Πρόληψη αποβλήτων

Η πρόληψη, η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση βρίσκονται στη κορυφή της ιεράρχησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην Ελλάδα βέβαια αν και έχουμε δει τα αδιέξοδα τόσο με την ανεξέλεγκτη ταφή όσο και με τους μεταγενέστερους και πιο οργανωμένους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), συνεχίζουμε να σχεδιάζουμε φαραωνικά έργα με ότι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία μας και τη κοινωνία μας.

Για την ενημέρωση του κόσμου και την αλλαγή των νοοτροπιών, το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο σε συνεργασία με την Εταιρεία Περιβαλλοντικών Μελετών (Ε.ΠΕ.Μ) υλοποίησαν ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την πρόληψη των αποβλήτων στη τοπική αυτοδιοίκηση. Δύο ελληνικές πόλεις και μία κυπριακή συμμετείχαν στο πρόγραμμα και τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά. Στους Δήμους Χανίων και Ηρακλείου στη Κρήτη και Παραλιμνίου στη Κύπρο, οι δήμοι κατάφεραν να μειώσουν αισθητά τις ποσότητες των απορριμμάτων που στέλνουν για ταφή.

Πως το κατάφεραν; Με πληροφόρηση αλλά και με την εκμετάλλευση των εργαλείων του προγράμματος WASP- TOOL. Στους κατοίκους των προαναφερόμενων δήμων μοιράστηκαν επαναχρησιμοποιούμενες σακούλες για τα ψώνια τους, ενώ συγχρόνως υπήρξε ενημέρωση για τα οφέλη της μείωσης της πλαστικής σακούλας. Παράλληλα αλυσίδες σούπερ μάρκετ σε συμφωνία που έκαναν με το επιτελείο του WASP TOOL, πρόσφεραν στους πελάτες τους έκπτωση κάθε φορά που χρησιμοποιούσαν τις σακούλες. Μια άλλη δράση ήταν για τον περιορισμό των πλαστικών μπουκαλιών μιας χρήσης. Στο Δήμο Παραλιμνίου 1050 παγούρια δόθηκαν στους μαθητές δημοτικών σχολείων, ενώ οι υπεύθυνοι του προγράμματος ενημέρωσαν τους μικρούς μαθητές για την αναγκαιότητα της χρήσης του μπουκαλιού. Ο Δήμος Παραλιμνίου με τη δράση αυτή θα εξοικονομεί 20.000 ευρώ, από τον περιορισμό των πλαστικών μπουκαλιών που θα στέλνει για ταφή, ενώ οι κάτοικοι θα βλέπουν τα δημοτικά τέλη που πληρώνουν να μειώνονται.

Μια άλλη σημαντική δράση του προγράμματος αφορούσε την επαναχρησιμοποίηση ενδυμάτων. Στην Ελλάδα περίπου 120.000 τόνοι ρουχισμού καταλήγουν στα σκουπίδια. Για να αποτραπούν αυτές οι ποσότητες από την ταφή, στο Δήμο Ηρακλείου τοποθετήθηκαν κάδοι συλλογής ενδυμάτων όπου οι πολίτες μπορούν να αποθέτουν ρούχα και παπούτσια που δεν χρειάζονται και θέλουν να τα πετάξουν. Τα ρούχα που θα συλλέγονται από τους κάδους και είναι σε καλή κατάσταση θα προωθούνται στις αγορές μεταχειρισμένων ειδών, ενώ από τα πολύ φθαρμένα θα φτιάχνονται μονωτικά υλικά καθώς και γέμιση για τα καθίσματα των αυτοκινήτων.

Η ανταλλαγή των βιβλίων έχει αποδειχτεί ότι είναι μια από τις αποτελεσματικότερες λύσεις στο πρόβλημα διαχείρισης απορριμμάτων. Εκτρέποντας από την ταφή 1 τόνο χαρτί σώζονται 17 δέντρα και εξοικονομούνται 27 τόνοι νερού. Στα Χανιά η «Ανταλλακτική Βιβλιοθήκη» αναδείχτηκε από το WASP TOOL ως ενδεδειγμένος τρόπος πρόληψης αποβλήτων χαρτιού στην ευρύτερη περιοχή. Με την υλοποίηση της πιλοτικής δράσης στα Χανιά θα στηθούν σταντ σε τέσσερις πλατείες του Δήμου Χανίων όπου οι δημότες θα μπορούν να αφήνουν τα βιβλία που δεν χρειάζονται και να δανείζονται άλλα που τους ενδιαφέρουν. Με τη δράση αυτή εκτός από τον περιορισμό του όγκου των απορριμμάτων που φτάνουν στα ΧΥΤΑ επιτυγχάνεται και η αναβάθμιση του δημόσιου χώρου που λειτουργεί επιμορφωτικά για τους πολίτες.

«Είμαστε πάνω σε ένα πεπερασμένο πλανήτη. Οι πόροι που έχουμε είναι αυτοί, δεν μπορούν να αυξηθούν» μας λέει η καθηγήτρια του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου και υπεύθυνη του προγράμματος κυρία Κάτια Λαζαρίδη. Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή ζούμε τα αποτελέσματα του υπερδανεισμού. Ας δράσουμε ως πολιτεία αλλά και ως πολίτες πριν ζήσουμε και τα αποτελέσματα της κατασπατάλησης των φυσικών πόρων.