Η Αθήνα της κρίσης

Η κρίση μοιάζει με ένα τεράστιο σύννεφο που παραμονεύει από πάνω μας. Είναι ο υπότιτλος που συνοδεύει το φιλμ της ζωής μας εδώ και 2 χρόνια, αλλά κυρίως εδώ και λίγους μήνες. Μας έχει εξοικειώσει με νέους αριθμούς (ΦΠΑ), νέα αρκτικόλεξα (ΔΝΤ), νέο «αγαπημένο» ένθετο στις εφημερίδες («σομόν σελίδες»), νέα διλήμματα («συλλογική ευθύνη» ή «να καεί το μπουρδέλο η Βουλή») και φυσικά έχει επιβάλει την ανασφάλεια σε παγκόσμιο συναισθηματικό στάτους. Αποτελεί πραγματικότητα, αλλά προβάλλεται και ως δικαιολογία για να παρθούν και να περάσουν σκληρές αποφάσεις. Οι απαισιόδοξοι τη βλέπουν ως αδιέξοδο, το οποίο ρίχνει ήδη δραματικά την ποιότητα ζωής μας και υποθηκεύει το μέλλον των επόμενων γενεών. Αυτοί που βλέπουν το ποτήρι της μισογεμάτο υποστηρίζουν τη θεωρία του restart. Υπογραμμίζουν την ευκαιρία να αναθεωρήσουμε τις προτεραιότητές μας, να ξαναδούμε τα πράγματα από την αρχή και να τα διορθώσουμε. Ακριβώς για να ορίσουμε οι ίδιοι το μέλλον μας. Προσπαθήσαμε να διαλευκάνουμε το σύννεφο. Να επισημάνουμε τις αλλαγές που φέρνει στην καθημερινότητά μας, ακόμα κι αν δεν έχει επηρεαστεί –για την ώρα– η τσέπη μας. Και να ζητήσουμε από τους «μεσάζοντες της κρίσης», δηλαδή τους επαγγελματίες που προσφέρουν προϊόντα και υπηρεσίες με νεανικό χαρακτήρα (sic), να μας απαντήσουν σε συγκεκριμένα ερωτήματα, για να τσεκάρουμε το δρομολόγιο της κρίσης…

Τέλης Δελούδης (shopping)

Πώς σας έχει επηρεάσει μέχρι τώρα η κρίση; Ο τζίρος πέφτει συνεχώς από την περσινή σεζόν, αλλά ειδικά μετά το Πάσχα μπορώ να πω ότι υπάρχει κατακόρυφη πτώση 30-40%. Αυτό φυσικά έχει σαν συνέπεια να μειώνω τις παραγγελίες, την περσινή καλοκαιρινή περίοδο είχα κάνει παραγγελίες αξίας € 70.000, ενώ φέτος € 25.000. Μοιραία εκεί που είχα 2 part time πωλητές, τώρα απασχολώ 1 τρεις φορές την εβδομάδα – παρότι έρχεται συνεχώς κόσμος και ζητά δουλειά (σχεδόν κανένας δεν ενδιαφέρεται για full-time, όλοι θέλουν να συμπληρώσουν εισόδημα).

Τι έχετε κάνει για να την αντιμετωπίσετε; Οι πελάτες ζητάνε καλύτερη τιμή, περισσότερο από το πρόσφατο παρελθόν, και πια χρησιμοποιούν λιγότερο πιστωτικές. Εγώ κάνω 15-20 % έκπτωση, ακόμα κι αν δεν το ζητήσουν. Θα αξιοποιήσω περισσότερο το on-line, γιατί νομίζω ότι οι νέοι ακόμα και αν δεν ψωνίζουν διαδικτυακά τσεκάρουν πολύ τιμές και προϊόντα. Επίσης, θα καθιερώσω και μερικές προωθητικές ενέργειες, π.χ. «50% στα t-shirts την τάδε μέρα της εβδομάδας». Υπάρχει βέβαια και το «ελληνικό», αν κάνεις μεγάλες προσφορές ο άλλος να νομίζει ότι κλείνεις, ότι είναι ελαττωματικά τα προϊόντα κτλ.

Ποια είναι η εκτίμησή σας για το άμεσο μέλλον; Αυτό που λείπει είναι η διάθεση στον κόσμο. Όσον αφορά την αγορά του ρούχου έχει τιγκάρει, εγώ θα πάω και λίγο προς το αξεσουάρ, που σε διαφοροποιεί κάπως. Μερικοί πιστεύουν ότι υπάρχει και η καλή πλευρά, που έχει να κάνει με τη διόρθωση της αγοράς, π.χ. οι χονδρέμποροι ενδιαφέρονται παραπάνω. Αλλά, το σύνθημα είναι “Help Us To Help You”, που είδα πρόσφατα και σε μια βιτρίνα…

Ο Τ.Δ. είναι ιδιοκτήτης του καταστήματος ρούχων Eleven Souls, Κολοκοτρώνη 11, 210 3319.677, www.elevensouls.gr, www.myspace.com/elevensouls

Γιώργος Καρναβάς (διοργάνωση συναυλιών)

Πώς σας έχει επηρεάσει μέχρι τώρα η κρίση; Η πρώτη μεγάλη συνέπεια της κρίσης για το Synch Festival ήταν το ότι δεν είμαστε πια μέρος του Φεστιβάλ Αθηνών. Με δεδομένη αυτή την εξέλιξη και το γενικότερο κλίμα κατεβάσαμε το μπάτζετ κατά 30%, που πρακτικά σημαίνει ότι κόψαμε μία από τις τρεις ημέρες του φεστιβάλ, μειώσαμε κατά ένα τα μεγάλα ονόματα στη μεγάλη μας σκηνή (επιστρέφοντας στην προ διετίας πρακτική μας) και κόψαμε παράλληλες δραστηριότητες, π.χ. new media. Επίσης, οι χορηγοί ναι μεν δεν είναι αρνητικοί, αλλά πια δίνουν λιγότερα χρήματα. Γενικά, όλοι αναγκαζόμαστε να μειώσουμε τις απαιτήσεις μας, να γίνουμε πιο λογικοί.

Τι έχετε κάνει για να την αντιμετωπίσετε; Είσαι αναγκασμένος να δεις πιο ρεαλιστικά τα πράγματα. Π.χ. εμείς περιορίσαμε αρκετά το experimental κομμάτι του προγράμματος. Ήταν δυσανάλογο έξοδο για το μέγεθος του κοινού που αφορούσε. Επίσης μειώσαμε 5-8% τις τιμές σε σχέση με το περσινό εισιτήριο και γενικά ψάξαμε να βρούμε τρόπους που δεν είχαμε φανταστεί για να ρίξουμε το κόστος παραγωγής. Επίσης, σκεφθήκαμε το εισιτήριο για ανέργους με την επίδειξη της σχετικής κάρτας. Η συγκυρία μάς οδήγησε εκεί, έπρεπε να το είχαμε κάνει και τις προηγούμενες χρονιές.

Ποια είναι η εκτίμησή σας για το άμεσο μέλλον; Τα live γιγαντώνονται παρά την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Πολλά τα bookings φέτος το καλοκαίρι και νομίζω ότι όλα πάνε ή θα πάνε καλά, γιατί έχει διαμορφωθεί σιγά σιγά συναυλιακή κουλτούρα. Όλοι περιμένουν με αγωνία «τι θα δούμε το καλοκαίρι», αυτό δεν υπήρχε πριν κάποια χρόνια. Η κρίση κάνει μοιραία εμάς πιο επαγγελματίες και ωθεί  το κοινό να ιεραρχήσει ξανά τις προτεραιότητές του. Και οι συναυλίες φαίνεται ότι είναι από αυτές…

Ο Γ.Κ. είναι project manager του Synch Festival που διεξήχθη στην Τεχνόπολη στις 4&5/6, www.synch.gr

Δημήτρης Λάλος (θέατρο)

Πώς σας έχει επηρεάσει μέχρι τώρα η κρίση; Δεν είχαμε κάποια έντονη πτώση στα εισιτήρια. Στο θέατρο, συγκεκριμένα, νομίζω ότι η κρίση επηρεάζει θετικά. Είναι μια πανάρχαια τέχνη που δεν έχει να κάνει με τα λεφτά. Το ποιοτικό θέαμα κερδίζει. Ο κόσμος σταμάτησε ν’ αγοράζει τα φούμαρα που του πλασάρουν και να ξοδεύει σε κάτι επειδή πραγματικά αξίζει.

Τι έχετε κάνει για να την αντιμετωπίσετε;  Δεν έχουμε κάνει καμία προσαύξηση στα –ήδη φτηνά– εισιτήριά μας. Δουλεύουμε πιο πολύ και πιο συγκεντρωμένα, ώστε τα χρήματα του κόσμου που έρχεται στο θέατρο να πιάνουν τόπο. Γιατί τα λεφτά δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια γλώσσα επικοινωνίας.

Ποια είναι η εκτίμησή σας για το άμεσο μέλλον; Αυτάρκεια κι όχι λιτότητα. Να ξέρεις να αξιολογείς ποια είναι τα σημαντικά πράγματα. Όλα στη ζωή, όπως και στην οικονομία, είναι κύκλος. Κι αν τον ανοίξεις στη μέση σχηματίζει μια κυματομορφή που άλλες φορές πάει πάνω, άλλες πάει κάτω. Τα πλούτη του σκεπτόμενου ανθρώπου είναι οι τέχνες, η φιλοσοφία, η παιδεία, η εις βάθος γνώση. Από δω και πέρα, να σκέφτεσαι ότι είσαι πάμπλουτος με αυτά που έχεις μέσα σου και με τις σχέσεις που έχεις με τους ανθρώπους. Όχι με τα υλικά αγαθά.

Ο Δ.Λ. είναι ηθοποιός και ιδρυτικό μέλος του θεάτρου Επί Κολωνώ, Ναυπλίου 12, Κολωνός, 210 5138.067

Γιάννης Παλτόγλου (bar)

Πώς σας έχει επηρεάσει μέχρι τώρα η κρίση; Εδώ κι ένα δίμηνο περίπου έχει παρατηρηθεί πτώση τόσο στην κίνηση όσο και στην κατανάλωση. Θα έλεγα ότι κινείται γύρω στο 20%. Π.χ. ο Ιούνιος, που είναι παραδοσιακά δυνατός μήνας, έχει πάει σαφώς χειρότερα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Με τις αυξήσεις στον άμεσο φόρο και το ΦΠΑ, η τιμή των ποτών ανέβηκε σχεδόν 30%, κάτι που μειώνει σημαντικά το κέρδος στο τέλος της ημέρας. Ο κόσμος αρχίζει να ζητά στρογγυλοποιήσεις προς τα κάτω. Δηλαδή, σε λογαριασμό π.χ. € 22, σου λένε «κράτα 20». Εξακολουθούν να παραγγέλνουν κοκτέιλ, αν και νομίζω πως περνάει κάπως η μόδα, ενώ ανέβηκε πολύ η μπίρα, φθηνή και ασφαλής στο μυαλό των περισσότερων.

Τι έχετε κάνει για να την αντιμετωπίσετε; Εμείς κρατήσαμε ίδιες τις τιμές, όπως και τις μεγάλες μερίδες ποτού που βάζουμε. Ο Αθηναίος, αν έχει συνηθίσει σε κάτι, δύσκολα μπορεί να κατανοήσει τους λόγους που αυτό αλλάζει. Κι ερχόμαστε στην κουβέντα για τις μπόμπες. Όλοι μπορούμε να αγοράσουμε οποιοδήποτε συγκεκριμένο μπουκάλι με 5 κι 6 ευρώ λιγότερα. Αλλά, πέραν του ηθικού ζητήματος, ένα μικρό bar δεν το συμφέρει να κάνει κάτι τέτοιο, αυτό είναι κάτι που συναντάς ευκολότερα σε μεγάλα clubs. Μπορεί να πετύχεις ένα «χαλασμένο» μπουκάλι σε μια μεγάλη παρτίδα, αυτό συμβαίνει. Αλλά, τα τσεκάρουμε όλα. Οι μπόμπες (π.χ. παραεισαγωγής) έχουν, ας πούμε, αυτοκόλλητη ετικέτα και όχι ανάγλυφη στο πίσω μέρος.

Ποια είναι η εκτίμησή σας για το άμεσο μέλλον; Υπάρχει γκρίνια. Όλοι είναι πιο αυστηροί πια. Ακόμα και προμηθευτές, με τους οποίους έχεις χρόνια σχέση, σου λένε «δεν παίρνω επιταγές πια» έχοντας καεί από άλλους. Οι χορηγοί βάζουν πολύ λιγότερα λεφτά, τόσο σε προβολές στα bars όσο και σε συγκεκριμένα events.

O Γ.Π. είναι συνιδιοκτήτης του Use bar (πλ. Καρύτση 5) και της Detox, που διοργανώνει το Ejekt Festival στις 13/7.

Δημήτρης Στεργιάκης (σινεμά)

Πώς σας έχει επηρεάσει μέχρι τώρα η κρίση; Είχαμε μια πτώση στα εισιτήρια της τάξης του 20% περίπου. Και ήταν κυρίως από τη νεολαία. Αλλά πάντα, αν έχεις καλό προϊόν θα δουλέψεις. Πρέπει να είσαι πάρα πολύ επιλεκτικός. Όταν για παράδειγμα παίξαμε τις ταινίες «Δίψα», «Κυνόδοντας» και «Στρέλλα», το κοινό μάς «επιβράβευσε» και το σινεμά γέμιζε.

Τι έχετε κάνει για να την αντιμετωπίσετε; Δεν έχουμε αυξήσει τις τιμές και κρατάμε το φοιτητικό εισιτήριο. Στη δική μας εταιρεία διανομής, την ΑΜΑ films, είχαμε μεσημεριανές προβολές με 3,5 ευρώ είσοδο και ο κόσμος το εκτιμούσε κι ερχόταν! Όποτε μας «παίρνει», μειώνουμε ακόμη περισσότερο την τιμή. Συχνά, όμως, οι εταιρείες δεν στο επιτρέπουν. Ακόμη και μετά την αύξηση του ΦΠΑ, θα κρατήσουμε τα εισιτήρια ίδια.

Ποια είναι η εκτίμησή σας για το άμεσο μέλλον; Γενικά, είμαι φύση και θέση απαισιόδοξος. Αλλά, αυτή τη φορά τα βλέπω αισιόδοξα τα πράγματα. Θεωρώ ότι αν παρουσιάζω κάτι καλό, ο κόσμος θα έρθει. Κι αυτό είναι που με χαροποιεί.

Ο Δ.Σ. είναι ιδιοκτήτης του κινηματογράφου ΑΣΤΥ, πλ. Κοραή 4, 210 3221.925

Παναγιώτης Κωτσίδης (μουσική)

Πώς σας έχει επηρεάσει μέχρι τώρα η κρίση; Πολύ απλά, βλέπουμε ότι κανένας πλέον δεν πρόκειται να αγοράσει πράγματα πάνω από 5 ευρώ! Τέλος. Αυτό. Ούτε ταινίες, ούτε μουσικές. Μόλις τους πεις μια λίγο ψηλότερη τιμή, αμέσως «δαγκώνονται»... Εκτός, βέβαια, απ’ αυτούς που έρχονται να πάρουν κάποιο ιδιαίτερο cd, dvd ή βινύλιο, που θα δώσουν μέχρι και 18-20.

Τι έχετε κάνει για να την αντιμετωπίσετε; Εδώ κι ένα χρόνο έχουμε καθιερώσει τα «καλάθια προσφορών», τα οποία ανανεώνονται συνεχώς. Κάθε βδομάδα, βγαίνουν διαφορετικά είδη σε προσφορά. Επίσης, από τον Ιούνιο, που θα αυξηθεί κι άλλο το ΦΠΑ, λέμε να το «καταπιούμε» ώστε να μην αυξηθούν οι τιμές. Κάνουμε κι ένα δυναμικό, αλλά πιο εξειδικευμένο comeback στο βινύλιο, για όσους ενδιαφέρονται...

Ποια είναι η εκτίμησή σας για το άμεσο μέλλον; ...Υπομονή κι ελπίδα. Εύχομαι ότι ο αγώνας όλων μας θα μας οδηγήσει μόνο σε θετικά. Θα ζοριστούμε, αλλά είναι κι ένα ξεκαθάρισμα. Θέλει αισιοδοξία το πράγμα. Ε, και ν’ αγοράζουμε κάτι να φτιάχνει η διάθεση.

Ο Π.Κ. «τρέχει» το «οικογενειακό» δισκάδικο «Τζίνα», Πανεπιστημίου 57, 210 3251.271 

Πώς άλλαξε το αθηναϊκο 24ωρο;

•Όλοι δίνουν σημασία στα ψιλά… ακόμα και οι ταξιτζήδες δίνουν πια ρέστα (γιατί τους το ζητάνε).
•Στις αλυσίδες των κεντρικών ταχυφαγείων συνήθως λειτουργεί μόνο ένα ταμείο… το downsizing σκότωσε το σέρβις.
• Η ατάκα «άμα ακούσεις για καμιά δουλειά, πες τίποτα» προηγείται της καλημέρας.
•Τα νέα πάρτι γίνονται απόγευμα – κερνάει ο απολυμένος που μόλις πήρε αποζημίωση.
•Η (διακριτική) μάχη της απόδειξης (ήδη στο ebay ξεκίνησαν να πωλούνται αποδείξεις).
•Πόσες φορές σε ρώτησαν φέτος «πού θα πας διακοπές;»… από λίγες έως καμία, έτσι δεν είναι;
•Ειδικά διαμορφωμένα stands σε super market, με  προϊόντα που λήγουν την ίδια μέρα, σε πολύ χαμηλές τιμές, σχεδόν κάτω του κόστους.
•Στις εξόδους του μετρό ο κόσμος ψάχνει (μανιωδώς) εισιτήρια που ισχύουν ακόμα, για να μη βγάλει καινούργια.
•Το να παραιτηθείς από μια δουλειά θεωρείται τουλάχιστον αχαριστία.
•Ο περισσότερος κόσμος ξέρει –ή ψάχνει να μάθει– τα τζάμπα της πόλης.
•Το happy hour στα bar επιστρέφει θριαμβευτικά.
•«Προσφορές» πάντα, παντού και σε όλα!
•Όλο και περισσότερο, «πριν το κόψουν», το γυρίζουν στον καπνό.
•Αυξάνονται οι «πιστολιές» τύπου «ήπια 6 ποτά κι εξαφανίστηκα χωρίς να πληρώσω». Και πολλαπλασιάζονται τα φλασκιά και τα «πίνω σπίτι».
•Περισσότερος κόσμος στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και στα ποδήλατα… όταν το ένα λίτρο κοστίζει €1,50.
•Τα γραφεία γέμισαν ταπεράκια.
•Τα homemade πάρτι-πικνίκ-μπάρμπεκιου γίνονται θεσμός: φέρε το λουκάνικο, να φέρω τα ποτά, φέρε το φίλο, να φέρω το τραπεζομάντιλο.
•Τα ταξί στο Σύνταγμα κάνουν διπλές σειρές στην ουρά, αφού αργούν να γεμίσουν… Πόσο μάλλον τώρα που αυξήθηκαν τα κόμιστρα.
•Ακούς παντού: «Αυτό δεν είναι σε προσφορά;» ...κι αμέσως μετά, «καλύτερη τιμή;».
•Το second hand δεν είναι τάση, είναι σχεδόν μονόδρομος.
•Τα mail-απατεωνιές «Κέρδισες 13682347 εκατομμύρια δολάρια τώρα» κατακλύζουν τα “junk” στο mail μας, καθημερινά…
•…Όπως και οι προτάσεις να «μεταφέρουμε τις επαγγελματικές μας δραστηριότητες σε Βουλγαρία/Ρουμανία» και λοιπά Βαλκάνια…

Εικονογράφηση: ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΚΟΓΚΤΖΙΛΑΣ