Περιβαλλον

Ραντεβού στο Σύνταγμα και τον κόσμο για «να σωθεί ο πλανήτης»

Μαθητές στην Ελλάδα διαδηλώνουν - Εννέα εκατομμύρια θάνατοι λόγω της ρύπανσης της ατμόσφαιρας και του περιβάλλοντος

Newsroom
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Το δικό τους μήνυμα για την προστασία του περιβάλλοντος επιθυμούν να δώσουν σήμερα μαθητές και φοιτητές από 40 χώρες σε όλο τον κόσμο με την παγκόσμια εκστρατεία και πρωτοβουλία #fridaysforfuture.

Η Ελλάδα συντονίζεται με την παγκόσμια κινητοποίηση του Climatestrike και συμμετέχει με τη σειρά της καλώντας σε απεργία για την κλιματική αλλαγή και σε συγκέντρωση στην Αθήνα, στις 12:00 στην πλατεία Συντάγματος, στη Θεσσαλονίκη ίδια ώρα στην πλατεία Αριστοτέλους, στην Κρήτη με σημείο συγκέντρωσης τη λίμνη Βουλιαγμένη και στην Αλεξανδρούπολη στο Πάρκο Ανεξαρτησίας(Ακαδημίας).

Το Climatestrike είναι ένα διεθνές μαθητικό κίνημα που κινητοποιεί μαθητές από όλο το κόσμο να εκφράσουν την ανησυχία τους για τη κλιματική αλλαγή με την απουσία τους από το σχολείο και τη συμμετοχή τους σε ειρηνικές μαθητικές πορείες με αίτημα τη κινητοποίηση των αρμόδιων για να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για τη προστασία του περιβάλλοντος.
 

«Την ώρα που ο πλανήτης μας βρίσκεται στα πρόθυρα μίας περιβαλλοντικής κατάρρευσης για την οποία έχουμε προειδοποιηθεί εδώ και πολλά χρόνια, εμείς συνεχίζουμε να μην κάνουμε κάτι. Αυτό είναι τουλάχιστον λυπηρό. Ο στόχος αυτής της κινητοποίησης είναι να τραβήξουμε την προσοχή των κυβερνήσεων αλλά και να να κινητοποιήσουμε τον υπόλοιπο κόσμο να κάνει κάτι για το περιβάλλον και για την κλιματική αλλαγή» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η μαθήτρια και διοργανώτρια του κινήματος, Ειρήνη Βουγιούκα. Και προσθέτει: « Σήμερα, εμείς οι μαθητές, με την απουσία μας από το σχολείο και τη συμμετοχή μας στις πορείες, βάζουμε σε προτεραιότητα την κλιματική αλλαγή και τους κινδύνους που επιφυλάσσει».

«Ελπίζουμε ότι ίσως κάποιους τους αγγίξει αυτή η κινητοποίηση και αρχίσουν να νιώθουν την ανάγκη να προσπαθούν συνειδητά ώστε να έχουμε ένα μέλλον στον κόσμο», τονίζει η 18χρονη Ειρήνη.

Κλιματική απεργία / © EPA/GEORGIOS KEFALAS


Το κίνημα αυτό ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2018, όταν η 15χρονη Greta Thunberg κάθισε μπροστά από το σουηδικό κοινοβούλιο στη Στοκχόλμη απέχοντας από το σχολείο για τρεις εβδομάδες, διαμαρτυρόμενη για την έλλειψη δράσης σχετικά με την κλιματική αλλαγή. Δημοσίευσε όλα όσα έκανε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σύντομα έγινε viral. Στις 8 Σεπτεμβρίου, η Greta αποφάσισε να συνεχίσει να διαμαρτύρεται κάθε Παρασκευή μέχρι οι σουηδικές αρχές να υιοθετήσουν ένα πρόγραμμα πρόληψης της καταστροφής του περιβάλλοντος.

Η δράση της Greta ενέπνευσε παιδιά σχολείων σε όλο το κόσμο τα οποία ενώθηκαν οργανώνοντας αντίστοιχες δράσεις και συμμετέχοντας στο κίνημα με κοινό σημείο αναφοράς τα #FridaysForFuture και #Climatestrike

Κύρια αιτήματά αυτού του κινήματος διεθνώς όπως καταγράφονται και στις επίσημες ιστοσελίδες www.climatestrike.net & www.fridaysforfuture.org είναι:

• H μετάβαση στην ¨καθαρή¨ και ανανεώσιμη ενέργεια όπως η ηλιακή και αιολική ενέργεια.

• Ο τερματισμός στην εξόρυξη και χρήση ορυκτών πηγών ενέργειας όπως το υγραέριο, το πετρέλαιο και ο άνθρακας που μολύνουν το περιβάλλον.

• H υποστήριξη των θυμάτων των έντονων καιρικών φαινομένων που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, όπως οι πλημμύρες και που στη πλειοψηφία τους ανήκουν στις πιο ευάλωτες ομάδες, κοινωνικά και οικονομικά.

Ακόμη, όπως αναφέρουν, οι συμμετέχοντες «ζητούν από τις κυβερνήσεις να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα που να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή προκειμένου να αποτραπεί η υπερθέρμανση του πλανήτη.

Όσον αφορά τον τρόπο διεξαγωγής των πορειών, όπως αναφέρουν οι διοργανωτές «οι πορείες / "απεργίες" είναι ειρηνικές, πραγματοποιούνται από μαθητές και φοιτητές είναι μέρος του παγκόσμιου κινήματος και δεν πρόκειται για ανεξάρτητη πρωτοβουλία (https://www.fridaysforfuture.org), καθώς επίσης ότι οι μαθητές χάνουν σχολείο για να παρευρεθούν», καθώς, όπως λένε, «το σχολείο δεν είναι σημαντικό μπροστά στον κίνδυνο που επιφέρει η κλιματική αλλαγή».

Η ρύπανση ευθύνεται για το 25% των θανάτων και των ασθενειών παγκοσμίως

Το ένα τέταρτο των πρόωρων θανάτων και των ασθενειών παγκοσμίως έχει σχέση με τη ρύπανση και τις βλάβες στο περιβάλλον που προκαλούνται από τον άνθρωπο, προειδοποίησε ο ΟΗΕ σε έκθεσή του για την κατάσταση του πλανήτη.

Οι εκπομπές αερίων που ευθύνονται για την ατμοσφαιρική ρύπανση, τα χημικά προϊόντα που μολύνουν το πόσιμο νερό και η επιταχυνόμενη καταστροφή των οικοσυστημάτων που είναι απαραίτητα για την επιβίωση δισεκατομμυρίων ανθρώπων προκαλούν ένα είδος παγκόσμιας επιδημίας που μπλοκάρει και την οικονομία, σύμφωνα με το κείμενο.

Κλιματική απεργία / © EPA/VALENTIN FLAURAUD

Η έκθεση αυτή για το παγκόσμιο περιβάλλον (Global Environment Outlook, GEO) στην οποία εργάστηκαν 250 επιστήμονες από 70 χώρες επί έξι χρόνια υπογραμμίζει επίσης το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ των πλούσιων χωρών και των φτωχών χωρών: υπερκατανάλωση, ρύπανση και επισιτιστική σπατάλη στον Βορρά, πείνα, φτώχεια και αρρώστιες στον Νότο.

Και ενώ οι εκπομπές που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου συνεχίζουν να αυξάνονται, η κλιματική απορρύθμιση, όπως οι ξηρασίες και οι καταιγίδες, κινδυνεύουν να προστεθούν στο φορτίο δισεκατομμυρίων ανθρώπων.

Στον τομέα αυτόν, η Συμφωνία του Παρισιού του 2015 για το Κλίμα έχει στόχο να περιορίσει την υπερθέρμανση στους +2 βαθμούς Κελσίου ή ακόμη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.

Ωστόσο οι επιπτώσεις στην υγεία από κάθε μορφής ρύπανση, την αποψίλωση και μια βιομηχανοποιημένη διατροφική αλυσίδα είναι λιγότερο γνωστές, και δεν υπάρχει καμιά διεθνής συμφωνία για το περιβάλλον αντίστοιχη με εκείνη του Παρισιού.

Η έκθεση GEO που δόθηκε στη δημοσιότητα προχθές, Τετάρτη, και χρησιμοποιεί εκατοντάδες πηγές δεδομένων για να υπολογίσει την επίδραση του περιβάλλοντος σε περίπου εκατό ασθένειες, συνθέτει μια σειρά από υγειονομικές επιτακτικές ανάγκες που συνδέονται με τη ρύπανση κάθε είδους.

"Μέτριες" περιβαλλοντικές συνθήκες ευθύνονται για σχεδόν το 25% των θανάτων και των παγκόσμιων ασθενειών", επισημαίνει η έκθεση που μιλά για σχεδόν 9 εκατομμύρια θανάτους λόγω της περιβαλλοντικής ρύπανσης το 2015.

Εξαιτίας της έλλειψης πρόσβασης στο πόσιμο νερό, 1,4 εκατομμύριο άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες που μπορούν να αποφευχθούν, όπως οι διάρροιες ή παράσιτα που έχουν σχέση με μολυσμένα νερά.

Τα χημικά προϊόντα που χύνονται στη θάλασσα προκαλούν αρνητικές συνέπειες "εν δυνάμει σε αρκετές γενιές" και 3,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε υποβαθμισμένα εδάφη λόγω της εντατικής γεωργίας ή της αποψίλωσης.

Η έκθεση εκτιμά επίσης ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλεί 6 με 7 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ετησίως.

Όσον αφορά την ανεξέλεγκτη χρήση των αντιβιοτικών στη διατροφική παραγωγή, αυτή κινδυνεύει να οδηγήσει στη γέννηση υπερανθεκτικών βακτηρίων που μπορεί να γίνουν η πρώτη αιτία πρόωρων θανάτων έως τα μέσα του αιώνα μας.

9 εκατομμύρια θάνατοι

"Επείγουσες και πρωτοφανούς μεγέθους δράσεις πρέπει να αναληφθούν για να σταματήσει και να ανατραπεί η κατάσταση", αναφέρει η ανασκόπηση που απευθύνεται σε όσους λαμβάνουν αποφάσεις και συνοδεύει την έκθεση.

Χωρίς μια αναδιοργάνωση της παγκόσμιας οικονομίας προς μια πιο βιώσιμη παραγωγή, η ανάπτυξη μπορεί να χάσει τη έννοιά της όταν έχει απέναντί της θανάτους και πολυδάπανες θεραπείες, εκτιμούν οι συντάκτες της έκθεσης.

Κλιματική απεργία / © EPA/Andrzej Grygiel

Το κεντρικό μήνυμα είναι ότι αν έχετε έναν υγιή πλανήτη, τότε αυτός στηρίζει όχι μόνο την παγκόσμια ανάπτυξη αλλά και τη ζωή των οικονομικά ασθενέστερων που εξαρτώνται από το καθαρό νερό και τον καθαρό αέρα", επισημαίνει η Τζοίτα Γκούπτα, η συμπρόεδρος της GEO. "Αντίθετα, ένα άρρωστο σύστημα προκαλεί τεράστιες ζημιές στην ανθρώπινη ζωή".

Η έκθεση σημειώνει ωστόσο ότι η κατάσταση δεν είναι ανεπανόρθωτη και απευθύνει έκκληση κυρίως για μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα και μείωση των φυτοφαρμάκων.

Η διατροφική σπατάλη μπορεί επίσης να περιοριστεί, την ώρα που ο κόσμος πετά στα σκουπίδια το ένα τρίτο της παραγόμενης τροφής (56% στις πιο πλούσιες χώρες).

"Όλος ο κόσμος λέει ότι έως το 2050 θα πρέπει να τραφούν 10 δισεκατομμύρια άνθρωποι, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να διπλασιαστεί η παραγωγή", επιμένει η Τζοίτα Γκούπτα, η οποία τάσσεται υπέρ μιας μείωσης της κτηνοτροφίας. "Ωστόσο αυτό θα οδηγήσει σε μια αλλαγή του τρόπου ζωής", παραδέχεται.

Η δημοσιοποίηση της έκθεσης κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP) στο Ναϊρόμπι αναμένεται να τροφοδοτήσει τη συζήτηση γύρω από την ευθύνη των ζημιών που προκαλούνται στην Γη.

Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στις διαπραγματεύσεις, ορισμένες πλούσιες χώρες, με πρώτες τις ΗΠΑ, απειλούν να μην δεχτούν ευνοϊκά την έκθεση --κακό σημάδι στην ελπίδα για μια ενδεχόμενη μελλοντική συμφωνία για μείωση της σπατάλης, της υπερκατανάλωσης, της ρύπανσης.

Όμως μικρές ή μεγάλες, οι χώρες θα πρέπει να προσαρμοστούν στην πραγματικότητα του περιβάλλοντος τους, υπογραμμίζει η Γκούπτα. "Αν δείτε το γλυκό νερό, είναι πάνω κάτω ένας καθορισμένος όγκος. Εσείς θα πρέπει τελικά να μοιραστείτε. Αυτή είναι μια συζήτηση που δεν αρέσει σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες".