Life in Athens

Ξέρετε την Τσάμη Καρατάσου;

Περπατήσαμε την οδό με τα ωραιότερα νεοκλασικά της Αθήνας

Φιλίππα Δημητριάδη
ΤΕΥΧΟΣ 633
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Είναι ένα από τα πρώτα πρωινά του Οκτώβρη και η πρώτη δροσιά του φθινοπώρου διευκολύνει τους τουρίστες που κινούνται άναρχα στην πόλη, σε μία προσπάθεια να χαθούν στα στενά της, για να μη γυρίσουν ποτέ στη βάση τους. 

Στην περιοχή του Μακρυγιάννη γίνεται το αδιαχώρητο. Διώροφα τουριστικά λεωφορεία μπλοκάρουν την κίνηση δημιουργώντας μια συμφόρηση στη συμβολή των Βεΐκου και Χατζηχρήστου. Μια ντουζίνα καπέλα panama κινείται προς την ίδια κατεύθυνση δίνοντας στίγμα πως ένα γκρουπ βορειοευρωπαίων τουριστών προσπαθεί να θαυμάσει τα αξιοθέατα αποφεύγοντας τα σκληρά φιλιά του μεσογειακού ήλιου που επιμένουν ακόμα. Φωνές σε διάφορες γλώσσες και κορναρίσματα ντύνουν μουσικά το τοπίο μίας τουριστικής περιοχής της Αθήνας που εκμεταλλεύεται το «μεγάλο καλοκαίρι» της.

Gallery

Ελάχιστα μέτρα πιο κει, στην οδό Τσάμη Καρατάσου, βασιλεύει η ηρεμία. Σπάνια μνημονεύεται σε προτάσεις για περίπατο στην ευρύτερη περιοχή της Ακρόπολης, όποιον Αθηναίο - μύστη του ιστορικού κέντρου κι αν ρωτήσεις, όμως, θα σου πει ότι φημίζεται για τα πανέμορφα κτίριά της. Το όνομά της είναι φόρος τιμής στον Έλληνα αγωνιστή και οπλαρχηγό της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, Δημήτρη ή Τσάμη Καρατάσο. Στην αρχή της και συγκεκριμένα στον αριθμό 2 βρίσκεται το μικρό café-bistrot Lotte, το μοναδικό του είδους του στην οδό που γρήγορα έγινε στέκι για κατοίκους και μη. Αυτό το πρωινό στα μέσα και έξω τραπέζια αδειούχοι, λόκαλς και τουρίστες συζητούν χαμηλόφωνα πάνω από ποτήρια κρύου καφέ, πιθανότατα για νέο ξεκίνημα.

Το σπίτι της Μαργαρίτας Θεοδωράκη

Το σπίτι της Μαργαρίτας Θεοδωράκη ξεχωρίζει

Από το Lotte και μετά η σκυτάλη παραδίδεται από τον άνθρωπο στα κτίρια, το κύριο χαρακτηριστικό της Τσάμη Καρατάσου, που πάνω στα (περίπου) 600 μέτρα της ξεδιπλώνονται εξαιρετικής ομορφιάς νεοκλασικά, 70s πολυκατοικίες και αρχοντικά με καγκελωτές πόρτες, σκαλάκια και αυλές. Ανάμεσά τους βρίσκεται το περιβόητο σπίτι της κόρης του Μίκη Θεοδωράκη, Μαργαρίτας. Όλη του η πρόσοψη είναι καλυμμένη με πλακάκια που έχει συλλέξει η ίδια από διάφορες πόλεις του κόσμου, άλλωστε είναι γνωστή η ενασχόλησή της με τα ψηφιδωτά που δημιουργεί από διάφορα σπασμένα αντικείμενα. Στην κύρια είσοδο του σπιτιού μάλιστα βρίσκεται και ένα τεράστιο ομοίωμα ενός ιταλού μάγειρα. Αν και αποτελεί απροσδόκητο θέαμα, ευχάριστο θα έλεγε κανείς με μία πρώτη ματιά, η πρόσοψη του σπιτιού της κ. Θεοδωράκη έχει διχάσει τους κατοίκους και τους επισκέπτες της Τσάμη Καρατάσου, ως προς την αισθητική του.

Δεν είναι όμως αυτό το μοναδικό περίεργο αξιοθέατο της οδού. Στην είσοδο μιας πολυκατοικίας στον αριθμό 40, μπροστά από μια ανθισμένη βιγκόνια βρίσκεται ένα επιβλητικό συντριβάνι. Διακοσμημένο αποκλειστικά με κοχύλια, διαθέτει τρία επίπεδα. Το δεύτερο συγκρατούν τέσσερις (μάλλον) Αφροδίτες, ενώ στην κορυφή του δεσπόζουν ένα περιστέρι, ένας σκίουρος που κραδαίνει με ευχαρίστηση ένα φουντούκι και στη μέση, ένα μωρό που μοιάζει με το Manneken Pis των Βρυξελλών και κρατά πάνω από τους ώμους του με το ένα χέρι ένα τεράστιο κοχύλι. Πάνω στο συντριβάνι υπάρχει η επιγραφή «Βραχνός Γ. Τάκης 1980», που μας πληροφορεί πιθανόν για τον δημιουργό και την ημερομηνία κατασκευής.

Στην Τσάμη Καρατάσου, η σκυτάλη περνά από τον άνθρωπο στα κτίρια

Ακριβώς απέναντι βρίσκεται ο Όμιλος Ελληνικών Λαϊκών Χορών «Ελένη Τσαούλη» που ιδρύθηκε το 1954 –το μαρτυρά και η ιδιαίτερη ταμπέλα του– από την ίδια και μία μικρή ομάδα χορευτών, που έθεσαν σαν πρώτο στόχο τους τη διάδοση και προβολή των λαϊκών χορών. Σήμερα ο όμιλος διατηρεί ακόμη χορευτική ομάδα περίπου σαράντα πέντε μελών, παιδική χορευτική ομάδα, βεστιάριο με πάνω από 150 φορεσιές –οι περισσότερες αυθεντικές– διαφόρων περιοχών της Ελλάδας και ρεπερτόριο χορών από τις περισσότερες ελληνικές περιοχές.

Ένα από τα επιβλητικά νεοκλασικά της Τ. Καρατάσου 

Στο νούμερο 46, ένα ακόμη νεοκλασικό κτίριο με κεραμοσκεπή και όχι ιδιαίτερα διατηρημένη πρόσοψη μπερδεύει. Κατοικείται ή όχι; Δυο-τρία μικρά γλαστράκια δεσπόζουν στο μπαλονάκι της πρόσοψης και ένας καταπράσινος κισσός έχει σκεπάσει τρυφερά την αριστερή του γωνία, αλλά δεν υπάρχουν εμφανή σημάδια κατοίκησης. Αν πλησιάσει κανείς όμως τη βαριά ξύλινη πόρτα, θα δει μια μπρούτζινη πλακέτα με την επιγραφή «Jazz & Τζαζ». Μη μπερδεύεστε. Δεν πρόκειται για κάποιο καλά κρυμμένο speakeasy μπαρ. Διαβάστε παρακάτω: «Κέντρο για την προστασία του κλασικού οχήματος». Είναι ο Σύλλογος Σκαραβαίων, όπως πολύ απλά λένε οι κάτοικοι της Καρατάσου και γεγονός είναι πως κατά μήκος του δρόμου υπάρχουν αρκετοί σκαραβαίοι αραγμένοι έξω από τα σπίτια για να το μαρτυρήσουν.

Ένα ακόμη όμορφο νεοκλασικό, με γύψινη πέργκολα στην οροφή του

Στη συμβολή με την οδό Καρατζά, βρίσκεται ένα διεθνώς μοναδικό, διαδραστικό μουσείο, το «Μουσείο Συναισθημάτων Παιδικής Ηλικίας». Μέσω των εκθεμάτων του, το παιχνίδι και τα παραμύθια, ενθαρρύνει τα παιδιά να γνωρίσουν τον εαυτό τους και να κατανοήσουν τον κόσμο των συναισθημάτων, ενώ ταυτόχρονα ευαισθητοποιεί και υποστηρίζει τους ενήλικες σε θέματα που αφορούν τη συναισθηματική ανάπτυξη. Στεγάζεται σε ένα ακόμη πανέμορφο αρχιτεκτόνημα με λαδί πορτοπαράθυρα και σομόν πρόσοψη.

Ο ήλιος παιχνιδίζει πάνω σε μία καλογυαλισμένη μπλε Ford Cortina με λεοπάρ καθίσματα

Σχεδόν ανά κάθε δεύτερη εξώπορτα (οι περισσότερες διατηρούν ακόμα τη θυρίδα για την αλληλογραφία με το όνομα του ιδιοκτήτη χαραγμένο πάνω) υπάρχει κι ένα μπολάκι με νερό και φαγητό. Φαίνεται πως οι κάτοικοι της Καρατάσου φροντίζουν οι γάτες και οι σκύλοι της οδού να μην εγκαταλείψουν τις σκιερές καβάτζες τους. Κι ενώ μια μαυρόγατα με βλοσυρό πράσινο βλέμμα έχει επιλέξει τη σκιά του σπιτιού της Μ. Θεοδωράκη, ένα γέρικο σκυλί, που έχει αποδεχτεί την κυριαρχία των αιλουροειδών στην Τσάμη Καρατάσου, αράζει στα σκαλάκια που χωρίζουν δύο αρχιτεκτονικές περιόδους – ένα ακόμη νεοκλασικό εκλεκτικιστικό, με μια ιδιαίτερη γύψινη πέργκολα στην οροφή του και μία πολυώροφη μοντέρνα πολυκατοικία της δεκαετίας του ’70.

Η ζωή στην Τσάμη Καρατάσου

Η ησυχία του δρόμου διακόπτεται από τον παλιατζή, που στρατηγικά επιλέγει να περάσει από εκεί, καθώς αρκετά είναι τα νεοκλασικά που ανακαινίζονται (ένα από αυτά φαίνεται φρεσκοβαμμένο και από την ανοιχτή του πόρτα φτάνουν ήχοι μετακόμισης, ενώ σε ένα άλλο, περιτριγυρισμένο από σκαλωσιές, ένας εργάτης σοβατίζει συνοδεία μουσικής). Λίγα λεπτά αργότερα ακολουθεί και ένας σκράπερ μέσα σε ένα από τα εναπομείναντα τρίκυκλα με την καρότσα, που ζορίζεται στην ανηφόρα αφήνοντας ένα ηλεκτρικό αγκομαχητό.

Οι περισσότερες διατηρούν ακόμα τη θυρίδα για την αλληλογραφία

Ο ήλιος παιχνιδίζει πάνω σε μία καλογυαλισμένη μπλε Ford Cortina με λεοπάρ καθίσματα, λίγο πριν η Τσάμη Καρατάσου τελειώσει για να δώσει τη θέση της στη Φιλοπάππου. Δύο τουρίστες κατηφορίζουν εκστασιασμένοι την οδό. Στέκονται στη γωνία με την Προπυλαίων και θαυμάζουν αυτή τη μικρή φέτα Ηρωδείου που αναδύεται από τις φυλλωσιές των δέντρων. Είναι ένα ζευγάρι από τη Γαλλία που δηλώνει ερωτευμένο με το δρόμο, την Αθήνα, την Ελλάδα. Στην τελευταία μέρα των διακοπών τους στη χώρα μας, επέλεξαν για περίπατο έναν από τους πιο όμορφους δρόμους της πόλης. Αναζητούν μιμητές. Είσαι;  

Το πιο περίεργο αξιοθέατο της οδού

Ένα ζευγάρι τουρίστες από τη Γαλλία δηλώνει ερωτευμένο με το δρόμο

Ένα ζευγάρι τουρίστες από τη Γαλλία δηλώνει ερωτευμένο με το δρόμο