Θεματα

Γιατί τρώμε αυγά Benedict και ποιος έφερε το Avocado Toast στο τραπέζι μας;

Πόσα ξέρεις από Brunch;

Κατερίνα Βνάτσιου
ΤΕΥΧΟΣ 851
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

5 εμβληματικά πιάτα του brunch και η ιστορία τους

Πριν μερικά χρόνια, όταν η συνήθεια του brunch άγγιξε και τη μικρή μας πόλη, δεν ξέραμε καν τι σημαίνει η λέξη (brunch= breakfast+lunch). Ύστερα, όχι μόνο μάθαμε, αλλά μας άρεσε κιόλας. Ας το παραδεχτούμε: το να ξυπνάμε αργά τις Κυριακές και να δίνουμε ραντεβού με φίλους για να φάμε κάτι νόστιμο και αρκετά πληθωρικό ώστε να μας συνεφέρει από τις ατασθαλίες του Σαββατόβραδου, είναι κάτι που ταιριάζει στην ιδιοσυγκρασία μας. Για αυτό άλλωστε και το επεκτείναμε και στις υπόλοιπες μέρες της εβδομάδας.

Αργότερα το brunch εμπλουτίστηκε ακόμα περισσότερο για να καλύψει όλα τα γούστα. Και κάπως έτσι στην Αθήνα μπορείς να βρεις brunch σε κάθε δυνατή εκδοχή: το κλασικό brunch, το ιταλικό brunch, το μεξικάνικο, φυσικά το ελληνικό, αλλά και το υγιεινό που υπόσχεται νοστιμιά χωρίς τύψεις. Όσες παραλλαγές κι αν δούμε, όμως, κάποια πράγματα παραμένουν σταθερά. Για αυτά θα μιλήσουμε παρακάτω, μια που πάμε στοίχημα ότι όσα Croque Monsieur και αν έχεις φάει, δεν έχεις ακούσει ποτέ την ιστορία τους.

Pancakes, λατρεμένα εδώ και χιλιετίες

Ίσως να έχετε ακούσει για τον Otzi, τον άνθρωπο των πάγων που έζησε πριν 5.300 χρόνια, ο οποίος το τελευταίο πράγμα που έφαγε (μαζί με ένα ελάφι και λίγο αγριοκάτσικο) ήταν… pancake. Στην πραγματικότητα αυτό που βρέθηκε στο στομάχι του άμοιρου Otzi και που συχνά αναφέρεται ως pancake ήταν ένας χυλός από σιτάρι, κάτι σαν τηγανίτα. Τηγανίτες έτρωγαν επίσης οι αρχαίοι Έλληνες, αλλά και οι Ρωμαίοι. Έτσι, αν ψάξετε την ιστορία του pancake, θα βρείτε πολλά άρθρα που υποστηρίζουν ότι οι άνθρωποι τρώμε pancakes εδώ και χιλιετίες. Ναι, καμία σχέση… Τα αφράτα, πληθωρικά και περιχυμένα με κάθε αμαρτία pancakes που τόσο απολαμβάνουμε να τρώμε σήμερα, έχουν τις ρίζες τους στην Αμερική (πού αλλού;) και η πρώτη επίσημη καταγραφή τους οφείλεται στην Amelia Simmons. Η Amelia εξέδωσε ένα βιβλίο μαγειρικής, το American Cookery το 1796, και εκεί εμφανίζονται δύο συνταγές για pancakes, μία με αλεύρι, γάλα και μελάσα, και μία ακόμη με αλεύρι, γάλα και αυγά.

Αυγά Benedict, η λύση στο hangover

Να μια ωραία ιστορία: τα αυγά Benedict λέγεται ότι δημιουργήθηκαν όταν ένα ωραίο βράδυ του 1894 ένας χρηματιστής της Wall Street, ονόματι Lemuel Benedict τα έτσουξε λίγο παραπάνω, με αποτέλεσμα την επόμενη μέρα να ξυπνήσει με hangover. Για να συνέλθει ο σοφός κύριος Benedict, κατευθύνθηκε μπαϊλντισμένος σε ένα από τα στέκια του και ζήτησε κάτι που πίστευε πώς θα θεραπεύσει τον φριχτό του πονοκέφαλο, δηλαδή ένα δικό του συνδυασμό από αυγά ποσέ, καναδέζικο μπέικον, αγγλικά muffins και την περίφημη σος Hollandaise. Αυτός ο… άχαστος συνδυασμός, όμως, δεν θα είχε μείνει στην ιστορία, αν ο σεφ του εστιατορίου δεν τον είχε βρει ενδιαφέροντα. Αποφάσισε λοιπόν να εντάξει το συγκεκριμένο πιάτο στο μενού ονομάζοντάς το «Αυγά Benedict» προς τιμήν του εμπνευστή του. Τη συνέχεια την ξέρετε. Και τη θεραπεία για το hangover επίσης.

Avocado Toast, το brunch το υγιεινό

Η πρώτη αναφορά σε αυτό το πιάτο μάλλον ανήκει στον Martin Fesler, ο οποίος σε ένα άρθρο του στην εφημερίδα Covina Argus στην Καλιφόρνια το 1920 συμβούλευσε τους αναγνώστες να πολτοποιήσουν το αβοκάντο με ένα πιρούνι και να το απλώσουν πάνω σε ένα μικρό, τετράγωνο ζεστό τοστ. Από εκεί και πέρα τόσο η Αμερική όσο και η Αυστραλία διεκδικούν τη σύγχρονη μορφή του Avocado Toast, και η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση, αν και μικρή σημασία έχει η χώρα καταγωγής όσον αφορά τη συγκεκριμένη περίπτωση. Γιατί δεν νομίζω ότι το Avocado Toast θα γινόταν ποτέ τόσο μεγάλο σουξέ αν δεν έμπαινε στη μέση η τάση της υγιεινής τροφής και ο βιγκανισμός, που αποθέωσαν το αβοκάντο και τελικά κατόρθωσαν να βάλουν αυτό το πιάτο στον χάρτη του brunch.

Scrambled eggs σε κάθε χώρα

Οι ρίζες αυτού του πιάτου δεν είναι και τόσο ευδιάκριτες και η εξήγηση είναι απλή: σχεδόν κάθε λαός της υφηλίου διαθέτει… κότες. Οπότε, κάποια στιγμή, όλοι είχαν την ιδέα να ανακατέψουν τα φρέσκα αυγουλάκια από τις κότες τους μαζί με κάτι: οι Ρωμαίοι έφτιαχναν αυγά με μέλι και τα σέρβιραν ως επιδόρπιο, στο Ιράν αναμείγνυαν τον κρόκο μαζί με γάλα και μπαχαρικά, και σίγουρα είστε εξοικειωμένοι με τον δικό μας καγιανά ή στραπατσάδα. Στις αρχές του 19ου αιώνα με τη βιομηχανική επανάσταση και την άνοδο της εργατικής τάξης στην Αγγλία, ήρθε και η ανάγκη για ένα δυναμωτικό πρωινό: scrambled eggs μαζί με μερικές φέτες bacon. Ήταν οι Γάλλοι, όμως, που τελειοποίησαν τη συνταγή προσθέτοντας βούτυρο και κρέμα γάλακτος, δίνοντας στα scrambled eggs τη σύγχρονη μορφή τους. Οι ίδιοι είναι, βεβαίως, υπεύθυνοι και για την ομελέτα.

Croque Monsieur και Croque Madame, ο κύριος και η κυρία του brunch

Κάθε brunch που σέβεται τον εαυτό του περιλαμβάνει αυτά τα δύο εμβληματικά πιάτα. Η ιστορία τους αρχίζει στη Γαλλία, στις αρχές του 20ού αιώνα και περιλαμβάνει δύο εκδοχές. Η πρώτη λέει ότι το Croque Monsier (σ.σ. croquer σημαίνει «δαγκώνω» και Monsieur «κύριος») δημιουργήθηκε κατά λάθος όταν γάλλοι εργάτες άφησαν το κολατσιό τους κοντά σε ένα καλοριφέρ με αποτέλεσμα το ψωμί να φρυγανιστεί και το τυρί να λιώσει. Η δεύτερη εκδοχή, που είναι πιο πιστευτή, θέλει τον ιδιοκτήτη ενός bistrot να ξεμένει από μπαγκέτες. Μην έχοντας άλλο τρόπο να φτιάξει το σάντουιτς της ημέρας, του έρχεται η ιδέα να χρησιμοποιήσει δύο φέτες pain de mie (παρεμφερές στο ψωμί του τοστ), να στριμώξει ανάμεσά τους τυρί και ζαμπόν και μετά να το ψήσει μέχρι το σάντουιτς να μην αντέχει άλλο. Λέγεται ακόμα ότι όταν ένας πελάτης ρώτησε τον σεφ και ιδιοκτήτη σχετικά με την προέλευση του ζαμπόν, αυτός έκανε ένα νεύμα δείχνοντας έναν άλλο θαμώνα (ο οποίος πιθανότατα ήταν ο χασάπης του) λέγοντας “C’est la viande de monsieur”, «είναι το κρέας αυτού του κυρίου». Το Croque Madame, που δημιουργήθηκε λίγο αργότερα, έχει την προσθήκη ενός τηγανητού αυγού πάνω από το σάντουιτς. Καθώς το σχήμα του αυγού μοιάζει με τα καπέλα των κυριών εκείνης της εποχής, το σάντουιτς ονομάστηκε Croque Madame (Madame=κυρία).