Life in Athens

Ένας χρόνος Kαμίνης

Ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης πιστεύει ότι στον πρώτο του χρόνο η Αθήνα έγινε καλύτερη. Εμείς είχαμε κάποιες αντιρρήσεις. Το συζητήσαμε…

Λένα Χουρμούζη
ΤΕΥΧΟΣ 376
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Καλημέρα κύριε Καμίνη, χαθήκαμε…

Σας καταλαβαίνω κι εν μέρει έτσι είναι. Ο δημότης κυκλοφορεί στην πόλη κι εγώ είμαι μέσα στο γραφείο προσπαθώντας να νοικοκυρέψω μια κατάσταση. Ο Δήμος είναι σαν καινούργιο σπίτι. Όταν μπεις μέσα, θα κάνεις πρώτα κάποιες επισκευές και μετά θα αρχίσεις τις βεγγέρες. Ψηφίσαμε, όμως, έναν προϋπολογισμό με σημαντική εξοικονόμηση. Αν είχε κάνει κάτι αντίστοιχο το κράτος δε θα ήμασταν τώρα σ’ αυτήν την κατάσταση. Παραλάβαμε χρέη 47 εκ. ευρώ και τα κάναμε 26, πληρώσαμε πιστωτές που λόγω χρεών δε μας δίνανε λαμπτήρες για να φωτίσουμε, για να καταλάβετε. Έχουμε νέο οργανόγραμμα που μειώνει τις διευθύνσεις από 36 σε 23 και προβλέπει υπηρεσία εσωτερικού ελέγχου. Δεν θέλουμε να λύνουμε τα προβλήματα δανειζόμενοι. Μπορεί να είναι η εύκολη λύση, αλλά υποθηκεύει το μέλλον.

Τι ποσοστό από κάθε ευρώ που ξοδεύει ο Δήμος επιστρέφει στον δημότη;

Είναι σχετικό αυτό που με ρωτάτε, γιατί ακόμα και τα έξοδα συντήρησης προς όφελος του δημότη γίνονται. Εσείς βεβαίως μιλάτε για έργα. Από ευρωπαϊκά προγράμματα, τα οποία τρέχουμε αυτήν την εποχή, ελπίζω βάσιμα ότι θα εξασφαλίσουμε μερικές δεκάδες εκατομμυρίων ευρώ. Θέλουμε να προχωρήσουμε σε αναπλάσεις πλατειών, να φτιάξουμε δίκτυο ποδηλατόδρομων π.χ. ενώνοντας τον Κεραμεικό με την Πειραιώς και την Ακαδημία Πλάτωνος, να κάνουμε πεζοδρομήσεις. Υπάρχει σχέδιο να γίνει η Σόλωνος δρόμος ήπιας κυκλοφορίας με μια λωρίδα και η μελέτη του ΥΠΕΚΑ για την Πανεπιστημίου. Δυστυχώς, αυτή τη στιγμή το 77% των δαπανών πάει σε πάγια λειτουργικά – μισθούς, ενοίκια, φώτα κτλ., 10 % σε προμηθευτές και 13% είναι επιδόματα που έρχονται από το κράτος και αμέσως τα δίνουμε σε υποχρεώσεις. Το ζήτημα είναι να βρούμε εξωτερικούς πόρους. Ούτε τα τέλη μπορούμε να αυξήσουμε, ούτε να πούμε στο κράτος φέρε κι άλλα, ακόμα κι από αυτά που μας χρωστάει.

Γνωρίζατε όμως όταν εκλεχτήκατε ότι θα διοικήσετε σε ένα καθεστώς λιτότητας. Πώς την επικαλείστε τώρα;

Δεν αιφνιδιάστηκα, είχα δει τον προϋπολογισμό του Δήμου. Αλλά δεν βρήκα και κάποιου είδους προετοιμασία. Τα πράγματα για να λειτουργήσουν θέλουν μια στοιχειώδη συνέχεια. Δεν βρήκα ούτε ένα χαρτί. Θεωρήθηκαν όλα προσωπικό αρχείο του κυρίου Κακλαμάνη και δεν μου παραδόθηκε τίποτα.

«ΕΧΟΥΜΕ ΑΣΤΥΝΟΜΕΥΣΗ, ΧΩΡΙΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑ»

Εξυγίανση στην οικονομία, αλλά στους δρόμους τι γίνεται;

Πετύχαμε μια σειρά από μικρές νίκες. Ας πούμε, η πόλη είναι πιο καθαρή - ίσως όχι όσο θα θέλαμε - παρά τις απεργίες. Εξορθολογίσαμε την λειτουργία των υπηρεσιών και προάγουμε την ανακύκλωση, περιορίζοντας των όγκο των σκουπιδιών. Αυτό έχει οφέλη για το περιβάλλον και φέρνει χρήματα. Και να τονίσω ότι ο Δήμος δεν έχει ταμπού γενικότερα σε ότι αφορά συνεργασία με ιδιώτες. Δεν καταλαβαίνω γιατί συνεργαζόμαστε με ιδιώτες εργολάβους για να φτιάξουμε πεζοδρόμια και δεν μπορούμε να συνεργαστούμε με ιδιώτες στο θέμα της καθαριότητας, αφού μας παρέχει την ευχέρεια ο νόμος. Ωστόσο, δεν έχει ακόμα εκδηλωθεί κάποιο ενδιαφέρον.

Στις υπηρεσίες που πέτυχαν μικρές νίκες θα συμπεριλαμβάνατε και τη Δημοτική Αστυνομία;

Όχι. Έχει αποδώσει πάρα πολύ στο θέμα της παράνομης στάθμευσης, σε σημείο να έχουμε και παράπονα για την αυστηρότητά της, αλλά στο ζήτημα του παραεμπορίου μένουν πολλά να γίνουν. Ο νομοθέτης που ανέθεσε κάποτε σε μας την δίωξη του παραεμπορίου δεν το είχε υπ’ όψιν του ως μορφή οργανωμένου εγκλήματος. Στην Ερμού έχει σχεδόν εξαλειφθεί. Το πρόβλημα εστιάζεται κυρίως στους εξής θυλάκους: Πατησίων, μπροστά από την ΑΣΟΟΕ και στην Νομική Σχολή. Όποτε η Δημοτική Αστυνομία επιχειρεί σε αυτά τα δύο μέρη, έχουν σημειωθεί περιστατικά βίας. Υπάρχει συνεργασία μεταξύ των ανθρώπων που εκμεταλλεύονται το παραεμπόριο και στοιχείων που βρίσκονται εγκατεστημένα μέσα στα πανεπιστήμια. Ποιοι είναι και τι είναι, δεν το ξέρω. Αλλά θεωρώ ότι δεν είναι μόνο φοιτητές. Αυτό είναι θέμα που θέλει την βοήθεια της ΕΛ.ΑΣ. Εμείς μπορούμε να βελτιώσουμε την απόδοση της δημοτικής αστυνομίας ενδυναμώνοντας τα επτά τοπικά τμήματα. Θα βγάλουμε κόσμο ακόμη και από τα γραφεία, αν χρειαστεί.

Με περισσότερους ένστολους θα αισθανόμαστε πιο ασφαλείς;

Έχουμε αστυνόμευση χωρίς ασφάλεια, συμφωνώ. Ο νόμος προβλέπει την αρωγή της ΕΛ. ΑΣ προς την Δημοτική Αστυνομία, τα μικτά κλιμάκια. Όταν σε λιθοβολούν ή σου επιτίθενται με μαδέρια χρειάζεσαι πιο δυναμική αστυνομία. Χρειάζεσαι τα ΜΑΤ, μια απάντηση από τα όργανα στα οποία η πολιτεία έχει εμπιστευτεί αυτό το ρόλο. Και δεν είμαι καθόλου ευχαριστημένος από τη συνεργασία με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Έχω ζητήσει αρωγή ειδικά για το φαινόμενο στα δύο εκπαιδευτικά ιδρύματα και δεν την έχω.

Αφού είναι θέμα ΕΛ.ΑΣ. Σε τι ακριβώς χρειάζονται οι δημοτικοί αστυνομικοί; Για να παρακολουθούν;

Όχι, θα πηγαίνουν να μαζεύουν τα παράνομα προϊόντα, αλλά εφ’ όσον δέχονται επίθεση τα ΜΑΤ οφείλουν να την αποκρούουν και να τους προστατεύουν.

Εσείς θα περνούσατε βράδυ πεζός από την τριλογία της Πανεπιστημίου;

Ακούστε κάτι. Εγώ θα περνούσα. Αλλά δεν έχω την απαίτηση να περνούν όλοι. Ότι υπάρχει ένα φαινόμενο εκεί, ιδίως με τους τοξικοεξαρτημένους, είναι γεγονός. Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι, η Αθήνα ως μεγαλούπολη έχει έγκλημα όλων των βαθμίδων. Σε συγκεκριμένα σημεία της πόλης αυτά τα φαινόμενα εμφανίζουν ιδιαίτερη όξυνση. Δεν είναι η πόλη που ήταν πριν από δέκα χρόνια. Υπάρχει πλέον και η μίκρο-εγκληματικότητα, η οποία τρομάζει. Ο κόσμος αισθάνεται ότι σε κάποιες γειτονιές της Αθήνας έχει αλλάξει δραματικά το περιβάλλον της ζωής του. Έχει υποβαθμιστεί.

Είναι επαρκώς φωτισμένη η πόλη σε αυτές τις «δύσκολες» ζώνες;

Ο δημοτικός φωτισμός έχει βελτιωθεί. Η πόλη εξακολουθεί να είναι σκοτεινή, δεν αποκλείω και λόγω παράλειψής μας σε κάποια σημεία. Όμως σκεφτείτε πόσο επιδεινώνεται το γεγονός από τα πολλά μαγαζιά που έχουν κλείσει και από τις κάποτε φωτισμένες βιτρίνες που πλέον κατεβάζουν ρολά. Έπειτα, δεν μπορούμε εμείς να πάμε όπου θέλουμε και να εγκαθιστούμε φωτισμό, χρειαζόμαστε άδεια από την Αρχαιολογική Υπηρεσία για παράδειγμα.

Προεκλογικά είχατε υποσχεθεί κίνητρα επανακατοίκισης του «γηρασμένου κέντρου». Ποια είναι αυτά, πέρα από την απαλλαγή των νέων επιχειρήσεων από δημοτικά τέλη για ένα χρόνο;

Εμείς μπορεί π.χ. να φτιάχνουμε τα ενοικιαζόμενα δωμάτια στο ξενοδοχείο ‘La Mirage’ στην Ομόνοια, αλλά αν δεν συνδυαστούν με την δραστική ενίσχυση της ασφάλειας, δεν έχουν νόημα. Ποιος θα στείλει το παιδί του που έρχεται πρώτη φορά φοιτητής στην Αθήνας σε μια επικίνδυνη περιοχή; Θα προχωρήσουμε σε προγραμματικές συμβάσεις με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο, το Πάντειο, το Πολυτεχνείο και τη Νομική, χωρίς να σημαίνει ότι το κτίριο αυτό θα έχει αποκλειστικά χαρακτήρα φοιτητικής εστίας. Αλλά πρέπει να αναζωογονηθεί η πλατεία Ομονοίας. Θέλουμε να βάλουμε κάποια τραπεζοκαθίσματα, να λειτουργήσουν ένας ή περισσότεροι χώροι υγειονομικού ενδιαφέροντος. Μόνο και μόνο η φάτνη που βάλαμε εκεί τα Χριστούγεννα, δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο εκτιμήθηκε…

Δηλαδή θέλετε να αντιστρέψετε την κατάσταση της Ομόνοιας βάζοντας κι άλλα τραπεζοκαθίσματα, τη στιγμή που σε άλλα σημεία υποτίθεται ότι τα κυνηγάτε;

Η πλατεία Ομονοίας είτε είναι άδεια είτε «κατοικείται» από άπραγους ανθρώπους. Δεν είναι προτιμότερο να τη φωτίσουμε, σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μέτρα που προανέφερα;

Στην κλειστή παιδική χαρά του Αγίου Παντελεήμονα γιατί δεν βγάζετε το λουκέτο;

Η ιστορία του Αγίου Παντελεήμονα είναι η πιο δύσκολη. Είναι η γειτονιά όπου συμπυκνώνεται όλη η παθογένεια της πόλης με τον πιο δραματικό τρόπο. Υπάρχουν οργανωμένες ομάδες ακροδεξιών, ακροαριστερών που συγκρούονται. Θέλει δουλειά βάσης, επαφή με τους κατοίκους, συνεργασία όλων των φορέων. Ο Δήμος μπορεί να ξεκλειδώσει την παιδική χαρά, αλλά το ζητούμενο είναι τι γίνεται μετά. Γενικά, η βία στην πόλη αυξάνεται χρόνο με το χρόνο. Την έχω καταγγείλει επανειλημμένα ως βία εγκληματικού χαρακτήρα και βία πολιτική. Γιατί υπάρχουν ομάδες του πληθυσμού, οι οποίες αισθάνονται ότι πρέπει να εκτονωθούν. Φυσικά, δεν επιτρέπεται να σπάνε κάποιοι την πλατεία Συντάγματος και να μην συλλαμβάνονται. Φυσικά, δεν επιτρέπεται και το αντίθετο: η υπερβολική αντίδραση της αστυνομίας όπως το καλοκαίρι με τα χημικά. Σε όποιες ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις υπήρξαν τέτοια φαινόμενα είχαν όλο το χρονικό διάστημα να τα σπρώξουν προς την περιφέρεια. Εδώ συνέπεσαν όλα: ερήμωση σταδιακή, παράνομη μαζική μετανάστευση και οικονομική κρίση.

ΝΕΟΣΤΕΓΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΔΗΛΩΣΕΙΣ

Τι θα κάνετε με τους νεοάστεγους που είναι πια σκληρή πραγματικότητα;

Θα πάρουμε έκτακτη ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό για να φτιάξουμε Κέντρο Υποδοχής κι Αλληλεγγύης. Έχουμε βρει τον χώρο στο κέντρο της πόλης και τον ετοιμάζουμε ως κόμβο των κινημάτων αλληλεγγύης που έχουν εκδηλωθεί στην πόλη, Από τους κατοίκους που μαζεύουν ρούχα για τους συμπολίτες τους μέχρι ενέργειες όπως π.χ. της Αρχιεπισκοπής με τον ΣΚΑΪ που μαζεύουν τρόφιμα. Επίσης, έχουμε τον ξενώνα στην Πατησίων που θα βάλουμε ανθρώπους με αδυναμία επανένταξης π.χ. ηλικιωμένους ή χρόνια άστεγους. Σκοπός μας είναι να μην ιδρυματοποιήσουμε ανθρώπους. Να φτιάξουμε «κέντρα ημέρας», στα οποία θα μπορούν να εκπληρωθούν βασικές ανάγκες (π.χ. καθαριότητα) αλλά και να παρασχεθεί υποστήριξη.

Στο πάρκο της Κλαυθμώνος πάντως δεν είναι καλοδεχούμενοι οι άστεγοι. Έχουμε τύχει αυτόπτες μάρτυρες μικτού κλιμακίου που τους απομακρύνει από το χώρο…

Τα παγκάκια ξηλώθηκαν για να γίνει ανάπλαση. Και θα ξαναμπούν γιατί έτσι πρέπει να γίνει, όχι για να κοιμούνται άνθρωποι σε αυτά. Δεν είναι αυτή η φιλοδοξία μας, ελπίζω να μην είναι κανενός.

Περίπου πόσες διαδηλώσεις γίνονται στην Αθήνα τον χρόνο;

Η αστυνομία λέει περίπου τρεις την ημέρα στο κέντρο της πόλης. Νομίζω ότι το 2012 θα υπερβούμε αυτόν τον μέσο όρο.

Τι σκοπεύετε να κάνετε γι’ αυτό;

Έχουμε έτοιμο νομοσχέδιο από την ομάδα που είχαμε συστήσει (και της οποίας το δημοκρατικό φρόνημα ή την επιστημοσύνη ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει), το οποίο θα θέσω υπ’ όψιν των προέδρων των κομμάτων για να πάρουν θέση στην προεκλογική τους εκστρατεία. Είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα, το οποίο όμως θα πρέπει να συνυπάρχει με τα υπόλοιπα δικαιώματα, όπως εκείνα της ελεύθερης κυκλοφορίας, της ιδιοκτησίας, του επιχειρείν.

Μιλάμε για ανακοίνωση ή αδειοδότηση των κινητοποιήσεων;

Μιλάμε για γνωστοποίηση, το προληπτικό σύστημα απαγορεύεται συνταγματικά. Το Σύνταγμα υπό προϋποθέσεις επιτρέπει στην αστυνομία να απαγορεύσει μια διαδήλωση, υποδεικνύοντας ίσως έναν άλλον χώρο.

Ακόμα κι αν ψηφιστεί αυτό το νομοσχέδιο, έχουμε την πολιτική και κοινωνική ωριμότητα να το εφαρμόσουμε;

Το 90% των διαδηλώσεων είναι των 50 και 100 ατόμων και κακώς η αστυνομία τις χειρίζεται κλείνοντας το κέντρο, αντί να τις περιορίσει στο πεζοδρόμιο. Προτιμά κι εδώ την εύκολη λύση. Γι’ αυτές μιλάμε, δεν αναφέρομαι σε εκείνες των χιλιάδων διαδηλωτών που φυσικά θα κλείσουν την πόλη όπως γίνεται παντού. Δεν είναι μόνο θέμα νόμων, αλλά νοοτροπιών.

ΠΡΟΣΕΧΩΣ: ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗΣ

Εκείνο το Κάμντεν που θα φτιάχνατε;

Ένα Κάμντεν δε φτιάχνεται από τη μια μέρα στην άλλη, είναι γέννημα μιας παράδοσης.

Ναι, αλλά προεκλογικά υποσχεθήκατε μια πολυεθνική υπαίθρια αγορά ως μέσο αντιμετώπισης του παραεμπορίου…

Έχουμε βρει έναν χώρο 2-3 στρεμμάτων, όχι μακριά από το κέντρο. Σύντομα θα κινήσουμε τις διαδικασίες για τη διεξαγωγή αρχιτεκτονικών διαγωνισμών και μελέτης. Θέλουμε να δώσουμε μια όμορφη κυριακάτικη διέξοδο στους Αθηναίους και να φέρουμε έσοδα στο Δήμο. Προεκλογικά, ομολογώ ότι κάναμε ένα λάθος. Συνδέσαμε την εξάλειψη του παράνομου εμπορίου με τη δημιουργία ενός τέτοιου χώρου. Η πείρα μας έδειξε ότι το ένα δε λειτουργεί ως υποκατάστατο του άλλου. Όσα μικρά Κάμντεν και να κάνουμε, δε θα μπορέσουμε να μεταφέρουμε τους παράνομους μικροπωλητές εκεί, εκτός κι αν τους δώσουμε κάποιου είδους αστυνομική ασυλία. Αλλά και πάλι δε νομίζω ότι θα θέλουν να μετακινηθούν από το κέντρο.

Πάντως από την κουβέντα μας προκύπτει ότι ο ρόλος του δημάρχου της Αθήνας είναι να έχει ενδιαφέρουσες ιδέες, αγνές προθέσεις και περιορισμένα περιθώρια δράσης…

Είναι ακριβώς έτσι. Μια πόλη για την οποία όλοι μιλάνε κι έχουν άποψη και ιδέες, τοποθετώντας τον Δήμο στη μέση.

Ναι, αλλά αυτή είναι μια διαπίστωση που περιμένει κανείς από έναν δημοσιογράφο, όχι από τον ίδιο τον δήμαρχο. Δεν είναι άλλοθι που καθιστά τον δήμαρχο μερικώς διακοσμητικό;

Τι πάει να πει άλλοθι; Πώς λέει ο κόσμος «ο Δήμος φταίει εδώ ή εκεί», όταν δεν ελέγχουμε το κομμάτι της ασφάλειας, των δικτύων, των συγκοινωνιών, των κοινωνικών υπηρεσιών;

Το λέει γιατί δεν του φτάνει ότι ο Καμίνης μείωσε την εξάρτηση από τον εξωτερικό δανεισμό, θέλει φανερές αλλαγές στις συνθήκες ζωής του…

Καταλαβαίνω τι θέλετε να πείτε. Αλλά πιστεύω ακράδαντα ότι η Αθήνα είναι καλύτερη από πέρυσι. Όχι δραστικά, αλλά καλύτερη. Στα αρχεία του Δήμου βρίσκεις διάφορα σχέδια αποσπασματικών αναπλάσεων αλλά πουθενά έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό για το σύνολο της πόλης. Θα δείτε, λοιπόν, τους επόμενους μήνες ένα σχέδιο αναζωογόνησης με δύο σκέλη κοινωνικής και οικονομικής ανασυγκρότηση. Θα ξεκινήσουμε μέσα στο μήνα διάλογο με τους βασικούς φορείς της πόλης: τον Εμπορικό Σύλλογο, το Επιμελητήριο, την Ένωση Ξενοδόχων, το Εργατικό Κεντρο κ.ά. Θα τους φέρουμε σε ένα διαρκές φόρουμ ανταλλαγής ιδεών για να ξεκινήσει κάτι που ίσως αλλάξει το πρόσωπο της πόλης. Και το αποτέλεσμα θα βελτιώνεται διαρκώς γιατί θα πιέζουμε την κεντρική εξουσία να λειτουργήσει ή θα συνεργαζόμαστε μαζί της καλύτερα. Κυρίως, όμως θα κινητοποιήσουμε περαιτέρω την κοινωνία.