Η νέα Βίβλος της Αθήνας είναι το κλίμα της: Πώς θα αλλάξει η ζωή μας;

Οι στόχοι δεν έλειψαν ποτέ από την πρωτεύουσα. Οι πιο φιλόδοξοι από αυτούς περιστρέφονταν σταθερά γύρω από τα πολεοδομικά και τα χωροταξικά σχέδια, τη διαχείριση περιβάλλοντος και την ανακύκλωση, την εξοικονόμηση ενέργειας και τη συγκοινωνιακή πολιτική, τα τεχνικά έργα, τις αναπλάσεις του δημοσίου χώρου και βιώσιμη και αειφόρα ανάπτυξη. Γίνεται όμως όλοι αυτοί οι στόχοι να ενσωματωθούν σε ένα και μόνο κλιματικό σχέδιο; Σύμφωνα με τον Δήμο της Αθήνας, γίνεται. Όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά στην ATHENS VOICE, «τα κλιματικά σχέδια είναι το νέο το ολιστικό περιβαλλοντικό συντακτικό». Και αυτό το περιβαλλοντικό συντακτικό απαντά σε μία πρόκληση: την επίτευξη της περίφημης κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050, δηλαδή τη μηδενική εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου.

Οι άξονες του νέου κλιματιστικού σχεδίου

Αυτό το σχέδιο, μια «Πράσινη Αθηνά» γι’ αυτήν και τις επόμενες γενιές, αποτελεί, σύμφωνα με τους ανθρώπους του Δήμου τη νέα Βίβλο της πόλης. Το 300 σελίδων σχέδιο που παρουσιάζεται και ψηφίζεται σήμερα στο δημοτικό συμβούλιο, περιλαμβάνει τρεις στόχους:

• Τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου κατά 61% έως το 2030 (σε σχέση με το 2018)
• Την προσβασιμότητα και συνδεσιμότητα: το 70% του πληθυσμού της πόλης να έχει πρόσβαση σε 15 λεπτά με τα πόδια σε έναν χώρο πρασίνου με οικοσυστημικές λειτουργίες έως το 2030
• Στους πράσινους χώρους και τις διαπερατές επιφάνειες: το 30% της επιφάνειας της πόλης να έχει κάλυψη α) με χώρους πρασίνου (δεντροστοιχίες, αστικά δάση, πάρκα, λόφους, ιδιωτικό πράσινο, πράσινους τοίχους και δώματα) και/ή β. Διαπερατές επιφάνειες (χωμάτινες επιφάνειες, υδατοπερατά υλικά, επιφάνειες με συστήματα βιώσιμης διαχείρισης νερού) έως το 2030.

Το πολυσέλιδο σχέδιο δράσης για το Κλίμα έχει αποστολή την επίτευξη του στόχου της συμφωνίας του Παρισιού για περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στο 1,5ο βαθμό Κελσίου και την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050. Στο πρώτο μέρος του Σχεδίου γίνεται η περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, η ανάλυση της πόλης συμπεριλαμβανομένων και των εκπομπών και προβολών των Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου, η ανάλυση και περιγραφή των κινδύνων και της τρωτότητας της πόλης από τους κλιματικούς κινδύνους, η παρουσίαση ευκαιριών και προκλήσεων για την Αθήνα.

Στο δεύτερο μέρος του Σχεδίου περιγράφονται οι στρατηγικοί του στόχοι, οι άξονες με τις δράσεις τους και το χρονοδιάγραμμα των δράσεων για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την κλιματική δικαιοσύνη και τη διασφάλιση μιας βιώσιμης πόλης. 

Το στοίχημα των συνεργειών

«Η Αθήνα με το νέο επικαιροποιημένο κλιματικό σχέδιο είναι ίσως η πρώτη ελληνική πόλη που καταγράφει τόσο συστηματικά το πρόβλημα, και προδιαγράφει επιστημονικά τους άξονες επίλυσης. Σε αυτήν την προσπάθεια βέβαια δεν αρκούν οι δικές μας δυνάμεις» ανέφερε ο δήμαρχος της Αθήνας Κώστας Μπακογιάννης. «Χρειάζεται μία ευρύτερη μεθοδική συνεργασία με κεντρικούς κυβερνητικούς φορείς, με την ίδια την κυβέρνηση, τους άλλους Δήμους του Πολεοδομικού, τον ιδιωτικό τομέα και βέβαια τη στενή παρακολούθηση των διεθνών εξελίξεων, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των παγκόσμιων οργανισμών».

Ο ίδιος αναγνωρίζει πως  το σημαντικότερο όλων είναι η κινητοποίηση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών. «Έχουμε απόλυτη συναίσθηση της πολυπλοκότητας του εγχειρήματος που αποτελεί όμως μονόδρομο για το σύνολο του πλανήτη, στο στοίχημα της κλιματικής κρίσης» σχολιάζει. «Πολλοί πιστεύουν πως η κλιματική κρίση του πλανήτη, είναι κάτι μακρινό, αόριστα οικουμενικό, πως δεν αφορά τους ίδιους. Η κλιματική κρίση και ο πολιτισμός του πεζοδρομίου το κάθε πρόσθετο δέντρο στην Αθήνα, είναι όμως σχεδόν συνώνυμες έννοιες. Η γενίκευση του προβλήματος του πεζοδρομίου και της έλλειψης πρασίνου είναι η κλιματική κρίση, και η εξειδίκευση του κλιματικού προβλήματος συναντάται κατά κανόνα στις πόλεις, σε κάθε γωνία».

Στις 100 πόλεις του EU Mission

Αξίζει να σημειωθεί εδώ πως πριν από μερικές ημέρες η Αθήνα, μαζί  με τη Θεσσαλονίκη, την Κοζάνη, τα Ιωάννινα, τα Τρίκαλα και την Καλαμάτα, εντάχθηκε στο φιλόδοξο πρόγραμμα της ΕΕ, «EU Mission, Οι 100 κλιματικά ουδέτερες πόλεις της Ευρώπης για το 2030».

«Η τοπικότητα δημιουργεί με γεωμετρική ταχύτητα το παγκόσμιο, και η οικουμενική διάσταση συγκροτείται από τις εκατομμύρια μικρές τοπικότητες. Μόνο μέσα από αυτήν οπτική μπορεί να προσληφθεί μεστά το κλιματικό πρόβλημα στον κάθε σύγχρονο άνθρωπο» καταλήγει ο δήμαρχος της Αθήνας.