Πώς απειλούνται οι μέλισσες από πολέμους, τεχνητά φώτα και μικροπλαστικά

Ζώνες πολέμου, μικροπλαστικά και τεχνητός φωτισμός συγκαταλέγονται μεταξύ των νέων απειλών που αντιμετωπίζουν οι πληθυσμοί των μελισσών, όπως προειδοποιούν επιστήμονες.

Ειδικοί στη μελισσοκομία συνέταξαν μια λίστα με τις 12 σημαντικότερες απειλές για τους επικονιαστές την επόμενη δεκαετία, η οποία δημοσιεύθηκε σε έκθεση του Πανεπιστημίου του Reading με τίτλο «Εμφανιζόμενες Απειλές και Ευκαιρίες για τη Διατήρηση των Παγκόσμιων Επικονιαστών».

Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι ένοπλες συγκρούσεις –όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία– περιορίζουν τη γεωργική ποικιλοκαλλιέργεια, στερώντας από τις μέλισσες την ποικιλία τροφής που χρειάζονται καθ’ όλη τη διάρκεια της σεζόν. Παράλληλα, εντοπίστηκαν μικροπλαστικά σε κυψέλες σε όλη την Ευρώπη, με αναλύσεις από 315 αποικίες μελισσών να αποκαλύπτουν την παρουσία συνθετικών υλικών όπως το PET πλαστικό. Ο τεχνητός φωτισμός από δημοτικούς λαμπτήρες μειώνει τις επισκέψεις νυκτόβιων επικονιαστών σε άνθη έως και 62%, ενώ η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει την επιβίωση, την αναπαραγωγή και την ανάπτυξή τους.

Ακόμη, αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται στη γεωργία έχουν βρεθεί σε κυψέλες και στο μέλι, επηρεάζοντας αρνητικά τη συμπεριφορά των επικονιαστών και μειώνοντας τη δραστηριότητά τους. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν και τα «κοκτέιλ» φυτοφαρμάκων, καθώς, παρά τους περιορισμούς στα επιτρεπτά επίπεδα, η συνδυασμένη δράση διαφόρων χημικών ουσιών μπορεί να προκαλέσει σοβαρές συνέπειες.

Ο επικεφαλής της έρευνας, καθηγητής Simon Potts, τόνισε: «Ο εντοπισμός νέων απειλών και η έγκαιρη προστασία των επικονιαστών είναι καθοριστικής σημασίας για την αποτροπή μιας περαιτέρω καταστροφικής μείωσης. Δεν πρόκειται μόνο για ένα περιβαλλοντικό ζήτημα – οι επικονιαστές είναι ζωτικής σημασίας για τα επισιτιστικά μας συστήματα, την ανθεκτικότητα στο κλίμα και την οικονομική μας ασφάλεια. Η προστασία τους σημαίνει προστασία της ίδιας της κοινωνίας».

Οι συγγραφείς της έκθεσης προτείνουν συγκεκριμένα μέτρα, όπως αυστηρότερους νόμους για τη ρύπανση από αντιβιοτικά, μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, δημιουργία πλούσιων σε άνθη περιοχών γύρω από ηλιακά πάρκα και καλλιέργεια φυτών με ενισχυμένη γύρη και νέκταρ για καλύτερη διατροφή των μελισσών.

Σχετικό Άρθρο

Περιβαλλον Υδάτινες Συμμαχίες: Στρατηγικές για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας

Βασιλική Γραμματικογιάννη 09.05.2025, 16:04

Η συν-συγγραφέας της έκθεσης, δρ. Deepa Senapathi, πρόσθεσε: «Η αντιμετώπιση αυτών των απειλών απαιτεί συλλογική προσπάθεια. Πρέπει να διατηρήσουμε και να ενισχύσουμε τους φυσικούς μας βιότοπους για να δημιουργήσουμε ασφαλή περιβάλλοντα για τους επικονιαστές. Ακόμα και μικρές, ατομικές δράσεις, όπως η παροχή τροφής και καταφυγίου στους κήπους μας, μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Όμως, χρειάζεται συνδυασμός πολιτικών πρωτοβουλιών και ατομικής ευθύνης, ώστε κάθε χώρος –από αυλές και αγροκτήματα μέχρι δημόσια πάρκα και ολόκληρα τοπία– να γίνει φιλικός προς τους επικονιαστές».