Το Open House Athens μας ξεναγεί σε εντυπωσιακά κτίρια της Αθήνας

Κάθε φορά που ταξιδεύουμε στο εξωτερικό, παρατηρούμε με θαυμασμό τα αρχιτεκτονικά δημιουργήματα που κοσμούν, για παράδειγμα, τις Ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις και χανόμαστε ψάχνοντας τις διαφορές του νεογοτθικού ρυθμού από την αρχιτεκτονική Haussmann που στολίζει το Παρίσι. Καταλήγουμε όμως πάντα στο ίδιο συμπέρασμα - πού είναι τα δικά μας μεγαλοπρεπή κτίρια; Άραγε στην Αθήνα υπάρχουν μόνο πολυκατοικίες του΄60 και ηλιακοί θερμοσίφωνες στις αμέτρητες ταράτσες; Ίσως ορισμένες φορές πρέπει να γίνεις και εσύ τουρίστας στην ίδια σου την πόλη για να αναγνωρίσεις την ομορφιά της και να ανακαλύψεις αυτά τα κτίρια-διαμάντια που τόσο καιρό απλά προσπερνούσες με το αυτοκίνητο. 

Για όλους αυτούς που θέλουν να μάθουν ποιος είναι ο Τσίλλερ και γιατί τον αναφέρουμε συνεχώς αλλά ενδιαφέρονται και γενικότερα να μάθουν για τα κτίρια της πόλης μας και την ιστορία που κουβαλούν, το Open House Athens, η μεγαλύτερη αρχιτεκτονική εκδήλωση της Αθήνας που έγινε θεσμός, είναι εδώ και κλείνει φέτος τα 10 χρόνια παρουσίας. Επανέρχεται λοιπόν το Σάββατο 13 & την Κυριακή 14 Απριλίου, με πάνω από 70 κτίρια καθώς και πλήθος παράλληλων δράσεων. 

Πρόκειται για μια ετήσια δράση μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, η οποία απευθύνεται στο ευρύ κοινό και πραγματοποιείται με τη βοήθεια κατάλληλα εκπαιδευμένων εθελοντών, στοχεύοντας έτσι την κατανόηση και προώθηση της αρχιτεκτονικής, με δωρεάν ξεναγήσεις σε πληθώρα κτιρίων αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος. Η ιδέα ξεκίνησε από το Λονδίνο το 1992 και μέχρι σήμερα διαδόθηκε σε πολλές πόλεις σε όλο τον κόσμο, καθώς έγινε ένας ιδιαίτερα αγαπητός θεσμός σε ένα ευρύ κοινό. Κάθε χρόνο για ένα Σαββατοκύριακο της άνοιξης- ο πιο κατάλληλος καιρός, δημόσια και ιδιωτικά κτίρια ανοίγουν τις πύλες τους στο κοινό δωρεάν και η πόλη μετατρέπεται σε ένα μεγάλο ανοιχτό μουσείο, με εκθέματα τα ίδια της τα κτίρια και την αρχιτεκτονική της. Αν αυτό δεν είναι τέχνη, τότε τι είναι;

Κατά τη διάρκεια του Open House Athens λοιπόν, δεκάδες ιδιωτικοί αλλά και δημόσιοι χώροι ανοίγουν τις πόρτες τους αποκλειστικά γι’ αυτόν το σκοπό, με χιλιάδες επισκέπτες ετησίως, καθώς αυτό το διήμερο αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για τον καθένα μας να αλληλοεπιδράσει με την πόλη και να μάθει περισσότερα για την αρχιτεκτονική κληρονομιά της. Πέραν από τις δωρεάν αρχιτεκτονικές ξεναγήσεις, πραγματοποιούνται και πολλές άλλες παράλληλες δράσεις.

Στην 10η αυτή επέτειο της πρωτοβουλίας, συμμετέχει για πρώτη φορά και η Εθνική Τράπεζα, ανοίγοντας στο κοινό 5 κτίριά της, τα οποία παρουσιάζουν μεγάλο ιστορικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, φροντίζοντας έτσι έμπρακτα τον ανοιχτό διάλογο μαζί του και ενισχύοντας το κοινωνικό της αποτύπωμα.

Μέγαρο Μελά, Αιόλου 93, Αθήνα

Το Μέγαρο Μελά ήταν το μεγαλύτερο αθηναϊκό ιδιωτικό κτίριο της εποχής του, ενώ για πολλά χρόνια λειτούργησε ως ταχυδρομείο. Χτίστηκε το 1874 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλλερ και εκατό χρόνια αργότερα αποκαταστάθηκε και χαρακτηρίστηκε ως οίκημα χρήζοντος ειδικής κρατικής προστασίας. Η πλήρης αποκατάσταση του κελύφους του διατηρητέου κτιρίου έγινε το 1979 με μέριμνα της Εθνικής Τράπεζας. Στο εσωτερικό του φέρει κλειστό αίθριο με περιμετρικές στοές. Στο ισόγειο, η κεντρική του αίθουσα χρησιμοποιείται ως χώρος εκδηλώσεων και διαλέξεων, ενώ μια πτέρυγα στεγάζει έργα τέχνης από την καλλιτεχνική συλλογή της Εθνικής Τράπεζας. Στους ορόφους λειτουργούν γραφειακοί χώροι Μονάδων της Τράπεζας.

Κτίριο Α’ Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών, Πεσμαζόγλου 1, Αθήνα

Το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών εγκαταστάθηκε στο κτίριο αυτό, την τέταρτη κατά σειρά έδρα του, το Νοέμβριο του 1891, στις εγκαταστάσεις που ενοικίαζε από τον ιδιοκτήτη Κωσταντίνο Βούλτσο. Παρέμεινε σε αυτό μέχρι το Noέμβριο του 1934, όταν μεταφέρθηκε στο σημερινό κτίριο επί της οδού Σοφοκλέους, ιδιοκτησίας της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος. Η αποκατάσταση του κτιρίου έγινε το 1997 από τον αρχιτέκτονα Γιάννη Κίζη. Το κτίριο ξεχωρίζει για τον επιβλητικό αρχιτεκτονικό του διάκοσμο, τόσο στο εξωτερικό και κυρίως στο εσωτερικό, ο οποίος ακολουθεί τις αρχές του εκλεκτισμού.

Κτίριο Διομήδη του Ιστορικού Αρχείου της Εθνικής Τράπεζας, 3ης Σεπτεμβρίου 146, Αθήνα

Το πρώτο κτίριο που οικοδομήθηκε με σκοπό να στεγάσει αρχεία. Τον σχεδιασμό και την εποπτεία της κατασκευής, που ολοκληρώθηκε το 1926, ανέλαβε το Τεχνικό Τμήμα της Εθνικής Τράπεζας, με αρχιτέκτονα τον Νικόλαο Ζουμπουλίδη. Το 2000 ξεκίνησαν οι εργασίες στερέωσης και ανάπλασής του, που το μετέτρεψαν από αρχειοστάσιο σε χώρο στέγασης του Ιστορικού Αρχείου της Εθνικής Τράπεζας.

Κτίριο Χρηματιστηρίου Αθηνών, Σοφοκλέους 8-10, Αθήνα

Το κτίριο που στέγασε το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών, κατά τα έτη 1934 ως 2005. Χτίστηκε το 1931 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Νικόλαου Ζουμπουλίδη, ενώ το 1965-1968 επεκτάθηκε καθ’ ύψος. Σήμερα λειτουργεί ως χώρος διαφόρων εκδηλώσεων και μελλοντικά θα αποκατασταθεί πλήρως με μέριμνα της Εθνικής Τράπεζας.

Διατηρητέο Κτίριο στην Πλάκα - ΜΙΕΤ, Θουκυδίδου 13, Αθήνα

Ένα εμβληματικό διατηρητέο κτίριο που μετά την απελευθέρωση λειτούργησε ως ένα από τα πρώτα ξενοδοχεία, με το συμβολικό όνομα «Ευρώπη». Στέγασε διαδοχικά το Β’ Γυμνάσιο (1852-1880), το Φρουραρχείο Αθηνών (1881), το Κακουργιοδικείο (1890-1910), οικογένειες προσφύγων (1922), αλλά και οικογένειες που νοίκιαζαν δωμάτια κατά τη δεκαετία του ’40 και του ’60. Το 1959 περιήλθε στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας και το 1975 αποφασίστηκε να στεγάσει το Μορφωτικό της Ίδρυμα.

Info: Οι ώρες ξενάγησης θα είναι Σάββατο & Κυριακή 10.00-14.00 για τα κτίρια Μέγαρο Μελά, Παλαιό Χρηματιστήριο & Μικρό Χρηματιστήριο, και 10.00-15.00 για το Μέγαρο Διομήδη του Ιστορικού Αρχείου. Το Κεντρικό κτίριο του ΜΙΕΤ θα έχει ανοιχτές τις πόρτες του το Σάββατο, 10.00 - 16.00. Η διάρκεια κάθε ξενάγησης είναι 15-20 λεπτά.

Περισσότερες πληροφορίες για το Open House Athens 2024, εδώ.