οι γονείς μου είναι και οι δύο καλλιτέχνες, οπότε, ήθελα δεν ήθελα, μπήκαν αυτές οι βάσεις.
Οι δασκάλες μου ήταν η Μάτω Ιωαννίδου στην Ελληνογαλλική σχολή που τελείωσα και η Ιωάννα Ευθυμίου που μου έκανε σχέδιο, και οι δυο είναι πολύ καταξιωμένες και γνωστές καλλιτέχνιδες. Δεν είμαι αυτοδίδακτη, με την έννοια ότι έχω κάνει μαθήματα, θήτευσα κοντά σε κάποιους. Έχω όμως και πτυχίο μεταφράστριας από το πανεπιστήμιο του Στρασβούργου. Ήταν κάτι που ήθελα να κάνω γιατί ήθελα να έχω ένα πτυχίο από ένα πανεπιστήμιο.
Σου αρέσει περισσότερο να ζωγραφίζεις, να φτιάχνεις πράγματα με τα χέρια σου ή να μεταφράζεις;
Στη μετάφραση, όπως είχε πει και ένας καθηγητής μου, είσαι δούλος του κειμένου. Οπότε ναι, φυσικά μου αρέσει περισσότερο να ζωγραφίζω και γενικότερα να καταπιάνομαι με χειρονακτικά πράγματα. Δηλαδή με μεγάλη χαρά βάφω και τοίχο! Έχω μεγάλο σεβασμό στους ανθρώπους που δουλεύουν με τα χέρια τους, αυτοί χτίζουν όλα αυτά που έχουμε γύρω μας.
Ποιοι καλλιτέχνες σε εμπνέουν;
Άλλους τους θαυμάζω για την τόλμη τους, άλλους για τα θέματα που επιλέγουνε, άλλους για τα χρώματα, άλλους για το σχέδιο. Εντάξει μερικούς, όπως π.χ. τους αναγεννησιακούς, δεν μπορείς παρά να τους θαυμάζεις, αλλά αν θα έβαζα έναν αναγεννησιακό στην προσωπική μου λίστα με τους κορυφαίους; Όχι. Μου αρέσουν ο Κλέε, ο Καντίνσκι, ο Ρουσσώ, ο οποίος ήταν και αυτοδίδακτος, στον Γκωγκέν μου αρέσουν τα χρώματα. Και ο Κλιμτ μου αρέσει.
Υπάρχει κάποιος που να στάθηκε αφορμή για κάποιο έργο σου;
Θα σου πω το εξής. Επειδή κυκλοφορούσαν τα βιβλία τέχνης μέσα στο σπίτι οι πρώτες εικόνες που έχω είναι από μία σειρά βιβλίων, το κάθε ένα με διαφορετικό καλλιτέχνη. Ο Matisse, ο Ρουσώ κλπ. Έχουν εντυπωθεί τόσο πολύ μέσα μου αλλά δεν μπορώ να σου πω αυτός με επηρέασε εδώ, ο άλλος με επηρέασε εκεί. Όλα με επηρέασαν, το καθένα με το δικό του τρόπο. Κάθε καλλιτέχνης, που θα πάει να δει μία έκθεση, θα γυρίσει σπίτι και θα κάνει κάτι. Ένα μικρό δείγμα της δουλειάς του ανθρώπου που έχεις δει, με κάποιο τρόπο θα αποτυπωθεί και σε εσένα, θα επηρεαστείς. Το θέμα βέβαια είναι να καταφέρεις να κάνεις μια δική σου τεχνοτροπία που θα είναι και διαφορετική από των υπόλοιπων.
Ποιο θα έλεγες ότι ήταν το δικό σου προσωπικό στίγμα;
Η ελευθερία, το αυθόρμητο, το πηγαίο. Αυτό που μοιάζει να έχει μια τυχαιότητα, αλλά μπορεί και όχι, εξαρτάται από το πόσο θέλει κανείς να το ψάξει. Στη ζωγραφική, όλα αυτά βγαίνουνε με έναν τρόπο.
Και οι Έλληνες καλλιτέχνες του σήμερα; Τους παρακολουθείς;
Να πω την αλήθεια, η Ελλάδα δεν ήταν ποτέ εύκολος τόπος για τις Τέχνες. Από Έλληνες με συγκινούν ο Γύζης, ο Τσαρούχης. Κυρίως αυτοί. Δηλαδή από τον Τσαρούχη και πίσω, οι πιο παλιοί…. Θεωρώ ότι οι «πιο καινούργιοι» που έβγαλαν την Καλών Τεχνών, γρήγορα πήγαν σε άλλα μονοπάτια. Δεν είμαι ενάντια, ίσα-ίσα κάποιους σύγχρονους τους λατρεύω. Αλλά θεωρώ ότι για να φτάσεις στο επίπεδο να χειριστείς είτε το χρώμα, είτε το σχέδιο, πρέπει να περάσεις από κάποια στάδια.
Πεταλούδες, πουλιά και μανιτάρια. Η φύση εμπνέει;
Ναι. Η φύση είναι πολύ πιο έξυπνη από τον άνθρωπο και σιγά-σιγά όσο το περιβάλλον μας γίνεται όλο και πιο τεχνικό, εχθρικό, ψεύτικο, πλαστικό, σε λίγο όλα αυτά τα πλάσματα, τα φυτά και τα ζώα, θα είναι αναμνήσεις. Και εμείς οι ίδιοι θα είμαστε αναμνήσεις! Αν παρακολουθήσεις τα σενάρια επιστημονικής φαντασίας, θα δεις ότι ο άνθρωπος ετοιμάζεται να μπει μέσα στον υπολογιστή και να ζει σαν το Matrix, σε ένα ψεύτικο περιβάλλον. Ορισμένοι με θεωρούν τεχνοφοβική. Δεν είμαι, όμως το να λες ότι θα απομυζήσω αυτό τον πλανήτη και έπειτα θα πάω στον Άρη να τρώω μαρούλι εργαστηρίου, δεν μοιάζει καλό σενάριο.
Πρώτα απ’ όλα αγάπη για τη ζωή. Από εκεί και πέρα τέχνη είναι οτιδήποτε σε εξευγενίζει, σε εξυψώνει, ομορφαίνει τη καθημερινότητα. Και θα ήθελα περισσότερη τέχνη γύρω μας. Περισσότερη καλαισθησία, περισσότερο σεβασμό στο περιβάλλον.
Σκέφτηκες ποτέ καθόλου την περίπτωση να φύγεις έξω όπως έχουν κάνει τόσοι άλλοι;
Όχι, αρνούμαι να το δω αυτό το σενάριο γιατί εγώ χωρίς ήλιο δεν ζω. Και γενικώς ο καθένας καλό είναι να μένει στον τόπο του, να «τρέφεται» με αυτό που βρίσκει στον τόπο του.
Πώς βλέπεις τα καλλιτεχνικά πράγματα έξω, στο Παρίσι ή στο Λονδίνο;
Έχω αρκετούς φίλους καλλιτέχνες που έχουν ζήσει έξω, έχω και φίλους στο Facebook, καλλιτέχνες αναγνωρισμένους στον τομέα τους. Μου κάνει εντύπωση πόσο ευγενείς και δοτικοί είναι που ενώ δεν σε ξέρουν καθόλου –ξέρεις, είσαι μια άγνωστη από την Ελλάδα!-, όμως, ό,τι τους ρωτήσεις, θα σου πούνε, θα μπούνε στον κόπο, «μοιράζονται»... Αυτό που γενικά ακούω είναι πως το περιβάλλον είναι δύσκολο για όλους, στην Ευρώπη κυρίως. Τα πράγματα είναι εχθρικά. Παρόλο που δημιουργείται μια ψευδαίσθηση μέσω της δημοσιότητας και των social media ότι να, κάτι κάνεις, τελικά το αποτέλεσμα στην τσέπη είναι μηδέν. Και επίσης παίζει πάντα και ο «γνωστός», το μέσον. Όπως και στην Ελλάδα σε όλους τους τομείς.
Τι θα συμβούλευες λοιπόν ένα νέο παιδί που τώρα ξεκινάει;
Θα τον συμβούλευα οπωσδήποτε να κάνει και κάτι ακόμα. Να μη μείνει δηλαδή μόνο στα καλλιτεχνικά. Αυτό γενικά σαν κανόνα ζωής. Στις μέρες μας δεν μπορείς να μην έχεις και άλλες γνώσεις, που να έχουν μια πιο πρακτική εφαρμογή.
Μπορεί ένας καλλιτέχνης να κάνει και κάτι άλλο;
Θα πρέπει να μπορέσει! Εξάλλου, οι παλιοί συγγραφείς-μύθοι, αυτοί που έγραψαν αριστουργήματα, ήταν υποχρεωμένοι να γράφουν και επικήδειους σε εφημερίδες. Δεν έχει ξεφύγει κανείς από αυτόν τον κανόνα, οπότε καλό είναι να σκεφτείς έναν τομέα, που να συνδυάζει και τα δύο.
Οι πίνακές σου έχουν πολύ χρώμα και παιδικότητα…
Ναι, εγώ έχω και πολλά παιδικά στοιχεία. Μου αρέσει να κάνω πράγματα τα οποία με ευχαριστούσαν σαν παιδί και θεωρώ ότι αυτό είναι πολύ υγιές για την ψυχολογία μου.
Είσαι πολύ κοντά στην παιδικότητά σου δηλαδή.
Ναι! Το κάνω και λίγο σκόπιμα. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι που έχασαν αυτό το κομμάτι τους, είναι πιο σκυθρωποί, πιο δύστροποι, πιο παγεροί, πολύ πιο…όλα αυτά που μισούσες σαν έφηβος και δεν ήθελες να γίνεις ποτέ. Και σίγουρα δεν μπορούν να είναι καλλιτέχνες.
Είσαι με κάποιο έργο σου πιο συναισθηματικά δεμένη;
Νομίζω με όλα. Και αυτός είναι και ο λόγος που δεν θέλω να πουλήσω αυθεντικά έργα, αλλά θέλω να κάνω εκτυπώσεις των έργων. Θέλω να βρω μια εφαρμογή για τα έργα έτσι ώστε να διακοσμήσουν χώρους εστίασης, ξενοδοχεία, δημόσιους χώρους κλπ. Μου αρέσει να φαντάζομαι τα έργα μου μέσα σε έναν ωραίο χώρο που θα δέχεται κόσμο. Και σε μένα και σ’ αυτά μας αρέσει το socializing...!
Τι είναι αυτό που θα ήθελες ανεξάρτητα από τον οικονομικό παράγοντα;
Ευτυχισμένη με κάνουν πολύ βασικά πράγματα. Δηλαδή να είμαι καλά στην υγεία μου εγώ, η οικογένειά μου και οι φίλοι μου. Πολύ βασικό αυτό. Να υπάρχει ειρήνη, να μη ζήσουμε κάποια πολύ δύσκολη κατάσταση. Ο ήλιος! Αυτά με κάνουν ευτυχισμένη. Και από εκεί και πέρα η δημιουργικότητα έρχεται και κουμπώνει. Αλλά θέλω να σου πω ότι για να είμαι εγώ καλά και ευτυχισμένη δεν χρειάζεται να γίνω διάσημη και να κάνω έκθεση στην τάδε γκαλερί στη Νέα Υόρκη. Όχι.
Εκφράζεσαι καλύτερα όταν είσαι καλά, όταν είσαι χαρούμενη ή το αντίθετο;
Μάλλον όταν είμαι χαρούμενη. Βγάζω μια αισιοδοξία από τα έργα μου. Πολλοί καλλιτέχνες είναι σκοτεινοί. Δεν είναι ότι δεν έχω σκοτεινές πλευρές ή ότι δεν μου αρέσουν τα σκοτεινά έργα. Μπορεί να μη μου βγαίνει πηγαία να το κάνω αυτό, αλλά μπορεί να με δεις να κάνω και νεκροκεφαλές μεθαύριο. Τώρα, έτσι όπως έχω εξελιχθεί, βγάζω μία θετική και αισιόδοξη νότα. Ναι θέλω να είμαι καλά και σε ευχάριστη διάθεση για να συγκεντρωθώ και να πω τώρα θα βγάλω αυτό το αποτέλεσμα. Και αυτό το βρίσκω –ειδικά με τον καταιγισμό των ειδήσεων του τελευταίου διαστήματος-, το βρίσκω δύσκολο. Δηλαδή κάθε μέρα βομβαρδιζόμαστε από όλο και πιο δύσκολες καταστάσεις, δύσκολες ειδήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο.
Θα το ζωγράφιζες αυτό; Την απόγνωση ας πούμε ή το αδιέξοδο;
Δεν το αποκλείω, παρότι σου λέω ότι δε θα το επέλεγα σαν θέμα.
Το μότο της ζωής σου;
Να ζω όπως θέλω με τις επιλογές που κάνω και να είμαι ευχαριστημένη με αυτές. Νομίζω πολύ λίγοι άνθρωποι, το πετυχαίνουν αυτό. Συνήθως υποτάσσονται στα θέλω άλλων ανθρώπων. Θέλει πολύ προσωπική δουλειά και ισχυρό χαρακτήρα για να πεις ότι εσύ έχεις τις επιλογές σου, τις τιμάς και προχωράς με αυτές. Οι περισσότεροι άνθρωποι συμβιβάζονται, ζούνε μέσα σε ψεύτικες καταστάσεις, δεν είναι αληθινοί σε αυτό που κάνουν. Είναι κάτι που με προβλημάτιζε από την εφηβεία μου σε σχέση με πολλά πράγματα που μας σερβίρονται ως δεδομένα, και βλέπεις ότι οι περισσότεροι τα ακολουθούν χωρίς να τα αμφισβητήσουν. Εγώ μπήκα σε μία πολύ μεγάλη διαδικασία αμφισβήτησης επί πάρα πολλά χρόνια. Και αμφισβήτησα και την ίδια την αμφισβήτηση στο τέλος (γέλια).
*Μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Κατερίνα Γεωργιάδου στο e-mail info@iridorama.com ή στη σελίδα της στο Facebook, iridorama.com
19°
