Τεχνολογια - Επιστημη

Πόσων ετών είναι τελικά η Σελήνη; Νέα στοιχεία αλλάζουν τα όσα γνωρίζαμε

Οι επιστήμονες μελέτησαν υλικό από την τελευταία επανδρωμένη αποστολή Apollo 17

Newsroom
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Νέα στοιχεία για την «ηλικία» της Σελήνης ανακάλυψαν οι επιστήμονες 

Πότε ακριβώς δημιουργήθηκε η ΣελήνηΟι επιστήμονες μπορεί να έχουν την απάντηση σε ένα από τα πιο βασικά ερωτήματα που αφορούν το Διάστημα.

Παρά τη διαρκή παρουσία του, το πότε ακριβώς δημιουργήθηκε το φεγγάρι παραμένει αντικείμενο συζήτησης. Τώρα οι ερευνητές λένε ότι έχουν την απάντηση, αποκαλύπτοντας ότι ο δορυφόρος της Γης είναι 40 εκατομμύρια χρόνια παλαιότερος από ό,τι νομίζαμε μέχρι σήμερα.

Οι επιστήμονες έκαναν την ανακάλυψή τους μελετώντας κρυστάλλους μέσα στη σεληνιακή σκόνη που μεταφέρθηκε το 1972 στο πλαίσιο της αποστολής Apollo 17 - την τελευταία φορά που αστροναύτες πάτησαν το πόδι τους στο φεγγάρι.

«Είναι καταπληκτικό να μπορείς να έχεις αποδείξεις ότι ο βράχος που κρατάς στα χέρια σου είναι το παλαιότερο κομμάτι του φεγγαριού που έχουμε βρει μέχρι στιγμής. Είναι ένα σημείο άγκυρας για τόσα πολλά ερωτήματα σχετικά με τη Γη. Όταν ξέρεις πόσο παλιό είναι κάτι, μπορείς να καταλάβεις καλύτερα τι του συνέβη στην ιστορία του», δήλωσε η Δρ Jennika Greer του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.

Πώς σχηματίστηκε η Σελήνη; 

Περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια μετά τη δημιουργία του ηλιακού συστήματος, όταν οι πλανήτες είχαν ήδη σχηματιστεί, πιστεύεται ότι ένα σώμα στο μέγεθος του πλανήτη Άρη χτύπησε τη Γη, εκτοξεύοντας μια μεγάλη μάζα υλικού που τελικά έγινε το φεγγάρι. Η ενέργεια που αφορούσε την πρόσκρουση σήμαινε ότι η επιφάνειά του ήταν αρχικά λιωμένη, αλλά καθώς ο σεληνιακός ωκεανός μάγματος ψύχθηκε, το υλικό στερεοποιήθηκε.

Το σημαντικότερο είναι ότι οι κρύσταλλοι που εξετάστηκαν στη μελέτη σχηματίστηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας ψύξης, πράγμα που σημαίνει ότι η σύνθεσή τους προσφέρει στους ερευνητές την ευκαιρία να διερευνήσουν την ηλικία τους, και ως εκ τούτου την ηλικία του ίδιου του φεγγαριού.

Ωστόσο, ο προσδιορισμός αυτών των χρόνων ήταν δύσκολος. Κάποιες εργασίες σε σεληνιακά υλικά σε συνδυασμό με μοντελοποίηση έχουν υποδείξει ότι το φεγγάρι έχει ηλικία περίπου 4,42 δισεκατομμυρίων ετών, αλλά πρόσφατη έρευνα στους κρυστάλλους έχει υποδείξει ότι θα μπορούσε να είναι ακόμη παλαιότερο.

Οι νέες μελέτες δείχνουν πως η υπάρξη της Σελήνης είναι παλαιότερη

Τώρα οι ερευνητές λένε ότι νέες αναλυτικές τεχνικές φαίνεται να επιβεβαιώνουν ότι οι κρύσταλλοι σχηματίστηκαν πιο πίσω στον χρόνο.

Η προσέγγιση, γνωστή ως τομογραφία ατομικού ανιχνευτή, περιλαμβάνει τη χρήση ενός λέιζερ για την εξάτμιση ατόμων από κρυστάλλους που έχουν ακονιστεί σε μια πολύ λεπτή «νανο-ακμή». Η μάζα αυτών των ατόμων μπορεί στη συνέχεια να ανιχνευθεί και να μετρηθεί η αναλογία διαφορετικών τύπων ατόμων ουρανίου και μολύβδου - γνωστά ως ισότοπα. Επειδή το ουράνιο μετατρέπεται σε μόλυβδο με την πάροδο του χρόνου μέσω της ραδιενεργού διάσπασης, αυτή η αναλογία μπορεί να ρίξει φως στο πόσο παλιό είναι το κρύσταλλο.

Το συμπέρασμα, γράφει η ομάδα στο περιοδικό Geochemical Perspectives Letters, είναι ότι οι κρύσταλλοι, και συνεπώς ο δορυφόρος μας, φαίνεται να έχουν ηλικία τουλάχιστον 4,46 δισεκατομμυρίων ετών.

«Αυτή η ηλικία σπρώχνει πίσω την ηλικία του πρώτου διατηρημένου σεληνιακού φλοιού κατά 40 εκατομμύρια χρόνια και παρέχει μια ελάχιστη ηλικία σχηματισμού του φεγγαριού μέσα σε 110 εκατομμύρια χρόνια μετά το σχηματισμό του ηλιακού συστήματος», γράφει η ομάδα.

Υποστηρίζουν ότι τα δείγματα τέτοιων κρυστάλλων που οδηγούν στο συμπέρασμα μιας νεότερης ηλικίας θα μπορούσαν να οφείλονται στην απώλεια μολύβδου στο υλικό μετά την κρυστάλλωση, διαστρεβλώνοντας την προκύπτουσα χρονολόγηση.

Ο Δρ Romain Tartèse του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη μελέτη.

«Αυτό δείχνει ότι το φεγγάρι έχει ηλικία τουλάχιστον 4,46 δισεκατομμυρίων ετών, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με ορισμένες από τις πρόσφατες προτάσεις για νεαρό σχηματισμό του φεγγαριού», δήλωσε.

Η αποκάλυψη, πρόσθεσε, υποδηλώνει ότι η γιγαντιαία σύγκρουση με τη Γη από την οποία σχηματίστηκε το φεγγάρι συνέβη πιθανότατα μερικές δεκάδες εκατομμύρια χρόνια πριν από αυτό το σημείο.

Ωστόσο, ο Tartèse σημείωσε ότι η μελέτη υποθέτει ότι τα ευρήματα από τα δείγματα του Απόλλωνα ισχύουν για ολόκληρο το φεγγάρι, κάτι που μπορεί να μην ισχύει.

«Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της επιστροφής περαιτέρω δειγμάτων από διαφορετικές περιοχές της σελήνης μέσω μελλοντικών αποστολών», δήλωσε.

«Η μελέτη αυτή δείχνει επίσης το μεγάλο όφελος των αποστολών επιστροφής δειγμάτων και της κατάλληλης επιμέλειας», πρόσθεσε ο Tartèse. «Περισσότερα από 50 χρόνια μετά από αυτές τις επιστροφές δειγμάτων, εξακολουθούμε να κάνουμε σημαντικές ανακαλύψεις για τη σελήνη και το εσωτερικό ηλιακό σύστημα, καθώς η τεχνολογία συνεχίζει να εξελίσσεται».


Πηγή: Guardian