Κυκλική Οικονομία: Ένα βιώσιμο μοντέλο για την Ευρώπη και τον κόσμο

Ο υπερδανεισμός χρημάτων που οδήγησε στην οικονομική κρίση και ο υπερδανεισμός φυσικών πόρων που οδήγησε στην περιβαλλοντική κρίση, έβαλαν τέλος και στην αιώνια αντιπαράθεση μεταξύ οικονομολόγων και οικολόγων για το τι είναι σημαντικότερο να προστατέψουμε. Το περιβάλλον ή την οικονομία. Σήμερα όλοι έχουν αντιληφθεί ότι οι δυο κρίσεις δεν είναι άσχετες μεταξύ τους και η μια θα τροφοδοτεί την άλλη αν δεν τις αντιμετωπίσουμε από κοινού. Αυτό ήταν το πνεύμα που επικράτησε στο συνέδριο για την κυκλική οικονομία που οργάνωσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) την προηγούμενη εβδομάδα στις Βρυξέλλες. Η A.V ήταν εκεί για να σας μεταφέρει το κλίμα του συνεδρίου και πως η Ευρώπη δρομολογεί τη μετάβαση στο νέο οικονομικό μοντέλο που ονομάζεται κυκλική οικονομία.

Τι είναι η κυκλική οικονομία.

Μέχρι τώρα αγοράζαμε ότι χρειαζόμασταν, το χρησιμοποιούσαμε και το πετούσαμε. Σήμερα η τακτική αυτή του «πέταξε το» ανήκει στο παρελθόν. Δεν έχουμε ούτε την οικονομική δυνατότητα να το κάνουμε, αλλά ούτε και την περιβαλλοντική αφού χρησιμοποιούμε τους φυσικούς πόρους ταχύτερα απ’ ότι μπορούν να αναπληρωθούν. Πρέπει λοιπόν να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε τα αγαθά. Έτσι θα μειώσουμε τα κόστη και θα ελαχιστοποιήσουμε τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Κυκλική οικονομία λοιπόν, είναι η οικονομία που δεν παράγει απορρίμματα μέσω της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης.

Για την Ευρώπη η κυκλική οικονομία δεν αποτελεί μόνο πρόκληση στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής αλλά και επιχειρηματική ευκαιρία που μπορεί να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. «Δεν βλέπουμε πλέον την οικονομία σε αντιπαράθεση με το περιβάλλον» θα πει ο πρώτος Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Frans Timmermans, στην ομιλία του κατά την έναρξη του συνεδρίου, ενώ τόνισε και τις οικονομικές ευκαιρίες που θα υπάρξουν κατά τη μετάβαση σε ένα βιώσιμο οικονομικό μοντέλο. «Πρέπει να βρούμε τρόπους να ξεπεράσουμε τις όποιες διαφορές στην Ευρώπη για να πάμε μπροστά. Όσο πιο γρήγορα κάνουμε τη στροφή στην πράσινη ανάπτυξη, τόσο πιο γρήγορα οι ευρωπαίοι πολίτες θα δουν τα αποτελέσματα» κατέληξε.

Frans Timmermans

Η Μετάβαση

Κυβερνήσεις, δήμοι, φορείς, πολίτες και επιχειρήσεις πρέπει να εμπλακούν και να συνεργαστούν για να έχει αποτέλεσμα αυτή η προσπάθεια. Η ΕΟΚΕ που αποτελεί τη γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ όλων των κοινωνικών εταίρων και της πολιτείας, οργάνωσε το συνέδριο για να εκφραστούν και να ακουστούν όλες οι απόψεις. «Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία ως δίκαιη για την κοινωνία. Μετάβαση που εξασφαλίζει ένα υγιές περιβάλλον για τα παιδιά μας, μια υγιή οικονομία και νέες θέσεις εργασίας. Ωστόσο για να γίνει αυτό θα πρέπει να βαδίσουμε με ένα ρεαλιστικό σχέδιο που να βασίζεται στην οικονομική και κοινωνική συνοχή. Στην σύνοδο αυτή θα προσπαθήσουμε να κάνουμε ακριβώς αυτό» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της ΕΟΚΕ, Γιώργος Ντάσσης.

Γιώργος Ντάσσης

Νομοθετικό Πλαίσιο

Ένα σταθερό και ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο αποτελεί το πρώτο βήμα για τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία. Οι ομιλητές επισήμαναν ότι θα πρέπει να υπάρξει ένας κεντρικός σχεδιασμός με ξεκάθαρους νόμους που να εφαρμόζονται από τα κράτη μέλη, ακόμη και εξαναγκαστικά.

Χρηματοδοτήσεις

«Θα υποστηρίξουμε οικονομικά τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία» θα πει ο Επίτροπος Περιβάλλοντος κ. Karmenu Vella αναφερόμενος στα χρηματοδοτικά εργαλεία που ήδη υπάρχουν από το HORIZON 2020 και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων αλλά και στα νέα που θα δημιουργηθούν προκειμένου να υλοποιηθούν επενδύσεις κυκλικής οικονομίας σε όλους τους τομείς της οικονομίας ακόμη και στον αγροτικό τομέα.

Karmenu Vella

«Πρέπει να δημιουργήσουμε ευκαιρίες για να αυξήσουμε τις επενδύσεις στην κυκλική οικονομία» θα πει και ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jyrki Katainen, ενώ συμπλήρωσε ότι «εάν είχαμε ξεκινήσει νωρίτερα τη κυκλική οικονομία θα είχαμε αποφύγει να σπαταλήσουμε τόσα πολλά χρήματα στη διαχείριση των απορριμμάτων».

Στον καταλυτικό ρόλο των πόλεων και στην αλλαγή τρόπου σκέψης όλων μας για την μετάβαση στην νέα οικονομία έκανε λόγο ο Πρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειών, Markuu Markkula, ενώ όπως παρατήρησε ένας σύνεδρος «δεν είναι η Κίνα ο κοιμισμένος γίγαντας όπως νομίζαμε μέχρι σήμερα, αλλά η Ευρώπη η οποία ξυπνάει με την κυκλική οικονομία».

Η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων

Το θέμα των διαφορετικών ταχυτήτων στην Ευρώπη απασχόλησε τις εργασίες του συνεδρίου αφού κάποιες χώρες όπως η Γερμανία και η Αυστρία προχωρούν με πολύ γρήγορους ρυθμούς στην κυκλική οικονομία, ενώ κάποιες άλλες πολύ αργά. Το ίδιο ισχύει όχι μόνο για τα κράτη αλλά και για τις επιχειρήσεις. Το κοινό νομοθετικό πλαίσιο καθώς επίσης η ανταλλαγή εμπειριών και καλών παραδειγμάτων μεταξύ κρατών και επιχειρήσεων είναι δυνατόν να αντιστρέψουν την κατάσταση.

Ωστόσο, για να προχωρήσει η κυκλική οικονομία στην Ευρώπη πρέπει να καλυφθεί το κενό πληροφόρησης τόσο στους πολίτες όσο και στις μικρές επιχειρήσεις που δεν μπορούν εύκολα να έχουν πρόσβαση στην πληροφορία για το επερχόμενο.