Ελλαδα

Ιούλιος, ο ταραχώδης μήνας για την Ελλάδα μέσα από τα γεγονότα

Από την αποστασία και την κατάλυση της δημοκρατίας, στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο, το αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα του 2015 και την τραγωδία στο Μάτι, ο Ιούλιος είναι ένας μήνας που έχει συνταράξει την ελληνική κοινωνία.

efterpi-mouzakiti.jpg
Ευτέρπη Μουζακίτη
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
mati-pyrkagia
Λουλούδια στο σημείο που βρήκε τραγικό θάνατο από τις φλόγες το 6 μηνών βρέφος στο Μάτι, μετά την πυρκαγιά που έπληξε την Ανατολική Αττική. ©ΑΠΕ ΜΠΕ/ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΛΕΣΙΔΗΣ

Αυτά είναι έξι από τα πιο σημαντικά γεγονότα που σημάδεψαν την σύγχρονη Ελλάδα, συνέβησαν Ιούλιο και ξεχωρίζουν.

Μπορεί να διανύουμε το μακρύ ελληνικό καλοκαίρι και η σκέψη μας να ταξιδεύει σε κάποιο νησιωτικό  προορισμό, ωστόσο ο Ιούλιος ήταν πάντα ένας μήνας κρίσιμων γεγονότων για τη χώρα μας. Από την τραγωδία της Κύπρου και την επιστράτευση μέχρι το αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα του 2015, κάθε Ιούλιο, συνταρακτικά και άλλοτε τραγικά γεγονότα συγκλόνιζαν την ελληνική κοινή γνώμη.

Παρακάτω είναι μερικά από τα πιο σημαντικά που σημάδεψαν τα καλοκαίρια μας, με την ελπίδα ο φετινός Ιούλιος να ολοκληρωθεί κυλώντας πιο ήρεμα.

Φονική πυρκαγιά στο Μάτι: η τραγωδία που συγκλόνισε το πανελλήνιο

Δευτέρα 23 Ιουλίου, 2018. Η μοιραία ημέρα. Η ανείπωτη τραγωδία της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. 102 νεκροί. Η πυρκαγιά που σάρωσε τον Νέο Βουτζά και το Μάτι, άφησε πίσω της θρήνο και καταστροφή.

Άνθρωποι που κάηκαν γιατί εγκλωβίστηκαν στα σπίτια τους, στα αυτοκίνητα τους ή πνίγηκαν στην θάλασσα στην προσπάθεια τους να σωθούν από τις φλόγες. Άνθρωποι που κάηκαν γιατί δεν πρόλαβαν να φύγουν. Γιατί εγκαταλείφθηκαν από τον κρατικό μηχανισμό. Το νεότερο θύμα ήταν μόλις 6 μηνών και το γηραιότερο 93 ετών. Για τους επιζώντες στο Μάτι, ο χρόνος πάγωσε στις 23 Ιουλίου.

Η φωτιά ξεκίνησε από το Νταού Πεντέλης, όταν ένας 65χρονος αποφάσισε να κάψει χόρτα έξω από το σπίτι του. Εναντίον του, η Εισαγγελία Αθηνών άσκησε ποινική δίωξη, τον Μάρτιο του 2019, για εμπρησμό από αμέλεια, ανθρωποκτονία από αμέλεια κατά συρροή και σωματική βλάβη κατά συρροή, ενώ για το δεύτερο και τρίτο αδίκημα ασκήθηκε ποινική δίωξη και κατά άλλων 19 ατόμων, μεταξύ των οποίων είναι ο αρχηγός και ο υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, ο γ.γ. της Πολιτικής Προστασίας, η Περιφερειάρχης Αττικής και δήμαρχοι της περιοχής. Τρια χρόνια μετά, οι συγγενείς των θυμάτων περιμένουν ακόμα την απόδοση ευθυνών.

pyrkagia-sto-mati
© Eurokinissi/ Τατιάνα Μπόλαρη

mati-pyrkagia-louloudi
© Eurokinissi/ Θανάσης Δημόπουλος

mati-apanthrakwmena-autokinhta
© ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΣΑΪΤΑΣ

siwphlh-sygkentrwsh-syntagma
© EUROKINISSI/ ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ

Το «ναι» που έγινε «όχι», ο διχασμός, η απογοήτευση και το τρίτο μνημόνιο

Η ωρα ήταν 7 το πρωί της 5ης Ιουλίου του 2015 όταν οι Έλληνες πολίτες ξεκίνησαν να προσέρχονται στις κάλπες για να ψηφίσουν ναι ή όχι στο πρώτο δημοψήφισμα της μεταπολίτευσης.

Το αν θα έπρεπε να γίνει αποδεκτό το σχέδιο της συμφωνίας των Θεσμών που προτάθηκε στο Eurogroup της 25ης Ιουνίου ήταν το ερώτημα που τέθηκε στους πολίτες από τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, που τους παρότρυνε να απορρίψουν την πρόταση και να αποφασίσουν «κυρίαρχα και περήφανα» στο «εκβιαστικό τελεσίγραφο για την αποδοχή μιας αυστηρής και ταπεινωτικής λιτότητας».

Ένα δημοψήφισμα που έφερε τον διχασμό, που το συντριπτικό αποτέλεσμα του «όχι» με 61,3% κράτησε μόλις για λίγα 24ωρα, φέρνοντας την κορύφωση της οικονομικής κρίσης, ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις, capital controls, 17 ώρες δύσκολων διαπραγματεύσεων του Αλέξη Τσίπρα με τους ηγέτες των χωρών της ΕΕ, ένα ενδεχόμενο Grexit, και τελικά, την μετατροπή του «όχι» της λαϊκής ετυμηγορίας σε «ναι», με την επίτευξη συμφωνίας και το τρίτο μνημόνιο.

tsipras-omilia-syntagma
© EUROKINISSI/ΣΤΕΛΙΟΣ ΜΙΣΙΝΑΣ

omilia-tsipra-dimopsifisma-syntagma
© EUROKINISSI/ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

 

dimopsifisma-syntagma-sygkentrwsh
© EUROKINISSI/ΑΝΤΩΝΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

Η Ελλάδα κατακτά το Euro 2004 - «Δεν περιγράφω άλλο»

Πάνε 17 χρόνια από το έπος της Πορτογαλίας, εκεί που η Εθνική Ελλάδος έκανε το «θαύμα», νίκησε την διοργανώτρια Πορτογαλία του Ρονάλντο και κατέκτησε το Euro 2004. Το «πειρατικό» θα κάνει όλη την Ευρώπη να παραμιλά.  

Στο 56ο λεπτό του μεγάλου τελικού στο «Ντα Λουζ», οι δύο «Άγγελοι» του αντιπροσωπευτικού μας συγκροτήματος συνεργάζονται και δίνουν το νικητήριο σκορ του αγώνα. Ο Μπασινάς εκτελεί το κόρνερ και ο Άγγελος Χαριστέας, με κεφαλιά, κάνει το 1-0 για την εθνική μας ομάδα.

Το τελευταίο σφύριγμα της λήξης, βρήκε την Ελλάδα να κατακτά το τρόπαιο και τους παίκτες του γερμανού προπονητή, Ότο Ρεχάγκελ, να ξεσπούν σε πανηγυρισμούς.

Ξέφρενοι πανηγυρισμοί στήνονται από άκρη σε άκρη σε όλη την Ελλάδα, με τις εικόνες στην πλατεία Ομονοίας και στο Λευκό Πύργο να κάνουν τον γύρο της Ευρώπης. Όταν επέστρεψαν οι διεθνείς ποδοσφαιριστές, τους περίμενε υποδοχή ηρώων στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Η Ελλάδα ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης για πρώτη φορά στην ιστορία της.

euro2004ethnikiellados
© Action Images

panhgyrismoi-athina-filathloi
© ΑΠΕ/ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΛΑΧΟΣ

euro-panhgyrismoi-thessaloniki
© ΑΠΕ/MEGAPRESS/ΟΥΖΟΥΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ

kallimarmaro-ypodoxh-ethnikis
©ΑΠΕ/ΜΑΡΟΓΙΑΝΝΗ ΜΑΡΙΑ

Το παρ’ ολίγον «θερμό» επεισόδιο στο Αιγαίο

Το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουλίου του 2020, ξεκινά ένα κρεσέντο προκλήσεων που διαταράσσουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις  

Η Ελλάδα κατηγορεί την Τουρκία για παραβίαση των χωρικών της υδάτων έπειτα από την έκδοση μιας NAVTEX από το Ναυτικό της Τουρκίας για να πραγματοποιηθούν -όπως αναφερόνταν χαρακτηριστικά- σεισμικές έρευνες, στα ανοικτά των ελληνικών νησιών στην Μεσόγειο μεταξύ Κύπρου και Κρήτης για το διάστημα από τις 21 Ιουλίου ως τις 2 Αυγούστου.

Οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας θα τεθούν σε συναγερμό, καθώς τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη εισέρχονται παράνομα στον ελληνικό εναέριο χώρο πάνω από τη Στρογγυλή Μεγίστης. Μετά την κρίσιμη νύχτα της 21ης προς 22 Ιουλίου, όπου σημειώθηκε σημαντική ένταση στην περιοχή των Δωδεκανήσων, ο κίνδυνος ενός «θερμού επεισοδίου» απετράπη.

Ακολούθησε ο «πόλεμος των Navtex», επιφυλακή του ελληνικού στρατού, παρεμβάσεις των ευρωπαίων εταίρων και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με την ένταση στην ανατολική Μεσόγειο να βρίσκεται σε διαρκή κλιμάκωση. Ο διάλογος μεταξύ των δύο χωρών παγώνει για όσο διάστημα το Oruc Reis περιπλανιέται στο θαλάσσιο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, νότια του Καστελόριζου και εντός της ελληνικής και κυπριακής υφαλοκρηπίδας. Πολλές φορές, το στίγμα του ερευνητικού σκάφους «χάνεται» για ώρες.

oruc-reis
Oruc Reis, το τουρκικό ερευνητικό πλοίο © EPA/TOLGA BOZOGLU

Ιουλιανά, Αποστασία και στο βάθος δικτατορία

Μια διαφωνία που έμελλε να αλλάξει ριζικά την πορεία της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Μία πολιτική κρίση που έμεινε γνωστή με το όνομα Ιουλιανά ή Αποστασία. Αφορμή της υπήρξε η διαφωνία μεταξύ του τότε πρωθυπουργού, Γεωργίου Παπανδρέου και του Βασιλιά Κωνσταντίνου, καθώς ο πρώτος θέλησε να αναλάβει ο ίδιος το υπουργείο Εθνικής Άμυνας αντί του του Πέτρου Γαρουφαλιά, εκλεκτού του Παλατιού.

Στις 15 Ιουλίου 1965 ο Παπανδρέου παραιτείται και την ίδια ημέρα ορκίστηκε κυβέρνηση από αποσχισθέντα στελέχη του κόμματός του, που έμειναν στην ιστορία ως «Αποστάτες».Η αντίδραση των πολιτών ήταν άμεση από την πρώτη στιγμή που έγιναν γνωστά τα γεγονότα και για εβδομάδες συμμετείχαν σε διαδηλώσεις σε ολόκληρη τη χώρα.

Η χώρα βυθίζεται σε μια περίοδο έντονης πολιτικής αστάθειας που θα οδηγήσει στο πραξικόπημα των συνταγματαρχών στις 21 Απριλίου 1967 και στην επιβολή Δικτατορίας για 7 χρόνια.

a-papandreou-g-papandreou
Ο Α. Παπανδρέου μαζί με τον Γ. Παπανδρέου το 1966. © Eurokinissi

Οι τελευταίες μέρες της χούντας και η αποκατάσταση της Δημοκρατίας

Ήταν 23 Ιουλίου του 1974 όταν κατέρρευσε η δικτατορία της 21ης Απριλίου, η πιο «σκοτεινή» περίοδος της σύγχρονης ιστορίας της χώρας. Έπειτα από επτά χρόνια, η χούντα των συνταγματαρχών «πέφτει», υπό το βάρος της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο.

Τρεις μέρες πριν είχε πραγματοποιηθεί η εισβολή στην Κύπρο και στην Αθήνα επικρατούσε σύγχυση. Η τότε κυβέρνηση Ανδρουτσόπουλου, η οποία ελεγχόταν πλήρως από τον «αόρατο» δικτάτορα Δημήτρη Ιωαννίδη, φάνηκε ανίκανη να χειριστεί μια τόσο κρίσιμη εθνική στιγμή.

Μία ημέρα μετά την τουρκική εισβολή κηρύσσεται γενική επιστράτευση, εντελώς ανοργανωτης και χαώδης, που καταδεικνύει την κατάσταση στην οποία βρισκόταν ο στρατός.

Οι στρατιωτικοί παρέδωσαν την εξουσία στους πολιτικούς και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ορκίστηκε πρωθυπουργός της χώρας, επικεφαλής της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας» τις πρώτες πρωινές ώρες της 24ης Ιουλίου. Η ημέρα αυτή σηματοδοτεί την αποκατάσταση της Δημοκρατίας και την εποχή της «Μεταπολίτευσης».

karamanlis-tsatsos
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής από την ορκωμοσία του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κ. Τσάτσου το 1975. © ΑΠΕ

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ