Βόλτα στο Άλσος Παγκρατίου: Μια ανάσα πρασίνου στο κέντρο της πόλης

Είσαι σε μια από τις κεντρικότερες περιοχές της Αθήνας, δίπλα σε δρόμους διπλής κατευθύνσεως με τρόλεϊ, λεωφορεία και αυτοκίνητα να πηγαινοέρχονται ασταμάτητα μέσα σε μια οχλοβοή από μηχανές, κόρνες και ομιλίες περαστικών. Εκατοντάδες καταστήματα τριγύρω, με ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς. Μια ολοζώντανη πόλη. Είσαι στο Παγκράτι, μια συνοικία με αδιάκοπο παλμό, και κάπου ανάμεσα σε πολυκατοικίες, θορύβους και ατέρμονη κινητικότητα, στέκεται ήρεμη και ατάραχη μια εντυπωσιακή αστική όαση. Το μόνο που σε χωρίζει από εκείνη είναι μια πύλη στην οδό Ευτυχίδου. Τυχαίο που από έναν δρόμο συνώνυμο της χαράς εισέρχεσαι σε μια έκταση τριάντα στρεμμάτων που αλλάζει το φόντο της πραγματικότητάς σου και από γκρι το κάνει πιο πράσινο και πιο παραδεισένιο;  

Στο Άλσος Παγκρατίου ο ήλιος ξεγλιστρά ανάμεσα στα πανύψηλα πεύκα, οι ήχοι της μεγαλούπολης αντικαθίστανται με τη φλυαρία παπαγάλων και αηδονιών και τα πλακόστρωτα μονοπάτια σε οδηγούν σε σημεία που ούτε φανταζόσουν πριν από λίγο. Το επιβλητικό άγαλμα της Κυβέλης Αδριανού, της εμβληματικής Ελληνίδας ηθοποιού, που βρίσκεται στην είσοδο του Άλσους Παγκρατίου, αποπνέει την αύρα της παλιάς Αθήνας και του πολιτισμού που φέρει ο χώρος. 

Πολλοί άνθρωποι του πνεύματος που έζησαν στο Παγκράτι σε παλαιότερες δεκαετίες, πέρασαν από τα μονοπάτια αυτού του άλσους, στην καρδιά της πόλης. Ο Κώστας Βάρναλης, ο Γιώργος Σεφέρης, ο Νικηφόρος Βρεττακός και τόσοι άλλοι περπάτησαν ανάμεσα στα πανύψηλα δέντρα του, στοχάστηκαν, συζήτησαν. 

Για περισσότερο από έναν αιώνα το Άλσος Παγκρατίου χαρίζει στην Αθήνα πνοή και ζωντάνια. Η φύτευση του χώρου ξεκίνησε το 1908 και με τη συνδρομή της Φιλοδασικής Εταιρείας, όσον αφορά στη δημιουργία φυτωρίου, άρχισε σταδιακά να αποτελεί ένα ξεχωριστό σημείο μέσα στην πόλη. Το 1936 η έκταση παραχωρήθηκε στον Δήμο Αθηναίων, ενώ το 1939 εκεί υπήρχε ένας μικρός ζωολογικός κήπος, που καταστράφηκε κατά την περίοδο της Κατοχής. Από τη δεκαετία του 1950 μέχρι αυτή του 1970 στον χώρο λειτουργούσε θέατρο, προσφέροντας ένα ακόμα σημαντικό πεδίο για δημιουργία και καλλιτεχνική έκφραση. Μέχρι και θερινός κινηματογράφος υπήρξε κατά το παρελθόν στο Άλσος Παγκρατίου, χαρίζοντας στους θεατές εικόνες από την αίγλη και τη μαγεία του σινεμά μιας άλλης εποχής. 

Σήμερα περπατώντας στο άλσος βλέπεις παντού σκιερά κλαδιά με πλατιά φύλλα που φτιάχνουν ένα προστατευτικό θόλο γύρω σου, ξύλινα παγκάκια για να ξαποστάσεις και διαδρομές ανάμεσα σε φουντωτούς θάμνους. Μια παιδική χαρά λίγο πιο κάτω, διάσπαρτα όργανα γυμναστικής τριγύρω και ένα γηπεδάκι μπάσκετ που ζωντανεύει με μια μπάλα και τρεις πιτσιρικάδες. Ακόμα και η καλοκαιρινή ζέστη γίνεται πιο ήπια εδώ, η δροσιά των δέντρων σού δίνει βαθιές ανάσες και τα βήματά σου γίνονται πιο αργά για να απολαύσεις την κατάφυτη διαδρομή. 

 
Ηλικιωμένοι κάθονται στα ξύλινα καθίσματα και συζητούν, οικογένειες περπατούν με τα παιδιά τους, άνθρωποι γυμνάζονται ή απλά κόβουν δρόμο μέσα από τα μονοπάτια της όμορφης έκτασης. Μια ανάσα από το Καλλιμάρμαρο, φωλιασμένο στη Σπύρου Μερκούρη και την Ευτυχίδου, που τέμνονται, σχεδόν δίπλα στην Υμηττού, τη Χρεμωνίδου και τη Φρύνης, αυτός ο χώρος αναψυχής μοιάζει με δώρο για τους κατοίκους και τους επισκέπτες. Μια βόλτα εκεί ρίχνει τους τόνους και αποδεικνύει ότι η Αθήνα διαθέτει υπέροχα πράσινα καταφύγια, ανοιχτά για όλους. 

Ένα ζωντανό παράδειγμα στην καρδιά του Παγκρατίου για το πώς ένας πνεύμονας οξυγόνου μπορεί να φυτρώσει στον πυκνό ιστό της πόλης, συμπληρώνοντας την αστυγραφία της με πράσινες πινελιές, με μνήμες αλλοτινών καιρών και με ευχάριστα ξέφωτα, που της προσδίδουν ένα πιο ποιοτικό, ανθρώπινο πρόσωπο.