Η Μανίνα Ζουμπουλάκη γράφει για την τηλεφωνική επικοινωνία των ανθρώπων
Μια φίλη ηθοποιός έλεγε κάποτε, στα παλιά χρόνια, πως όταν χτύπαγε το κινητό της Σάββατο μεσημέρι ήξερε ότι κάποια άγνωστη παλιά συμμαθήτρια έψαχνε θέσεις για βραδινή παράσταση. «Τι κάνεις βρε παιδί μου, πού χάθηκες, για δεν παίρνεις ένα τηλέφωνο, ε… και δε μου λες, έχετε τίποτα θέσεις σήμερα στο θέατρο; Σ’ αυτό που παίζεις λέω. Α, δεν έχετε… για κανένα άλλο μπορείς να μας βρεις δέκα θέσεις; Όποιο να ‘ναι, δεν μας πειράζει, και Παλλάς πάμε, και Φιλιππίδη, καλό θα είναι. Αλλά θέλουμε θέσεις της προκοπής, έτσι; Όχι πίσω-πίσω!»
Έτσι ήταν, μην κοιτάτε τώρα: όταν σου τηλεφωνούσαν ξαφνικά άνθρωποι που είτε σε είχαν χεσμένη, είτε σε είχαν διπλοχεσμένη για χρόνια, ήταν επειδή κάτι ήθελαν. Αυτό που ήθελαν, σπάνια κινείτο στα πλαίσια της λογικής: δεν θέλαν να τους δανείσεις ένα πεντάευρο, να δώσεις οδηγίες για ναυαγοσώστες ή τη συνταγή κρεπών της προ-γιαγιάς σου. Δεν ζητούσαν πράγματα που μπορούσες να κάνεις, να χαρίσεις, να δανείσεις ή να πετύχεις, παρά πράγματα απίθανα – εξώφυλλο στην αμερικάνικη Vogue, π.χ., μια και δούλευες κάποτε στα περιοδικά, δεν δούλευες; Άρα έχεις άκρες. Μια σελίδα σε μεγάλη ηλεκτρονική εφημερίδα στην οποία δεν δούλεψες ποτέ, αλλά εντάξει – εδώ έχεις άκρες στην Vogue USA, το σάιτ θα χάσεις; Και παρόλο που δεν είσαι ηθοποιός, ναι, θέλουν πράγματι δέκα θέσεις για την αυριανή πρεμιέρα. Εντάξει, δεν παίζεις εσύ η ίδια ούτε η ξαδέρφη σου – αλλά δεν ήσασταν κάποτε κολλητές με τη σταρ που πρωταγωνιστεί; Δεν έχεις το θάρρος να την πάρεις ένα τηλέφωνο και να της ζητήσεις μια μικρή εξυπηρέτηση;
Όλα αυτά είναι ξεχασμένα μεγαλεία τώρα – δεν υπάρχουν θέατρα, πόσο μάλλον πρεμιέρες, τα τηλεφωνήματα παίρνουν φωτιά ως μία και μοναδική κοινωνικότητά μας, άρα καλεί όποιος θέλει, όποιον θέλει, και κανένας δεν κλωτσάει, ούτε είναι κρύος, ούτε το κλείνει. Αλλά πάμε, χορεύοντας λίγο κλαμένοι, στις εποχές των πρεμιερών: έστω ότι το είχες, έστω ότι με την πρωταγωνίστρια υπήρξατε όντως κώλος και βρακί. Εδώ δεν την πήρες για θέσεις για την ξαδέρφη σου, γιατί θα την στρίμωχνες προς χάριν μιας χαμένης (στον χρόνο) που σε πήρε τηλέφωνο; Με τι θάρρος θα έλεγες «δεν είναι για μένα ούτε για το σόι μου παρά για κάποια με την οποία πήγαινα μαζί Στρατηγάκη όταν ήμουν δώδεκα και η οποία με θυμήθηκε ξαφνικά επειδή κάποιος της έδωσε το κινητό μου» ;
Με κανένα (θάρρος) άρα απλώς θα εξηγούσες βιαστικά στην πώς-την-είπαμε συμμαθήτρια ή στον/στην ποιος-τον/την-πηδάει-πρώην ότι δυστυχώς αυτό που ζητάει δεν περνάει από το χέρι σου, για να σου απαντήσει ψυχρά ότι το ήξερε πως την έχεις ψωνίσει αλλά έκανε μια προσπάθεια ανθρώπινης επαφής. Όπως βλέπει, δεν αξίζεις τον κόπο. Και λυπάται που είχε σκεφτεί κάτι άλλο. Και ελπίζει να σε λυπηθεί ο Θεός. Και να μην σε τιμωρήσει όπως θα σου άξιζε, δηλαδή με φριχτό τρόπο.
Και αυτά, όχι επειδή κρατσάνισες στα όρθια τον/την γκόμενό/ά τους, ούτε επειδή έφαγες λεφτά/κεφτέδες/τιμαλφή/μετοχές, παρά για δέκα ψωρο-θέσεις σε ένα θέατρο, όποιο να ‘ναι. Ή για ένα παλιο-εξώφυλλο, εσώφυλλο, ένθετο, διαφημιστικό, λεζάντα, μπορντούρα, οπισθόφυλλο σε έντυπο ή σε σάιτ στο οποίο δεν δουλεύεις…
Λόγω κόβιντ οι τηλεφωνικές επικοινωνίες έχουν αλλάξει εντελώς: αν είσαι άτομο κλεισμένο στο σπίτι, είτε δουλεύεις είτε δεν δουλεύεις από το σπίτι, το τηλέφωνο είναι η γραμμή επικοινωνίας, κυριολεκτικά, με τον έξω κόσμο. Όποιος και να σε πάρει, δεν κάνεις ακριβώς τούμπες, αλλά μιλάς σαν άνθρωπος. Κανένας δεν ζητάει εισιτήρια για θέατρα, θεατρικές, κινηματογραφικές ή τηλεοπτικές πρεμιέρες, όπως κανένας δεν ζητάει άκρη να μπει σε πάρτι και γκαλά, μια και δεν γίνονται τέτοια, ούτε αλλιώτικα. Τα έντυπα δεν έχουν την αίγλη που είχαν, τα σάιτ είναι πάρα πολλά κι όλοι έχουν μια άκρη με κάποια από αυτά. Το να είσαι καλλιτέχνης, ηθοποιός, τραγουδιστής ή ακόμα και δημοσιογράφος, συγγραφέας, ποιητής, δεν σημαίνει ντιπ τίποτα. Καλύτερα να είχες γίνει κατασκευαστής μασκών, βιοτέχνης που φτιάχνει αντισηπτικά, φαρμακοβιομήχανος ή ιδιοκτήτης τηλεφωνικής εταιρείας – καλά σου τα ‘λεγε η μαμά σου, εκεί ήταν πάντα τα λεφτά, όχι στις ανοησίες που έκανες.
Καμία (πρώην και νυν) ηθοποιός δεν νοσταλγεί την εποχή που την έπαιρναν τηλέφωνο ξεχασμένες συμμαθήτριες για θέσεις σε παραστάσεις - ή μπορεί όλες να την νοσταλγούν. Ακόμα και το κλασσικό τηλέφωνο με το καλώδιο, που δεν το απαντούσες όταν ήσουν στο μπάνιο επειδή το καλώδιο δεν περνούσε κάτω από την πόρτα του καμπινέ, ή έστω το απλό κινητό-παντόφλα χωρίς οθόνη, που το απαντούσες όταν ήσουν στο μπάνιο αλλά δεν έβλεπε ο άλλος ότι ήσουν στο μπάνιο, ακόμα και αυτά, μερικές φορές τα σκεφτόμαστε με μικρό, ψιλο-κλαμένο χαμόγελο.
Καλά, ας μην συζητάμε τι θα κάναμε, κλεισμένες/οι στα σπίτια μας, αν δεν υπήρχε σκάιπ, ζουμ, τιμς, φειστάιμ και όλα τα σχετικά τηλεφωνο-ειδή... (εκτός που θα πηγαίναμε στο μπάνιο με την ησυχία μας να διαβάσουμε επιτέλους το «Πόλεμος και Ειρήνη»).
Έχουμε φάει τόσες φάπες, τόση ανασφάλεια και πίεση πανταχόθεν, που αναζητάμε πια λίγη χαρά, λίγη χριστουγεννιάτικη τρέλα, λίγο τζέρτζελο, απ’ όπου κι αν προέρχεται
Θέλοντας να τεστάρω τις δυνατότητες και τα όρια του εργαλείου, άρχισα να ζητάω συμβουλές θεωρώντας μάλλον απίθανο (και ηθικά απωθητικό) το να το χρησιμοποιήσω. Μέσα σε μισή ώρα είχα αγοράσει μηνιαία συνδρομή.
12°
